Verkamaðurinn - 04.09.1926, Qupperneq 1

Útgefandi: Verklýössamband Noröurlands.
IX. árg. | Akureyrt Laugardaginn 4. September 1926. í 60. tbl.
mmmm^mmmm^ NYJA B f Ó. ^mmmmmm^mmm
Lau«:arda}f8kvöd ki 9.
F a r a n d-f ó 1 k
kvikmynd í 5 þátturo. — Leikin af bestu Ieikurum Norðmanna.
Sunnudasrskvöld kl. 9.
HJÖRTU KVENNA.
Kvikmynd í 7 þáttum. — Aðaileikendur:
Aileen Pringle, Norman Kerry. — Mjög efnisrík mynd og falleg.
Þriöjudajfskvöld kl. 9.
Rjófurinn frá Bagdad.
Æfintýramynd úr »Púsund og einni nótt« í 10 þáttum, með Douglas
Fairbanks í aðalhlutverkinu. Er leikari þessi mjög frægur (sbr. síðasta »ís-
lending«) og er talið að honum hafi tekist best í þessari skrautlegu mynd er
alstaðar hefir átt miklum vinsældum að fagna.
Ástandið.
Slldveiðin hefir staðið yfir f rúuaan
hálfan annan mánnð og sfldvelðitfminn
á enda. Afii hefir verið hörtnu-
lega Iftill. eigi helmingur við sfla á
■ama tfma f fyrra. — S'ldveiðitfminn
hefir jafnan verið aðalbjirgreðistfmi
fleiri en Norðlendinga. — Þá hefir oft
verið uppgrip fjár, sem svo hcfir nægt
til að framfleyta Kfinu yfir atvinnu-
leysistfmann, veturinn. — Nú fer þetta
á annan veg. Sfldveiðin hefir brugðist
og þar með aá möguleiki verkafólka,
að afla aér vetrarforða. Mun satt vera
að margur gangi með tvser bendur
tómar frá atvinnu sinni. Sjómenn marg-
ir hafa ráðið sig upp á hlut, sero á
sumum ck'puro mun vsrt gera meir en
greiða fseðirpeninga.
Þeir, aem unnið hafa að afldarverk-
cn hafa eigi meira iðkum aflileyais-
ins, og á hinn bóginn ikfpulsgsleysis
þess, sem við þenoa atvinnuveg rfkir,
þar sem fjöldinn flykkist f verstöðv-
ámar, án tillits til hve marga þarf til
v'onunnar, og Ifða avo allir þar við
Atvinnuleysi rlkir og hefir rfkt um
land alt, þar sem stseratu framleiðalu-
gögn landsmanna hafa legið ónotuð.
Togararnir hafa legið yfir 3 mán.
bundnir featum við land. Sjómenn af
þeim hafa leitað til annara atvinnu-
greina, og þar með akilið jafnsn fjöldá
af þeiro, aem við þser hafa unnið, eftir
atvinnulausann — eða sjálfir gengið at-
vinnulausir.
Togararnir eru ekki gerðir út, sök-
nm þess að eimtaklingar þeir, lem
eiga þá, þykjaat ékki fá nsegan gróða
af útgerðinni. — Fyrir rikjandi akipu-
lágsleysi ( þeirri atvinnugrein hefir
hún komist f þröng.
Utgerðsrmenn ifta á sinn hag ein-
nngis. — Þeir hifa tekið (ramleiðslu-
tsekin < sfnar hendurtilað grseða á þt: m.
Hjá þelm fer hagur verkalýðsins fyrir
ofan garð og neðan.
FramleiðslutSBkin eru ekki til íyrir
fjöldann, beldur fyrir einstaka menu.
— Þaunlg er auðvaldsskipulsgið. —
Þsð er ómetanlegt tjón, að fjoldi
verkfserra manna gangi atvinnulaus
langa tfma. — Tjónið kemur niður á
ölium landslýð. Fyrir landið vseri það
þvf óbeinn hagur, að togararnir vseru
gerðir út, þótt eigi gsefu þeir arð —
á pappfrnum.
Aokið gjaldþol landsmanoa við aukna
atvinnu myndi jáfna þann halla. Krafa
álmenninga hlýtur þvf aðverða sú, að
framleiðslan sé rekin með þetta fyrir
augom. — Efnataklingar munu ófúair
til allka, enda eigi fserir um. — Er
þvf áugljóat að rfkið sjálft verðr að
taka i hendr lér öll framleiðilugögnin
og reka með bsettu akfpulagi.
Mun þá fljótt sýna aig, að það vseri
aú atvinnubót, lem veitti fé og hag-
■seld f landið, þar aem ónotaðir kraft-
ar atvinnuleyaingjannl yrðu þar með
arðgefandi. —
Atvinnuleysið eykst. Fjárhagskrrppa
gengr yfir. — Bankarnir hsfa hsett út-
lánum — Etnstaklingar geta eigi rek-
ið framleiðalutsekin aökum fjárikorts.
— Alt er komið f kaldakol. —
A strfðsárunnm, þegar einstaklingar
voru ólserir til að reka verzlun með
nanðsynjar landamanna, tók rlkið vetzl-
uuiua ( afnar hendr. — Það var bjarg-
ráð aem dugði. —
Nú, þegar einstaklíngar, með aitt
dsemalauaa, marglofaða einstakiinga-
framtak, stauda aðgérðarlausir og ráð-
þrota, verðr rlkið að taka f afnar
handr framleiðslugögnin, og reka þau
til bagnaðar heildinni. — Togararnir
verða að fara á veiðar, þótt fiskverð
■é lágt. Betra skípulag á framleiðal-
unni minkar framleiðslukostnaðinu;
Ftamieiðslugögnin verða þvl að þjðð-
nýíasí.
Áitándið er alvarlegt,
Fjárhagakreppur eru eitt af böli þvi
aem fylgir auðvaldnkipulaginu. Krepp-
nnum fylgir atvinnuleyii framar veoju.
f flestcm meunÍDgarlöndum eru baldn-
ar skýralur yfir atvinuulausa menn.