Norðurland - 28.11.1917, Blaðsíða 2
N1.
166
Peder Houeland
skipherra sem mörgum fslendingum
norðanlands og austan er að góðu
kunnur, andsðist á heimili s(nu í Stav-
angri, 12. marz síðastl. Hann var 56
ára gamall og hafði verið í siglingum
við ísland um nálega 20 ára skeið,
sem stýrimaður og skipherra og var
einn þeirra manna er fyrst lagði í að
sigla norðan um land um hávetur í
skammdegismyrkri og vitaleysi og því
meðal þeirra brautryðjenda sem íslend-
ingar ættu að mui a og vera þakklátir.
Arið 1906 varð hann fyrir þv( slysi
að stranda skipi sínu »Otto Wathnec
á Siglunesi. Var það nýbygt og hið
veglegasta skip og þótt slysið væri
að dómi greindra sjómanna á engan
hátt Houeland að kenna tók hann það
svo nærri sér að hann mun trauðlega
hafa beðið þess fullar bætur. Síðustu
árin var hann hér á Akureyri á sumr-
in og hafði þá á-hendi sfldarkaup fyr
ir hina og þessa síldar-stórkaupmenn.
— Houeland var prúðmenni í öllu
hátterni og góður drengur um alt.
Hann var kvæntur og lifir kona hans
hann og ein dóttir nær fulltíða.
Frá blóðvellinum,
16/u. Skotspónafréttir til Svíþjóð-
ar segja að Petrograd sé að brenna
og vetrarhöll keisarans hafi orðið
eldinum að bráð. Fullkomin borg-
arastyrjöld um alt Rússland — Stór-
skotaliðsorustan í Flandern heldur
áfram.
,7/n. Bretar eru nú komnir að
Jerusalem og búist við falíi borgar-
innar á hverri stundu. Þjóðverjar eru
komnir í grend við Venedig. Rúss-
land er nú gersamlega lokað land
en ógurlegar sögur berast þaðan um
rán, brennur, morð og hungurdauða.
18/n. Dana-, Svía og Norðmanna-
konungar hafa ákveðið fund með
sér i Kristjaníu 28. —30. nóvb. á-
samt forsætis- og utanríkisráðherr-
um allra þriggja landanna til þess
að tala um ýmislegar ráðstafanir til
tryggingar hlutleysi þeirra. — Ker-
enskij hefir sent sendiboða með þau
tíðindi til Bandamanna að hann hafi
ftngið stuðningmikilsmetinna manna
og hafi góða von um að sér takist
að bæla uppreistina niður, koma
skipulagi á í Rússlandi og halda ó
friðin^m áfram að Rússlands hluta.
‘°/n. Húsrnannaflokkurinn undir
stjórn herforingja Lenins hefir náð
allri höfuðborg ríkisins (Petrograd)
á sitt vald og nálega helmingi Mos-
kva. Kerenskij flúinn þaðan. Kale-
din stefnir til Moskva með ofurefli
Kósakkahersveita til liðs við Keren
skij. Korniloff hefir bælt niður upp-
reistina í öllu Suður-Rússlandi með
vægðarlausri hörku, hefir komið
skipulagi á herinn og hafið sókn
gegn Austurríkismönnum á öllum
syðri hluta herlínunnar.
2I/11. Ósamlyndi í frakkneska þing-
inu. Clemencau hefir stofnað nýtt
ráðaneyti í stað Painlewé, Brezk
flotadeild og gríski flotinn hafa
skotið á Konstantinopel og gertþar
mikil hervirki.
23/n. Mikil sjóorusta milli Breta
og Þjóðverja úti fyrir vesturströnd
Jótlands. Þjóðverjar hörfuðu undan
inn undir Helgoland, annars ókunn-
ugt um orustuna og skipatap í henni.
Hungurvofan er nú hæstráðandi í
Petrograd og Moskva. Bretar hafa
náð þýðingarmiklum herstöðvum í
Flandern og vinna þar stöðugt á
þótt hægt fari Kanadiskar hersveit-
ir hafa tekið stóra landspildu af
Þjóðverjum í Norður Frakklandi og
voru það Skandinavar er þar börð-
ust við Þjóðverja. Sannað þykir að
hinar ógurlegu stórskotaliðsorustur
í Flandern viku eftir viku hafi mik-
il á veðráttu. Wilson segir Ameríka
hafi lagt í ófriðinn til þess að tryggja
mannkyninu frelsi það sem allar
þjóðir eigi rétt til.
