Norðurland - 05.08.1905, Blaðsíða 3

18 7
N/.
Bankaúfbúið.
Friðrik kaupm. Kristjánsson, sem
verið hefir gæzlustjóri við útbú Lands-
bankans hér, á bráðlega að taka við
formensku fyrir útbúi íslands banka.
Sagt er að J. V. Havsteen kaupm.
verði aftur gæzlustjóri við Landsbank-
ann.
Hamburg
heitir stærsta skipið, sem enn hefir
komið hingað til lands og var það
nýlega í Reykjavík með þýzka skemti-
ferðamenn. Það er 10,500 smálestir.
Marconiloftskeytastöð er á skipinu, en
farþegjarnir voru 250. Auðséð er að
ferðamannastraumurinn færist hingað
nokkuð árlega og mundi verða miklu
meira, ef vér gætum meira gert fyrir
þessa ferðalanga. Sagt er úr R.vík,
að á bazar kvetifélagsins hafi útlend-
ingar keypt fyrir 3000 kr. á skömm-
um ttma. Þá höfðu og þessir ferða-
menn á Hamburg gefið um 500 kr.
til þess að útvega rúm handa sjúk-
lingunum í Laugarnesspítalanum.
Ferðamenn.
Sigurður Sigurðsson skólastjóri lagði
af stað héðan 3. þ. m. suður til Reykja-
víkur. í för með honum héðan var ráða-
nautur búnaðarfélagsins, garðfræðing-
ur Eitiar Helgason og einn af búfræð-
ingunum dönsku Fredriksen að nafni.
Ennfremur var söngstjóri Sigurgeir
Jónsson á Akureyri í för með þeim,
sömuleiðis á leið til Reykjavíkur.
Gufuskipaferðirnar.
Ekki er það neinn smáræðis greiði,
sem stórkaupm. Thor E. Tulinius hefir
gert íslandi með samkepni sinni við
Sameinaða gufuskipafélagið. Henni eig-
um vér það einni að þakka, að S. g.
færði niður gjöldin fyrir rnannflutn-
inga til mikilla muna nú síðastliðið
vor og nemur það ekki litlu fé á
mörgum árum. En nú.er það honum
og félagi hans eingöngu að þakka
að vér komumst framvegis að miklu
betri kjörum en áður. Tillagið til
gufuskipafél. sam. á að verða næst
60 þús. kr. um fjárhagsárið í stað
150 þúsunda. Það er því hvorki meira
né minna en 90 þús. kr. sem vér
græðum á því á fjárhagsárinu, að
hann kepti nú um ferðirnar við gufu-
skipafélagið. Fyrir þetta 60 þús. kr.
tillag eigum vér að íá 29 ferðir alts,
þar af 4 strandferðir. Reyndar bauð
Tulinius þinginu, ef samið væri við
hann, að láta skip sín fara 36 ferðir
(t stað 29) þar af 7 strandferðir (t
stað 4) og að gera þetta fyrir einar
20 þús. kr. um fjárhagsárið (í stað
60). Ef boði Tuliniusar hefði verið
tekið, hefðum vér með því fengið 7
ferðum fleira og sparað enn 40 þús.
krónur.
Auðséð er það að þingmenn vorir
og valdhafar kunna að meta þann
greiða, sem Tulinius hefir gert land-
inu og ekki sýnist það lítið dreng-
skaparbragð, þegar svona stóð á, að
hafna betra boðinu en taka hið lak-
ara. Bak við þessa ályktun er sagt
að standi allur stjórnarflokkurinn á
þingi og að auki þeir Magn. Krist-
jánsson og Jón í Múla.
Undirskriffarmálið.
Svofelda þingsályktunartillögu bera
7 þingmenn upp í neðri deild:
Neðri deild alþingis ályktar að lýsa
yfir því að hún álítur það eitt rétt og
í samræmi við stjórnarskipun vora, að
ísandsráðherra sé skipaður með und-
irskrift sjálfs hans, eða fráfarandi ís-
landsráðherra, en ekki með undirskrift
forsætisráðherra Dana og skorar á
ráðherrann að gera sitt til, að svo
verði eftirleiðis.
Frumvarp um aðflufningsbann
ber Guðmundur Björnsson og nokk-
urir aðrir þingmenn upp í neðri deild.
Fyrsta grein frumvarpsins hljóðar svo:
Til íslands má engan áfengan drykk
flytja, eftir að lög þessi öðlast gildi,
til annara nota en þeirra, er getið
er um í 2. gr. En það er áfengur
drykkur eftir lögum þessum, sem í
er meira en 2 J/4 °/o af vínanda (al-
kohol). Duft, kökur og önnur slík efni,
sem upp má leysa f vökva og í sér
hafa fólgið því líkt áfengi, skal skoða
sem áfengan drykk.
Kennaraskóli í Flensborg.
Nefnd í efri deild vill hafa hann
þar en ekki í Reykjavík, eins og stjórnin
lagði til. Hefir hún orðið sammála, þó
skipuð sé mönnum úr báðum flokkum.
