Norðurljósið - 15.03.1888, Side 3
hrif á útsvarsskylda féi. því veiz'unaraðsetur þes;, stjórnar-
fyrirkoraulag og hin önnur aðalatriði haldast hin sörau sem
í upphafi,
faað er annars auðséð, að hreppstjórinn leitast við að
glepja sjónir almennings, fyrst með því að rangherma grein
mína, og í öðru iagi með pví að leiða umtalsefnið langt út
fyrir pau takmörk, sem okkur greindi á um í fyrstu, en
hvað kemur honum til pess óyndisúriæðis í stað pess að
hrr.kja með rökura urnsöm mina um málaviðureign stjórnar-
refndttr kaupfélagsins og hreppsnefndarinuar, og færa sann-
anir fyvir peim „ofsóknum“, sem hann b> r nefndinni á brýn
gegn féliginu, pví pað 1 dðir hann hjá sér?
Hin aðdáanlega útlistun hreppstjórans um heimiiisfestu
íélagsins, pir sem ýmist eiga fundarstaðir féiavsmanna að
afgjöra um hana, eða pá búseta framkvæmdarstjórnar féi.
kemur mér til að íramsetja pá spurningu: A félagið að
fiytja sig vistferlum í hvert skipti sem fundarstaðir fél.manna
breytast, eða ef stjórn féiagsins skyidi verða skipuð mönn-
um úr öðruum sveitum en nú er, pví hvortveggja mun breyti-
legt eptir lögum félagsins? Fmnst „heilbrigð skynsemi"
i pessu? En að félagið sö utidanpegið pvi almenna lög-
máli,jað eiga sér einhverstaðar verustaðá jörðunni, pað ætla eg
að hreppstjórinn purfi meira til að sanna, en p ð sem kom-
ið er. Eg hygg að stjórnarí'yrirkomulag fél. geguutn iaga-
* setningar stofneudanna gjöri það að verkum, að pað myndist
„juridisk“ persóna úr pvi, sem einhverstaðar verði að eiga
beimili, og hvað segja hiit ofangreindu dög fél. um heimili
pess? Hvar eru húseignir og verzlunaráhöld féi.? Hvar
afgreiðir lögregiustjóri skip féi.? Mun ekki svarið vorða á
Húsjavtk; enda er pví par talið heimili í lögskipuðum op-
inberum skýrslum. þau afnot, setn fél hefiraf Svalbarðseyri,
gefa aðeirts framfarið í skjóli peirrar lögmætu heimilisfesta
sam fé). hefir á Hústvik, pvi anaars væru pau ólögmæt,
par sem hvorki er p.ar iöggilt lxöfn, eða lögreglustjóri nö urn-
boðsraaður h.ttts. til að hafa pað eptirlit raeð afgreiðsla skipa
o. fl., sem lögin útheimta.
Að öðru le}di verður svar raitt gegu hreppstjóranum
stutt, og ber tvannt ti! poss, l,»að eg hefi ekki pví láni að
fagtta, að eiga jafnrétti við hann með ritfrelsi í „Norðurl.“
— af hverju s«m pað kemur1 —• og anaað að eg get, fyrst
mér er takmarkað rúm blaðsins, sparað rttér að mikiu leyti
oð svara grein hans, pví hún ber pað mtð sét-, að við erum
saoimála í aðaleininu.2 nefniiega um bað, að verzlanir með
pví fyrirkomuiagi, setn hann æskir eptir, eigi pó að bera
ofitr „lítið útsvar“. Sú játning fellst í spurniugu hans til
ntín er haun s 'gir : „vill hanit petta heldur en hagkvæma
frjáisa verziun, pó hún gefi af sér „iífcið útsvar“. Að
öðru leyti skal eg svara spurningunni pví, að eg kýs heldur
pá verzlun í sveit minni, sem geldur á lögíegann hátt pær
skyldar og skatta sem á henni hvíla, hvort sein peir eru
háir eða lágir, heldur en pá, sem með undaníærslu og deii-
ura útaf slikum gjö’dum, sóa út fjármunum almennings með
röngutn og lagalnusura málatiibúuiugi, sem meðal annars
gjöra pað að verkum, að spilla góðu samkomulagi einstakra
manna, og jafnvei heilla sveita. Að eg hafi gefið tilefui til
pess, að dregin yrði sú áiyktuu út úr orðum minum, að :"eg
kysi heidur „okur verz!un“ en „frjálsa verzlun“, )pví neita
eg; heldur ekki að eg leggi eingöngu áherz’u á hátt útsvar.
öpurningin liggur aðeins fyrir urn pað, hvort útsvars skyid-
an eigi að hverfa af verziun landsins við pað. pó hútr
breytist i „umboðssverzlúu“ sern verði „hagkvæmari, frjáls-
ari og ábatasamari“ fyrir hlútaðeigcndur en verið hefir.
