Verkamaðurinn - 05.10.1926, Blaðsíða 1
VERHflHílBURIHH
Útgefandi: Verklýössamband Norðurlands.
IX. árg. T Akureyri Þriðjudaglnn 5. Október 1926. í 67. tbl.
Hvers vegna?
I siÐatta blafii var stuttlega A það
drepið, hversvegna Alþýðuilokkurinn
gengi tii kosninga með Framsóknar-
ilokknum við landskjörið íyrsta vetr-
ardag. Þar var þó ekki nema hAIf-
sögð saga, þvi eftir var að reifa
það, hvað þvi ylli, að báðir flokk-
arnir snérust gegn íhaldsflokknum
og hvað undir lægi, að sleglst yrði
um þetta eina sæti við landskjörið.
Mörgum gæti virst svo, að iitt
athuguðu mili, að ekki ylti á miklu
um þetta eina atkvæði. Svo er þó.
Hér verður um það barlst, hvort
neitunarvald efri deildar Alþingis á
framvegis að vera f höndum íhalds-
fns, eða hinna flokkanna í öðru lagi
er barist um það, hvort íhaldsstjórn-
In í að sitja við völd eitt árið til,
eða ekki. Á þessu sést, að ekki
veltur á sama með landskjörið 1,
vetrardag.
Næst er þá að athuga, hvers vegna
Alþýðuflokkurlnn og Framsókn vilja
völd og stjórn íhaldsins feiga. Verð-
ur íhaidsflokkurinn á þingi og stjórn
hans að dæmast efiir verkum hans,
þvf ástæðulaust væri, að brjóta í-
faaldið á bak aftur, ef verk þess væru
góð og gagnleg alþjóð manna.
Verður bér litilsháttar vlkið að
aðgerðum íhafdsins, einkum þeim,
er að snúa sjómönnum og verkalýð,
þvi kjósendur Alþýðuflokksins eru
allflestir úr þessum hópi. Skal þá
fyrst skygnst eftir þvf, sem vel er
gert i garö þessara stétta.
BLeitið og þér rnunuð finna,0 seg-
lr spakmælið. En hér gagnar það
ekki. Ekketl — alls ekkert — hefir í-
haldsflokkurinn og stjórn hans vel
gert alþýðu manna. f einu máli —
slysatryggingamálinu—sýndi íhalds-
flokkurinn ekki beinan fjandskap
almennum réttarbótum — sjálfsagt af
hræðslu við kjósendur— en lét bara
nægja að skemma lögin svó, að
þau eru gagnslftil i flestum tilfellum
og oft algerlega gagnslaus. Hér með
eru nú ■góðverkin* upptalin.
Hinu megin hryggjarins er af nægu
að taka og þarf ekki i grafgötur eftir
gjöfunum beim. Svo má heita að
starfssaga íhaldsins á Alþingi og
rikisstjórnarinnar þrjú s. I. ár hafl
verið opinber og leynileg árásakeðja
á hagsbætur verkalýðs og sjómanna,
svo ðberandi og IIIvfg að undrun
sætir.
A fyrsta fundi Alþingis, eftir að
íbaldið komst i meiri hluta, framdi
það eitt hið ódrengilegasta verk, er
unnið helir verið á löggjafasamkomu
þjóðarinnar, þegar það dæmdi sér
ísafjarðarkosninguna. Það var fyrsta
hnefahöggið i andlit fslenskrar al-
þýðu frá þeim flokki, er var að cetjast
að völdum.
Heil bersing fylgdi á eftir þessari
aómalegu byrjun — alt sniðiðtilað
kúga fslenska alþýðu. Samviskulausar
skatta álögur, sem höggva stærsl
skarð i tekjur verkalýðs og sjómanna.
Ríkisherinn, sem átti að vcra verk-
færi i höndum atvinnurekenda til að
kúga verkalýðinn í kaupdeilum.
Krossanesmállð, þar sem riklsstjórnin
fyrst og svo íhaldið á Alþingi gekk
f lið með ágengum útlendingi, til
að hafa fé af verkalýð og sjómönn-
um. Vlðhald og efllng áfengisversl-
unar rfkisins, þvert ofan f almennar
kröfur alþýðu um niðurlagning þeirr-
ar þjóðskemda verslunar, sem elur
upp heilan her smyglara og lögbtota-
manna og dregur æskulýð landsins
niður i drykkjufenið. Tilraun til að
afnema skólaskyldalðgin og sfitaians
mótspyrna gegn aiþýðuskólahreyfing-
unni. Meira.
Vinum og vandamönnum lilkynn-
ist, að konan Kristin Jónsdóttlr
Þyrnum i Glerárþorpi, andaðist að
heimili sfnu 29. f. tn.
Jarðarförin er ákveðin Laugar-
daginn 9. þ. m. og hefst með bús-
kveðju á heimilinu kl. 11 f. h.
Fjölskyldan.
Jón í Yztafelli
og bannmálið.
Um þær mundir er það fréttist,
að íhaldsflokkurinn byði fram til
þings Jónas lækni Kristjánsson,
varð tilrætt um, hver myndi vera
afstaða mótframbjóðanda hans, Jóns
Sigurðssonar í Yztafelli til bannmáls-
ins. Til þess, að taka af allan vafa
um það efni, óskaði Jón Sigurðsson
eftir því að Dagur tæki upp „Kafla
úr bréfi austan úr sveitum", er hann
sendi blaðinu árið 1922 og sem birt-
ist í 17. tbl. þess það ár. Fer þessi
kafli hér á eftir:
»11. Spánarvín.
. . . Sárast er þó, ef þingið
meinlausa bognar fyrir Spánverjum.
ísl. þjóðin hefir með meirihluta at-
kvæða samþykt þá siðferðisraun og
siðabót, að útrýma með lögum áfeng-
inu úr landinu. Þessi meirihluti hefir
fastan og öryggan grundvöll hjá al-
þýðu manna, en fjöldi efnamanna reyn-
ir að svíkja lögin og spilla þeim með
aðstoð sorans úr verzlunarstéttinni og
nokkurra óhlutvandra lækna og lyfsala.
Um þessi lög stendur barátta og hafa
kaupmannablöðin og stjórnin sálaða
staðið á móti þeim, og fagnað hverri
flugu, spanskri sem íslenzkri, sem
stefndi gegn lögunum.