Til húsabóta og áhalda á að verja alt
að 33 þús. kr. Við skólann eiga að
vera 35 heimavistir. Fastir kennarar
við hinn sameinaða gagnfræða- og kenn-
araskóla eiga að vera 4 og hafa að
launum 2500, 1800, 1600 og 1200 kr.
10 lög
hefir þingið nú afgreitt. Öll eru þau
smávægileg og meinlaus, nema toll-
hækkunarfrumvarpið sæla. 3 eru um
stækkun verzlunarlóðar, í Vestmanna-
eyjum, Bolungarvík og á Búðareyri. Ilin
eru um stefnufrest til hæðstaréttar,
lögaldursleyfi handa konum, heimild
fyrir embættismenn til þess að full-
nægja framfærsluskyldu sinni við elckj-
ur sínar með því að kaupa lífsábyrgð
í ríkisstofnuninni, um hegning fyrir til-
verknað er stofnar hlutleysisstöðu rík-
isins í hættu, um fjarlægð milli húsa
á ísafirði og um lóðarsölu á Isafirði.
Múfubrigslin enn.
Fyrirspurninni sem prentuð er hér
framar í blaðinu, svaraði ráðherrann
á þá leið í efri deild 24. þ. m. að
hann þóttist ekkert hafa að gera með
blaðið sem róginn bar, eða ritstjóra
þess, konungkjörna alþingismanninn.
Hann er þá seldur undir sömu fordæm-
inguna eins og ritstj. Gjallarhorns og
hans félagar.
Óþarfi er að dæma um hve karl-
mannlegt þetta er, þar sem það er á
allra vitorði að ráðherrann er einn af
eigendum blaðsins.
Ekki var hún síður karlmannleg
rökstudda dagskráin, sem þeir sam-
þyktu flokksbræður ráðherrans í efri
deild út af þessu, þess efnjs að hann
hefði svarað fyrirspurninni fullnægjandi,
því af þeim 8, er greiddu með því
atkvæði, eru ekki færri en 4 hluthaf-
ar í blaðinu.
Aðalflutningsmaður fyrirspurnarinn-
ar var Sigurður Stefánsson og var
nokkuð þungorður til ritstjóra »Reykja-
víkur«. Því svaraði konungkjörni þing-
maðurinn með því að gefa sér vottorð
að hann (J. Ó.) œtti langan og heiðar-
legan œfiferil að baki sér.
Þá varð hlátur mikill á áheyrenda-
pöllunum, en þingmennirnir stungu
upp í sig vasaklútunum.
Kosningin í Suður-Múlasýslu.
Sameinað þing hefir Samþykt með
miklum atkvæðamun að taka gilda kosn-
ingu Guttorms Vigfússonar, þó ólögleg
væri hún bæði að formi og efni. Þingið
er æðsti dómari 1' því máli og kann
auðsjáanlega að fara vel með dóms-
valdið.
Löggildingar.
Nefnd í neðri deild leggur með lög-
gilding verzlunarstaðar: að Gerðum í
Garði; að Marfuhöfn í Kjósarsýslu; að
Syðra-Skógarnesi; að Látrum í Aðal-
vík; við Lambhúsavík á Vatnsnesi; við
Ólafsfjarðarhorn; og við Holtsós und-
ir Eyjafjöllum. Ennfremur er talað um
löggildingu á Skildinganesi á Seltjarn-
arnesi.
Niðurlagning amfsráðanna.
Nefndin í sveitarstjórnarfrumvarpi
milliþinganefnarinnar og stjórnarinn-
ar hefir klofnað. Aðalnýmælið þar er
niðurlagning amtsráðanna. Meiri hlut-
inn vill aðhyllast frumvarpið, en Guðl.
Guðmundsson vill fella frumvarpið að
svo stöddu, telur varhugavert að leggja
hið æðsta vald í sveitarstjórnarmálum
í hendur umboðsstjórnarinnar, er enga
sérþekking hafi á högum eða þörfum eða
hugsunarhætti sveitarfélaganna. Hitt
hafi um langan aldur verið stefna all-
flestra mentaðra þjóða að láta sveitar-
stjórnir hafa sem frjálsasta sérstöðu
og sjálfstæði í sínum málum.
Bændaskólarnir.
Nefndin í neðri deild leggur til að
frumvarp milliþinganefndarinnar og
stjórnarinnar sé samþykt alveg óbreitt,
enda eru 2 úr milliþinganefndinni f
þingnefndinni, þeir Þórh. Barnarson
og Hermann. Einn nefndarmaðurinn,
Einar Þórðarson. er þó mótfallinn nið-
urlagning Eiðaskólans.
Áfengisveifingabann á mannfl. skipum.
Neðri deild hefir frumvarp um það
til meðferðar. Nefndin í því máli (M.
