Suðurland - 02.03.1912, Page 3

SUÐURL AND
157
jarðabótaframkvæmdir enn ella. Eru þessir
gömlu þjóðlestir, sundrung og tortryggni
svo rótgrónir í hugum manna, að jafnvel
sannanir reynslunnar, er blasa við opnum
augum þeírra, geti engin ahrif á þá haft ?
[Framh.]
íslenskur hershöfðing’i.
í nýkomuu 1. hafti þ. árs af Eimreiðinni,
sem er fjölbreytt og skeintileg að vanda,
er meðal annars grein með þessari fyrir-
sögn. Er tilefni hennar grein í blaðinu
„Politiken" í fyrra, er danskur stjórnmála-
maður ritar sunnan frá Miðjarðarhafsströnd-
um.
Efni greinar þessarar er að þessi danski
stjórnmálamaður hefir orðið þess vísari, að
íslenzkur maður hafl getið sór góðan orð-
stír sem hershöfðingi suður í Savoyen 1703.
Tekur hann það fram, að þes:- -;é getið um
hershöfðingja þennan — gagnstætt því sem
sagt er um liðsmenn haus — mð hann hafl
verið róttsýnn maður og mannuðlegur".
Höfundur greinar þessarar í „Politiken"
beinir þeirri fyrirspurn til íslenzkra sagn-
fræðinga, hvort þeir geti nokkuð upplýst
um það, hver maður þessi hafi verið.
Nú tekur dr. Valtýr sig til í aðurnefndri
grein í Eimreiðim^i, og kemur fram með
allsennilegar hkur og tilgátur um það, hver
þessi maður hafl verið. Kemst hann að
þeirri niðurstöðu, að maðurinn hafl að ðll-
uin likindum verið Guðmundur Guðmunds-
son, Jónssonar lærða. Segir hann margt
frá högum Guðmundar þessa. Hafði Guð-
mundur dvalið langvistum í Danmörku,
gengið þar í herþjónustu og náð mikilli
hylli Sofíu Amalíu drottningu.
Likurnar sem dr. Valtýr færir fyrir því,
að Guðmundur þesssi hafl verið hinn um-
getni hershöfðingi, eru mjög sennilsgar, og
er gaman að iesa greinina. Og margur
mun taka undir það, er doktorinn segir
síðast i greininni — að það væri „nógu
gaman að hugsa til þess, að sonarsonur
Jóns lærða, alþýðusnillingsins okkar þjóð-
fræga og höfundar „Krukkspár", hafl effcir
hina dönsku æflntýrabraut sína orðið hers
höfðingi og getið sér góðan orðstir suður
í Savoyen".
-------------
Mannalát og slysfarir.
Hér á Eyrarbakka andaðist að heiuiili
sínu 26. f. m. Guðni Jönsson, verzlunarm.,
eftir hálfsmánaðar erflða legu.
Hann var sonur Jóns bónda Sigurðsson-
ar og Ingibjargar Guðnadóttur í Steinskoti
og yngstur af þreinur börnum þeirra hjóna.
Þegar er hann gat unnið fyrir sér, gerðist
hann vinnumaður, — faðir hans var þá
dáinn. — Droskaðist hann íljott að burð-
um og hlaut gott álit góðra in.ma, enda
gerðist hann íijótt formaður oj; naut í þeirri
stöðu aimennrar hylli, svo menh þorðu að
t.rúa honum, bæði fyrir eigun sínum og
og lifl sínu á sjónum.
Gætir.n var hann og hirðusamur, viss í
viðskiftum, góður fátækum og^stiltur í allri
framgöngu. Er hásetum hans að honum
mikill missir, nú i vertíðarbyrjun, og sveit-
arfólagið heflr mist góðan liðsmann.
En rnestur er þó missir nánustu náung-
anna, konu hans og sonar. Hann var
kvæntur Sigríði Vilhjálmsdóttur, bónda á
Hofl á Rangárvöllum, og liflr hún '„mann
sinn með einuin syni þeirra hjóna, 11 ára
gömlum.
Síðustu árin var Guðni sál. verzlunar-
maður við Ingólfsverzlunina á Háeyri,! og
naut hann einnig í þeirri stöðu hylli hús-
bónda síns og samverkamanna.
Hann varð 44 ára gamall og mun hafa
komist í allgóð efni. Dvaldi hann hér í
þorpinu alla æfl og geta menn séð af dæmi
hans, að hór má sem annarstaðar lifa og
dafna, ef dugnaður er annarsvegar.
G. í.
Um siðustu helgi komu nokkur þilskip
til Reykjavíkur, er höfðu laskast allmikið
nokkru áður.
Tvö þeirra höfðu mist af sér menn,
„Haffari“ einn og „Langanes" flmm.
Meðal þeirra, sem fórust af „Langanesi11
var Sigurður, sonur Jóns bónda á Syðra-
velli i Gaulverjabæjarhrepp, mesti efnis-
maður og aflamaður.
