Reykjavík - 19.05.1906, Blaðsíða 2

86
REYKJAVÍK
um) er mjög rangt gert með þessu,
því að öll merkari blöð þar eru ekki
ósannsögul. Um Canada-blöðin er
öðru máli að gegna, einkum Winni
pegblöðin.
Ritstj. segir svo, sem satt er, að
fyrirkomulagið sé annað á pappirnum
en hitt í framkvæmdinni.
„Brezka stjórnin [a að vera: kon-
ungur] hefir vald til að ónýta lög,
sem samþykt hafa verið af nýlendu
[á að vera: /ýdlendu-] þinginu og
staðfest af landstjóra, ef hún gerir
það innan tiltekins mánaðafjölda frá
staðfesting".
„En i framkvœmdinni er þessi
laga-ógildingarréttur sama sem hann
væri ekki til. Honum er aldrei beitt“.
Þetta má alt satt heita, og er gott
og blessað það sem það nær.
En það má undurvel ijúga, þótt
ekkert sé sagt nema satt, ef þagað
er um hálfan sannleikann eða meira.
Og það heflr ritstj., því miður,
gert hér.
Hann lætur lesendur sína nefnilega
standa í þeirri trú, að landstjóri stað-
festi öll lög og aldrei sé nein lög
afturkölluð — engar lagasynjanir eigi
sér stað, og því sé fullkomið þing-
ræði þar.
Sannleikurinn er nú samt sá, að
iandstjóri getur að lögum gert hvert
sem hann vill af þrennu, staðfest lög,
synjað þeim staðfestingar, eða xkotið
þeim til konungs úrskurðar. Og það
kemur ekki svo örsjaldan fyrir, að
það er gert.
Með þessu móti fær konungsvaldið
ávalt tækifæri til að synja þeim lög
um staðfestingar, sem eru þess eðlis,
að ástæða hefði verið til að aftur-
kalla þau. og þetta er orsökin tiJ, að
afturköllunarrétturinn er aldrei not-
aður — þess þarf þá ekki. Sama
kálfinum þarf ekki að slátra nema
einu sinni.
Ef konungsvaldið slepti þessum
rétti, þá er óefað að hún lóti aldrei
aftuiköllunarréttinn úr hendi sér.
En þessi réttur er miklu hættulegri
sjálfsforræði þjóðarinnar, heldur en
afturköllunarrétturinn — einmitt af
því, að miklu þykir síður varhuga-
vert að nota liann.
En ef landstjóra fyrirkomulagið
brezka er það sem fyrir ritstj. „F.“
vakir og hann vill telja menn á að
sætta sig við það, þá má hann ekki
þegja um langversta og viðsjálasta
agnhnúann á þvi.
Vér verðum að gera oss Ijóst, að
það væri langt stig aftur á bak frá
því sem nú er fyrir oss.
Heimsendanna milli.
ííoregur. Vetrai vertiðinni er nú
iokið, skrifar Morgeuposten 3. þ. m.
Síðan Marz-lok hefir fiskast tiltölu-
iega lítið. En um það leyti var ver
tíðin orðin svo góð, að þá hafði fisk
ast 8 milíónum meira en 1905, og
1,3 milíónum ineira en 1903 og 1904.
En í Apríl fiskaðist svo illa, að afla
hæðin alls á vei tiðinni i ár nær ekki
árunum 1903 og 1904, og fer að
eins með 1,3 milíónum fram úr ver-
tíðinrú í fyrra.
Að aflatalan á vertíðinni nær þó
þessu,það máþakka afbragðs-aflabrögð-
um við Lofoten í ár. Þar hefir talan
í ár náð 18,6 milíónum, eða 4 milíónum
meira en nokkurt irma síðustu 10
lega mikið hefir verið framleitt af
auka-afurðum fiskjarins. Peningaverð
aflans hefir orðið alls um 5,7 mifí-
ónir króna.
Þyngd fiskjarins hefir verið með
mesta móti og lifur mikil, og að öllu
hefir" aflinn verið frábær að gæðum.
