Norðri - 23.03.1906, Blaðsíða 2

NORÐRI-
NR. 12
40
o
I NORÐRI \
||j Oefinn út af hlutafélagi. |
H: Ritstjóri: Jón Stefánsson. |
Skrifstofa Hafnarstrœti 3. j|
SÍffl Prentsmiðja B. Jónssonar. g
til of mikils mælst; þeir hefðu átt að
geta séð það fyrir, að með þessu kappi
voru fundaráhrifin eyðilögð, en að þeir
hins vegar voru að brýna þann brand,
sem hæglega mátti á sama hátt snúa á
móti þeim- sjálfum, ef þeir kæmust í
meiri hluta síðar meir.
Hvað gerði svo hinn flokkurinn, sem
bendir á kapp eða æsingu?
Ekki er út á framkomu ráðgjafans að
setja, en sá flokkur «sem stjórnin styðst
við» sýnist hafa tekið þessu með þögn
og fyrirlitningu. Petta tel eg óheppi-
legt, beinlínis óhyggilegt. Blöð heima-
stjórnarflokksins, sem eg hefi séð, taka
öll í sama strenginn: úthúða bændum,
gjöra skop að öllu saman, eða telja
þetta þá markleysu eina. Hér sýnist
það liggja næst, að beztu og hæfustu
menn flokksins hefðu reynt að sefa hugi
bænda, reynt að sannfæra þá með við-
ræðum, eða senda þeim stillilegt ávarp
í blöðunum; reynt að gjöra þá að vin-
um sínum, en særa þá ekki að óþörfu.
En það varð ekki.
Afleiðingarnar eru auðsæjar hverjum
manni, sem rólega athugar hvernig
ma mlegu hjarta og hugsunarferli er al-
mennt háttað: Nú eru margir góðir
drengir einbeittari mótstöðumenn en áð-
ur. Og meira enn. Ekki er ólíklegt,
að óviðkomandi stéttarbræður víðs veg-
ar um land, taki hér upp þykkjuna og
festi hana hjá sér; fái ótrú á framkomu
blaðanna og hafi minna traust eftir en
áður á þingflokknum.
' Ljót er, en sönn þó saga >.
Ritað í desember 1905,
af Gráskegg.
* * *
Aths.
Það er ekki fyllilega rétt hjá hinum
góðkunna greinarhöf., að bændum hafi
af þingmanna hálfu verið sýnd «þögn
eða fyrirlitning». — Þeim var boðið
að fá mann úr þinginu á fund, til
þess að skýra frá afstöðu ágreinings-
málanna. En þegar til kom, þá réðu
foringjarnir og hinn æstasti hluti fund-
armanna því, að engar slíkar umræð-
ur eða viðræður gátu átt sér stað.
Það var brota minst, að jkveða upp
dóminn, án þess að heyra rök nema
frá annari hlið. Þótt brosað væri
að þessum Reykjavíkur-unglingum,
sem allstaðar voru í för með fund-
armönnum, og gjörðu þar sitt hvað
sér til gamans og öðrum til skemt-
unar, þá þurftu bændur ekki að taka
það til sín. En óneitanlega varpaði
sá galgopa-félagsskapur ekki sem há-
tíðlegustu ljósi yfir jafn alvarlega
samkomu.
Grettir
heitir félag, sem er ný stofnað hér
í bænum. F*að er markmið þess að
vinna að því, að þjóðlegar íþróttir, eink-
um glímur verði iðkaðar sem mest.
Félagið hefir gert ráðstafanir til að láta
gera belti það, er ætlað er til að vera
sæmdarmerki bezta glímumannsins á ís-
landi, samkvæmt því, er Norðri hefir
áður getið um. — Félagið gerir ráð
fyrir að glíman um beltið fari fram,
þegar iðnaðarsýningin verður haldin hér
í júnímánuði.
Erlendar fréttir.
Khöfn. 3. marz.
Rússland.
Stríðsdómurinn í Eystrasaltshéruðun-
um heldur áfram iðju sinni; eru menn
dæmdir til lífláts og pyntingar, jafnvel
konur og unglingar, þótt um engar
sannar sakir sé að ræða.
Oðru hvoru eru að komast upp svik
og prettir ýmiskonar, er umsjónarmenn
við flutning herforða o. fl. til Austur-
Asíu (í fyrra) hafa framið; hafa bófarn-
ir falsað skjöl og skrár, ér þeir höfðu
með höndum, og komist þannig yfir
ærna fé.
