Verkamaðurinn - 02.03.1926, Blaðsíða 2

2
VERKAM AÐURIN N
verðai veittar einkiréttur í undirbún-
inginími til Hiikólans. Þvi að eg býat
ekki við, að þser andlega grótaraálir,
aen lögam ráða i Alþingi nó, aetji
jafnakjótt app fullkominn Mentaakóla
hér norðanllndi. Eg býst ekki við þvf
að þær þori að leggja aig undir dóm
mentaðrar alþýða, og noti þvf tseki-
fmrið meðan það getat, til þess að
akrfða undir pilafald menniagarakorta
og fitræði og aljóleika >bittvirtra
kjóienda<, sem þeir avo kalla, þing-
mennirnir, þegar þeir eru að dorga
eftir atkvæðam hji aofandi lýðnnm.
Elephant-cigareffur,
kaldar og Ijúffengar,
fásf alstaðar•
Það yrði óbjikvæmileg sflleiðing
þesa fyrirkomalaga, aem frumv. stefnir
að, að atotna yrði tvo aðra mentaskóla
eða einn tvfskiftan með verkvfsinda
deild og miladeild. Heilvita menn allir
sji, að það mun ekki gert, meðan
horft er f að nota kenalakrafta og
akólahús, sem til er hér á Akureyri,
til þess að stofna hér fnllkomin skóla
til nndirbóninganáma undír Háakólann.
Meðan skólapjöld eru tekin at nem
öndum og meðan starblindir auðvalda-
púkar íara með völd f landinu, aem
hafa fullan hug i þvf, að lita afkom-
endur afna eina njóta hinnar æðri
mentunar, eða lita þá að minatá koiti
bafa fyrsta rétt til prófa f akólunum.
Það getur orðíð dýrkeypt þetta fálm
fhaldsina inn f myrkur miðaldanna,
það getur valdið slæmum afturkipp
f þjóðfélaginu fslenska, það getur kæft
endans gifur margra góðra drengja og
svift þjóðína- möguleikum til eðlilega
þroska og framþróunar um langt akeið.
Hún má þó ekki við slfkum iföllum
þjóðin okkar.
Fróðlegt verður að sjá, hverjir þing-
menn leggja bönd i plóginn við svo
ilt verk.
Ing, /ónsson
Alþjóðasamband
Kommúnista.
(III Internationale.)
1919 — 2. JVIars — 1926,
í dag eru liðin 7 ir, afðan nokkrir
fulitrúar verkaiýðs og jafnaðarmanna
fri ýmsum löndum heimains komu
saman i Krcml f Moskwa til að stofna
nýtt alþjóðasamband meðal jafnaðar-
manna um heim allan f stað þess, er
sundraðist við atriðsbyrjum 1914 Þi
var af fáum mönnum iagður grund
völlurinn að hinu volduga aiheimBsam-
bandi Kommúniata, aem nú er auð-
valdinu hvarvetna mestur þyrnir f auga.
Það var brautryðjandinn mikli, Lenin,
aem upptökin itti.
Það er fróðlegt að lfta i hvernig
istandið hefir breyst afðan. Pú var
ráðaljórnarlýðveldið rúasneaka umkringt
i allar hliðar af óvinum, innlendum
og erlendum, auðvaidsrfkin höfðu lagt
hafnbann i landið, atuddu »hvfta«
heri til borgaraatyrjalda gegn verk-
lýðsstjórninni og daglega töldu auð-
valdablöðin Kommúnistastjórnina af.
Aðeina örfi rfki viðurkendu Rósaland,
vprilunaraamband var ekki um að tala.
Og ofan i att höfðu Kommún<»tar
teklð við landinu, þannig að alt var
f kalda kolum, hungur vofði yfir fbú
unum og alt útlit fyrir að það yrði
erlendu auðvaldi að brið Ut um heira
var verklýðshreyfingin ekki búin að
ná sér eftir strfðið, sundrung var hin
mesta og pólitfsk áhrif verkamanna
lftil. En meðal sigarþjóðanna var sig-
urviman á hæsta atigi og meðal ný*
lendnþjóðanna virtist alt vera með
kyrrnm kjörum.
Nú hefir rússneska Kommónista-
atjórnin rekið alla óvini af höndum
■ér, eflt iðnað og aðra atvinnuvegi f
landinu og bætt avo kjör verkalýðsina
að þau eru nú jafngóð þeim bestu f
Evrópu. Auðvaidsrfkin hafa neyðst til
að viðurkenna Rússland og ganga f
verstunarsamband vlð það, jafnvel fa-
lenika íhaldiatjórnin. Og auðvaldsblöðin
telja Kommúniitaitjórnina avo trygga
f aeasi, að óhugaandi aé að steypa
henni. Og þesii stjórn ræður nú l/t
hluta heimains.
Alþjóðaaamband Kommúnlata i nú
ftök alataðar f helminum. í hverju
landi starfa flokkar f sambandi við
það að aigri Kommúnismans og verka-
lýðains. Verklýðthreyfingin hefir magn-
aat afskiplega i þessum 7 irum og
viðast hvar orðið róttækari að sama
skapi Af »sigurvegurunum« er nú farin
eaesta vfman og þeir eiga nú fult f
fangi með að riða fram úr viðfanga-
efnnm þeim, er nú rfaa upp. Þeir undraat
og akelfast vöxt verklýðshreýfiugarinnar
og grfpa nú þegar til kúguaar að
dæmi avartliða til að reyna að atöðva
hana. Og önnur hætta atendur auð-
valdinu úr annari itt. Nýlendnþjóðirnar
þola nú ekki lengur kúgun þeaa og
hefja baráttuna fyrir sjálfatæði sfnu.
í Marokko, Egiftalandi, Sýrlandi og
þó einkum f Kfna á auðvaldið fuit f
fangi með að haida við yfirráðum sfn-
um og f miklum hluta Kfnaveldia er
þegar komin á hrein alþýðuitjórn.
Meginhluti Aifu er vinveittur ráðstjórn-
arlýðveidunam rúaaneaku og amárfkin
þar treýata á þau til samvinnu gegn
yfirdratnunarstefnu alórveldanna.
Auðvaldið finnur þvf, að sfðuatu
dagar þess muni br&tt tildir, ef þv<
tekst ekki að koma á góðum sam-
tökum gegn þessari alþýðuhreyfingu,