1) petta eru ósannindi, sem oddvitinn segir hér, því vír höfum enn
þá fullkomlega látið hann njóta jafnréttis við B. Jónsson. Bnda
erþaðsem þeir hafa núritað hver um annan í „Norðurl“, næsta
líkt að vöxtum, og þó hefir oddvitinn nú ritað öllu lengra,
eu máske þynnra að efni, en það er hans sök, en ekki vor.
Hann verður því að stinga þessari sneið í sinn eiginn „samvizku-
vasa“. — pað er sjálfsagt ógnar ílát oddvita samvizkan. Ritst.
2) Svona er hún þessi makalausa Sandhóla-„Logik“. ítitstj.
Fyrir mitt leyti neita eg að eðlilegur réttur liggi til grund-
vailar fyrir pví.
jþá vill hreppstjórinn lteldur haf t saunað en lauslega
talað að hann hafi framborið ósannindi. Fyrst hann endi-
lega vill „stimpla11 sig partnig í augum almennings, er mein-
semi að misunna hoaum pess. Osannindi pau, sem eg gat
utn, að hann hafi framborið, eru pau, er hann segir í grei
sittni í 2 tölublaði „Norðurl.“ p. á.: „og pó haii allirfulltrú-
ar fél. borið vitui um pað fyrir réttinum, að formaður hafi
flutt máiið samkvæmt ósk og umboði allra iél.manna“.
j>«tta era ósannindi, og til að sanna að svo sé, er ept-
irfylgjandi vottorð cins af fulltrúum íél., sem umrætt ár
var i fulltrúaráðinu. Frekari sannanir hygg eg að ekki
purfi pó hægt sé að fí pær fleiri.
Loks eptirl et eg herra hreppstjóranum pað heilræði,
að hann ekki hér cptir spinni ritgjörðir síuar af peitn toga,
sein baki ritst. biaða vorra fjársekta eða fangelsisvistar1
jafnframt og eg yfirlýsi, að eg mun ekki ótilneyddur preyta
ritstj. Norðurl. með íieiri greinam útaf pví efni, erhérræð-
ir um 2.
Sandhólum 28. janúar 1888.
jþórarinsson.
*
* *
Að gefnu tilefni vottast hér með, að árið 1885 til 1886
sem eg var í fulltrúaráði Kaupfél. f>ingeyinga, gaf eg aldrei
sampykki mitt til pess fyrir mina deild, að lagt væri út í
lögsókn út af útsvars álögu á Kaupfélagið; lieldur sendi eg
pvert á móti stjórnarnefnd félagsins skriflega neitun mína um
sampykki til málssóknar fyrir mína deild. Aldrei heíi eg
heldur verið kvaddur til að bera vitni hér að lútandi fyr-
ir rétti.
Árnesi á Húsavík 28. jan. 1888.
Pétur Jónssou.
Vitundarvottar: v:. ^
lí. Hjálmarsson. Grímur Laxdai.
|>AKKARAVARP.
Hinn 6. p. m. urðum við fyrir peim skaða, að fram-
húsin í bæ okkar brunnu og með peim hið mesta af hinutn
litlu eigum okkar: matbjörg, fatnaður o. fl. Síðan hafa marg-
ir orðið til að rétta okkur hjálparhönd; meðal peirra nefnum
við sýslum. B. Sveinsson, sem tók okkur hjónin og börnin
okkar i hús sitt og á fæði, og ráðskonu hans Rósu Arna-
dóttur á Héðinshöfða, verzlunarstjóra f>. Guðjohnsen og hér-
aðslæknir Ásgeir Blöndal á Húsavík. öllum pessum, sem og
öllum ónefndum, er hér yrði oflangt að telja, pökkum við
innilega rausnarlega bjálp og gjafir l mat, fatnaði, peningum
o. fl. Góðverk eins og pessi, sem gerð eru án nokkurrar
minnstu vonar um endurgjald, finnst okkur ijúft og skyif að
geta uro í blöðum, og við vonum að pað verði engu síður
vinsœlt, en er pau flytja pað um náungann, sem miðar til
að niðra honuin3).
Götu 25. íebrúar 1888.
Stefáu Stefánsson. Valgerður Erlendsdóttir.
Sagan af TelsuHansdóttur.
(Um herförina gegn fiéttinærum)
ej>tir St. St. iíiicuer.
(Framh.). „Komið pér með pau“, sagði Kristinn Hólmur.
„Enginn er hér sá, er eigi mundi með glöðu geði hýsa yð-
ur, konur yðar og börn“.
„f>að er hægrasagtengjört“. ansaði hinn, „að flytja konur og
1) Oddvitinn ætti ekki að bera áhyggju útaf slíku, og sæmra væri
konum að stanga úr sínum eigin tönnum en annara. Ritstj.
2) Vór vonum að lesendur vorir taki ekki hart á oss fyrir það,
þótt ver liðum grein oddvitans rúm í blaði voru, fyrst hann
lofar því að þegja framvegis. ítitstj.
3) (>að var slæmt að Sandliólaoddvitimi gat ekki fengið dálitla sköfu
afþessum græðiplástri til að sletta á kaunin sín. Ritstj.