Lögrétta - 22.01.1927, Blaðsíða 4

4
LÖGRJETTA
Bók
■
Steiania Melsteð. Æfiminn-
ing og brjef. Bogi Th. Mel-
sted setti saman og gaf út.
Kaupmannahöfn 1926.
Um bók þessa heÆur verið
næsta hljótt. Hún kom hingað í
bókaverslun rjett fyrir jólin.
Hr. Bogi Th. Melsteð hefur sam-
ið hana og gefið út til minningar
um systur sína.
Stefanía Melsteð er fædd í
Klausturhólum 8. ágúst 1864.
Foreldrar hennar voru sjera Jón
Pálsson Melsteð prófastur og frú
Steinunn Bjamadóttir Melsteð.
Stefania ólst upp á Þingvöllum
hjá sjera Símoni Bech og frú
önnu föðursystur sinni. Var það
orðlagt fyrirmyndarheimili. Haust
ið 1874 gekk Stefanía í Barna-
skóla Reykjavíkur og var í hon-
um tvo vetur. Dvaldi hún þá hjá
frú Þórdísi Thorsteinsen, sem
einnig var föðursystir hennar.
Dvaldi hún hjá henni oft á vetr-
um síðan. Þegar Stefanía var á
14. ári veiktist hún af sjúkdómi
þeim, er dró hana loks til dauða.
Vorið 1879 fluttist Stefanía að
Kárastöðum með frú önnu fóst-
ru sinni sem þá var orðin ekkja.
En haustið 1886 fór hún til móð-
ur sinnar að Klausturhólum og
ljetst þar á uppstigningard. 1889.
Bókin styðst mikið við sendi-'
brjef, bæði frá Stefaníu og til
hennar. Auk þess flytur hún
vitnisburð ýmsra þeirra er þektu
hana, þar á meðal þeirra Ólafíu
Jóhannsdóttur og frú Þórunnar
Richardsdóttur í Höfn, sem báð-
ar voru miklar vinstúlkur hennar.
I bókinni eru einnig fögur eftir-
mæli eftir Dr. Valdimar Briem.
Lýsir skáldið Stefaníu á þessa
leið:
„þú sjúka bam, þú hetja hraust,
þú hreina Ijós á döprum kveik,
þú fölva lilja, fagra rós,
þú fallni reyr, þú sterka eik“.
Æfi Stefaniu varð hvorki löng
nje viðburðarík. Hún andaðist á
25. ári og var sjúkdómi þjáð í
II ár. En þrátt fyrir það skildi
hún eftir fagran gróður í sporum
sínum. Hún var á alla grein fyrir-
myndarstúlka, því hjá henni fóru
saman gáfur og göfuglyndi. Hún
hafði einstakt lag á því að láta
lítið bera á raunum sínum.
Hlotnaðist henni það sem hún
þráði mest: að verða fremur til
gleði en sorgar ástvinum sínum
og öllum þeim, er hún var sam-
tíða, — þrátt fyrir miklar þján-
ingar og dapurleika veikindanna.
Þetta er einróma vitnisburður
allra manna, sem nokkuð þektu
til Stefaníu. Hún var í þeim gæfu-
mannaskara, er hlúir að öllu því,
sem best er og háleitast í hverju
hjarta.
I þessu er fólgið gildi bókar-
innar. Hún mun verða góður gest-
ur ættmanna Stefaniu sál. En hún
á ennfremur erindi til allra
þeirra, sem bækur vilja lesa, og
hafi Bogi Melsteð þökk fyrir sitt
verk.
Gamall Þingvellingur.
