Reykjavík - 21.12.1907, Síða 2

282
R E*Y K‘J A V I K
Oliyer Twist
er heimsfrseg skáldsaga eftir Charles Dickens. Hún faest
nú í vandaðri ísl. þýðingu hjá bóksölum víðsvegar um land
alt. Góð, hentug og mátulega dýr tækifærisgjöf fyrir unga
og fullorðna. Menn hafa sagt um Njálu, að hvað oft sem
þeir litu í hana, loerðu þeir eitthvað af henni. Sama má
segja um Oliver Twist: hversu oft sem hann er lesinn, finst
nóg til íhugunar og auk þess er bókin víða mjög skemtileg.
gengið frá yflrdómi landsins, þá hefði
maður svarið fyrir að slík ummæli
gætu í alvöru um munn farið nokk-
rum vel greindum Islendingi, hvað
þá heldur mentuðum íslenzkum mönn-
um, og sízt af öllu lögfræðingum.
Enginn má til ætlast, að iögfræð-
ingar vorir eða dómendur sé sórstak-
lega málfróðir t. d. um forn orð og
fágætar fornmáls-merkingar orða. En
hitt er af þeim heimtandi, að þeir
skilji algeng orð daglegs máls í móð-
urmáli sínu, ekki sízt þau sem alltíð
eru í lagamálinu.
Hér eru nú orðin „að draga sér fé“,
„að hafa af“ búinu, og „fjárdráttur".
Alt eru þetta dagleg orð, og öll tákna
þau: að afla sér fjár með rangsleitni,
prettum eða á annan meir eða minna
glæpsamlegan hátt.
Að „draga sér“ er alveg sömu merk-
ingar sem að „draga undir sig“r)
Sjálfur yflrdómurinn hefir alt af við-
haft sögnina „að draga sér“ í glæp-
samlegri merkingu, sjá t. d. Dómasafn
V, 315. og 625. bls. og VI, 121. bls.
og viðar.
Hér á undan höfum vór sýrit (í 86.
tbl.), að bæði hegningarlögin og yfir-
dómurinn sjálfur leggja glæpsamiega
merking í orðið að „hafa af“ einhver-
jum fó.
Hversu tæpur sem yfirdómurinn
annars kann að vera í móðurmálinu,
þá ætti hann þó að skilja málið á
hegningarlögunum, og sízt ætti hon-
um að vera ofætlun að skilja sjálfan
sig (orðatiltæki sjálfs sín).
Þá er nú orðið „fjárdráttur"; það
er nafnorðið, sem svarar til sagnar-
innar að „draga sér fé“. Það þýðir:
sviksamleg fjáröflun. Svona þýða all-
ir íslendingar það í orðabókum, þar
á meðal Björn Jónsson ritstj. sjálfur
í „Dönsku orðabókinni", þar sem orð-
ið Snyderi er þýtt með „fjárdráttur".
— Guðbrandur Yigfússon („Cleasby")
þýðir „fjárdráttur" með unfairly mak-
ing money (óráðvandleg fjáröflun). —
Geir Zoega („ísl.-ensk orðabók“) þýðir
„fjárdráttur" með embezzlement (svik-
samleg fjáröflun).
Allir þeir íslenzku málfræðingar nú
lifandi, sem vér höfum áður nefnt, og
auk þeirra Stgr. Thorsteinsson rektor
og konferenzráð Ólafur Halldórsson
(löggildur og eiðsvarinn túlkur og rit-
þýðandi) hafa Jýst yfir því, að þessi
væri merking orðsins, sem vér höfum
hér tjáð að framan.
Þegar íslenzkir blaðamenn fyrir
nokkrum árum stofnuðu Biaðamanna-
félagið, sömdu þeir sér aukalög um
gerðardóma í meiðyrðamálum. Þar
töldu þeir upp (í 10. gr.) í mörgum
töluliðum helztu meiðyrði, og íyrst
þau þyngstu. Þar segir svo í 1. og
2. tölulið :
„Petta er saknæmt að bera öðrum
á brýn:
1. að hann vilji svíkja eða skaða
ættjörðu sína;
■) Sbr. „að draga undir sig fjármuni bús“
(254. gr. alm. hegn.l ).
•—-------------------------------8
ÚRSMÍÐA-YINNUSTOFA.
Vönduð Lr p og Klukkur,
Bankastræti 12.
Helgi Eannesson.
2. að hann hafi gert sig sekan í
þjófnaði, fjárdrœtti, fjárprettum,
mútuþágu, sviksemi, fölsun, mein-
særi eða öðrmn ámóta1) glæpum, er
svívirðilegir eru að aimenningsáiiti".