A., E. P. og J. M.) leggur til að á
skipum, er koma hér við land eða
ganga meðfram ströndum landsins eða
innfjarða, megi ekki veita áfenga drykki
meðan skipið liggur í höfn, hvorki far-
þegum né aðkomumönnum. Heimilt er
þó útgerðarmanni eða skipstjóra að
veita gestum sínum. Þetta nær þó ekki
til skipa þeirra er eingöngu flytja hing-
að útlenda ferðamenn. Sektir 50—500
kr. Afengið sé upptækt, ef brotið er ft-
rekað. Bryti ber ábyrgð á veitingum
þjóna sinna.
Læknishéruð.
Efri deild hefir samþ. að skifta
Barðastrandarlæknishérnði í tvent, í
Patreksfjarðarhérað og Bíldudalshérað.
Þá flytur St. í Fagraskógi frumv.
um breytingu á 4 læknishéruðum hér
nyrðra, Ieikurinn til þess gerður að
flytja læknissetrið af Grenivík. Nýtt
læknishérað á að mynda sem heiti
Arnarneshérað. í því á að vera allur
Arnarnes- og Svarfaðardalshreppur og
allur Grýtubakkahreppur. Brettings-
staðasókn á að leggja til Húsavíkur-
héraðs en Draflastaðasókn til Reyk-
dælahéraðs.
Skipaferðir.
»Kong Inge« kom 30. f. m. vestan af
Sauðárkrók. Með skipinu var stórkaupmaður
Thor E. Tulinius rneð frú sinni og frk. Sig-
ríður Björnsdóttir (ritstjóra). Höfðu þau far-
ið landveg frá Rvík til Sauðárkróks. Þau fóru
aftur með skipinu 1. þ. m.
»Egill« kom 31. f. m. Með honum kom
verzlunarstjóri Jóhannes Stefánsson úr ferð
sinni I Noregi
»Alf« fór héðan 2. þ. m. til útlanda. Stór-
kaupmaður Thor E. Tulinius leigði skipið
til þess að flytja vörur sem K. I. ekki gat
tekið.
»Skálholt« kom 3. þ. m. Með skipinu var
Páll Stefánsson verzlunarerindreki, frú Hall-
dóra Vigfúsdóttir, frk. Kristín Einarsdóttir
(frá Khöfn) og frá Sauðárkrók kaupmaður
Kristján Gíslason.
Ýmsar fréffir.
Isafjarðarsýsla. Allgott fiskirl, 6 — 7 kr.
hlutir. Tíð mjög köld, snjór í fjöllutn, mikl-
ar úrkomur. Hey undir sketndum. Engin
fs fyrir Horni er Skálholt fór um.
Strandasýsla. Síld inni á Norðurfirði,
Iá djúpt, náðist ekki í net.
Hánavatnssýsla. Kvartað um þurkleysi
alstaðar í vestur- og uppsýslunni. Skaga-
strönd bezt, þar var þurkur á laugard.,
sunnud. og mánud. síðastliðinn.
Sauðárkrók. Friðþjófur fór 2. þ. m. það-
an með 850 hesta. Einn hestur fótbrotnaði
við fratnskipun, nokkurir stukku út úr fram-
skipunarbátnum út við skipið og syntu í
land. Næst áður þegar skipið var þar stökk
jarpur foli út úr framskipunarbát og var 3
tíma á sundi, náði landi, en síðan hefir ekki
tekizt að handsama hann, þrátt fyrir marg-
ar tilraunir; hefir follinn stokkið á hvað sem
fyrir var, þó ætlað væri öllum skepnum
ófært.
ytfsláttarhesfa
kaupir
Qudmanns Efterfl. verzlun.
Akureyri 4. ágúst 1905.
JCallgr. Ðavíðsson.
Ullarfau
Og
Silkifau
og öll önnur álnavara mest úrval og
ódýrast hjá
OTTO TULINIUS.
Samkoma
verður haldin í
SJÓNARHÆÐARSAL
sunnudaginn 6. þ. m., kl. 5 eftir hád.
Allir velkomnir!
Jlrthur Sook
(frá Englandi).
Iveikindum mfnum sfðastliðinn vetur og
lasleika mínum í sumar hefir herra lyf-
sali O. C. Thorarensen á Akureyri gefið
mér öll þau meðöl, sem eg hefi þurft á að
halda.
Þetta bið eg góðan guð að launa honum.
Akureyri 4. ágúst 1905- ,
Helgi Olafsson.
Jyrir bændur í soeitinni.
Til sölu hefi eg, með ágætu verði,
hefilbekki, skrúfstykki, ambolta og
ýms verkfæri til tré- og járnsmíða.
Oddeyri 4. ágúst 1905.
Frímann Jakobsson.
Hús á Oddeyri
er til sölu. Stærðin er 14x9
álnir og að auki geymsluhús,
fjós og heyhlaða. Húsið verður
selt mjög ódýrt og borgunar-
skilmálar eru aðgengilegir. Menn
snúi sér til
Jrímanns Jakobssonar
á Oddeyri.