(Vegna símslita vantar skeyti síðustu dag-
ana)
X
Strandferðaskipíð ,SterlÍng‘
strandaði á innsigling til Sauðár-
króks á mánudagsmorguninn, á að
giska 3U mílu norðan við kaupstað-
inn. Veður var dimt, molluhríð, en
sjór hægur. Með flóði um dáginn
losnaði skipið og komst inn áSauð-
árkrókshöfn, er það ekki talið mik-
ið skemt, en er þó nokkuð lekt,
þó ekki meira en svo að dælur
skipsins (sem þó eru sagðar í ólagi)
hafa vel við lekanum. Vörur hafa
verið fluttar í land á Sauðárkróki
svo sem auðsynlegt hefir verið tal-
ið og var haldið þar uppboð í gær
á allmiklu af landssjóðssykri er vatn
hafði komist að og keypti Kr. Oísla-
son kaupmaður megnið af honum.
«Geir« fór áleiðis norður frá
Reykjavík, kl. 2 í fyrrinótt, til hjálp-
ar við »Sterling" og á honum Emil
Nielsen framkvæmdarstjóri. Hefir
ofviðri tafið ferð »Geirs" en vænt-
anlegur er hann til Sauðárkróks á
hverri stundu.
X
Akureyri,
Einat H. Kyaran skáld og rithöfundur
kom hingað á Sterling um daginn og dvel-
ur hér um tíma.
Skólastýra barnaskólans, frk. Halldóra
Bjarnadóttir, hefir sagt upp stöðu sinni við
skólann.
Yfirmatsnefnd Eyjafjarðarsýslu þeir Páll
Bergsson kaupmaður í Hrfsey og Hallgr.
Hallgrímsson hreppstjóri á Rifkelsstöðum
eru hér staddir þessa dagana til þess að
endurskoða jarðamat undirmatsnefndarinuar.
X
höfuinalezt tilboti.
Þegar það fréttist í haust, að stjórn-
in mundi ekki sjá sér fært að láta
Gagnfræðaskólann hér starfa f vetur
sökum kolaskorts kom Þorsteinn kaupm.
Jónsson á Seyðisfirði, er þá var stadd-
ur hér, að máli við skólameistara og
bauðst til að gefa skólanum 30 smá-
lestir af Tjörneskolum svo framariega
að skólanum yrði haldið uppi í vetur.
Mun skólameistari hafa látið stjórnar-
ráðið vita um þetta tilboð þegar f
stað. — Eins og þegar er kunnugt,
varð áú niðurstaðan, að kensiu var
frestað fyrri bluta vetrar, hvað sem
síðar verður. Engu að síður hvaðst
Þorsteinn standa við loforð sitt, með
þeirri breytingu, að kolin gengju til
heimavistanna, sem ekki mundu sfður
þurfa þeirra við en stjórnin, þar sem
fátækir nemendur ættu í hlut. Stjórn-
in aítur á móti mundi hafa nóg kola-
ráð til þess að reka skólann, eins og
nú er komið á daginn. Var þetta vel
hugsað af þeim heiðursmanni. En hann
íét ekki hér við lenda, heldur bauðst
hann til að afhenda kolin hér á bryggju
Skóverzlun
M. H. Lyngdals
Hafnarstræti 97 Akureyri
fékk með e.s. »Sterling« mikið af útlendum
s k ó f a t n a ð i
þar á meðal hina margeftirspurðu
»H e d e b o«-s k ó
af öllum stærðum Ennfremur ísaitmsskó (morgunskó) bæði karla og kvenna
og eru þeir mjög hentugir til
j ó 1 a g j a f a.
mr Til solu er:
Kútter ”Talisman“
með rá og reiða (tvenn segl) í góðu standi.
Fjórir vélbátar
einn með 11 hestafia »Gideon"-vél, annar með 8 hesta „Dan“-
vél, þriðji með 7 hesta »Dan“-vél og fjórði með 6 hesta »Dan"-
vél. — Bátarnir eru allir í mjög góðu standi og í þremur þeirra
nálega nýjar vélar. Þeim geta fylgt, ef kaupendur óska, fullkomin
veiðarfæri hvort heldur til þorsk- eða sildveiða eða hvortveggja.