-----o----
fyrsta samvinnusmjörbús Danmerkur, var kosin
þriggja manna nefnd, sem næstu nótt samdi hinn
svonefnda samvinnusamning (Andels-kontrakt) og
gilti hann um upptöku manna í fjelagið. — Þið ligg-
ur í augum uppi, hve langt þessi myndunarsaga
liggur frá deilum stjómmálamanna og fræðimanna
og hve ólík hún er fyrirfram ákveðinni samvinnu-
stefnuskrá. í anda þessa upphafs hefur það verið
svo, að meginreglur einar í samþyktum og lagabók-
staf hafa verið settar í letur, en mikill meiri hluti
samvinnunnar í einstökum atriðum hefur verið þegj-
andi samkomulag. Að danska samvinnuihreyfingin
hefur getað orðið stór og sterk á þeim grundvelli, er
vitanlega því að þakka, að áhuginn á efnalegum
framförum hefur verið borinn uppi af sterkum hug-
sjónum, þótt menn gerðu sjer það eigi fyllilega ljóst,
en það hefur forðað starfseminni frá mörgum smá-
munalegum þrætum og lögfræðilegum deilum. Þótt
þetta eindregna „praktiska“ snið sje að vissu leyti
styrkur, þá verða menn þó að játa, að hjá yngri
kynslóð bænda er meiri viðskiftabragur á hlutunum,
og jafnframt því, sem það lag kemst á, verður og
að taka fastari höndum á mótun hins skipulagslega
og lagalega grundvallar.
I þessu sambandi má nefna það, að það hefur
aldrei verið hin sterka hlið samvinnufjelaga danskra
bænda, að gefa út nákvæmar og yfirgripsmiklar
skýrslur um fjelögin. Það, sem í flestum stórum fje-
lögum eða samböndum annara landa, heyrir undir
sjerstaka fræðsludeild, þekkjum vjer alls ekkert,
eflaust af þeirri ástæðu, að eiginleg útbreiðslu-starf-
semi er naumast teljandi. Gáfaður danskur stjórn-
málamaður hefur fyrir nokkrum árum lýst svo vexti
og viðgangi dönsku samvinnuhreyfingarinnar, að
hún hafi farið eins og eldur í sinu yfir landið, ekki á
þann hátt, að menn stráðu neistum ihingað og þang-
að, heldur svo, að eldur sá, er einu sinni var kveikt-
ur, breiddist út smám saman og lagði æ stærri og
stærri svæði undir hreyfinguna.
Framh.
Pijónavélar.
Yfir 50 ára reynsla hefir sýnt og sannað að „Brittannia“
prjónavélarnar frá Dresdner Strickmaschinenfabrik eru ðllum
prjónavélum sterkari og endingarbetri. Síðustu gerðirnar eru með
viðauka og öllum nýtísku útbúnaði.
Flatprjónavélar með viðauka, 80 nálar á hlið,
Flatprjónavélar með viðauka, 87 nálar á hlið,
Hringprjónavélar, 84 nála, með öllu tilheyrandi
kosta kr. 425,00.
kosta kr. 460,00.
kr. 127,00.
Allar stærðir og gerðir fáanlegar, nálar og aðrir varahlutir út-
vegaðir með mjög stuttum fyrirvara. Sendið pantanir yðar sem fyrst
til Sambandskaupfélaganna. 1 heildsölu hjá
Sambandi ísl. samvimiufélaga.
Matar
Kaífí
Te
Súkkuladi
Avaxta
I»votta
Stell
Alskonar eír' og látúnsvörur. Búsáhöld
og Barnaleikföng.
Fjölbreyttasta úrvalið. Lægsta verðið.
Verslun Jóns Þórðarsonar
Reykjavík.
Frá Isafirði. Fiskiútgerðin frá
ísafirði hefur gengið illa að und-
anfömu, eins og víðar, og hafa
vjelbátar þaðan, sem sendir hafa
verið suður til Sandgerðis á und-
anförnum árum, venjulega rjett
eftir áramótin, ekki verið hreyfð-
ir nú, og fregnir hafa gengið
um, að útgerðin yrði flutt burt
af ísafirði. Hafa Isfirðingar snú-
ið sjer til landsstjómarinnar og
skorað á hana, að hlutast til um,
að útgerð verði rekin frá Isa-
firði framvegis eins og að undan-
fömu.
