Norðurland - 11.02.1905, Blaðsíða 3

79
N1
Ráðaneytisskifti
í Danmörku.
Eins og áður hefir verið skýrt frá
hér í blaðinu, hefir samlyndið meðal
vinstri manna í Danmörku ekki verið
sem bezt í seinni tíð, einkum voru
margir óánægðir yfir hermálaráðherr-
anum Madsen fyrir áleitni hans við
þingið og kröfur til landvarnar, og
mjög var mörgum líka gramt í geði
til Alberti fyrir hýðingarfrumvarpið o.
fl. Á þrettánda í jólum sögðu svo 5
af ráðherrunum sig úr ráðaneytinu,
þeir Madsen, Alberti, Christensen-Sta-
dil, Enevold Sörensen og Ole Hansen.
Nýja ráðaneytið komst aftur á lagg-
irnar 13. janúar og allir komust þeir
í það ráðherrarnir, er sagt höfðu sig
úr fyrra ráðaneytinu, nema Madsen einn.
J. C. Christensen-Stadil er nú for-
sætisráðherra, er hann jafnframt land-
varnarráðherra, stýrir bæði málum land-
hersins og flotans, en áður stýrðu þeim
2 ráðherrar. Alberti hefir aftur orðið
dómsmálaráðherra og Ole Hansen land-
búnaðarráðherra. Kirkju- og kenslumála-
ráðherra er Enevold Sörensen ritstjóri
en áður stýrði hann innanrikismálum.
Samgöngumálaráðherra er Svend
Högsbro hæstaréttarmálafærslumaður.
Innanríkismálaráðgjafi er Sigurd Berg,
ritstjóri og fólksþingsmaður. Vilhelm
Lassen ritstjóri frá Álaborg og fólks-
þingsmaður er fjármálaráðherra, en
utanríkisráðherra er Raben-Levetzau
greifi.
Edvard Brandes hefir látið af ritstjórn
blaðsins »Politiken« en við henni hafa
tekið Henrik Cavling og Ove Rode rit-
höfundar.
Um áramótin varð mikið tjón í Dan-
mörku af vatnagangi og ofveðri.
\
Nobelsverðlaununum
hefir verið úthlutað nýlega. Bókmenta-
verðlaunin fengu Mistral, franskt skáld
og Echegary sjónleikahöfundur á Spáni,
efnafræðisverðlaunin enskur prófessor
Ramsay, eðlisfræðisverðlaunin fékk og
enskur prófessor, Rayleigh; læknis-
fræðislaunin rússneskur próf. Pavlow,
friðarverðlaunin » A Iþjóðaréttarfélagið«
svokallað.
\
Kosningaundirbúningurinn.
1.
í síðasta blaði Norðurl. skýrði eg
frá því, að áður en að Verzlunar-
mannafélagið tók að sér að gangast
fyrir undirbúningi væntanlegrar þing-
mannskosniugar hér á komanda vori,
hafi verið fengin full vissa fyrir því,
hvern kjósendur yfirleitt vildu fá fyr-
ir þingmann. Eg á þar við það, að
nokkurir meðlimir félagsins rannsök-
uðu þetta til hlýtar, að því leyti sem
ekki lá fyrir vissa um það áður.
í sama blaði heldur Guðm. Plannes-
son þvf fram, að það sjáist af orðum
mínum, að það sé ekki Verzlunarmanna-
félagið, sem standi fyrir kosningaund-
irbúningnum, heldur þeir, sem hafi afl-
að sér vissunnar um vilja kjósendanna
og dregur hann svo af þessu þá á-
lyktun, að kosningin sigli undir fölsku
flaggi.
Nú eru það meðlimir félagsins, sem
hafa unnið þann verknað, er G. H.
telur varða svo milclu. Það hafa þeir
gert sem sjálfboðaliðar í þjónustu síns
félags. Félagið hefir þegið starf þeirra
og hagnýtt sér það, og er það ná-
kvæmlega sama sem að félagið hafi
látið vinna verkið. Kosningaundirbún-
ingurinn er því réttmætur, en G. H.
hefir eignað mér orð, sem eg hvorki
hefi talað né skrifað, og dregið svo
ályktun af þeim. Sú ályktun er fölsk.
Það vita allir—við G. H. líka—að
það er ekki einhlýtt að vita vilja kjós-
endanna, því enginn er skyldur að leyfa
kjósendum að kjósa sig, og það getur
komið fyrir, að sá sem flestir vilja kjósa,
gefi ekki kost á sér til þingmensku.