Þessi lög samþyktu þeir Einar Hjör-
leifsson og Björn ritstj. Jónsson og
undirskrifuðu með eiginni hendi hvor
um sig, og sýnir það bezt, hvern skil-
ning þeir sjálfir leggja í orðið „fjár-
dráttur", og hve svívirðilega sakar-
gift þeir álíta aðdróttun um fjárdrátt.
[Framh.].
.Jólagriaflr. Sjá 1. dálk 1. bls. í
þessu blaði.
Símskeyti til „Reykjavíkur“.
frá Ritzaus Bureau.
Kaupm.höfn 17. Des. kl. 3,55 síðd.
Vaxtahœkkun í Pjóðbankamim.
Þjóðbankinn (Nationalbanken) í Khöfn
hækkar á morgun peningaleigu frá 7—
7'/2% upp í 8—8'/2%-
Slys.
Púðurverksmiðja nálægt Barnsley á
Englandi sprakk og biðu þar 70 manns
bana.
Útför Svíakonungs.
Konungshjónin lögðu af stað í kveld
til að vera við konungsútförina í Stokk-
hólmi (á Fimmtudaginn).
Sýning í Arósum.
Islandi er ætluð sérstök deild fyrir sig
á landsýningunni í Arósum 1909.
Dagmar keisaraekkja
er farin heim til sín og konungshirðin er
flutt frá Fredensborg til Hafnar.
Herskipafloti Bandamanna.
Atlantshafsfloti Bandaríkjanna er farinn
vestur í Kyrrahaf.
19. Des. kl. 9,50 síðd.
Útför Oskars konungs
fór fram í Riddarahólmskirkjunni 1 dag.
Ákaflega mikið fjölmenni. Dönsku kon-
ungshjónin þar viðstödd ásamt fulltrúum
frá flestum þjóðhöfðingjum í Norðurálfu.
Námaslys
í Pittsburg (f Pennsylvaníu). 400 manns
innibyrgðir og eru menn hræddir um, að
flestir þeirra séu dauðir.
Heflrðu borgað „Rvík ?“
Dagbók.
„Vesta“ kom í fyrradag. Með henni
H. Hafstein ráðherra og Ág. Flygen-
ring alþm., frá útlöndum. Frá Aust-
fjörðum P. Smith aðstoðarmaður á
skrifstolu landsímans, með konu sinni,
séra Björn Þorláksson á Dvergasteini
og fjöldi fólks annars.
íbúatala Revkjavíknr reyndist í
haust 10,300.
r) Leturbreytingin eftir oss. Ritstj.
LAID§ÍÍIIIV.
Símastöðinni hér verður lokað kl. 7 síðd.
á aðfangadaginn. — 1. og 2. Jóladag verður
stöðin að eins opin kl. 8—10 árd. og kl.
4—5 síðd.
Úrsmíðavinnustofa
Carl F. Bartels
Laugavegi 5. Talsími 137.
Virðingarfyllst.
c%il síéusíu síunéar
ætti enginn að draga að fá sér skó eða
stígvél fyrir jólin hjá
IrÁltUSI GL UÚÐUÍGiSSYllI,
Iiigfolfsstræti 3.
Mörg þúsund pörum úr að velja.
Verðið, eins og kunnugt er, mun lægra
en annarstaðar; þó gefinn mikill afslátt-
iir af nokkrum tegundum til jóla.
Láru§ G. Liiðvígigon.
V eðurslteyti.
Samkv. athugunum kl. 7 árd.
Des. 1907 Loftvog millim. i>~ ct- <1 0 0 tr B 0» <1 Ct> O *-t PO' ít p Hiti (C.)
| Rv. 750.3 Logn 0 Heiðskýr = 1.6
B). 752.3 ANA 5 Skýjað + 1.5
Ld. 14.<Ak. 751.4 NNA 1 Regn + 1.6
IGr. 715.0 NNA 2 Alskýjað = 04
(Sf.
