Verkamaðurinn - 14.08.1943, Blaðsíða 2
2
VERKAMAÐURINN
Réttarhöldin í Krasnodar.
Kvislingar dæmdir fyrir landráð
(Niðurlag).
Eftir stutt hlé hélt rétturinn
áfram og voru nú vitni yfirheyrð.
Kona að nafni Klimova var yfir-
lieyrð fyrst. Hún hafði verið hand-
tekin og varpað í Gestapo-fangelsi.
„Pað var ómögulegt að þekkja
aftur konurnar sem voru með mér
í Gestapo-kjallaranum, eftir að
komið hafði verið með frá yfir-
heyrslunum', sagði hún. ,,Eitt
hræðilegt atvik viðvíkjandi ungri
stúlku, mun aldrei líða mér úr
minni. Hún sagði okkur, að þýsku
liðsforingjarnir hefðu skipað sér
að afklæðast, og bundu hana síðan
við borð. Síðan trektu þeir upp
grammofóninn, og meðan platan
var spiluð, börðu þeir hana misk-
unarlaust. Að því búnu fóru þeir
að spyrja hana, en hún sagði þeim
ekkert, svo þeir trektu grammofón-
inn upp aftur og börðu hana. Þeir
héldu þessu áfram í tvær klukku-
stundir".
Vitnið, Golovaty, skýrði frá því,
að sonur sinn, 17 ára og meðlimur
Félags ungra kommúnista, hefði
verið fangelsaður og að hann hefði
ekki séð hann aftur fyr en lemstr-
aður líkami hans fanst, í skrið-
dreka-vamarskurði, eftir að Þjóð-
verjar höfðu verið hraktir frá
Krasnodar. Vitnið leitaði í skurðin-
um. Þúsundir af líkum, sagði vitn-
ið, var staflað í raðir hvert ofan á
annað. Golovaty fór að skurðinum,
ásamt félaga sínum verkamanni,
sem fann þar limlesta líkami konu
sinnar og ungbarns.
Saksóknarinn: „Hvað var yður
kunugt um hryðjuverk Þjóðverja
áður en kona yðar var tekin?“
Kolomiitsev: „Strax eftir að þeir
komu til Krasnodar byrjuðu þeir
á að drepa okkar fólk og það var
orðið um að ræða fjöldamorð í lok
janúar. Gálgar voru reistir upp al-
staðar í borginni. Þeir hengdu fólk
j^fnvel á símastaurum. Ég man eft-
ir líkama eins manns, sem hékk
dögum saman með áletrað á brjóst-
ið: „Hann stal þýskum eldivið“.
Hann var hengdur fyrir að tína
smágreinar í grafreitnum."
Vitnisburður prests.
Næsta vitnið, Petrenko, sem
Þjóðverjar gáfu tveggja daga frest
til að komast á snoðir um dvalar-
stað skæruliðanna, slapp burtu frá
borginni án þess að gera það,
en varð að skilja þar eftir konu
sína og tvö börn. Eftir komu Rauða
hersins þangað leitaði hann árang-
urslaust í brunarústum Gestapo-
kjallarans. Að lokum fann hann
konu sína og þriggja ára dóttur, í
skriðdréka-varnarskurði. Líkama
sonar síns, sjö ára, fann hann ekki
fyr en eftir tveggja vikna leit í
sama skurði.
Ilyashev, aldraður prestur við St.
Georgs-kirkjuna, bar vott um, að
margar fjölskyldur hefðu verið
sviftar fyrirvinnu sinni, rændar
mæðrunum, eða blátt áfram verið
tortímt. Daginn eftir að Þjóðverjar
flýðu frá Krasnodar hafði hann
verið kallaður til fjölskyldu, sem
þungur harmur hafði verið kveð-
inn að. Henni hafði verið færður
heim líkami einkasonar sína. Næsta
dag var hann kallaður til þess að
framkvæma jarðarför gamals vinar,
sem Þjóðverjar höfðu drepið. „Eg
gat vart framkvæmt helgisiðina,
því eg gat ekki varist gráti. Eg var
yfirbugaður, og hugsaði um rúss-
nesku þjóðina, sem fórst saklaus á
ættjörð sinni fyrir aðgerðir hinna
þýsku fjenda“, sagði vitnið.
Dr. Kozelsky, læknir við herspít-
alann í Krasnodar, skýrði frá því,
að fáum dögum eftir heimsókn
þýska Gestapo-læknisins Herz, kom
þangað hópur þýskra liðsforingja.
Og sfðar, 22. ágúst, heyrðist hávað-
inn af járnuðum, þýskum stígvél-
um í anddyri spítalans. Þýskir her-
menn voru komnir. Herz skipaði
öllum læknunum að fara inn í
skrifstofuna, lagði skammbyssu sína
á borðið og sagði á bjagaðri rúss-
nesku:
„Eru einhverjir kommúnistar
hér, meðlimir Sambands ungra
kommúnista eða Gyðingar-“
Honum var sagt, að það væri
enginn, og síðan hélt hann áfram:
„Eg er þýskur liðsforingi. Mér
hefir verið skipað að flytja burtu
sjúklingana úr þessum spítala.
Þýska herstjórnin hefir fyrirskipáð
að þar skuli engir sjúklingar vera
meðan styrjöldin stendur yfir. Það
verður að útrýma þeim. Hvernig
það verður gert, kemur yður ekki
við“.
Dauðaþögn ríkti á eftir, sagði dr.
