Reykjavík - 03.08.1912, Blaðsíða 3

REYKJAVlK
123
SUNLIGHT-SAPAN
gjörirferfiðið við
þvottinn ljett og'hugð-
næmt. Hreinlæti
og þrifnaður rikir
á heimilinu, þegar
Sunlight-sápan kemur til hjálpar.
SUNLIGHT SÁPA
Mormónar.
Þeir menn hér á landi, sem komnir eru
yfir þrítugt muna vist flestir eftir mormóna-
prestinum sem kom hingað til landsins
sumarið 1890. Þeir muna hvílik heipt,
hvílik ógurleg ofsabræði gagntók hjörtu
allra, þegar það fréttist, að hann hefði farið
til Ameriku með 60—70 feitustu og falleg-
ustu stúlkurnar í Suður- og Vesturamtinu.
Að Baldvin agent var talinn sem engill
hvitur í samanburði við þennan viðbjóðs-
]ega prest, sem rænti menn því, er þeim
var hjartfólgnast, og þeir höfðu hugsað sér
að hafa sjálfir yndi af þegar stundir liðu
fram. Enn brennur eldur úr augum þeirra,
enn strengjast vöðvar og titra taugar er
þeir hugsa til óhappadagsins mikla, þegar
þær 70 sigldu á C a’m o;e n s vestur um
haf til vatnsins salta, til spámanns^ þessa
dálaglega trúarfélags, saurlifnaðarpostulans
alræmda, Brigham Young.-----
Það var um þetta leyti að ég hafði fyrstu
kynni min af Mormónum. Þá var ég níu vetra.
Presturinn kom í kauptúnið, sem ég átti
heima i, og mér var leyft að fara með^Gunnu
vinnukonu á útbreiðslufund, sem hann haíði
stofnað til í ullargeym8luhúsi þar. Við
hlustuðum bæði með miklum fjálgleik á
hinar afar-hugðnæmu kenningar þessa
mælskumanns, og að lokinni ræðunni sendi
Gunna mig einsamlan heim af þvi hún væri
búin að taka trúna, og mætti til að verða
eftir stundarkorn hjá klerki til þess að
leggjast á bæn með honum.
Ég varð lika eldheitur áhangandi prests-
ins, og mér er það minnisstætt, að ég heil-
an mánuð á eftir hélt dómadags prédikanir
fyrir öllum stelpum á minu reki í kauptún-
inu, og lauk því svo, að við urðum öll
Mormónar, en þær konur mínar. Þær voru
tólf að tölunni.
Við höfðum samkomur okkar í gömlum,
dimmum moldarkofa, og þar kysti ég þær.
Annað vissi ég ekki um hjónabandið, og svo
hitt, að maður svona við og) við ætti að
skamma konuna likaði manni illa maturinn,
sem hún bjó til. Ég man að þær tóku all-
vel kossunum, en þegar ég fór að skamma
þær fyrir að moldargrauturinn væri sangur
og tað-pönnukökurnar óætar, þá lömdu þær
mig.
Það er ekki óliklegt að það sé þessari
barnslegu reynslu að kenna, að hugur minn
brátt snerist frá Mormóna-trúnni, og að ég
siðan hefi haft megnustu óbeit á henni.
Það er mjög sennilegt að barnslundin —
sem or svo afar-viðkvæm, hafi kveinkað sér
við að hallast að trú, er aðallega virtist
hafa högg og barsmið í för með sér.--
Ýmsir hafa veitt því eftirtekt, að Ameriku-
farir eru óvenju miklar i ár. Menn hafa
gizkað á margskonar ástæður til þessa, en
enginnfundið þáréttu.fEn éger einsog oftar
fróður um margt. Ég veit það, og ris upp
úr gröf minni til að segja frá því. Mér
halda engin bönd, hafi ég frá einhverju að
kjafta. Ástæðan er sú, að ræðurnar hans
Kobba Mormónaprests, sem var hérna í
vetur sem leið, og ekki átti barnið með
stúlkunni á Álftanesi, eru nú farnar að
verka. Þetta er gullsatt.
