Verkamaðurinn - 19.10.1926, Blaðsíða 2

2
VERKAMAÐURINN
þfí svo fjarri þvi að íhaldtflokkur-
inn viiji stuöla að sjálittæði landsins
að bann nú þvert i móti með stefnu
slnni og stefnuleysi stuðiar að þvi
að gera islenska alþýða að þrœlum
þrœlanna, sem ausi upp auðæfum
úr hinurn ágæta sjó slnum til að
láta erlenda auðmenn og íslenska
þjóna þeirra græða á þeim, en sé
svo vfsað út á gaddinn, þegar þessir
auðmenn hafa fengið nóg i bráðina
og vllja gera hana auðsveipari með
atvinnuleysissvipunni, svo gróðinn
geti orðið meiri næst, þegar þeira
þóknast að þrælka henni út.
Það er þessi stefna íhaldsins,
sem jainaðarmenn bér heima berjast
gegn, svo sem þeir um allan heim
berjast fyrir rétti og irelsi smælingj-
anna, kúgaðra þjóða og kúgaðra
stétta, á móti yfirdrotnun og kúgun
auðvaldsstétta stórþjóðanna, hvaða
grimu svo sem sú kúgun tekur á
Óvænt viðurkenning.
Greinarkorn mitt: »Bannmaðnr eða
templar*, aem birtiat i 64 tbl Verka-
mannains, befir orðið tii að knýja
frambjéðanda íhaldaina, Jónas Kriat-
jánaaon lsekni, fram i ritvðilinn. Per-
■ónulega er eg honum þakklítur fyrir
það, að hann metur mfn fáu orð meira
en öli þau vandamál þjóðar vorrar,
■em nú biða úrlauatnar iðggjafanna.
Sam templar og bannmaður þakka eg
honum fyrir það, að hann »vlll vera
ákveðinn bannmaður«. En eg er hon-
nm minna þakklátur fyrir það, sð
hann akuli ekki ajá sér fært að aegja
það hreint og beint, að hann sé ákveð-
inn bannmaður. Við vitnm vel að
bannlögin okkar eru gölluð, og að
þeim er alælega framíylgt. En þvl
frekar þnrfa þau ötulan stuðning, til
þeas að þeim verði breytt til bóta og
haldin f heiðri. Það er auðvitað, að
gallar bannlaganna vaxa Jónasi liekni
mjög I augum, en það ér ann ósagt
hve trúaður hann er á að hægt aé að
bæta þau.
Annari tekur grein hans af mér alt
dmak við að færa orðum mfnum frekari
■tað, þar sem hún sýnir það svart á
hvftu, að eg hefi skilið afatöðu Jónas-
ar læknia til bannmálsins alveg rétt.
En bannmálaina vegna héfði eg frekar
kosið, að hantj hefði nú sýnt sig sterk-
ari á þvi svelli, fyrst hann fór um
það að skrifa á annað borð. Mér, og
iiklega öllum bannmönnum, er það
Ijóat, engu afður en Jónaai lækni,
18 á vegi bannatéfnnnnar ern ótal
torfærur. Þegar að torfærunum kemur,
akiftaat menn í flokka. Samir vilja
ráðaat á torfærurnar, yfirstfga þær
eða ryðja þeim úr vegi, aðrir vilja
teyna að krækja frambjá þeim eða
jafnvel hörfa frá, til að reyna fram-
•óknina eftir nýjum ieiðum. Mér, og
fleirum bannmönnum, hnykti við, þegar
við komumat að þvf f vor á Stór-
stóknþinginu, að Jónaa iæknir var f
þeirra tölo, aem hika eða hætta við eða
hörfa frá torfærunum. Þettá kom ber-
lega fram bæði á þinginu og ( um-
mælum hans um samsætisræðu, sem
eg hélt í sambandi við þiugið. Enn
berlegar kemur þetta (ram f grein
hans i ifðastl tbl. Verkamannsina.
Fræðslustarf Jónasar læknis hefir
verið virt að maklegieikum < Reglunni
og enginn mdtmælir þvf, að allar at>
hafnir f áfengismálum verða að byggjaat
á almennri fræðsln um skaðsemí vin-
nautnar. Þesai fræðsla er þegar komin
f það borf, að opinberlega mótmælir
þvi enginn, að vfnnautn sé skaðsam-
leg. En samt sem áður fer drykkju-
akaparalda yfir landið, jafn skjótt og
siakað er á bannlögunnm. Það virðiat
benda til þess, að fræðaluleiðin sé
ekki einhiýt til útrýmingnr áfengis-
nautninni. Löggjðfin og rfkiavaldið
verðnr að sjá um það, að fræðalnstarfi
bindindisfélaganna aé ekki drekt f
áfengiafióði. Það hvfllr fyrst og fremst
á löggjöfunum að rata f því efni á
réttar leiðir og vaka yfir því að valds-
menn þjóðárinnar geri akyldu afna.
Og Jónas læknir verður að fyrirgefa
mér það, þó að eg treysti ekki best
sem löggjöfum þeim mðnnum, sem tíð-
ræddast verður um Ijónin, sem þeir
sjá á veginum.
Jónas læknir sagist fyrst og fremst
vera góður rlkisþegn, þvínæst góður
templar og templarareginnni einlægur.
Stórtemplar hefir f þessu kosningamáli
játað sig fyrst og fremst templara
og banomann, þvfnæst fiokksmann.
Ætti eg að skifta fyrir mig, verð eg
að játa, að eg skil afstöðu læknisina
betur en afstöðu stórtemplara. En eg
er það lánsamari en læknirinn, að hjá
mér á flokkssannfæringin og banná-
hnginn samieið, cn hjá honum ekki.
Enda þykist eg þess fuliviss, að þaS
er flokkafstaða hans og Ifklegt ekkert
annað, sem veldur nú veilum hani f
bannmálinu, og einmitt þessvegna er
hætt við að veilurnar yrðu ennþá
meiri, þegar út á hólminnn kæmi.
Ekki er mér Ijóst, hvað það er f
greln minni, sem læknirinn kailar
dylgjnr f ainn garð. Eg ræddi ekki
málið peraónulega, eða undir róa,
heldur alment. Og eg fann mig alvar-
lega knúðan til að gera það, þegar
eg sá að íhatdsflokknum ætlaði að
takast tilrauo sfn, að gera jsfnvel
■uma leiðandi menn Reglnnnar tvlátta
f kosningaafstöðunni, með þvf að
flagga með templar f efsta sæti Usta
sfns.
Steinþör GutSmundsson.
Togaraútgerðin í
Færeyjum.
A þýðablaðið flytur fyrir atuttu eftir-
farandi frétt um væntanlega togaraút-
gerð i Færeyjum:
»í fregnum frá sendiherra Dana
segir, að aamkvæmt skeytum til »Bar-
linske Tidende« hafi lögþingið f Fær-
eyjum samþykt leyfi handa itölsku út-
gerðarfélagi til að reka togaraútgerð
við Færeyjar. Leyfið gildir til ársina
1938 Ýmis skilyrði setti lögþingið
fyrir leyfinu, svo sem að færeyskt
vinnuafi aðeins yrði notað, jafnt & tog-
urum og i landi. Vínnulaun akulo
greidd f peningum en ekki í vörum.
Utgerðarféiagið sé skyldugt að sjá
verkamönnum fyrir húsnæði með góð-
um kjörum. Þegar leyfistfminn er út-
runninn, skal lögþingið hafa forkaups-
rétt 18 öllum eignum félagaina á landi
o. a. frv.«