Svo margt manna situr í varðhaldi
nú í Rússlandi, að stjórnendur eru orðn-
ir í vandræðum með húsrúm ; fangelsi öll
eru fyrir löngu full orðin og fangarnir
eru reknir úr einnm stað á annan,
þótt tekið sé það ráð, að varpa flest-
um í myrkvastofu, er sýnt hafa af sér
nokkurn óróa eða að einhverju leyti að-
hylst uppreistarmenn, linnir þó ekki ó-
eirðum; nýlega hafa bœndur gert upp-
þot í Suður-Rússlandi, Kósakkar fóru
um með ránum og manndrápum, og
átti herliðið fult í fangi með að brjóta
þá á bak aftur.
Rithöfundurinn og skáldið Maxim
Gork\ hefir orðið að flýja Rússland.
Hafði stjórnin lengi haft augastað á
honum, sem einum af forsprökkum
frelsismanna í öðrum löndum, Nú átti
til skarar að skríða, því að komist hafði
hún að því, að Gorki hafði stutt upp-
reisnina með ráðum og dáð. Hann kom
um daginn hingað til Hafnar, á leið til
Vestur-Evrópu, og fór nokkurn veginn
huldu höfði.
Stórþjófnaður var framinn fyrir fáum
dögum í ríkisbankadeildinni rússnesku,
er setu hefir í Helsingfors (Finnlandi).
Rjófarnir voru 27 að tölu, flóttamenn
úr Eystrasaltshéruðunum; brutu þeir
upp bankann, drápu varðstjórann særðu
gjaldkerann og lokuðu bankaþjónana
inni í afhýsi einu. Stálu þeir nálega
300,000 króna. Tekist hefir að finna
þá alla og handsama, en viðnám veittu
þeir lögregluliðinu og særðu ekki allfáa
menn. —
Heyrum kunnugt hefir það verið gert
af stjórn Rússlands, að löggjafarþing
það, er stofna á, verði í tvennu lagi:
Ríkisráð og ríkisþing («duma»), er haldi
opinbera fundi.
Frakkland
vill ekki víkja hársbreidd í Marokko-
málinu; kýs víst helzt ef Þýzkaland vill
ekki undan láta, að alt standi í stað,
eins og áður var. Fulltrúar Marokkó-
ríkis á málfundinum í Algeceiras hafa
borið upp sérstakt frumvarp um stofn-
un banka, er nefnist Marokkóþjóðbanki
því að þýzka frumvarpið féll um sjálft
sig. Æðsta umsjón bankans á að vera
í höndum valdra manna, sumpart frá
Marokkó sumpart frá öðrum ríkjum.
Eftir er að vita hvernig Frakkar taka í
þetta; hafa þeir grun um, að þetta
frumvarp sé einnig af þýskum rótum
runnið.
Kirkjuólœtin haldast enn þá; í flest-
um kirkjum fylgir skrásetningunni bar-
smíði og meiðingar og stoðar lítt, þótt
herliðið komi til sögunnar. Óskrásettir
eru enn munir í fjöldamörgum kirkjum,
svo að útlitið er ekki glæsilegt!
England.
Nýja stjórnin er þegar farin að sýna
frjálslyndi sitt í utanríkismálum. Hefir
hún nú ákveðið, að Transval skuli fá
sjálfstjórn svo ríflega, sem það geti við
tekið. Eru það hugmyndir Gladstones
gamla, sem nú komast í verk; þeim
hefir verið stungið undir stól undanfar-
in ár, meðan íhaldsmenn höfðu völdin
Og friður og frelsispólitík Gladstones
átti ekki upp á háborðið, er vegur
Chamberlains var svo mikill, að Búa-
stríðið var hafið fyrir hans orð. Aftur-
haldsmenn ætla sér að mótmæla þess-
um tiltektum stjórnarinnar og vilja ekki
heyra neitt um sjálfstjórn nýlendanna.
Balfour hlaut kosningu í City-kjör-
dæmi í Lundúnum, fékk yfir 15,000 atkv.
en andstæðingur hans yfir 4000. Tók
Balfour svo nærri sér í kosningahríðinni,
að hann Iagðist veikur á eftir.
í Kína
eru stöðugar skærur með mönnum,
íbúum landsins og útlendingum, er þar
hafast við, þótt þeir séu í sífeldum ótta
fyrir lífs og limatjóni. Réðust Kínverj-
arnir eigi alls fyrir löngu að trúboðum
frá Norður-álfu og drápu, og sökuðu
þá um að þeir hefðu myrt borgarstjóra
einn, er eigi vildi greiða götu þeirra.