Þrjár batavélar
ein ný 8 hesta „Dan", önnur dáiítið brúkuð 4 hesta „Dan“ og
þriðja >Alpha« 4 hesta.
Lysthafendur semji við
Þorsfein Jónssori
kaupmann, Dalvík.
endurgjaldslaust. í fyrstu var svo til
ætlast, að þau yrðu afhent eystra og
skólion sæi um flutninginn híngað.
Þetta er svo óvenjulegt höfðings
strik, og ber vott um svo frábœra góð-
vild til skólans og áhuga fyrir slarf-
semi hans, að það má með engu móti
liggja í láginni.
Annars er það löngu alkunnugt,
hve hlýjan hug nemendur þessa skóla
hera til hans, þó fáir séu þess mynd-
ugir, að sýna það svo áþreifanlega í
verki, en Þorsteinn er gamall Möðru-
vellingur eins og
eg.
X
Yfir fjöll og heiðar.
Ferðasögubrot eítir
Steingrím Matthíasson.
f Þjófadölum. Frá þvf við fór-
um úr Reykjavík hafði verið stöðug
rigning á okkur — ósvikin sunnlenzk
rigning — og nú hröðuðum við okk-
ur norður undan rigningunni til að
komast í sólskinið norðMlauds. En
heptarnir voru ekki nóg™ fljótir svo
að við vorum farnir að vökna þrátt
fyrir allar verjur. Og nú áðum við í
Þjófadölum til að athuga okkar gang
Við höfðum séð fimm vikna gamlar
töður gular og gagndrepa á túnunum
f Biskupstungum og vegna rigningar
og sólarleysis höfðum við f þetta skifti
farið varhluta af náttúrufegurðinni og
landskostunum í þeirri góðu sveit,
sem annars minnir á þar sem best er
í Þingeyjarsýslu. Víð höfðum ætlað
okkur að fara Sprengisand norður, en
urðum að hætta við það vegna rign-
inganna sem gerðu allar ársprænur
vitlausar. Hvftá höíðum við farið yfir
á ferju og sfðan valið leiðina norður
Kjöl vestanmegin við Kjalhraun. Gerð-
um við það til tilbreytingar. Riðum
upp með Fúlukvísl og athuguðum
djúpu, þröngu gljúfrin sem hún renn-
ur í. Á einum stað eru þau svo þröng
að ganga má yfir um og sagt er að
gangnamenn á haustin rétti þar hvor-
ir öðrum kindur yfir.
Þjófadalir liggja norðan við Hrútfell
upp við Langjökul. Höfðum við hugs-
að okkur þá vistlegri, þvf þar er sagt
að útilegumenn hafi haldið til fyr á
öldum Einkam er getið nokkurra
skólapilta frá Hólum sem lögðust þar
út; — kjánar, að kjósa sér ekki held-
ur vist á Hveravöllum. Dalirnir eru
að vísu nokkuð grösugir og mikið er
þar af fjallagrösum, en innibyrgðir eru
þeir og útsýni þröngt svo að þegar
vetrar geri eg ráð fyrir að vistin sé
þar svipuð og
»syrgisí dölum frosti’og þokumkvöldu,
þar sem að enginn geisli sólat glæðir
graslausar hæðir«. (G Th.)
Við vorum orðnir slæptir af rign-
ingunni — vatnstígvélin gagnsósa, svo
við vorum rakir í fætur, reiðtygin að
biia, tjaldið gagndrepa og tífalt þyngra
en áður og tveir hestarnir farnir að
meiðast í baki; því í rigningum er
mjög erfitt að komast hjá því að
vermibólur komi undan reiðtygjum og
smittast þá einn hestur af öðrum þeg-
ar skift er um hesta — Annars vor-
um við vei tygjaðir gegn rigningu eins
og bezt gerist. á ferðalagi, f góðum
olíutötum (jökkum, ekki kápum, þær
eru þungar og óhentugar, og skósíð-
um brókum). En eins saknaði eg sem
eg er annars vanur að hafa — hlífð-
arvetlinga úr olfudúk tii að hafa á
höndum utanyfir venjulegum vetling-
um. Það er mesta þing, sem allir geta
látið búa sér til og er ætíð þægilegt
að haía þurrar hlýjar hendur. Og fyrst
eg fór út í þessa sálma vil eg geta
þess að svonefndar waterproof-regn-