Um Grænland hefur Sigurður
Sigurðsson fyrv. búnaðarmála-
stjóri haldið tvo fróðlega fyrir-
lestra og á eftir að halda aðra
tvo. Heldur hann fyrirlestrana á
sunnudögum í Iðnaðarmannahús-
inu og hafa þeir verið vel sóttir.
Hann dvaldi, svo sem kunnugt
er, í Grænlandi um tíma fyrir
nokkrum missemm. Hann hyggur
að harðæri og samgönguhindr-
anir hafi valdið því, að bygð Is-
lendinga í Grænlandi fyr á tím-
um lagðist í auðn, fremur en
hitt, að skrælingjar hafi eytt
henni með vígaferlum, en annars
sagði hann alt í óvissu um þau
mál. Taldi hann fram ýmsar
líkur fyrir því, að síðustu leifar
Islendinga þar vestra hefðu
blandast skrælingjum og að sá
kynblendingaflokkur byggi nú
syðst í Grænlandi og á Austur-
ströndinni, því að skrælingjar á
þeim svæðum væm í mörgu ólík-
ir þeim, sem á vesturströndinni
búa, í meginhluta Eystribygðar
IBg-g-ert Ólafsson
eftir Vilhjálm Þ. Gíslason, er nýj-
asta fræðibókin. 440 bls. með
myndum og rithandarsýnishorn-
um. Verð kr. 10.
hinnar fomu og þar fyrir norð-
an. Landræktunarskilyrði taldi
hann ekki mikil í Grænlandi, en
sagði beitilönd þar víða góð fyr-
ir sauðfje.
Prestskosning fór fram á
Breiðabólstað í Fljótshlíð 18. þ.
m. og var vel sótt.
Mannalát. 16. þ. m. andaðist
hjer í bænum Ólafur Gunnars-
son læknir, fæddur 23. sept. 1885
í Keldudal í Hegranesi, stúdent
1907 og tók próf í læknisfræði
1912. Var hann 8 ár læknir í
Miðfjarðarhjeraði, en varð að
sækja um lausn vegna heilsubil-
unar og fluttist þá hingað til
bæjarins. Hann var vandaður
maður og vel látinn. Kvæntur
var hann Rögnu Gunnarsdóttur
Gunnarssonar kaupmanns hjer og
lifir hún mann sinn ásamt 6
bömum.
17. þ. m. dó Guðm. Sigurðs-
son, áður verslunarmaður á Eyr-
arbakka og forstjóri sparisjóðs-
ins þar, 56 ára. Síðasta árið hafði
hann átt heima hjer í Rvík og
verið við verslun hjá Garðari
Gíslasyni stórkaupmanni. Hann
lætur eftir sig konu á lífi, Jón-
ínu Guðmundsdóttur, og dóttur,
sem gift er Andrjesi Bergmann
trjesmið.
10. þ. m. andaðist á Vífils-
staðaheilsuhæli Haraldur Sig-
urðsson úrsmiður í Hafnarfirði,
sonur Sigurðar Magnússonar
læknis á Seyðisfirði, eftir lang-
varandi tæringars j úkdóm, efni-
legur maður, þrítugur að aldri.
10. þ. m. andaðist hjer í bæn-
um frú Kristín, ekkja Boga
læknis Pjeturssonar í Kirkjubæ,
dóttir Skúla læknis Thorarensen
á Móeiðarhvoli, 64 ára. Mann
sinn misti hún 1889, en synir
þeirra tveir, Skúli og Pjetur, em
báðir læknar í Danmörku. Dvaldi
hún ýmist hjá þeim eða hjer
heima hjá mági sínum og systur
í Kennaraskólanum.
I Kaupmannahöfn er nýlega
dáinn Rovsing prófessor, alþekt-
ur merkismaður og einn af fræg-
ustu skurðlæknum Dana.
Prentsm. Acta.