Norðurland - 14.08.1905, Blaðsíða 2
Nl.
194
kvæman taldi hann og þjóðarviljann mundu vera, einkum á Norðurlandi (Hrafna-
gili!), og því væri ekki svo sem mikil ástæða til að rjúfa þing o. s. frv.
Þetta vandlega hugsaða, sannorða og viturlega svar var það, sem fekk
þær undirtektir af bænda hálfu og viðstaddra Reykvíkinga, sem fyr segir.
Til alþingis og alþingismanna.
Alþingi í heild sinni sendi fundurinn bréflega fyrnefndar ályktanir, ásamt
♦ einróma yfirlýsing fundarmanna um, að yfirgnæfandi meiri hluti kjósenda í
nefndum kjördæmum (Rangárvalla-, Arness-, Gullbringu-, og Kjósar-, Borgar-
fjarðar- og Mýra) sé, að því er þeim sé frekast kunnugt, af alhuga samdóma
fundarályktununum.«
Samhljóða bréf að miklu leyti var þeim ritað, þingmönnum þessara kjör-
dæma, þeim er kunnugt er um að eru andvígir þjóðarviljanum í stjórnmálum
þeim, er hér um ræðir, undirskrifað hvert um sig af þar til kjörinni fyrnefndri
tylft manna úr hverju kjördæmi, er skyldi flytja þeim bréfið sjálfir, og var í
niðurlagi bréfsins áskorun um að fylgja fram ályktunum fundarins á alþingi,
»en leggja að öðrum kosti niður þingmensku-umboð yðar tafarlaust«.
Annar þm. Rangæinga, f. landsh. Magnús Stephensen, gerði sér lítið fyrir
og synjaði þeim áheyrnar, er honum skyldi fiytja þetta bréf. Hinir gerðu þó
ekki það; en svarið var bergmál af orðum húsbónda þeirra, ráðgjafans, nema
hjá þm. Borgf. (Þórh. B.) einhverjar vífilengjur, sem lítið þótti vera á að
græða, nema það þó, að hann kvaðst vera fús að leggja niður þingmensku,
ef sá væri vilji kjósenda.
Skilnaðarsamkvæmi
Iftils háttar var þeim haldið um kveldið, þriðjudagskveldið, í Báruhúsinu, gest-
unum úr sveitinni, þeim er fundinn höfðu sótt, með forgöngu Þjóðræðisfé-
lagsstjórnarinnar. Þar var húsfyllir. Veitingar kaffi og óáfengir drykkir. Sam-
kvæmið stóð nokkuð fram yfir miðnætti, nál. 4 stundir, og varð að kalla
aldrei þann tíma allan nokkurt hlé á ræðum, söng eða hljóðfæralist (á lúðra).
Þessir voru ræðumennirnir, taldir í stafrófsröð — og má þó vera, að einhverj-
um sé gleymt: Agúst Jónsson amtsráðsmaður í Höskuldarkoti, ritstjórarnir
Benedikt Sveinsson, Björn Jónsson og Einar Hjörleifsson, Eyólfur Guðmunds-
son oddviti í Hvammi, mag. Guðm. Finnbogason, Guðmundur Lýðsson bóndi
á Fjalli, cand. theol. Haraldur Níelsson, Jens prófastur Pálsson, Kolbeinn Ei-
ríksson bóndi í Mástungu, síra Ólafur alþm. Ólafsson, Pétur hreppstjóri í
Hjörsey Þórðarson, Stefán Hannesson kennari úr Mýrdal, Stefán f. prestur
Stephensen frá Laugardalshólum, Stefán alþm. Stefánsson kennari frá Möðru-
völlum, alþm. dr. Valtýr Guðmundsson háskólakennari, Vigfús Guðmundsson
bóndi í Haga, Þorsteinn Hjálmsson bóndi í Örnólfsdal og Þórður hreppstjóri
Guðmundsson frá Hala. Þess eru engin dæmi, að jafn mikill og góður rómur
hafi verið gerður að máli manna á neinni samkomu hér, og þótti engu síður
til þess koma, sem ýmsir bændqr töluðu, heldur en hjá Reykvíkingum, sem
vanari eru við að tala í margmenni. Fór samkvæmið hið bezta fram, skipu-
lega og prúðmannlega, og töluðu það mjög margir, að ánægjulegra kveld
hefðu þeir ekki lifað á æfi sinni. Þvi lauk með því, að Þórður héraðslæknir
Pálsson söng kvæði: Þú ert móðir vor kœr, af mikilli snild.
