Verkamaðurinn - 26.09.1936, Blaðsíða 3
3
Minsk fór Olberg 1935 lil borgarinnar
Gorki þar sem hann setti sig í samband
við Trotzkysinna og fékk atvinnu við upp-
eldisstofnunina, og þar bjó hann til áætlun
um það hvernig Stalin skyldi sýnt bana-
tilræði.
Seinna kom bróðir hans Paul, samkvæmt
fyrirmæium Tukalevskys, til þess að að-
stoða Valentin. Paul var verkfræðingur
og þessvegna var auðveldara fyrir hann
að komast þangað. Hann kom þangað
undir sínu eigin nafni og gat í lögiegan
hátt dvalið í Moskva og hafði jafnframt
sambönd við Oestapo.
Síðast þegar Sedov hitti Olberg hafðl
hann sagt honum að ef hann yrði hánd-
tekinn, mætti hann undir engum kringum-
stæðum viðurkenna að hann starfaði i
samráði við Trofzkysinnana og umfram
alt að þegja yfir hlutverki Trotzkys.
Vysjinsky spyr nú Olberg, sem viður-
kennir að hann hafi haft sambönd við
Gestapo og að það hafi átt að framkvæma
morðtilraun 1936. Sú áætlun varð samt
aldrei framkvæmd vegna þess að Olberg
var tekinn fastur.j
Fyrir milligöngu Slomowitz í Berlín
fékk Olberg tilkynningu frá Sedov, sem
hljóðaði orðrétt þannig: »Oamli vinur
okkar væntir þess að heiðursbréfsstarfið
verði leyst af hendi 1 ma!!«
Vysjinsky: Hvaðáttihann við með því?
Olberg: Að Stalin skyldi myrðast!
Vysjinsky: Og hver er gamli vinur
okkar?
Olberg: Pað er Trotzky!
Berman-Jurin játar við yfirheyrsiuna að
hann hafi, samkvæmt áskorun frá Trotzky,
farið til Moskva til þess að skipuleggja
ofbeldisverk. Hann hafði sjálfur hitt Trot-
zky í Kaupmannahöfn í nóvember 1932.
Trolzky skýrði þá frá því að það yrði að
eyðileggja Stalin líkamlega. Til þess að
framkvæma þetta þyrfti menn, sem væru
reiðubúnir til alls og sem væru reiðubúnir
til að fórna sér fyrir þetta sögulega hlut-
verk!
Næsta dag hélt samtal okkar áfram og
eg spurði hann þá, hvernig hægt væri að
samrýma einstaklingsofbeldi og marxlsma.
Pví svaraði Trotzky m. a. þannig: »Mað-
ur getur ekki rætt um þetta frá kreddu-
kenningarlegu sjónarmiði. í Sovét-Lýð-
veldunum hefir myndast ástand, sem Marx
gat ekki «éð fyrir
Trotzky skýrði enntremur frá þvf að
auk Stalins yrði líka að myrða Kagano-
vitsj og Vorosjilov. Hann raeddi líka um
það ástand, sem myndi skapast ef inn-
rásarstrið yrði, og útskýrði ýtarlega hvað
þá þyrfti að gera. Hann hélt því fram að
við skyldum ganga inn í Rauða hérinn
en ekki til að verja Sovét-Lýðveldin.
Áður en við skyldum sagði Trotzky að
eg skyidi undirbúa för mína til Moskva
og þar sem eg hafði sambönd við Komln-
tern áttl eg að haguýta mér þá aðstöðu
til að undirbúa hryðjuverk. Trotzky sagði
VERKAMAÐURINN
—
að morðtilraunin yrði, ef mögulegt væri,
að framkvæmast á fundi framkvæmda-
nefndar Alþjóðasambands kommúnista eða
á þingi þess, til þess að skotið á Stalin
hljómaði á fjölmennum fundi. Það átti
nefnilega að bergmáia langt út fyrir landa-
mæri Sovét-Lýðveldanna og vekja volduga
fjöldahreyfingu um allan heim. Hann
sagði, að eg skyldi ekki afla mér neinna
sambanda í Moskva heldur skyldi eg fram-
kvæma morðtilraunina sjálfur ....
Morðið ðtli að framkvæma á 7. heimsiiinginii
Pegar Berman-Jurin kom til Moskva
hitti hann Trotzkysinnann Fritz David, og
urðu þeir ásáttir um að framkvæma morð-
tilraunina á 13. fundi framkvæmdanefndar
Alþjóðasambands kommúnista, en David
tókst ekki að útvega sér aðgöngukort að
því. Var morðtilrauninni nú frestað til 7.
heimsþingsins, en síðar skýrði David frá
því, að hann gæti aðeins útvegað aðgöngu-
kort fyrir sjálfan sig. Pað varð því að
samkomulagi, að David skyldi framkvæma
morðtilraunina, en þegar þeir hittust aftur
2 dögum síðar, skýrði hann frá þvi, að
það væri setið svo þétt í kringum hann,
að ómögulegt væri fyrir slg að skjóta á
Stalin.