Rúsland. Witte er nú ioks far-
inn frá völdum sem stjórnarforseti
(5. þ. m.) eftir beiðni sjálfs sín. Keis-
arinn birti í stjórnartíðindunum sam-
dægurs langt og lofsamlegt þakklætis-
bréf frá sér til hans, og kveðst ávalt
skulu muna honum, hverja þökk hann
eigi honum að gjalda, og sæmir hann
Alexander Nevski orðunni demöntum
settii. Witte verður í ríkisráðinu og
heldur áfram að vera ríkisráðgjafi
(án ákveðins verksviðs). Mótstöðu-
ma.nni Wittes, Durnovo innanrikisráð-
herra var sama da.g „leyft að segja
af sér“ og verður ríkisráðgjafi (án
ákveðins verksviðs); hann fær sæti
í efri málstofu. — Q-oremykni heitir
sá er varð forsætisráðherra í Wittes
stað.
Guftiskipatelaglð „Tliore** af
greiddi 22 gufuskip íeða ferðir) frá l.
Jan. til 1. Mai þ. á. (á 4 manuðunfi
öll til Færeyja og íslands.
Smalestatalið nam samtals c.
20,000 fDodvægt Tonmage).
Landshornanna milli.
Keflawík, 16. Maí. — Mokfiski má hér
heita á handfæri, bæði á beitu og beran
öngul, og vef vart í net. Fiskurinn vænn.
.Einnig góður afli í Njarðvíkum, Vogum og
Vatnsleysuströnd; á Ströndinni komnir
50—100 í hlut síðan lokin.
Suður-Múlasýslu (sunnantil), 3. Maí. —
Þann 27. og 28. f. m. var hér ofsarok á
norðan-norðaustan með fannkomu og miklu
frosti svo að menn muna hér ekki slíkt
síðustu 24 árin. — Fjárskaðar hafa
orðið nokkuð miklir. Féð hefir bæði hrakið
í sjó, uppbólgna lækí, rotast og fent. Á
einum bæ í Álftafirði. er sagt að vanti um
60 ijár; meginið af þvf fíkl. dautt. — Þann
30. Apríl, 2 dögum eftir veðrið, vantaði,
um 200 fjár i Heydölum, er talið var víst
að væri í fönn, en menn gerðu sér vonir
um, að mikið af þvi mundi nást lifandi,
þar eð menn vissu, hvar mikið af því var
fyrir veðrið.
f Séra Þorvaldur Bjarnarson á
Mel fraus í hel nóttina rnilli 6. og 7. þ.
m. Hann var á ferð ásamt öðrum manni,
og ætlaði að ríða Hnausakvísl á ísi, en ís-
hann sökkva"og snéri” aftur til bæja (að
Hnausum). Daginn eftir var farið að leita
lik8ms,g en ”þá fanst séra Þorv. með
höfuðið uppi á skörinni, svipuna í hend-
innioghafði breitt kápuna fram yfir axlir
sér og helfrosið um nóttina, ekki komist
upp á skörina, en getað haldið sér þar
unz fötin frusu við skörina.
Séra Þorvaldur var inn málfróðasti mað-
ur í fornum málum og nýjum og fjöllærð-
ur maður; vinfastur og tryggur og góður
drengur. en búhöldur enginn. Hann var
kappsmaður og ófyrirleitinn í rithætti (t.
d. gagnvart séra Þórarni frænda sínum og
Pétri biskupi), glanni í orðum, ekki hvað
sízt um það sem hann bar minst skyn á.
í fyrra vor tók hann ráðherra íslands og
heimastjórnarflokkinn „til bæna“ í guðs-
þjónustu í kyrkjunni. í haust kom hann
að á Borðeyri, er verið var að skipa upp
símastaurunum, og lét þá í ljós þá ósk, að
þeir væru betur kemnir til helvítis allir,
nema einir þrir, sem æskilegt væri að
nota til að hengja þá á: Hannes Hafstein
ráðherra, .Jón Olafsson ritstjóra og Lárus
H. Bjarnason sýslumann En allir, sem
fyrir sliku urðu hjá honum, fyrirgáfu það
fúslega, af því að þeir vissu, að „hjartað
það var gott“, þótt inargt færi mislitt út.
af vörunum. Hann var 65 ára.
Ari Jónsson cand. jur. á Eskifirði í
S.-Múlasýslu er settur sýslumaður í Norður-
Múlasýslu.
Vestmannaeyja-slysið
Með þvi frásögn „ísaf.“ og „Þjóðólfs“
um slysið, sem vildi til hér 12. Marz getur
valdið töltiverðum misskilningi ttunn-
ugum, þar sem lyllilega er gefið í skyn, að
báturinn „Fálki“ hafi sokkið aftan í botn-
vörpungnum af ofhleðslu, vildi é<r mega
biðja „Reykjavik11 um rúm fyrir þessa leið-
réttingu.