(Rv. 748.8 A 4 Skýjað + 2.8
Bl. 751.5 Logn 0 Heiðskýr 5.0
Sd. 15. < Ak. 752.1 SV 1 Heiðskýr +- 1.6
Gr. 716.2 SA 2 Skýjað = 8.0
(Sf. 753.9 Logn 0 Heiðskýr -4- 1.2
(Rv. 735.4 A 6 Skýjað + 6.5
Bl. 737.7 S 4 Léttsk. + 4.5
Má. 16. <Ak. 739 9 S 5 Hálfheið + 4.5
IGr. 706.0 SSa 6 Alskýjað + 3.8
(Sf. 743.5 VSV 4 Skýja'ð + 8.0
(Rv. 739.2 ssv 6 Snjók. -+ 0.5
Bl. 739.5 ssv 4 Skýjað + 1.5
Þd. 17. < Ak. 740.9 sv 7 Hálfheið + 1.9
Gr. 708.7 ssv 4 Skýjað +- 2.6
Uf. 745.1 V 6 Heiðskýr + 6.5
(Rv. 741.9 A 8 Alskýjað + 6.2
Bl. 744.7 ssv 6 Alskýjað + 5.1
Mi. 18. Ak. 746.9 ssv 4 Skýjað + 5.0
Gr. 773.6 ssv 7 Skýjað + 30
(sí. 752.3 sv 3 Léttsk. + 7.9
(Rv. 744.0 A 2 Hálfheið +■ 2.1
Bl. 750.7 SSA. 1 Léttsk. -4- 2.5
Fi. 19. <Ak. 745.3 ssv 3 Skýjað + 0.6
Gr. 710 6 V 3 Alskýjað -v- 1.7
(Sf. 743.4 SA 5 Regn + 7.4
(Rv. 756.6 Logn 0 Snjók. = 2.5
Bl. 757.3 sv 3 HáJfheið + 0.6
Fö.20. < Ak. 756.8 sv 2 Léttsk. +- 10
Gr. 721.4 sv 3 Léttsk. 5.0
(Sf. 753,1 Logn 0 Heiðskýr -4- J .9
Aths. Veðurhæðin er reiknuð í stig-
um frá 0—12 : 0 = Logn. 1 = Andvari.
2 = Kul. 3 = Gola. 4=Kaldi. 5 = Stinn-
ingsgola. 6. = Stinnings kaldi. 7 = Snarp-
ur vindur. 8 = Hvassviðri. 9. Stormur. 10.
= Rokstormur. 11. Ofsaveður. 12. Fárviðri.
Rv. = Reykjavík. — Bl. = Blönduós. —
Ak. = Akureyrí. — Gr. = Grímsstaðir. —
Sf. =; Seyðisfjörður.
KLÆDA VERKSMIÐJAK
JÐUNN“
tekur á móti XJ JLt L til
kembingar, en minna en 7 pd.
er ekki hægt að kemba sér.
Sökum ófyrirsjáanlegra
hindrana, er mjög mikið hafa
tafið hyggingu verksmiðjunn-
ar, verða verðskrár og sýn-
ishorn af dúkum ekki send
út til umboðsmanna fyr en
eptir nýár.
Ullinni er veitt móttaka og
afgreidd aptur í verksmiðju-
húsunum, fyrsl um sinn frá
kl. 1172 til 2 f. m., og frá
kl. 372 til 6 e. m.
h\f Klœðaverksmiðjan ,Iðunn‘
Reykjavík.
Ágætt trésmíðaverkstæði til leigu. Uppl.
Bergstaðastr. 24.
rr
hefir bobið, býður og mun bjóða bezt
Jólakaup í Reykjavík.
Þar fæst eins og vant er alt sem
nöfnum tjáir að nefna:
„Glámur vildi^ hafa mat sinn á Jól-
unum og engar refjar." Vel mundi
honum hafalitist á sig í Matardeild-
liini, því þar er kíndakjöl. nauta-
kjöt, svínakjöt, rjúpur, áiftir,
Itæns, Imngikjöt. saltkjöt,
rullupylsur, kæfa 0. m. fl. góð-
gæti. Ekki hefði honum orðið minna
um að sjá allan niðursoðna matinn í
Hlýliafnardeildinní.
Hver vill ekki halda sér til á Jól-
unum? Hvergi fá karlmennirnir bet-
ur bætt úr þeirri þörf en í klæð*
skeradeildinui. Og þá er reyn-
andi fyrir kvenfólkið að líta inn í
Vefnaðar vör ubiiði n a.
Ekki dugar heldur að fara í Jóla-
köttinn, enda þarf þess enginn, ef hann
kemur á Jólabazarinn.
Það er gamall og góður siður að
fá sér á Jólapelann. Ekki verður
I4jallaradeildinni skotaskuld úr
því að láta eitthvað á hann, hvort
heldur áfengt eða óáfengt.
En hvað eru Jólin án Jólaköku? Og
hvað er Jólakaka rúsínulaus? Lang-
bezta rúsínan í Jólakökuna hjá Thom-
sen er það, að ekkert liuinbug- er
viðhaft til að ginna fólk til að kaupa.
Það er óþarft, því að vörurnar og verð-
ið mæla bezt sjálf með sér og hvort
með öðru.
Til jólagjafa
fást í BAKKABÚÐ mjög góð
vetrarsjöl og svuntutau.
Margarínið eftirspurða er kom-
ið aftur í verzlun
Jóns Árnasonar, Vesturgötu 39.
Gullfalleg Jólakort
Slærsta úrval. — Ódýr.
Einnig Síýárskort fást á
UAUGiAYEGf 38.
Beint á móti Arinbj. Sveinbjarnarsyni.
Stúlkum
kenni ég að sníða og taka mál eins
og að undanförnu.
Gfuðin. Signrðnon,
klæðskeri.