Því er líka svo varið með vilja kjós-
endanna, að hann getur breyzt ýmis-
lega eftir þeim áhrifum, sem hann verð-
ur fyrir. Það verða því þýðingarmikil
atriði í kosningaundirbúningnum, að
koma því til vegar, að sá maður sem
kjósendur óska eftir, gefi kost á sér,
og eins hitt að vernda vilja kjósenda
gegn utanaðkomandi áhrifum, sem gætu
orðið til að spilla honum. Þetta hvor-
tveS&ja ætlar Verzlunarmannafélagið að
annast, og eg get nú þegar fullyrt
það að áskorun þess til bróður mi'ns,
Magnúsar Kristjánssonar, verður það
sem veldur mestu um það, hvort hann
gefur kost á sér til þingmensku eður
eigi-
Um leið og eg nú lýk máli mínu,
að sinni, get eg þess við Guðmund
lækni Hannesson, að eg vænti þess
af honum, að hann reyni ekki frekar
að ófrægja Verzlunarmannafélagið fyrir
framkomu þess í málinu, né að rang-
færa orð mín til þess að spilla kjör-
fylgi bróður míns, að ósekju.
Akureyri 8. febr. 1905.
Fr. Rristjánsson.
II.
I tveim síðustu blöðum Norðurlands
voru geinar um þetta efni.
Þó að eg nú álíti, að bæði þeir
menn, sem um þetta hafa skrifað, og
eg sjálfur, hafi eitthvað þarfara með
tímann að gera, vil eg þó fara fáum
orðum um málið.
Kaupmaður Fr. Kristjánsson segir
í grein sinni, að áður en Verzlunar-
mannafélagið tók að sér að gangast
fyrir kosningarundirbúningnum, hafi ver-
ið fengin vissa fyrir því, að kaupmaður
Magnús Kristjánsson hafi fylgi meiri
hluta kjósenda. Með þessu veit e|j. að
átt er við, að þeir menn í VerzhUrar-
mannafélaginu, sem gengust fyrir því,
að Magnús Kristjánsson gæfi kost á
sér, hafi verið búnir að rannsaka vilja
kjósenda, og komist að þeirri niður-
stöðu, að meiri hluti kjósenda óskuðu
að Magnús gæfi kost á sér. — Þegar
Guðm. læknir Hannesson því í grein
sinni segir, að kosningin sigli undir
fölsku flaggi, er það misskilningur,
sem nú er leiðréttur.
Guðm. læknir Hannesson lætur f
ljósi óánægju sína yfir að menn skriflega
skori á Magnús Kristjánsson, þó eng-
inn sé keppinautur, og svara eg því
svo, að það er sama aðferðin sem
hann sjálfur viðhafði við síðustu al-
þingiskosningu, á meðan enginn var
keppinautur.
Að endingu vil eg að eins geta þess,
að eg álít að æskilegra væri, að kjós-
endur, sem láta álit sitt í ljósi í blöð-
unum, haldi sér að aðalefninu, sem
í þessu máli er, hvaða þingmannsefni
sé heppilegast, en láti ekki allar hugs-
anir sínar snúast um aukaatriðin.
Otto lulinius.
Greinum þessum svarar Guðmundur læk-
ir Hannesson í næsta blaði.
Sigurður Thoroddsen
verkfræðingur hefir fengið veitingu
fyrir kennaraembætti því við hinn al-
menna mentaskóla, er hann var settur
til að þjóna í haust, er leið. Þetta
sýnist vera dásamleg ráðstöfun; stjórn-
in þykist ekki fær um að láta sjá um
þau mannvirki, er henni ber að annast,
fyrir verkfræðingsleysi og svo tekur
hún eina verkfræðinginn, sem er í
þjónustu hennar, mann sem staðið hef-
ir svo vel í stöðu sinni, að óvíst er
að annar fáist betri og er orðinn ná-
kunnugur störfum hér í landi og ger-
ir hann að skólakennara. Hver á nú
að annast þær framkvæmdir sem »þeg-
ar eru í gangi?«
porvaldur Pálsson
læknaskólakandidat er settur héraðs-
læknir í Hróarstunguhéraði. Til þess
embættis er hann þó ekki væntanlegur
fyr en á vori komandi.
Hjörleifur Einarsson
prófastur á Undornfelli lærbrotnaði
16. f. m., hafði dottið á hálku í hvass-
viðri. Þegar póstur kom að vestan leið
honum bærilega vel, eftir atvikum.
Benedikf Blöndal
umboðsmaður á Kornsá, hafði feng-
ið heilablóðfall í f. m. Var rúmfastur
er síðast fréttist.
Síra Sfefán þb Jónsson
á Auðkúlu hefir afsalað sér Stokks-
eyrarprestakalli og verður kyr á Auð-
kúlu.
Benedikf Gröndal
skáld, sem legið hafði sjúkur, er nú
á batavegi.
Skaffafellsýsla
er veitt Björgvin Vigfússyni umboðs-
manni á Hallormsstað.
Slysfarir við ísafjarðardjúp.
Laugardaginn 7. f. m. fórust við
Isafjarðardjúp 3 bátar með 15 mönn-
um á og var eitt þeirra mótorbátur
af ísafirði. Við það urðu 9—10 konur
ekkjur og 15 — 20 börn föðurlaus.
Hafnarbryggjan.
