Norðurland - 20.07.1912, Blaðsíða 3

Merkilenar fornmenjar.
Við borgina Memphis á Egyftalandi,
sem er forn borg og fiæg, hefir ný-
lega fundist við jarðgröft afarstórt finn-
gálkn úr alabastri (hvítum steini). Það
er rúmar 8 stikur á lengd og nær
4I/2 stika á hæð en 80 smálestir á
þyngd (800 hestburðir). Líkneskið mun
vera frá 13. öld íyrir Krists burð, eða
3200 ára, en er óskemt að mestu, og
eitt hið mesta listaverk frá fornöld.
Annað líkneski hefir fundist nokkru
lengra frá borginni, í norður frá henni.
Það er hópmynd af Ramses konungi
Egyfta (1348—1281 f. K.) og guðin-
um Ptah, höggvin úr granítsteini.
Danir kosta jarðgröft þenna og er
sagt að hópmyndin muni verða flutt
á Carlsbergssafnið í Kaupmannahöfn.
Perlembd «er.
Það bar við í vor hjá Gesti Guð-
mundssyni vitaverði í Arnardal, að ær
átti 4 lömb, og voru 3 þeirra borin
lifandi og lifa enn, en 4. lambið kom
dautt. Lömbin voru um 5 pund hvert,
nýborin. Ærin hefir fætt vel og er
þó einjúgra, og lömbin 3 eru efnileg
og stór. Sitt lambið var með hverjum
lit, mórautt, svart, grátt og hvítt (það
sem kom dautt). Ærin er 10 vetra
og hefir altaf áður verið tvílembd.
(wVestri")
Skýrsla
um gagnfræðaskólann á Akureyri
1911 —1912 er nýlega komin út, mjög
ýtarleg f öllum atriðum. Er hún nær
fjórar arkir á stærð í stóru átta blaða
broti.
Alls voru í skólanum 116 nemend-
ur þetta skólaár. Utskrifuðust 30 f vor.
Allmargir nýir nemendur tóku próf í
vor, og voru í skólanum alls 101 er
honum var sagt upp. En vafalaust bæt-
ist við í haust.
Söfnum skólans hefir bæzt allmikið
síðastliðið ár, einkum gjafir frá nem-
endum og skólastjóra. Þó hafa nokk-
rir fleiri gefið því gripi. Merkasta gjöfin
er eggjasafn, sem J. V. Havsteen etaz-
ráð hefir gefið skólanum. Er skrá
birt í skýrslunni um það. Það eru
hreiður 54 íslenzkra fugla, flest með
jafnmörgum eggjum og þeir eru van-
ir að eiga. Lætur gefandinn þess get-
ið að hann muni bæta við safnið síð-
ar því sem vantar enn, til þess að það
sé fullkomið íslenzkt eggjasafn.
í heimavistafélagiskólapilta voru 45
nemenda. Varð hverjum þeirra fæðis-
kostnaður, þjónusta, ljós og hiti að-
eins um 78 aurar á dag.
í skýrslunni eru reikningar skóla-
sjóðanna, er liggja undir stjórn skóla-
stjóra eða hann hefir umsjón með. Við
árslok 1911 voru þessir sjóðir: Nem-
endasjóðurinn 3150,03 kr., Sjúkrasjóð-
urinn 425,58 kr., Skólasjóðurinn 1346,
89 kr., Minningarsjóður J. A. Hjalta-
líns 501,85 kr.
Aftan við skýrsluna er prentað ým-
islegt úr lögum og reglum skólans,
sem öllum er nauðsynlegt að kynna
sér sem í skólann ætla að fara.
O. C. Thorarensen
lyfsali kom heim úr utanför sinni
fyrir rúmri viku, en frú hans dvelur í
Reykjavík um tíma.
Biskup
landsins, Þórhallur Bjarnason, lagði
af stað úr Reykjavík 15. þ. m. í eft-
irlitsferð um Eyjafjarðarsýslu Og Þing-
eyjarsýslur.
117
Minnisvarði Jóns Arasonar.