David skýrði síðar frá því að agent frá
Sedov og Trolzky hefði heimsótt sig og
spurt hversvegna morðtilraunin hefði ekki
verið framkvæmd. David var nú falið að
reyna að nota etnhvern annan til að
framkvæma árásina, þar sem það varð
skilyrðislaust að myrða Stalin sem fyrst.
í mai 1936 kom þýskur maður, sam-
kvæmt fyrirmælum Trotzky, til David og
talaði mjög höstuglega við hann, og krafð-
ist að það yrði að nota hvert tækifæri
sem gæfist til að myrða Stalin. 1 mailok
1936 var Berman-Jurin handtekinn Og varð
því ekkert af þessu ráðabruggi.
Föstudagsyfirheyrslan.
Um morguninn 21. ágúst var byrjað að
yfirheyra Holzmann, sem hafði sömu að-
ferð og Smirnov. Hann reynir m. a. að
neita þvi að hann hafi verið meðlimur
Trotzkysinnafélagsskaparins. — Holzmann
hafði »af tilviljun< hitt Smirnov á götu og
»af tilviljun< heimsótt hann í bústað móður
hans, en Holzmann vissi ekki að Smirnov
væri leiðtogi Trotzkysinnanna.
Við yflrheyrsluna sfðar viðurkennir
Holzmann samt sem áður að hann hafi
leyst þýðingarmikil hlutverk af 'hendi í
hinum ofbeldissinnaða félagsskap Trofzky-
sinnanna og að hann hagnýtti sér ferð i
þágu hins opinbera 1932 til útlanda til að
gefa Trotzky skýrslu. Seinna hitti hann
Trotzky í Kaupmannahöfn, þar sem hann
fékk fyrirskipanir um ofbeldissinnaða starf-
ið, fyrst og fremst um að Stalin yrði rutt
úr vegi.
N. Lnrie játaði einnig að bafa starfað
með Trotzkysinnunum og stofnað sambönd
við Oestapo, fyrir milllgöngu þýska lög-
regluerindrekans Franz [Weiz, sem kom
sem verkfræðingur til Sovét-Lýðveldanna
og var sérstaklega bandgenginn Himmler,
núverandi æðsta yfirmanni Oestapo. Pessi
Weiz hafði látið Lurle hafa ákveðnar fyrir-
skipanir og leiðbeiningar um að myrða
Stalin, Vorosjllov, Kaganovitsj, Ord«jon%
kidse og Sjdanov. Um fleiri mánaða tfma
hafði Lurie, ásamt erindrekq .Oestapo,
Weiz, og öðrum Trotzkyslnnum leltað
eftir einu eða öðru tækifæri til að myrða
einhvern af ofannefndum mönnum. Pað
var einnig ætlun Luries, að reyna að myrða
Vorosjilov einhverntima þegar hann væri
á ferðalagi.
„R é ( f u r‘%
3. og 4. hefti, er nýlega kominn’.
út. Er þar framhald af grein Ein-
ars Olgeirssonar: Gjaldþrot ís-
lenska auðvaldsins og lokaþáttur
Jónasar frá Hriflu.
Fjallar þessi kafli greinarinnat
um sjálfstæði íslands og svif^r
Einar þar óþyrmilega hræsnis-
grímunni af landráðagæðingum
hins svokallaða „Sjálfstæðis-
flokks“.
Næst er ýtarleg grein um Spán,
eftir ungverska prófessorinn og
hagfræðinginn E. Varga.
Ennfremur Víðsjá (eftir Björn
Franzson og saga eftir Egon Ervin
Kisch, sem er útlægur úr föður-
landi sínu Þýskalandi.
LESIÐ „RÉTT.“
KAUPIÐ „RÉTT.“
Kosningarnar í Svípji.
Nánari fregnir eru nú komnar af
kosningunum í Svíþjóð. Sósíalde-
mokratar hlutu 1.336.554 atkv.,,
Kommúnistaflokkurinn 96.223 at-
kvæði (bætti við sig 22 þús. atkv.)
Sósíalistaflokkurinn fékk 127.640
atkv. (tapaði 5 þús. atkv.). Báðir
hægri flokkarnir hlutu 511.467 at-
kvæði og 44 þingsæti (töpuðu 74:
þús. atkv. og 11 þingsætum). —
Bændasambandið fékk 36 þing-
menn og þjóðflokkurinn 27. Naz-
istar, sem áður höfðu 3 þingmenn,
töpuðu þeim öllum.