í mæli er ávalt, að stórveldin muni
ætla að taka sig saman og sýna Kín-
verjum í tvo heimana, ef þeir hagi sér
ekki skikkanlega!
í Vesturheimseyjum
hafa geysað jarðskjálftar og fara sög-
ur af því. að eldfjallið Mont Pelée á
eyjunni Martinqui sé aftur tekið að gjósa,
bæir hafa hrunið og menn meiðst.
Við vesturströnd Noregs
gerði skaðvænan hríðarbyl í fyrra dag.
voru mörg skip nýlega róin og kom-
ust ekki í land, en urðu að láta í haf.
Síðan hafa að eins fá komið að og
hyggja menn því, að hin hafi farist og
mörg hundruð fiskimanna týnt lífi.
í Svíþjóð
var í fyrri nótt framinn póstþjófnaður,
skamt frá Haparanda, og stolið um
70,000 kr. Póstvagnstjórinn og fylgdar
maður hans voru drcpnir, Náðst hefir
þegar í nokkra menn, sem eru grunaðir
um illvirkið.
Nýdáinn
er hér í Höfn fiskifræðingurinn prófess-
or Arthur Feddersen.
Alþingismenn til DanmerArur?
Flogið hefir sú fregn hér um borg-
iua, að til standi hjá stjórninni og ríkis-
þinginu, eftir uppástungu Friðriks kon-
ungs, að bjóða alþingi íslendinga hing-
að í heimsókn næsta sumar. Geta því
alþingismennirnir farið að hugsa sér til
hreyfings.
Skipakomur.
»Kong Inge». (Skipstjóri Schiötts) kom frá
útlöndum 18, þ. m. Farþegar: Sig.Jóhansen
verzlunarstj. á Vopnafirði, sr. Þorl. Jónsson
á Stað í Öxarfirði, Árni Stefánsson snikkari
hér úr bænum og Árni Jónasson söngfræð-
ingur á Eskifirði. Fór til Sauðárkróks dag-
inn eftir.
»Egilh (skipstj. Arnesen) kom 19 þ. m.
Farþegi Ingólfur Kristjánsson frá Fagrabæ.
Fór til útlanda dagínn eftir.
»Vesto» (skipstj, Godtfredsen) kom 19. þ.
m. Farþegar: Mr. Ward fiskikaupmaður,
sr. Jón Arason á Húsavík o. fl. Fór áleiðis
til Reykjavikur daginn eftir. Farþegar: Frú
Anna Stephensen, alþm. Jón Jónsson, kaupm,
M. B. Blöndal. bankastj, Sighv. Bjarnason
og stud. art Guðm. Guðlaugsson.
Misprentað er í síðasta blaði í augl.
Otto Tuliniusar verð á melis, A að vera 25
aura pd.
MT íslenzk frímerki
sérstaklega misprentuð «ígildi« og þessh.
kaupir
Ruben
Istedgade 30 Kbhvn. B.
Mustads norska
Smjörlíki,
líkist norsku selja-smjöri.
Hvað sannar að
„Dan“-motorinn
er beztur?
Sv: Reynslan.
jumboðsmenn á Akureyri
Otto Tulinius óg Ragnar Ólafsson.
Ollum þeim, sem leitast hafa við að
bæta mér skaða þann, er eg varð
fyrir 28. n. I. votta eg hér með
mitt innilegasta þakklæti.
Akureyri 15. marz 1906.
fakob Lárusson.
Peningar hafa fundist nálægt pósthúsinu
hér í bænum. Eru geymdir hjá
Magnúsi Kristj'ánssyni
kaupmanni.
Göngustafur hefir fundist nálægt
Hvammi í Hrafnagilshreppi. Eigandi vitji
hans til Jónasar Jóhannsonar að Þverá
á Staðarbygð og greiði áfallinn kostnað.
Peningabudda með peningum hefir
fundist á götum bæjarins. Vís-
að á finnandann í prentsmiðj-
unni.
Mustads margarine
er nú einmitt nýkomið til verzlunar
konsúls Havsteens.
Prjónavélar.
Aðalútsölu á hinum þektu
Múhlhansen vélum hefir
Otto Tulinius.
r
Ihaust var mér dregin svört lamb.
gymbur með niarkinu: gagnfjaðrað
hægra og sýlt vinstra sem er mark
föður míns. sáluga Björns Odds-
sonar. Gymbur þessa á eg ekki, og
getur því réttur eigandi vitjað and-
virðisins til mín, að frá dregnum kostn-
aði.
Yztafelli í Köldu-Kinn 18. jan. 1906.
Hólmgeir Björnsson.