Stúlkurnar eru allar á leið til Kobba —
ekki laglegri en hann er — fjárinn eigi
hann. — —
Hópar af ungum stúlkum eru farnar af
stað, og eru nú komnar i kvennabúrið hans
í Utah, og hópar standa á bryggjunni ólmar
af óþreyju eftir hinni mormónsku paradís,
gem hinn lævísi Kobbi hefir talið þeim trú
um að bíði þeirra fyrir handan hafið, við
salta vatnið mikla.
Þetta verður að stöðva. Alþingismenn-
irnir verða að taka í taumana og snúa
stúlkunum við.
Því ég get fullvissað þá um,f að Kobbi
kærir sig ekki um aðrar en þær laglegu.
Það sagði minsta kosti Broberg við mig
um daginn þegar ég spurði hvernig þær
hefðu verið sem sigldu með Ceres :
„Förste Klasses Pi’er, Kære“, sagði hann,
„rigtig lækkre, buttede no’en — finj Leve-
rance“, og Broberg smjattaði og sagði
dikke — dik — við mig.
En hann er nú lika Mormóni.
Ingimundur.
Regnkápur
( W aterproof)
— margar tegundir.
Sturla Jónsson.
Samuingar við irðmei.
A mánudaginn var til umræðu í
neðri deild tillaga frá ráðherra um að
skipa 5 manna nefnd til að íhuga
samningsumleitanir frá Norðmönnum.
Yildi ráðherra láta skipa nefndina til
að íhuga hvort nú væri eins æskilegt
og áður að fá lækkaðan kjöttoll og
hestatoll i Noregi, og ennfremur hvað
ganga ætti langt í tilslðkunum um
linun í síldveiðalöggjöflnni. Hafði ný-
lega komið skrif um það, að Norð-
menn væru nú fúsari til samninga
um þessi mál en þeir hefðu verið síð-
astliðin 20 ár.
í umræðunum komu fram næsta
undarlegar skoðanir hjá núv. ráðh:,
fyrv. ráðh. o. fl. þingm., um það, hver
leið væri heppilegust til að koma á
þjóðarsamningum og hvernig þeir yrðu
til. Þótti þeim þessi aðferðin sú eina
rétta og heppilegust, að láta þingið
fjalla fyrirfram um málið og segja til
innlendar og útlendar.
BÆKUR =====-------------
- Pappír og Ritföng. — Watermans-sjálfbiekunga.
Þetta kaupa allir i
Bókaverzlun Sigfúsar Eymiindssonar
Lækjargötu 3.
hvaða^boð stjórnin ætti að gjöra. Tveir
þingm. (V. Guðm. og Jón Ól.) andæfðu
þessu, töldu það einmitt vera verkefni
fyrir stjórnina, að rannsaka þetta mál;
stjórnarráðið hefði miklu betra færi á
því heldur en þingmenn önnum kafnir.
Róttast að stjórnin semdi um þetta
mál, að áskildu samþykki þingsins.
Hún ætti ekki að vera að reyna að
koma ábyrgðinni af sér yflr á ábyrgð-
arlausa stofnun, þingið.
Málinu varj vísað til strandgæzlu-
nefndar.
Vonandi að sú nefnd hrapi ekki að
því, að koma fram með ákveðin til-
boð, er mundi verða til þess bæði að
binda landið gagnvart hinum samnings-
aðiljanum, Norðmönnum, og eins hend-
ur stjórnarinnar í samningsumleitun-
um. Það er óefað, að það er eitt af
aðalhlutverkum hverrar stjórnar, að
semja um slík mál sem þessi, i enda
oftast hafðir til þess sérstakir menn
með öðrum þjóðum, sendiherrar og
aðrir stjórnarerindrekar. Sé stjórnin
hrædd um að málið verði talið svo
mikilsvarðandi af þinginu, að hætta sé
að hún falli á því, þá er hægurinn hjá
fyrir hana, að leita hófanna í kyr-
þey hjá fylgismönnum sínum um það
hve langt eða skamt þeir vilja fylgja
henni. Þegar einstaklingar semja,
hrópa þeir ekki upp tilboð sín á stræt-
um og gatnamótum, áður en þeir haía
einhverja hugmynd um hve langt eða
skamt þeir geta komist í samningun-
um. Sömu reglu eiga landsstjórnirnar
að fylgja.