Frekur er hann á mannslífunum þilskipa-
útvegurinn okkar, og varla tekur hann
bátaútveginum fram að því leyti.
Ætli það só ofmælt, að skipshöfn hafi
farist að meðaltali á ári hverju, síðan skútu-
útvegurinn hófst ?
Á víð og dreif.
Veðrátta. Norðan og norðvestanstorm-
ar hafa verið stöðugir undanfarna viku, og
frost talsvert, einkum fyrri part vikunnar,
10—11 stig C., en hreinviðri. Snjór heflr
enn ekki sést i vetur hér eystra, svo t9Íj-
andi sé.
Atli. Róið var á Stokkseyri alment á
sunnudaginn var. Fengust þá 10—35 í
hlut af ýsu. Siðan heflr lítið gefið á sjó
og afli mun minni þegar róið heflr verið.
Vertíðin er nú að byrja íyrir alvöru.
Sjómenn hafa verið að flytja sig til Þor-
lákshafnar þessa dagana.
Smjörsala. Sandvíkurbúið, sem er eina
starfandi smjörbúið i vetur hér eystra, heflr
selt smjör nýlega fyrir 103 kr. 100 pd.
netto. Er það allálitlegt verð.
Ættu fleiri smjörbúiu hór eystra að fara
að dæmi Sandvíkinga og reyna að starfa
að vetrinum. Ekki er innlendi smjörmark-
aðurinn svo glæsilegur.
Sjónlclkar. Á Stokkseyri voru á sunnu-
daginn var sýndir 2 smáleikar: „Æfltitýrið
í garðinum “ og „Misskilniugur á misskiln-
ing ofanu.
Fyrri leikurinn var sýndur hór í fyrra
og tókst þá allvel, en þó engu siður nú.
Hlutverk það í leik þessum, er leikið var
í fyrra af Önnu Helgadóttur, var leikið af
Ragnheiði Jónsdóttur, og fórst henni það
mjög laglega.
Hinn ieikurinn hefir ekki verið sýndur
hér áður; er lítið í hann spunnið, en vakið
getur hann ósvikinn hlátur, ef vel er með
farið, og svo var í þetta sinn.
Voðabál í Khöfn. Aðfaranótt þess 24.
febr. s. 1. kviknaði í sykurverksmiðjunni
í Borgergade í Khöfn og varð bálið svo
mikið, að heilar stórar húsaraðir brunnu
til kaldra kola. Blíkt bál heflr eigi sést
þar síðan Kristjánsborgarhöll brann.
------0*00—------
íslenzkir sagnaþættir.
Eftir
dbrm. Bryujúlf Jönsson frá Minna-Núpi.
Kolbcinsættar-þáttur.
Um
Porstei.n í Tungufelli,
séra Kolbein son lians,
Reykjahjónin o. fl.
Vinnukomir töldu vankvæði á að fara til kirkju
einn sunnudag: eina vantaði skó; önnur átti
eitthvað ógjört; þriðju þótti ofseint að fara. Þá
kvað Guðrún ;
Mörgu’ að þjóna, mörgu’ að svara,
margt som hindra kynni! —
Eg á skóna. Eg skal fara.
Eg næ blcssauinui.
Vordag einu var harið tað á túni og ekið af
því sandi, þá voru beiu úr þorskhöfðnm seydd
til matar. Guðrún kvað ;
Þá sté margur þungt og gleitt
þundur stáls og píka;
þá var bai’ið. Þá var soytt.
Þá var okið líka.
Vinnukona, er Helga hét, hló að Eiriki, er
hann hafði hettu í harðindum. Guðrún kvað til
hennar í gamni:
Utan snilda’ um Isa-hjarl.
ef það notast mætti,
Helga vildi’ eg hettukarl
hæruskotinn ætti.
Feimin vinnukona færðist undan aðbætakarl-
mauns „hald“ (þ. e. nærbrók). Guðrún kvað þá
í glettni:
Það vill lcita einatt út
sem inni’ er stíft og baldið.
Eyr hefi’ eg saumað fyrir hrút
og fáið þið mér haldið !
Við sama eða svipað tækifæri hefir Guðrún
kveðið þetta um sjálfa sig;
Guðrún, gömul lcona,
gjörir að passa eldiun.
Hún er „sona og sona“, —
samt nógu viðfcldin.
Á hana allir vona,
allrahoízt á kvöldin. —
Hún bætir höldin.
Pá er fréttist lát flökkukerlingar, er Vigdís hót
og ýmist var köllnð Kjafta-Vigga eða Vigga blá-
kinn. því liún var óvenju-málug og hafði valbrá,
þá kvað Guðrún ;
Óska cg Vigga svofns í svíma
sé nú mæðufrí.
AUir þagua einhvcrntíma,
ekki’ er að vera’ að því.
Fyrij*spurn.
Hvar fæst sy .uu’ ódýrastur í marz og
apríl hér sunna ilands og hvað kostar hann?
Spurull.
Munið að panta reiðhjólin í tima.
Sjá auglýsinguna i 38. bl. Suðurlands.