Að ofhleðslu hafi ekki verið um að kenna,
geta allir sjómenn skilið, þar sem búið var
að sigla beitivind í sjógangi og roki nál.
3 kl.st. og gekk vel; mun heldur ekki hafa
verið meira en 14—16 fiska hlutur í bát-
num, enda hefir „Fálki“ áður komist aftan
í botnvörpung í miklu meiri sjó og stormi
með 28 fiska hlut og gekk alt vel, af því
að nógu hægt var farið; en í þetta skifti
var komið upp undir land í sléttsævi og
tekið til ára, enda gekk alt vel fyrst eins
og „ísaf “ segir, en þegar kom inn fyrir
»vo kallaða Flúð (meira áveðurs fór að
koma alda. og skifti það engum togum —
upp á fyrstu verulegu kvikuna hóf bátur-
inn sig, næstu stakk hann undir af ferð-
inni og hvolfdi á. inni þriðju, — er mér
næst að halda að eins hefði farið þó bát-
urinn hefði verið altómur. ísaf. segir, að
3 skip hatí vantað; þau voru 5 og komu
sum ekki fyr en kl. 11 um kvóldið. Fálki
hefði að forfallalausu komið kl. 6—7.
Satt er það, að botnvörpungurinn bauð að
taka menn á þilfar upp, en engum kom
til hugar að nein þörf væri á því.
Að endingu vildi ég áminna fréttaritara
að leita réttra upplýsinga áður en þeir
ára. Við þetta bætist, að verðið
fiefir stöðugt verið gott, og að óvenju-
inn hilaði og féll séra Þ. í vökina. Sam-
ferðamaður hans rétti honurn svipuól sina
og náði hann i hana, en þá losnaði hólk-
j uriun af. Samferðamaðurinn þóttistsjáað
*0-0-0'd0~£

-CjLLLIR viðurkenna, að engin verzlun hefir staðið verzl-
uninni „GODTHAAB“ jafnfætis í því að bæta verðlagog vöru-
gæði í þeim vörutegundum, er hún hefir verzlað með, enda
hefir engin verzlun ja.fn ung, hlotið eina mikla hylli fólks og
hún. Nú sér verzl. sér fært að verða við ítrekuðum tilmælum
margra viðskiftavina sirrna áð fjölga vörutegundum, og hefir
hún í vetur látið stækka og prýða búð sína og hefir nú bætt
við þessum nýju vörutegundum:
Álnavöru, — prjónlesi, — glervarningi, — sinærri
járnvörum, — niðursoðnuin ávöxtum, — matvæluin og
m. m. fleira, sem oflangt yrði upp að telja.
Allar vörurnar eru mjög vandaðar oð verðlagið ið alþekta
lága Godthaabs-verð. Miklai' birgðir eru þegar komnar og
mikið á feiðinni og mun verzl. reyna að hafa ávalt nægar
birgðir af þessum vörutegundum. svo ekki verði þi'ot þótt eftir-
spurnin verði afarmikil, sem hún telur víst að verði, því Reyk
víkingar kunna að meta að fá jafn vandaðar vörur fyrir jafn
lágt verð eins og nú er á boðstólum í ve*rzl. „ftodthaab.“
OO-OOO1
'.»**0-Cs"*0*-aj*'
OLIVER IVVIST.
Ira heimsfrœga eftir Charles
I3icbens, kemur nú út í vandaðri íslenzkri
þýðingu. Saga þessi hefir verið gefm út á flest-
um öðrum tungumálum og hvervetna verið vel
tekið. Oliver Twist er jafn vel fallin til lest-
urs fyrir fullorðna sem bórn. Pað mun óhætt
að fullyrða, að þeir, er lesið hafa sögu þessa, telja
liana agæta. Hún er þannig skrifuð, að hún
hlýtur að glæða alt gott og göfugt hjá hverjum
manni — ungum og gömlum — en vekja við-
bjóð á öllum smásálarskap og varmensku í hverri
mynd sem er. Höfundurinn, Charles Dickens,
er heimsfrægur og mestA uppáhald allra ment-
aðra manna, sem hann þekkja.
