Verkamaðurinn - 04.01.1941, Blaðsíða 1

VERKfllílflDURinn
XXIV. ÁRG.
Laugardaginn 4. janúar 1941.
1. tbl.
ir.
Rétt fyrir jóiin tpurðust þau tiðindi
frá Bretlandi, að Halifax lávarður hefði
iátið áf starfi sfnu sem utanrikismála-
ráðherra og að hann hefði verið skip-
aður sendiherra f Bandarfkjunum. Tók
Anthony Eden við utanrfkismálunum
og lét jafnframt af starfi sfnu sem
hermálaráðherra, en við þvf embstti
tók David Margesson. Anthony Eden
hefir áður verið utanríkismálaráðherra,
en varð að láta af því starfi sökum
þess að hann vildi ekki fylgja þeirri
stefnu Chamberlains, að veita fasist
unum ekkert viðnám. Pessi breyting
A bretsku stjórninni sýnir hvað and-
úðin gegn Múnchenmönnunum er
mikil f Bretlandi, en stórvægilegra
breytinga á stefnu stjórnarinnar er þó
varla að vcnta vegna þessara manna-
skifta til þess þarf vafalaust fleiri
raannaskifti.
Alvinnurekendur neifuðu að ganga
að kröfum „Dagsbrúnar**, „Iflju** og
Félags bllkksmiða.
Bretar halda áfram árásunum á varn-
arher ítala í Bardia í Libyu með all-
góðum árangri að þvf er þeir telja.
í Albanfu hafa Grikkir stöðugt sótt
fram undanfarna daga, en sókn þeirra
er nú auðsjáanlega mun hcgari en
áður.
Pýsk flugsveit er komin til Ítalíu
til aðstoðar ftalska hetnum.
Winston Churchill forsætisráðherra
Breta hélt nýlega raeðu þar sem hann
m. a. skoraði á Mussolini að hsetta
að berjast við Breta. Var að heyra á
Churchill að hann væri fús á að sætt-
ast við Mussolini og ftölsku fasistana,
ef þeir aðeins vildu gerast bandamenn
enska auðvaldsins.
Samningar um launakjörin voru
víðasthvar óútkljáðir í ársbyrjun.
Og tiltölulega fá verklýðsfélög
haf-a gert samninga enn eða aug-
lýst taxta sína.
Kröfur verklýðsfélaganna hafa
yfirleitt verið á þá leið að krefj-
ast dýrtíðaruppbótar mánaðarlega
fullu samræmi við vaxandi dýr-
tíð og víða hafa verklýðsfélögin
crafist þess að fá sjálf að hafa
hönd í bagga með útreikningi
verðvísitölunnar. Mörg félög hafa
einnig farið fram á meiri eða
minni uppbót á þeirri raunveru-
egu launalækkun sem verkalýð-
urinn með valdboði var þvingaður
til að búa við í s. 1. tvö ár. Enn-
fremur hafa mörg félögin farið
::ram á ýmsar sjálfsagðar kjara-
bætur og réttindi.
Verklýðsfélag Akureyrar, undir
forystu Erlings Friðjónssonar, var
fyrsta eða með fyrstu félögunum
sem gerði samning við atvinnu-
rekendur. Var það létt verk og
löðurmannlegt að gera þá samn-
inga og mun ekkert verklýðsfé-
lag hafa gert óhagstæðari samn-
inga, en flest eða nær öll af þeim
sem samið hafa munu hafa gert
betri samninga fyrir verkamenn.
Nóta- og netamannafélag Akur-
eyrar hefir auglýst taxta og
hækkar grunnkaupið í dagvinnu
í rcðu lem Roosevelt Bandarfkja-
forseti flutti nýlega boðaði hann aukna
hjálp Bandarfkjanna til handa Breta-
veldi.
Kfnverjar halda áfram að þjarma að
Japðnum. M. a. eru kfnverskar her
aveitir rétt hjá Nanking, Sjanghai og
Hankow. Hafa kínverskar hersveitir
vfða gert árásir á setulið japanska
innrásarhersins, Japanir hafa neyðst til
að flytja her sinn brott úr mörgum
fylkjum f Kfna.
Fregnir frá London herma að stjórn
arvöldin f Rúmenfu hafi komist að
raun um það, að undirróður komm-
únista f Rúmenfu sé miklu meiri en
stjórnarvöldin álitu.
!u lieuuir;
Samkvæmt útvarpsfregnum um
hádegi í dag voru bretskar her-
sveitir komnar inn í Bardia.
ur kr. 1.25 upp í kr. 1.50 á klst.
Auk þess full dýrtíðaruppbót.
Sveinafélag múrara í Reykja-
vík hefir hækkað grunnkaupið
um 6%%, stytt vinnudaginn nið-
ur í 8 stundir og ákveðið að hver
múrari er slasist fái í 6 daga fult
kaup. Kaupið hækkar i fullu
samræmi við dýrtíðina.
Félag járniðnaðarmanna í
Reykjavík fær samkvæmt samn-
ingum fulla dýrtíðaruppbót, sam-
kvæmt útreikningi á 2ja mánaða
fresti, lengingu á sumarfríi, kaup-
greiðslu á ferðalögum og fleiri
cjarabætur.
mimrn i itvn
ekur í sama slrenpQ ,Vm'
Eins og lesendum «Verkam.« er
kunnugt, hvatti blaðið foreldra hér f
bænum til þess að láta börn sin ekki
fara á jólaskemtun innrásarhersins.