Samningar eru nú fullgerðir milli
hafnarnefndar Akureyrarkaupstaðar og
O. W. Olsens timburmeistara í Taar-
bæk um smíði á hafnarbryggju á Torfu-
nefi með syðri skipakvíarálmunni. Hef-
ir Jakob Gunnlaugsson stórkaupmaður
í Höfn gert samninga fyrir hönd hafnar-
nefndarinnar. Á verkinu á að byrja í
júnfmánuði í sumar og því að vera lok-
ið í síðasta lagi 4 mánuðum síðar.
Skarlafsóffin
er nú um garð gengin í húsi Kol-
beins og Ásgeirs á Oddeyri og sótt-
vörn lokið þar. En strax hefir hún
gosið upp í öðru húsi nr. 13 í Lund-
argötu; tvö börn hafa lagst þar. All-
ir hljóta að sjá, hve áríðandi það er
að lækni sé sagt til hvar sem grunur
er um veikina. Það er skilyrði fyrir
því að hún fari ekki um alt eins og
eldur í sinu.
Mannalát.
4. þ. m. andaðist hér á Akureyri
Puríður Björnsdóttir dóttir Björns gull-
smiðs Olafssonar, einkar efnileg stúlka.
Banameinið var tæring.
Um miðjan þ. m. lézt að Bæ á Höfða-
strönd merkisbóndinn Konráð hrepp-
stjóri Jónsson. Hann var stakur dugn-
aðar og atorkumaður og fjörmaður hinn
mesti meðan honum entist heilsa. Er
í honum hin mesta eftirsjá.
»Veröi ljós«
hætti að koma út nú um nýárið.
Níu ár eru síðan það var stofnað.
Ráðsmenskusfarfið
við Laugarnesspítala er laust frá
14. maí. Árslaun eru 1500 kr. og ó-
keypis húsnæði, ljós og hiti. Umsókn-
arfrestur til I. apríl.
Félagshús
er talað um að byggja í Reykjavík
fyrir 11 félög þar í bænum. Eitt af
þeim er leikfélag bæjarins.
Bœjarsfjórnarfundur.
Þriðjudaginn 7. febr.
Utsvarskærur Jóns Hjaltalíns, skólastjóra
og Halldórs Briems kennara úrskurðaðar.
Beiáni frá J. Gunnarssyni og S. Jóhannes-
syni um land til erfðafestu vísað til Eyrar-
landsnefndar.
Framlagður bréflegur samningur milli
fjárhagsnefndar og hreppsnefndar Hrafna-
gilshrepps um viðskifti kaupstaðarins og
hreppsfélagsins út af Naustatúni, að því
er aukaútsvar snertir. Við samning þenna
fann bæjarstjórnin ekkert að athuga.
Út af bréfi frá bókaverði Amtsbókasafns-
ins, var rætt um að fjölga þurfi útláns-
tímum við Amtsbókasafnið. Bæjarstjórnin
samþykti að veita bókaverði 30 kr. úr
bæjarsjóði, með því skilyrði að fjölgað
verði útlánstímum við safnið um 2 tíma
á viku og safnið haft opið tvívegis í hverri
viku hvorttveggja til loka aprílm. þ. á.
Samþykt að kjósa 3. manna nefnd til
þess að semja skrá yfir sótaragjald 1905
og í hana kosnir Friðbjörn Steinsson, Kr.
Sigurðsson og bæjarfógetinn.
Eftir beiðni frá V. Knudsen, Ásgeiri Pét-
urssyni og Páli Friðrikssyni fyrir hönd
Goodtemplara um kaup á lóð til að byggja
hús, næst fyrir utan lóð Mr. Jones við
Hafnarstræti, var samþykt að selja beið-
endunum byggingarlóð í hinum nefnda staá
fyrir 20 a. hverja feralin, mcð því skilyrði
að hús sé reist á lóðinni innan tveggja
ára.
Beiðni um aðsetursleyfi frá Steingrími
Pálssyni á Bjargi frestað, til þess að út-
vega nánari upplýsingar.
Samþykt að veita Birni Jónssyni, ritstjóra,
meðmæli ti! þess að fá 1000 kr. lán úr
Ræktunarsjóði, eftir beini hans.
Fyririesfur
um þýðingu bóka og bókasafna held-
ur Ouðmundur Hannesson í kvöld kl.
8V2 á „Hótel Akureyri". Aðgangur
kostar 25 aura. Ágóðinn gengur til
bókasafnsins á Akureyri.
Brauðsala es-
Framvegis selur Páll Jónsson
kennari brauð úr brauðgerðarhúsi J.
V. Havsteens.
Kálfskinn, Folaldaskinn,
Sauðskinn, Geitaskinn
kaupi eg hæsta verði.
Jakob Gíslason.
ér undirritaðri var á næstliðnu
hausti dreginn svartur lamb-
hrútur með mínu marki: stýft,
biti fr. hægra, hvatt vinstra,
sem eg ekki get átt. Réttur
eigandi gefi sig fram og borgi áfallinn
kostnað. Hryflu 12. d. nóvbr. 1904.
Sigurbjörg: Jónsdóttir.