Suðurland - 24.11.1910, Page 1

SUÐURLAND.
I. árg,
Auglýsingaverð.
'f, Puralunguriiin af meginmálBletri kostar 1 krónu, miðað við
eina clálkabreidd i blaðinu. Fyrir Bm&leturBauglyBÍngar (petit)
eru teknir 3 aurar fyrir orðið.
0 Sé auglýat~að mun er mikill'afeláttur gefinn. 0
Landsímastöðin á Eyrarbakka or opin frá
kl. 81/2-2 og 31/2 —8 á virkutn dögurn. A helg-
um dögum frá kl. 8—11 f. hd. og 4—6 o hd.
Einkasíminn er opinn á sama tima.
Sparisjóður Árnessýslu or opinn hvcru
virkan dag frá kl. 3—4 e. hd.
Lestrarfélag Eyrarbakka lánar út bœk-
ur á euDnudögum frá kl. !) —10. f. hd.
U. M, F. E. heldur fundi á miðvikudögum
kl. 8 o. hád.
Svar til Flóafiílsins.
—o—
í 22. blaði „Suðurlamls" heflr einhver
sern nefnir sig „Flóafífl‘‘ gert ýmsar at-
hugasemdir um framt\ðarmál Sunnlendinga,
er Steindór á Eyri skrifaði um. Þar á
meðal íæðst. Fíflið óþynnilega á hugmynd-
ina sem fram hefir komið um hafnargerð
hér austanfjalls, og gert að henni háð.
Mönnum hér austan Hellisheiði og enda
viðar að, ætti að vera hafnargerðin sér-
stakt áhugainál, fyrir þessi héruð, Árnes-
og Rangárvallasýslu og landið alt. Eg lít
þannig á, að það verði heppilegra að fá
nauðsynjar sínar og afurðir fluttar með
skipum á sjónum, en vögnum, er bruna
eftir járnbraut; sjójinn er til, en járnbraut
in ekki, En svo vantar lendingarstaðinn,
og er það álit rnargra, að ódýrara sé að
byggja höfn en leggja járnbraut til Reykja
vikur. Eg fæ alls ekki skilið hvað Fífiið
meinar, er það spyr hvað gera eigi við
skipin, þegar stórbrim sé. Við þeirri spurn-
ingu vildi eg segja, að þess vegna er verið
að tala um hafnargerð, já og hana svo
fullkomna, að fært sé inn á hana^þó hrim
sé og á hvaða tima sein er. Samgöngur
við Reykjavík og Utlandið yrðu t.iyggari
og ódýrari, ekki þyrfti að óttast snjóskafl
ana, að þeir heftu samgöngurnar á sjónum,
en sem menn óttast mjög að gætu heft
ferðir með járnbraut. Setjum svo að höfn
mundi kosta hér likt og járnbraut til Rvik-
ur, en þess ber að gæta, að viðhald og
rekstur á járnbraut árlega er aukakostnað
ur, seia aldrei kemur til mála um höfn.
Þegar hún er einusinni komin, verður það
ekki stórfé, sem fleygja þarf til viðhalds
og reksturskostnaðar, það ættu allir að
geta séð.
Þá yrði það stór hagnaður fyrir smjör-
bUin að losna við flutning á smjörinu
suður, þeim er hann dýr og erflður. Fað
er nálægt 224084 pd. smjör sem flutt er
til Reykjavíkur fyrir í kring um 2V2 eyrh'
á pd., en hingað inyndi það verða llutt
fyrir 1 eyrir á pd. til jafnaðar, sparnaður-
inn yrði um 3370 kr. Pað munar um
Eyrarbakka 24. nóvember 1910.
minna. Það eru vextir af um 80 þUsund
kr. Skyidu sýslunefndirnar ekki vilja held-
ur verja þessari upphæð sem framlagi til
hafnargerðar, en kasta þvi í sjóinn.
Höfn mundi umskapa verzlunarástandið
til stórbóta; ábyigðargjald af vöruin ódýr-
ara, vörur hægt að fá eftir hendinni á
hvaða tíma árs sem er, það teija allar
verzlanir mikinn hagnað, og þar með hægra
að fylgjast með í allri verzlun. NU hagar
svo til, að allar vörubyrgðir til ársins
verður hér að fá upp á vorin og sumrin,
nU lækka í verði einhverjar vörutegundir
í Utlandinu á þessu langa tímabili, og ná-
lægar verzlanir, sem hafa góðar samgöng-
ur við Utlandið, geta fylgst með og látið
vöru lækka, i stað þess að verzlanir sem
starfa í hafnleysisstöðum verða að halda
vörum i því verði, sem hUn var keypt inn,
eða að stórskaðast að öðrum kosti. Tök-
um dæmi: Verzlun hér á Eyrarbakka og
Stokkseyri keypti inn í ágUstmánuði allan
sinn sykur til vetrarins með háu verði,
verzlanir í Reykjavík og enda öðrum stöð-
um sem hafa greiðar samgöngur, geta nU
fengið sykuibirgðir handa sér með tals-
vert lægra verði, því sykur hefir nU í okt-
óber og nóvember fallið í verði, af þessu
leiðir það, að sykur verður að vera dýrari
hér á þessum stöðum sem hafnleysið er.