Hver sem vill eignast góða og spennandi skáld-
sögu til að lesa, ætti að kaupa OLI'VER
T WIST.
skrifa. Formenn og hásetar muna eftir
slysunum, þó ekki sé dróttað að þeim að-
gæzluleysi á eftir.
Vestmannaeyjum, 3. Apríl 1906.
Sannfródur.
Reykjavík og grend.
14ons> Tryg-ve (E. Nielsen) fór
til útlanda þ. 15. þ. m. og með
honum urn 40 farþegar, þar á meðal:
Kapt. Langenberg (fm. frá dönsku
ábyrgðatfél.), Gísli Jónsson, kaupm.,
Björn Ólafsson, læknir og frú hans,
Hannes S. Hansson, kaupm. og frú
hans, Eilendur Erlendsson, kaupm.,
frú Anna Daníelsson (bæjarfóg.-frú),
írú Jóhanna Friðrikssen, frú María
Guðmundsson (Bj. Guðmundss.), trú
Álfheiður Briem og ungfreyjurnar
Harriet Kjær (frá Laugarnesspítala),
Þóra Fredrikson, Inger Fredriksen og
dóttir hennar, Lilja Petersen, Regina
Hansen (frá Hafnarf.), Sigríður Þor-
steinsdóttir, Margrét Bjarnad. (mál-
leysingjakennari), Kristín Þorvaldsd.
(próf. Jónssonar, Tsafirði), Kristjana
Markúsdóttir. Ennfremur S. M. Jen-
sen, slátrari, frú og 2 börn þeirra,
5 strandmenn (frá Stokkseyri) og
norsk fjölskylda frá ísafirði, alt til
útlanda.
16 af farþegunum fóru á skípsfjöl
í Hafnarfirði, þangað lét Thomsens
Magasíu aka þeim ás-imt flutningi
þeirra í 7 vögnurn, því hér var ekk.
inögulegt að komast un bovð í skipið.
K/s „Pepwk>“ (t. Clausen) skip
Thore íélagsins. kom hingað að kvöldi
15. þ. m. frá Höfn, Leith og Fær-
eyjum, fullfermt vörum.
Meðal farþegja: Bogi Sigurðsson,
kaupm. í Búðardal (Hvammsfirði).
Héðan fer skipið til Hvalfjarðar,
Stykkishólms, Hvammsfjaiðar og svo
hingað aftur, síðan til Keflavíkur,
Vestm.eyja og Austfjarða.
Trúiofun. Ungfr. Þórunn Waage og
Olafur Teitson skipstjóri.
f Þórður Ólafsson steinsmiður
hengdi sig á Fimtud.morgun. Hann var
kvæntur maður. en barnlatts, ráðvendnis-
maður, greindur os: gefinu fyrir bækur, en
ölkær um of.
Afiabrögð á þilskipunum orðið góð
hér á vertíðinni; hæstur „Hannes“ (Jón
Ólafsson) 23000, „Golden Hope“ (Ing. Lár-
usson) litlu ininna. „Björgvin“ (01. Teits-
som 22000. „Haffari“ (Friðr. Ól.) 21000.
önnur skip þaðan af minna.
Veðurathuganir
i Reykjavík, eftir Sigsíbi Björnsdóttur,
Maí 1906 bD . 2 S 3 * d 5 <3 *o £ Ui 3 *o a> >* Skýmagn Úrkoma ; millim. j
Fö 11. 8 765.7 2,1 0 8
2 764,5 5,6 NW í 4
9 765,6 3,5 SW i 10
Ld 12. 8 770.6 6,2 NW í 6
2 770,4 7,6 S í 7
9 770.0 4,6 s 1 10
Sd 13.8 769,8 5,8 s í 9 4,4
2 770.9 6,5 0 10
9 769,3 4,3 sw 1 10
Má 14. 8 752,0 6,6 SE 1 10 12,2
2 749.3 1,6 SW 1 10
9 759,4 3.7 N 2 10
Þr 15.8 767,9 0,6 N 2 2 5,8
2 766.7 1,4 NW 2 1
9 768,9 1.2 N 2 4
Mi 16.8 770.9 0,7 N 2 0
2 770,7 0,5 NW 1 5
9 771,8 2,1 N 1 3
Fi 17 8 775,3 3.7 0 3
2 773.0 4.6 NW I 2
9 773,4 2,7 0 4