Verkamaðurinn - 26.10.1926, Blaðsíða 1

VERK9M990BIHII
Útgefandl: Verklýössamband Noröurlands.
IX.* árg* ]""" Akúréyrí* Priöjudaglnn 26. Óktóber 1926. • 74#
Kosningar.
Þátttaka i iandskjörinu mun bafa
orðið daufari, en búist var við. Hríö-
arveður var á öllu Norðurlandi fram
undir kvöld kosningardiginn og ó-
fœrö f mörgum sveitum. Hamlaði
þetta mjðg kosningasókn. Eftir þvf,
sem frést hefir að, mun þó þátttakan
hafa vfða verið betri en f sumar, en
þá var hún hörmulega léleg. Hér á
Akureyri kusu um 700 manns Rösk
4000 I Reykjavik. í öðrum kaup-
stöðumlfktog fsumar. Hálft 7. þús
und kusu við kjörd«mako$ningu i
Reykjavík. Voru talin atkvsði þar f
gær. Féll kotning svo að A listinn
fékk 2557 atkv., en B listinn 3871.
Auðir seðlar 112, ógildir 31.
Kosningu hlutu þvf
Héðinn Valdimarsson, skrifstofuttjóri
og Jón Ólafseon, framkvæmdastjórl.
Um kosningasókn i Dalasýslu og
Rangárvallatýslu hefir blaðið ekki
frétt. Atkvæði verða ekki talin þar
fyr en á morgun. Hvenær lands
kjörsatkvæðin verða talin, er ófrétt.
t
Ihald og úrræðaleysi.
Siður alU fbaldt, hvar avo sem það
er og á hvafla aviði, aem það verðor,
er að þegja f hel allar nýjar kenn-
ingar avo lengi, aem það getur geng-
ið og þá báaúna boðberar þeaa þann
gleðiboðakap að alt aé ágett eina og
það er og ögra mönnum til þeaa að
koma fram með þá ataðbaBfingu að
þeir vllji f alvöru breytingar á avo
ágsstu fyrirkomulagi. — Þegar nógu
akýr rök er (srð fyrir þvf, að áitandið
sé f raun og vetu óþolandi oe akyn-
aamir thaldimenn verða tll andsvara,
þá aljákkar dálftið í þeim og þeir
viðurkenna: >jó, vfat er margt öðru-
vfai en asskilegt vssri, en — en það
yrði ekki betra, þó þið tsskjuð við«.
— Þar aoeð viðurkenna þeir að akipu-
lag þeirra fullnægi enganveginn kröf-
um þei», aem til þen verði að gera,
eu meina um leið jafnaðarmönnum að
fá tsBkifseri til að sanna sínlr kenn-
ingar, bendi þeim — venjulega f
barnslegri grunnhygni, ekki f gamni
— á það að auka óstjórn núverandi
framleiðslusk'pulagB með þvi að fara
■ð gera út einn togara f viðbót eða
alfkt — eina og það bætti úr þelni
meinaemd að þjóðio akuli eiga 38
togara og láta reka þá af 28 lélögum
og ca 35 framkvæmdaratjórum, eða
veiða fiak fyrir 50—60 miljónir króna
og láta 4—5 menn braaka með hann
og einn mann hafa vald á meatöllum
markaðinum. Svo hjákátleg úrræði eru
verri en engin — og þvi ber frekar að
virða hitt að aepja að engin úrræði
aéu til — leggja árar f bát, þegar
þjóðfélagsþróunin er komist avo langt
að gömlu atakkarnir þrengja of að —
Og neita að aktpa nýja.
Ein aðalmótbára íbaldsina gegn þeim
nauðaynjamálum að taka rfkiaeinkasölu
á fiski og afld er að — við ráðum
ekki við náttúruöflin. >Móðir Náttúra*
aé 011 of voldug, við verðum að beygja
okkur ( auðmýkt og getum ekkert við
sklpulagsleyai vort ráðið. — Gott og
vel. Þurfum við íslendingar nú að
kvarta yfir náttúrunni og akella akuld-
inni á hana fyrir það að togararnir
skuli liggja kyrrir, fiakurinn liggja ó-
aeldur f landi, þúsundir verkfærrk
manna ganga atvinnnlauair og tugir
þúaunda kvenna og barna akorta márgt,
það nauðaynlegaata. Hefir >Náttúran«
verið avona óblfð, avo aýak á gjöfum
afnum? Þvert á móti. Sjómennirnir
mega ekki nota togarana til að fiska,
verkakonurnar ekki fiakvðrkunarhúain,
til að verka, börnin fá ekki það, aem
þau þurfa, af pvi — það er búið að
framleiða of mtklð af fiskil »Náttúr-
an« hefir verið avo óapðr á gjöfum
afnum, við höfum fengið avo mikinn
mat, að við verðnm að avelta — ein-
mitt þesavegna. Við fáum nú að kenná
á einu algeugaata fyrirbrigði núver-
andi akipulags, þvi að menn verði
að ganga klæðlausir — af þvf of mtkið
■é búið til af fötum; ménn gcti ekki
borgað húsaleigu — af þvi of mikið
té búið til af húsum; menn verði að
avelta — af þvf of miklð aé framleitt
af mat. >Hag1ræðingarnir« kalla þetta
offramleiðalu, það er f rauniuni eitt-
hvert hryggilegaata tákn þesa brjilæðia,
sem gagntekur þjóðfélag vorra tfma
— og að reyna að akellá akuldinni á
náttúruna fyrir það nær ekki nokkurri
átt. Það er eins og þegar viilimaður
hýðir akurðgoðið aitt, af þvf hann
lætur fénaðinn sinn af hirðulayti drepast
úr hor. — Nei — yfir náttúruaai
þnrfum við íalandingar ekki að kvarta
þannig — hún er hvorki avo miid fcð
hún geri okkur að menningarlausum
þiælum, né svo atiöng, að hún varni
okkur allra íramfara, og húu er avo
auðug, að hcnnar vegna þyrftum við
ekki að vera fátækir. Það eruaa við
ajálfir, seaa ráðum örlögum okkar hvað
það anertir.
n.
Og þá hefat annar barlómur íhálda-
ina. >Við erum svo (áir, fátækir,
amáir* — að við fáum með engu
móti lönd vlð reiat innan um öll
þeaai atórveldi, aem við erum háðir.
Það er sagt að við aéum þar leik-
aoppar tveggja óviðráðanlegra þjóð-
félagiafla, framboðc og eftirspurnar