Þá er það annað atriði sem Fífl þetta
minnist á, um samgöngur á sjónum, hvað
þær verði dýrar. Eg vildi mega benda
Fiflinu á, að það sem hann segir um flutn-
ingsgjaldið milli Reykjavíkur og Eyrarbakka
er ekki sem nákvæmast. Hann segir aÖ
það sé 1 kr. pr. hver 100 pd., en það er
ekki satt, flutningsgjald undir fisk og tros
eru 35 aurar pr. 100 pd., undir sykur,
kaífl, rjól o. fl. 75 aurar og undir flestar
kornvörutegundir 50 au. undir 100 pd. —
Ekki má Fíflinu vera það stór undur, þótt
uppskipun sé hór dýrari en i Reykjavik,
þegar verið er með hverja ferð fram og
aftur fullan klukkutíma, með dýrt fólks-
hald, skip og mótorbát, en að það sé af-
greiðslunni að kenna, þótt menn láti vörur
sínar liggja vikum og mánuðum saman á
afgreiðslunni í óhirðu, og það menn sem
eiga heima hér á staðnum og í Flóanum,
það nær ekki nokkurri átt. Eg vildi mega
mælast til þess, að allir, sem nálægt búa
og vörur kynnu að fá síðarmeir með
strandferðaskipunum eða öðrum skipum er
vér höfum afgreiðslu á, að hirða þær svo
fljótt sem kostur er á, það eru þægindi
fyrir afgreiðsluna að losna sem fyrst við
flutninginn og betra fyrir eigandann að fá
vörur sinar sem fyrst.
16/n 1910- Jóhann V. Daníelsnon.
---------------
t J. Jónassen fyrv. iandlæknir andaðist
síðastliðið þriðjudagskvöld.
24. blað.
Ágrip af þingmálafundi.
—o—
Þingmálafundur var haldinn að Ægissíðu
í Ásahreppi þann 19. nóv. 1910, og höfðu
Ásahreppingar skorað á þingmenn kjör-
dæmisins með bréfi dags. 15. okt. síðastl.
að halda þinginálafund á hentugum stað
fyrir utan Ytri-Rangá.
Fundinn setti fyrsti þingm. sýslunnar E.
Pálsson, og nefndi til fundarstjóra Þórð
Guðmundsson Hala, en hann beiddist und-
an því starfl, og færði ástæður fyrir, var
þá kosinn fundarstjóri E. Guðmundsson
Dbr. í Hvammi.
Fessi mál voru til umræðu:
1. Aðflutningsbanmd og skattamál. Tillaga
um að kjósa nefnd í það var feld; tillaga
samþykt að fresta ekki framkvæmd að-
flutningsbannsins, en felur þinginu að ná
tekjumismun landssjóðs með verzlunar*
gjaldi eða faktúrugjaldi, en mótmæiir því
sterklega að auka tekjur landssjóðs með
beinum sköttum að nokkrum mun.
2. Stjórnarskrármálið: Fundurinn skor-
ar á alþing að taka stjórnarskrána til
rækilegrar breytingar, sérstaklega að af-
nema hina konungkjörnu þingmenn. Að
með einföldum lögum megi veita konum
bæði kosningarrétt og kjörgengi, jafnt sem
karlmönnum. Aðskilnað ríkis og kirkju
megi gera með einföldum iögum.
3. Fundurinn telur sjálfsagt að alþing
taki til yfirvegunar hið svokallaða banka-
mál og peningamál yfiir höfuð. En ef al-
þing teiur það óhjákvæmilegt að landið
taki stór lán hjá erlendum þjóðum, þá
skorar fundurinn á það að sjá til, að því
fé só aðeins varið til arðvænlegra fyrir-
tækja, og sérstaklega sjá um að umráð
þess fjár sé algerlega í höndum landsmanna.
4. Samgöngumál. a) Tillaga í því máli
kom svohljóðandi fram: Fundurinn skorar
á alþing, að nema úr lögum skyldu Rang-
árvallasýslu að halda við Fióavegarins,
og breyta afhendingar ákvæði vegalaganna
þannig, að viðkomandi sýslufólag leggi til
að minsta kosti tvo úttektarmenn. Til-
lagan samþykt í eitiu hljóði.
b) Að gefnu tilefni mótmælir fundurinn
eindregið toll á Ölfusárbrú.
c) Brú á Ytri Rangá. Fundurinn skorar
á alþing að veita fé til hennar.
d) Fundurinn skorar á alþing að veita
fé til að rannsaka járnbrautarstœði frá
Reykjavík til Þjórsár.
5. Landlúnaðannál. a)Fundurinn skorar
á Búnaðarfélag íslands að annast um, að
á fjárlögum verði veitt fé til að fá sérfróð-
an mann til að athuga, hvoi't ekki sé
kleyft að afstýra vatnaágangi hér í Rang-
árvallasýslu, sérstaklgga hvort ekki megi
hlaða i svokallaðan Djúpós til verndar
Safamýri.