Verkamaðurinn - 13.07.1926, Page 1

SERKðMðBDRIHH
Útgefandi: Verklýðssamband Norðurlands.
IX. árg. | Akureyri Þriðjudaginn 13. Júli 1926. j 52. töl.
NYJA B1 ó. ^mmmmmmm
Fimtudagskvöld kl. 9.
Bernskubrek
Norsk sveitasaga eftir Kfistofer JatlSOtl. Aðalhlutverkin leika:
Asta Níelsen og Lars Tvinde.
Nýtt krossanesmáS.
Lesendur þessa blaÐs rekur senni-
lega minni til þeirra umræðna, sem
urðu í þessu blaði og tsörgum
öðrum blööum Isndsins um inn-
ilutning Krossanesverksmiðjunnar 4
útlendingum árið 1933 og '24 og
um sildarmálin frsgu, sem Magnús
Ouðmundsson atviunumálaráðherra
lagði blessun sfna yfir. Þvi var þá
spáð í þessu blaðí, að linleskjuháttur
stjórnarinnar gagnvart ótögiegum
innflutningi útlendra verkamanna og
stsrri mslikerum en notuð væru
annarsstaðar við mælingu sildar,
myndi koma grimmilega í koti
sfldarútgerðinni hér norðaniands og
norðlenskum verkalýð.
Þessi spádómur er nú að rætast.
Sú frétt hefir borist út frá hærri
stöðum, að sildarbræðsluverksmiðjan
Ægir i Krossanesi hafi nú fengið
leyfi íslensku stjórnarinnar fyrir þvi
að mega kaupa sfld f sumar af 25
útlendum sfldveiðiskipum. Áður haföi
verksmiðjan leyfi til að mega kaupa
af 10 útlendum skipum. 25 skip
geta auðveldtega veitt 2 þús mál
sildar hvert yiir vertfðina, eða 50
þúsund mái öil saman lagt. Er það
litið eitt minna en Krossanesverk
smiðjan bræddi af sfld siðastliðið ár.
Það eru því engar sennilegar likur
til þess, að þessi verksmiðja kaupi
nokkra sild af íslenskum útgerðar-
mönnum á þessu sumri, eða á næstu
árum. Þvi svo viröist, sem bún hafi
komiö þar inn allri hendinni, sem
húnsmeygði inn litlaiingrinum með
Innflutningi útlendinganna og sildar-
mælikerunum frægu.
Það er viðtekinn sannleikur, hvert
aem litið er, að ófyrirleitnir einstak-
Ungar og stofnanir gróðafélaga sækja
ýms friðindi til þeirra rikisstjórna,
sem passa i þeirra kram, og eftir
þvf sem þessar rfkisstjórnir eru
minni fyrir sér og tilleiðanlegri til
að binda skóþvengi yiirgangsseggj-
anna, eftir þvi er ófyrirleitnin á-
gengari og kröfuharðari. Slik sann-
indi eru mjög áþreifanleg i sam-
bandi við þá stjórn, sem nú skipar
sæti I þessu landi. Þó slept sé þvf,
hversu núverandi stjórn gerðist þjón-
ustugjörn, f eftirgjöf togaraeigenda
á tekjuskattl til rfkissjóðsinsog mörgu
fleiru, og eingöngu litið tii þeirra
vitdarkjara, sem Krossanesverksmið-
jan hefir áunnið sér hjá rfkisstjórn-
inni fslensku, hlýtur hvern mann
með fullu viti að reka i roga stans
yfir þvi, hvað þessi verksmiðja get-
ur teymt rfkisstjórnína langt.
Fyrst er kæru yfir ólöglegum
Innflutningi þessarar verksmiðju á
útlendingum stungið undir stói. Svo
fær þessi verksmiðja leyfi rikisstjórn-
arinnar til þess að nota siærri mæli-
ker við mælingu sildarinnar, sem
hún kaupir af útgerðarmönnum hjer,
en notuð eru annarsstaðar á landinu.
Og siðan fær hún leyfi tii að mega
kaupa 50 þúsund mál af sild af út-
lendingum á sama tima og sildar-
útvegurinn norðlenski er að steyp-
ast ofan i gröfína, af þvi að ekki er
tii markaður fyrir meira en tvo hlut-
ina af þeirri sild, sem veiðist á is-
lensk sildveiöaskip og á sama tima,
sem fastast er gengið fratn f þvf af
alþingi, að útiioka útlendinga frá
sHdvelðum hér við land.
Þsð er ekkert launungarmál, að
Norðmenn vaka yíir þvf, að ná
undirtökunum við sífdvefðarnar hér
viö land. Það er þvi ekkert smá-
spor í áttina tii þess, að fella norð-
lenskan sildarútveg á kné, að geta
útiiokað hann frá söiu á veiði 25
Skipa, um leið og Norðmönnum er
trygður matkaður fyrir velði jafn-
margra skípa.
Þvi heffr oftsinnis verið haidið
fram hér i blaðinu, að mjög brýna
nauösyn bæri til þess, að svo föst-
ura tökum yrði náð á sHdarbræðslu-
Stöfivunum hér á landi, að hægt
væri að tryggja innlendum útgerö-
armönnum matkaö fyrir þá slid, sem
veiddist fram yfir það, sem saltsild-
ar og kryddsildarmatkaðurinn þyldi.
Um þetta atriði hafa útgetðarmenn
og valdbafar þessa lands ekkert
bugsað. Aftur á móti snerust gerð-
ir siðasta þings um þá fáránlegu
lokleysu, að vilja útiloka útléndinga
fri, að kaupa siid hér á landi af
innlendnm framleiðendum. Eins og
markaðurinn iyrir siidina vikkaði eða
stækkaði við þaö, þó þeir menn
fengu einokun á sölu hennar, sem
enga tilraun hafa gert tii þess að
ni tökum 4 þeim markaði, sem til
er innanlands i siidarbræðslustöðv-
unum, ef þær væru ekki fyffar af
sild útlendinga.
Erlingur Friðjónssoi).