Verkamaðurinn - 04.01.1938, Blaðsíða 3
VERKAMAÐURINN
3
Utför smælingjans.
»Hér á landi er enginn stétta-
munur — heldur allir jafnir«.
(Eftirlætiskjörorð borgar-
anna).
Þegar umkomulitlir fátæklingar
eru beittir rangsleitni og misk-
unnarleysi, geta þeir sjaldnast
borið hönd fyrir höfuð sér, einn
og einn — aðeins með samtök-
um eru þeir nógu sterkir. — En
það er hægt að segja frá slikum
verknaði, opinberlega, þeim til
verðugs hróðurs, er þá óhæfu
fremja, og þessvegna vil eg biðja
>Verkam.« fyrir eftirfarandi línur.
— Hann er hvort sem er mál-
gagn okkar smælingjanna.
Ná i vetur dó hér á sjúkra-
húsinu Sigurður nokkur Krist-
insson. Hann var búsettur í
Grímsey. Sökum fátæktar og
heilsuleysis hafði hann orðið að
leita hjálpar sveitar sinnar, og
»jarlinn« í Grímsey, Kristján
Eggertsson, sem reyndar sjálfur
hefir flúið útsker þetta og hefir
fasta vinnu á bæjarfógetaskrifstof-
unni hér, bjóst við, að hreppur-
inn kæmist varla undan þvi að
kosta greftrun mannsins.
Nú stóð svo á, að fáum dög-
um eftir andlát Sigurðar heitins,
átti póstbaturinn »Erna« að fara
héðan og til Grímseyjar. Kona
Sigurðar heitins sendir því skeyti
hingað inneftir og biður um, að
lík hans verði flutt með »Ernu«
til Grímseyjar, til greftrunar þar
heima. Ennfremur gerir hún ráð-
stafanir til, að presturinn í ólafs-
firði, sem nú þjónar einnig
Grímsey, komi með póstbátnum
til að jarðsyngja Sigurð heitinn.
Tengdafaðir Sigurðar heitins,
Þorkell Árnason, var staddur
hér á Akurey'ri. Honum, og Krist-
jáni Eggertssyni, mun hafa litist
svo sem umstang þetta mundi
hafa óþarflega mikinn kostnað í
för með sér, þar sem aðeins var
um »sveitarlim« að ræða. Og
þeim dettur snjallræði i hug:
Bara að bola manninum niður i
jörðina hér, svo lítið beri á, áð-
ur en póstbáturinn fer — þá
verður ekki farið að þvæla lík-
inu með honum, eða hafa nokk-
urt vesen þarna úti í Grimsey.
Og þetta verður að ráði. Björn
Ásgeirsson er fenginn til að taka
gröfina að nóttu tll, og kl.
11 f. h. næsta dag — fjórum
kist. áður en póstbáturinn fór
héðan — er laumast með líkið
inn í kirkju, kistunni tilt á kistu-
gólfið, eins og þegar kría sest á
stein, á meðan presturinn les úr
handbókinni það allra »nauðsyn-
legasta« — og svo í hvelli upp í
kirkjugarð.
Vinir Sigurðar heitins, hér í
bænum, og þá einkum þeir, sem
sýnt höfðu honum mesta alúð
og veitt honum og aðstandend-
um hans mesta hjálp í bágindun-
um, höfðu beðið að láta sig vita
þegar lík hans yrði flutt til greftr-
unar, svo þeir gætu fylgt því á-
leiðis. En þeir fengu ekkert að
vita um „greftrun“ hans, fyr en
eftir á. Engin ræða var flutt við
útförina. Engin minningarorð töl-
uð til hins látna. Engin kveðja
flutt eftirlifandi ástvinum. —• Bara
flýtt sér, áður en póstbáturinn
færi.
Og póstbáturinn fór. Hann kom
til Grímseyjar á tilsettum tíma.
Kona Sigurðar heitins fór til
strandar til að taka á móti1 líki
ástvinar síns — því ekki hafði
verið kostað upp á símskeyti til
ekkju þurfamannsins. — En líkið
var þá ekki með! Ofan á sorg ást-
vinamissisins hlóðust vonbrigðin
yfir því að fá ekki jarðneskar
leyfar eiginmanns síns til hinstu
umönnunar. Tár smælingjans
flutu. Beiskjan skar hjarta henn-
ar. — En hreppurinn hafði sparað
nokkrar krónur!!!
Mér dettur í hug jarðarför
Magnúsar heitins Guðmundssonar.
Gröf hans hefir víst ekki verið
tekin að nóttu til. Og ekki var
reynt að leyna útför hans, því
henni var útvarpað. Eg þarf ekki
að lýsa allri viðhöfninni og um-
stanginu, sem þar var viðhafL
Það er öllum kimnugt. — En hver
vill hera saman útfarir þessara
tveggja manna og segja svo, að
hér á landi sé enginn stéttamunwr
--------hér séu allir jafnir?
Nei, hreppstjórinn, sem seldi
tár fátæku ekkjunnar fyrir nokkr-
ar krónur, er aðeins tákn þeirrar
drotnandi stéttar, sem lifir á
eymd alþýðunnar — sem treður
réttindi hennar og þrár í duftið,
svo lengi sem hún getur.
Þessvegna mun beiskja fátæku
ekkjunnar í Grímsey — yfir
óhæfuverkinu, sem á henni var
framið — læsa sig um hug og
hjörtu allrar alþýðu þessa lands.
Og hún mun hefna slíkra óhæfu-
verka — ekki á einstaklingum,
heldur yfirstéttinni í heild. Og þá
fyrst er fullhefnt þegar stétt harð-
stjóranna hefir verið steypt af
stóli.
Þá er líka þín hefnt, fátæka,.
sorgmædda ekkja, úti í skerinu,
sem Kristján Eggertsson eyrir
ekki í. .
Einn af vinum hins látna þurfamanns.
Rúmlega 1 miljón dollurum hef-
ir verið safnað í Bandaríkjunum
af „Vinum spánska lýðveldisins“,
en formaður þessara félagssam-
taka er Paddock biskup. Hefir
féð verið sent il spönsku stjórnar-
innar. Á sama tíma og þessi
árangursríka fjársöfnun fór fram
tókst nefnd Francoista í Ameríku
aðeins að safna 20.000 dollurum.
Þetta eru tölur, sem tala sínu
máli.
Af 3470 hafnarverkamönnum,
sem vinna hjá Hamburg-Ameríka
skipafélaginu veiktust 1340 árið
árið 1936.. Á fyrstu 9 mán. þessa
árs hafa veikindin vaxið um 20%
meðal þessara sömu verkamanna-