Margt manna reið með bændum á leið, er þeir lögðu á stað heimleiðis
daginn eftir; þeir kusu það heldur en að eiga þátt í þjóðhátíð þeirri á Landa-
kotstúninu, er stjórnarhöfðingjarnir höfðu efnt til og stóðu fyrir.
Þjóðarviljinn á JMorðurlandi.
Eitthvað hlýtur að vera bogið við
upplýsingar þær sem ráðherrann fær
héðan um þjóðarviljann á Norðurlandi.
Hann segir nefnd þeirri er gekk fyrir
hann í Reykjavík og sagt er frá hér að
framan, að þjóðarviljinn á Norðurlandi
sé hlyntur samningi þeim er hann gerði
við St. n. r.
Skyldi mönnum hér nyðra ekki þykja
þetta dálítið hlálegt.
Öllum hlýtur þó að vera í fersku
minni hvað Húnvetningar og Skagfirð-
ingar samþyktu á þingmálafundum
þeirra í vor og ekkert hefir bólað á
því hér að þeir væru búnir að breyta
skoðun sinni ; miklu fremur hefir hitt
heyrst, að þeir sem þá voru eitthvað
efablandnir, væru nú orðnir einbeittir
andstæðingar ritsímans, væru jafnvel
að tala um að það væri gaman að
bregða sér suður, svona í eitthvað lík-
um erindum og þeir áttu þar bænd-
urnir í Sunnlendingafjórðungi.
Um Norðurþingeyjarsýslu er það
kunnugt að þar hafa menn verið mjög
ákveðnir móti ritsímasamningnum, enda
hafa þingmanninum verið sendar full-
gagnorðar áskoranir, um það mál.
Þá eru Suður-Þingeyingar. A þing-
málafundinum í vor, létu þeir telja sér
trú um það allflestir, að loftskeytin
væru mjög óáreiðanleg og hæpið væri
að koma þeim hingað, jafnvel frá Hjalt-
landi til Færeyja og þaðan til íslands.
Því varð ályktun fundarins stjórninni
að suma leyti f vil. Samt vildu þeir
ekkert úr því skera hvort ráðherrann
hefði farið iengra en umboð hans og
heimildir náðu til, en samþyktu þó ef svo
væri að, »þá sé þingið eigi bundið af þeirri
athöfn, heldur beri því þá að ráða fram
úr málinu í sumar einungis eftir eigin
sannfæringu um það hvað haganlegast
sé fyrir þjóðina*.
Síðan þetta gerðist hefir loftskeyta-
stöðin verið sett upp í Reykjavík og
þinginu verið boðið sambandið við
útlönd og alla fjóra kaupstaðina fyrir
álíka hátt gjald og íslandi var ætlað
að leggja St. n. r. til sæsímans ein-
göngu, en sá er munurinn að vér eig-
um að fá allar tekjur af hraðskeyta-
sambandinu, ráðum einir verði á hrað-
skeytunum og getum auk þess sjálf-
sagt fengið sfórfé til sambandsins frá
öðrum þjóðum, ef vér viljum. Varlega
mun því treystandi að Þingeyingar séu
nú hlyntir ritsímasamningnum og ekki
er þeim síður ætlandi en öðrum, að
átta sig á svo einföldu máli, enda
munu margir þeirra vera búnir að
gera það.
Fyrir Akureyrarbúum vakti hið sama
°g þingeyingum. Þeir héldu, meiri
hlutinn, að ekki væri hægt að fá áreið-
anlegt samband nema með ritsíma. Nú
hefir verið boðin trygging fyrir því að
loftskeytasambandið væri engu óáreið-
anlegra en ritsímasamband. Með því
er aðalástæða þeirra oltin um koll,
enda mun símablindan vera farin að
skafast af augum manna síðan, þeirra
sem nokkurntíma er von um að geti
orðið sjáandi.
Eina vonin verður þá Eyfirðingar.