Mrs. Disney Leith, enska konan
sem hefir tekið slfku ástfóstri við
landið, að hún ferðast hér um á hverju
sumri, hefir nú reisa látið á sinn kost-
nað Jóni biskupi Arasyni veglegt minn-
ismerki í Skálholti, á aftökustað hans.
Til þess að sjá um verk þetta var
fenginn Matthías fornmenjavörður Þórð-
arson, og fór hann austur að Skálholti
í þeim erindum fyrra sunnudag og
með honum Magnús steinsmiður Guðna-
son héðan úr bæ. Lét Matthías taka
steina tvo úr Þorlákssæti, var annar
teningsmyndaður og hafður sem undir-
steinn, en hinn ílangur nokkuð og er
hann reistur þar ofan á. Er framhlið-
in á þeim steini slétt og þar á högg-
við: »Jón Arason biskup lét hér lífið
fyrir trú sína og ættjörð 7. nóv. 1550«,
en upp yfir letrinu er höggvin út mynd
af biskupsmítri.
Minnismerkið er um 4 álnir á hæð
og er umhverfis það keðjugirðing á 6
steinstöplum.
Staður sá, sem minnismerkið stend-
ur á er allur annar en hingað til hef-
ir verið talinn aftökustaður Jóns Ara-
sonar. Segir Matthías, að þessi stað-
ur sé áreiðanlega hinn rétti og hefir
hann farið hér eftir nákvæmlegri Iýs-
ingu Jóns prests Egilssonar í biskupa-
annálum (prentuðum í safni til sögu
íslands). Er þessi staður miklu ofar
og norðar en áður hefir verið talið. Er
hann rétt við heimreiðargötuna að
staðnum, skamt frá Þorlákssæti.
(»Vfsir“)
t Helga Sfefánsdóttir
frá Geirastöðum við Mývatn, kona
Sigurðar Jónssonar bónda þar, dó hér
á sjúkrahúsinu fyrri fimtudagsnótt. Hún
hafði legið þungt um tíma heima, í
botnlangabólgu, en var flutt hingað
inneftir til uppskurðar. Var komið með
hana á sjúkrahúsið á miðvikudagskvöld,
en hún dó um nóttina eftir, áður en
skurðurinn var gerður.
Helga sál. var af góðu fólki komin,
greind og vel látin.
Aðalfumlur fslandsbanka
var haldinn þriðjudaginn 2. þ. m. á
skrifstofu bankans í Reykjavík. Ráð-
herra, Kristján Jónsson, formaður full-
trúaráðsins setti fundinn og skýrði frá
starfsemi bankans, Reikningur bankans
var lagðurfram endurskoðaðurogbanka-
stjórn gefin kvittun fyrirreikningsskilum.
Samþykt var að greiða hluthöfum 6V2
% í arð það ár.
P. O. A. Andersen, Statsgældsdi-
rektör var endurkosinn í einu hljóði
í fulltrúaráð bankans af hluthafa hálfu.
J. Havsteen amtmaður var og end-
urkosirn endurskoðunarmaður af hálfu
hluthafa.
Mentaskólinn*
Honum var sagt upp 29. f. m. á há-
degi. Ur honum útskrifuðust 21, þar
af 10 utanskólanemendur.
Stúdentarnir nýju eru þessir:
Innan skóla:
Ásgeir Ásgeirsson 70 stig.
Finnb. Þorvaldsson 67 -
Geir Einarsson 69 —
Gunnl. Einarsson. 65 -
Hallgr. Hallgrímsson 70 —
Helgi Guðmundsson 59 —
Jón Cuðnason 63 —
Karl Ármannsson 54 —
Karl Möller 60 —
Steinn Steinssen 77 —
Þorst. Kristjánsson 65 -
Utan skóla :
Bjarni Jósefsson 61 stig.
Friðrik Jónasson .65 -
Herm. Hjartarson 53 -
Jón Bjarnarson 69 —
Jósep Jónsson 52 —
Kjartan Jensen 57 —
Ólafur Jensen 52 —
Ólafur Þorsteinsson 62 —
Páll Auðunsson 70 —
Páll Bjarnason 56 -
Einn gekk frá prófi.
Úr gagnfræðadeild skólans útskrif-
uðust 27, þar af 8 stúlkur.
Nýsveinaprófvarhaldið28. f. m. Voru
17 nýsveinar teknir í 1. bekk.