Skófatnaður
— mjög margar tegundir. Nýtt með
hverri ferð.
Sturla Jónsson.
Bannid.
Tillagan um nýja atkvæðagreiðslu
um bannið var vísað á bug með rök-
studdri dagskrá.
Aðeins tveir þingmenn tóku til máls.
Umræðurnar voru hitalausar með
öllu.
Onðjón Ouðlaugsson talaði fyrr.
Kvað hann hér ekki um það að ræða
að nema bannlögin úr gildi, heldur
bara að spyrja þjóðina hvort skoðun
hennar væri ekki breytt síðan 1908,
að bannið hafði í flaustri verið agiterað
inn á þjóðina með landssjóðssyrk, og
þegar enginn hefði þorað að koma með
ritgjörð eða andmæla því. Taldi það
vera gjaldþrotayfirlýsingu frá bannvin-
um ef þeir ekki þyrðu að hleypa til
atkvæðagreiðslu ef þeir héldu að þjóð-
in hefði ekki breytt skoðun.
Eitt þótti honum sérstaklega að lög-
unum, en það var 3 ára frestunin,
taldi það vera slæman Svartaskóla til
að kenna mönnum að drekka og koma
inn hjá þeim hvernig brjóta eigi lögin.
Þau líka til þess fallin að ala upp hjá
mönnum þrjózku og virðingarleysi fyrir
lögum. Rýrnunina á tekjum landsins
svo mikla að ókleyft ætlaði að reyn-
ast að fylla það skarð. Bæri um það
vottinn þau mörgu frumvörp, sem fram
væru komin á þessu þingi. Lögin auk
þess hlægileg í augum útlendinga og
mundu spilla mjög ferðamannastraumi
til landsins. Hafði hann heyrt útlend-
ing segja að þetta væru þau andstyggi-
legustu lög sem hann þekti. Þau óþol-
andi haft á frelsi manna. Bindindis-
mönnum væri það líka fyrir verstu ef
lögin kæmust á, bindindishreyfingin
yrði þá að hætta, nema svo væri að
bindindismenn gerðust njósnarar og
færu að þefa upp úr öllum koppum
og kyrnum, en því vildi hann ekki
trúa. Eitt sem af lögunum mundi
leiða væri stórum aukinn innflutning-
ur á óþverra drykkjum.
Ræðumaður drap á helztu mótbárur
andstæðinga sinna meðal annars þá,
að lögin væru óreynd. Hann sagðist
vel vita að andbanningar mundu standa
miklu betur að vígi eftir því sem
stundir liðu, en þeir vildu ekki bíða
Húfur
— margar tegundir nýkomnar.
Sturla Jónsson.
eftir þeirri reynslu, hún yrði dýrkeýpt
peningalega og siðferðislega.
Jósef Björnsson: Ætlaði að þjóðin
hefði ekki skift um skoðun í máli
þessu síðan 1908. Ef einhverjir hefðu
snúist frá stefnunni, þá mundu aftur
aðrir hafa snúist með henni og það
éta sig upp. Sölufrestinn kvað hann
að kenna fulltrúa Strandasýslu þess er
verið hefði á þingi 1909. Enga gjald-
þrotayfirlýsingu kvað ræðum. liggja í
því þótt bannvinir vildu ekki hleypa
málinu til atkvæðagreiðslu, heldur sé
hitt, að engiD reynsla sé fengin og
því ekki hægt að greiða atkvæði. Að
bannlögin væru brotin þekti ræðum.
ekki né vissi um að meira væri drukk-
ið síðan þau komu í gildi. Að lögin
væru haft á frelsi manna kvaðsthann
játa, en það væru öll iög, og þessum
lögum hefði þjóðin sjálf óskað eftir.
Ræðum. kvað það rétta aferð að nema
ekki bannlögin úr gildi nema með
nýrri atkvæðagreiðslu í landinu. Aðal-
mótbáran gegn tillögu þessari væri þó
sú, að reynslan hefði enn ekki fengið
aö skera úr um það hvort lög þessi
O H/F Sápuhúsið o
Au8tur8træti 17,
, margar tegundir
rússneskar cigarettur
njkomnar.
Óvenju ó d ý r a r.