Þó er varla vert að gera of mikið
úr henni. Kunnugt er það að mikill
fjöldi þeirra kjósenda er voru á Hrafna*
gilsfundinum greiddu ekki atkvæði og
svo er það líka kunnugt nú, að nokk-
urir af fylgismönnum stjórnarinnar héð-
an af Akureyri lyftu upp hendinni við
atkvæðagreiðsluna þar, einn hafði jafn-
vel rétt upp báðar hendurnar. En auk
þess hafa svo þýðingarmiklir viðburð-
ir orðið síðan í hraðskeytamálinu, að
ekkert getur verið á því að byggja
sem samþykt var á Hrafnagili.
Enginn minsti vafi virðist því geta
verið á því, að mikill meiri hluti kjós-
enda í Norðlendingafjórðungi er ein-
dregið andvfgur ritsímasamningnum.
%
Giffing.
Hallgrímur Davíðsson verzlunarstjóri
gekk 8. þ. m. að eiga frk. Sigríði Sæ-
mundsen dóttur verzlunarstjóra Sæmund
sens á Blönduós. Nýgiftu hjónin komu
til bæjarins { íyrrinótt.
Riddarar
eru þeir orðnir prestaskólakennari Jón
Helgason og Zophonias Halldórsson próf.
í Viðvík. Ennfremur L. Zöllner stórkaup-
maður í Newcastle.
Hornafjarðarlæknishérað
er veitt cand. med. Halldóri Gunnlaugs-
syni.
Spifali í Vesfmannaeyjum.
Frakkastjórn ætlar að láta reisa þar spít-
ala. og er efnið í hann komið til eyjanna.
Hann á að rúma 9 sjúklinga. Bald er þar
yfirsmiður.
Sýnilega líta Frakkar nokkuð öðruvísi á
spítalamálið, en stjórn vor gerir, sem ekki
gat séð af einum eyri til sjúkraskýlabygg-
ingar á fjárlagafrumvarpinu.
Þjóðminningarháfíð
var haldin í Rvík. 2. ágúst. Veður var
hið bezta, en hátíðin daufari og tilkomu-
minni en dæmi eru til áður, segir ísafold.
Húsbruni.
Aðfaranóttina síðasta laugardags brann
brauðgerðarhúsið á Siglufirði; húsið stóð í
björtu báli þegar Mjölnir sigldi inn á höfn-
ina. Brauðgerðarhús þetta áttu þeir kaupm.
St. Sigurðsson og Einar Gunnarsson og bak-
arinn Sigurður Sveinsson. Hann svaf með
aðstoðarmanni sínum í húsinu og vaknaði
ekki fyrri en hann var vakinn og var hús-
ið þá mikið brunnið.
Hús, áhöld og vörur voru í ábyrgð fyr-
ir 4000 kr. Er þó sagt að eigendurnir bíði
töluvert tjón, því vörur voru •nýkomnar í
húsið, enda von um bezta atvinnu fyrir
húsið í þessum mánuði.
Kennaraskólinn.
Frumvarp um hann var samþykt við 2.
umræðu í efri deild 1. þ. m. með 10 atkv.
gegn 2. Skólinn á að standa í Flensborg.
Ráðgjafinn talaði einn fyrir jiví að hafa
hann í Reykjavík.
Afsláfíar
hesfa
kaupir CARL HÖEPFNEPS VERZL-
UN í haust.
Akureyri 27. júlf 1905.
Joh. Christensen.
og vel verkaðan
saltfisK
kaupirHÖEPFNERS VERZLUN
móti peningum.
Kjöfbúðin
verður flutt næstkomandi fimtudag í
hið nýja hús Kolbeins & Ásgeirs á
Oddeyri.
Prentsmiðja Odds Björnssonar.
Komið!
Skoðið! Kaupið!
í hinni nýju verzlun
Jósefs Jónssonar
Strangötu 3, Oddeyri,
sem hefir nægar birgðir af allskonar nauðsynjavöru,
álnavöru mjög fjölbreyttri, glysvarning ótal tegundir,
sömuleiðis mesta úrval af leirtaui, sem hvergi fæst
betra, hvar sem leitað er í bænum.
-h.
JCoergi betri kaup að já.