Nt.
Mjög mikið
úrval
af
kjóla- blússu-
og
svuntu-<*“
er nýkomið beint frá Berlín.
Ennfremur flónel, léref t, sœng-
urdúkur, alklœði og hálf klæði,
fatáefni og reiðfataefni, stór-
sjöl, höfuðklútar, rúmteppi,
kven-regnkápur o. m. fi.
Brauns Verzlun.
Balduin Ryel.
Munið eftir að
Brauns oliufatnaðúr
er beztur og ódýrastur!
VASAVESKI með tölu-
verðu af peningum og ýmsum
veðmætum bréfum hefir tapast 4
Ieið frá Oddeyri til Akureyrar.
Finnandi skili til ábyrgðarmanns þessablaðs
gegn funilarlaunum.
Um
20 hæns
ásamt húsi og
girðingu fyrir þau,
er til sölu.
Ábyrgðarm. blaðsins vísar á seljanda.
20
um hann; getur ekki litla drengnum mínum líka
þótt vænt um hann? hann er svo góður.«
»Nei, Sveini getur ekki þótt vænt um hann, því
að Sveinn vill ekki«, sagði barnið og krepti litlu
hnefanajhann varð blóðrjóður út undir eyru, brjóst-
ið þrútnaði og tárin komu fram í augun á honum;
það var auðséð að hann barðist við grátinn.
»Sveinn á að fara inn í barnaherbergið og vera
þar þangað til hann verður góður aftur. Pá skal
marnrna leika við hann, en ekki fyr«, sagði Ester
og fór með drenginn inn til vinnukonunnar sem átti
að hafa ofan af fyrir honum; en hann streittist á
móti.
Sveinn var viðkvæmur og ákaflyndur. Hann var
fjögra ára og frábær eftir aldri, vel skynugur og
eftirtektasamur, en jafn móttækilegur fyrir samhygð
og óbeit. Hann elskaði móður sfna með öllum á-
kafa og afbrýði barnshjartans. Ester hafði jafnan lát-
ið það eftir honum, að lofa honum að vera hjá
sér öllum stUndum, þegar hún gat, og hann vildi
helzt ekki að neinn annar léki við sig en hún. Hún
lék oft við hann tímum saman þegar þau voru ein;
þess vegna fann hann til þess, að hún eyddi svo
miklum tíma hjá þessum ókunna manni, og honum
fanst það ranglæti; honum fanst hann taka hana frá
sér.
Ásakanir barnsins höfðu sært Ester. Drengurinn
sagði satt; hún hafði vanrækt hann síðustu dagana,
17
hún á ekki að vera neitt lík mér. Eg vil að hún
hafi einmitt þá eiginleika sem mig skortir sjálfan.
Með því eina móti er hjónabandið eins og það á
að vera — og öðruvísi má það ekki vera.
Konan mín verður að hafa samhygð með mér og
skilja mig til hlítar — ella sloknar ástin.«
Þarna slitnaði samtalið; vinnukonan kom inn og
sagði að það væri kominn maður utan úr héraðinu
að sækja lækninn.
Olafur stóð undir eins upp. »Veri þér sælar, frú
Ester! það er gott að til eru í lífinu vinnan og skyld-
an, og að þær kalla á oss og vernda oss, þá er oss
er hættast við að hrasa,« mælti hann, og gekk út úr
stofunni.
En Ester sat ein við opinn gluggann lengi eftir
að hann var farinn.
Hún horfði dreymandi augum yfir sóllýstan gras
flötinn í garðinum; á honum miðjum breiddu sig
út roðnandi rósir í titrandi sváshlýju sumarloftinu —
rauðar rósir, svellandi af sælu og nautn.
Garðurinn var eins og lítil Paradís, þar sem þrá
og söknuður komust ekki að, þar sem engin hugsun
raskaði sælu líðandi stundar —. En fyrir utan . . .
þar var hinn stóri, eirðarláusi heimur með síbreyti-
legu lífi . . . En hérna var litla, rólega hreiðrið
hennar. En var það ekki of þröngt, þetta hreiður?
Lifði hún ekki einkennilegu einangrunarlífi?