Sama daginn og »Verkam.« send
þessa áskorun út til foreldranna, hélt
Stéttarfélag barnakennara fund f Reykja
vfk, sem samþykti einróma, að það
væri algert brot á samþykt skólastjóra
fundarim, að börn sæktu jólaboð
Bretanna og lýsti fundur barnakennar
anna sig a'gerlega andvfgan þvf, að
foreldrar létu börnin sækja slfkar sam
komur.
Fregnin um samþykt barnakennar
anna f Reykjavfk kom f útvarpinu og
hafði góð áhrif á ýmsa hér f bæ og
var holl áminning til barnakennaranna
hér f bænum, sem flestir höfðu flotið
sofandi f þessu máli.
Verða þessi mál rædd nánar sfðar
hér í blaðinu.
Verklýðsfélagið á Eyrarbakka
hækkaði t. d. grunnkaup sitt mjög
míkið og fær auk þess fulla dýr-
tíðaruppbót mánaðarlega. Verk-
lýðsfélagið á Akranesi hækkaði
einnig grunnkaup verkamanna
allverulega. Verklýðsfélag Hólma-
víkur hækkaði grunnkaupið um
15—20% og fá meðlimir þess þar
að auki fulla dýrtíðaruppbót mán-
aðarlega, Mun „Verkam.“ í næsta
tbl. skýra nánar frá samningum
eða töxtum einstakra verklýðsfé-
laga.
Atvinnurekendur neituðu að
ganga að kröfum „Dagsbrúnar“,
stærsta verkamannafélags lands-
ins, — „Iðju“, félags verksmiðju-
fólks og Félags blikksmiða. Lýstu
þessi félög þá yfir verkfalli í
fyrradag. Hefir þátttakan í verk-
fallinu verið mjög almenn. „Dags-
brún“ ber m. a. fram þá sjálf-
sögðu kröfu, að vinnudagurinn
verði styttur niður í 8 stundir án
skerðingar á dagkaupi.
Bretskur foringi ræðst
á nemanda fi Menta-
skóla Akureyrar og
slær hann niður.
Innrásarherinn ógnaði mentaskóla-
nemendum með skammbyssum.
Þessar ósvifnu adfarir
og framkoma Breta-
sleikjanna hefir vakid
geysilega rtidi i bœnum
„Verkam.“ sagði frá því, fyrir
skömmu síðan, að meirihluti bæj-
arstjórnar Akureyrar hefði sam-
þykkt að lána bretska innrásar-
hernum Ráðhús bæjarins til dans
leikja, og þar með stutt að því að
auka óeðlileg og óþörf samskifti
innrásarhersins og bæjarbúa.
í gærkveldi hagnýtti innrásar
herinn sér þessa greiðv'ikni bæjar-
stjórnarinnar, og efndi til dans-
leiks í Ráðhúsinu. Var boðið til
hans ýmsum af „betri borgurum“
bæjarins og „vinum“ innrásar-
hersins, og getur „Verkam.“ —
lesendum sínum til fróðleiks —
birt nöfn allmargra þeirra, sem
boðið þágu. Fara þau hér á eftir:
Ungfrú Þórunn Sigurðard., skólameistara
Örlygur Sigurðsson, barn sama manns.
Frú Dagmar Sigurjónsdóttir.
Viggó Jessen og frú.
Ungfrú Bryndís Björnsdóttir.
Halld. Halldórsson, menntaskólak. og frú
Ungfrú Sigríður Gunnlaugsdóttir.
Jóhann Þorkelsson, læknir, og frú.
Ungfrú Hildur Þorsteinsdóttir.
Sverrir Ragnars og frú.
Ungfrú Áslaug Árnadóttir.
Ungfrú Anna G. Sveinsdóttir.
Þórður Sveinsson.
örn Snorrason, barnakennari.
Ungfrú Gunnlaug Baldvinsdóttir.
Haukur Snorrason og frú.
Ungfrú Gunnhildur Snorrad., skólastj.
Ungfrú Anna S. Snoradóttir, skólastj.
Ungfrú Sigfríð Einarsdóttir.
Bragi Eiríksson og frú.
Ungfrú Sigrún Gísladóttir.
Ungfrú Friðrika Friðriksdóttir.
Ungfrú Kristín Mikaelsdóttir.
Jón Geirsson, læknir, og frð.
Ungfrú Valborg Ryel.
Frú Nanna Tulinius.
Frú Ida Jensson.
Dr. Kristinn Guðmundsson og frú (mats-
maður skaðabóta af völdum Breta).
Ungfrú Kristín Jensdóttir.
Ungfrú Kristbjörg Kristjánsd., saumak.
Ungfrú Valgerður Þorsteinsdóttir.
Gústaf Berg og frú.
Ungfrú Olga Hallgrímsdóttir.
Ungfrú Brynja Hlíðar.
(Framhald á 4. síöu),
jl.ANDSSOKASAFNj
!jni50;:C0 i