Kozelsky. Öll andlit voru náhvít.
Þá sagði einhver:
„Hvað á að gera við þá, sem eru
í afturbata?"
„Eg skal skýra yður frá því síð-
ar", sagði Herz. „Nú verð eg að
hafa hraðan á“. Var síðan byrjað að
flytja sjúkrarúmin burtu í diesel-
vagninum.
Kotov, næsta vitnið, lýsti því,
hvernig honum hafði verið troðið
inn í vagninn. í nokkrar mínútur
fann eg til kynlegra óþæginda og
fór síðan að missa meðvitund. Eg
hafði verið á A.R.P.-námskeiðum
og skildi að gas hafði verið sett á
okkur. Eg reif af mér skyrtuna og
bleytti hana með þvagi og þrýsti
henni síðan að nefinu og munnin-
um. Mér varð nú léttara um andar-
drátt, en misti meðvitund. Eg var
látinn í skurðinn ásamt tugum af
líkömum. Einhvernveginn auðnað-
ist mér að skríða upp úr honum og
komst heim með mestu erfiðis-
munum.
Gestapo-morðingjarnir.
Vitnið Rozhkova sagði: „Þegar
síðustu leyfarnar af Þjóðverjum
voru að fiýja frá Krasnodar kom
ókunnugur maður skríðandi inn í
húsið okkar. Hann leit út fyrir að
vera fangi úr Rauða hernum,
Uzbeki. Hann hafði skriðið út úr
Gestapo-kjallaranum eftir að Þjóð-
verjar höfðu kveikt í byggingunni.
Við gáfum honum að drekka og
1000 mílna
víglína
Fyrsta ár.
500 mílna
víglína
500 milna
víglína
Armað ár.
í fyrstu sókn sinni á austurvígstöðvunum (stóra svarta súlan) sóttu
Þjóðverjar fram að meðaltali 600 mílur á 1000 mílna langri víglínu og
hertóku 600.000 fermílna landsvæði.
í fyrstu gagnsókn Rauða hersins (fyrri ljósa súlan) sóttu Rússar fram
að meðaltali 250 mílur á 400 mílna víglínu og tóku aftur 100.000 fer-
mílna landvæði.
í annari sókn Þjóðverja (litla svarta súlan) sóttu þeir fram að meðal-
tali 340 mílur á 500 mílna víglínu og hertóku 170.000 fermílna land-
svæði.
í annari gagnsókn Rauða hersins (seinni ljósa súlan) sóttu Rússar
Iram að meðaltali 370 mílur á 500 mílna víglínu og tóku aftur 185.000
fermílna landsvæði.
*
Umfang þýsku sóknarinnar minkaði því næstum því fjórum sinnum
meðan umfang sovétsóknarinnar næstum því tvöfaldaðist á síðasta ári.
Hámark þess landsvæðis er Þjóðverjar höfðu hertekið var 670.000
fermílur í nóvember 1942. Þegar hin mishépnaða sumarsókn Þjóð-
verja hófst 5. júlí s.l. höfðu Þjóðverjar ekki nema 485.000 fermílur af
þessu landsvæði eftir á valdi sínu. Vonandi verður þess ekki langt að
bíða, að það gangi alt úr greipum þeirra.
háttuðum hann, en hann dó
skömmu síðar“.
Saksóknarinn: „Hvernig var liann
á sig kominn?"
Rozhkova: „Hann var allur þak-
inn sárum og brunasárum, kjálki
hans hafði verið settur úr lið“.
Saksóknarinn: „Var hann fær um
að segja yður eitthvað?"
Rezhkova: „Aðeins það, að hann
hafði verið í kjallara ásamt 40
mönnum, og að hann var sá eini
sem komst út. Hinir voru brendir
lifandi inni.
Dr. Prozorovsky, yfirmaður hinn-
ar lagalegu læknisfræðistofnunar er
ríkið rekur undir yfirumsjón þjóð-
fulltrúaráðs heilbrigðismálanna í
Sovétríkjunum, aðstaðarprófessor
Smolyaninov, sem er aðalsérfræð-
ingur jr jóðfulltrúaráðs heilbrigðis-
málanna í Sovét-Rússlandi í laga-
legri læknisfræði, og nokkrir aðrir
háttsettir læknar önnuðust skoðun
á hinum myrtu. Gerði Dr. Prozor-
ovsky grein fyrir niðurstöðum
skoðunarinnar.
Yfirleitt voru líkamir karlmanna,
kvenna og barna, þar á meðal
brjóstbarna, hvorki f fötum né
skóm. Þar sem föt fundust, voru
það útslitin nærföt eða ræfisleg
ytriföt. í sumum gröfunum, fund-
ust ásamt líkunum viðarhækjur,
búsáhöld, körfur, flöskur o. fl. Frá
1. mars til 26. júní 1943 voru alls
grafin upp 623 lík og skoðuð.
Ýtarlegar og vísindalegar athug-
anir leiddu ótvírætt í ljós að dánar-
orsökin í 523 tilfellum var eitrun
frá carbo-monoxid (gastegund), og
í 100 tilfellum skotsár á höfði eða
brjósti.
í lokaræðu sinni krafðist sak-
sóknari ríkisins þess að hinum á-
kærðu Pushkarev, Missan, Napt-
sok, Kotomtsev, Kladov, Rechka-
lov, Tishchenko og Lastovinu yrði
refsað með danðahegningu. Við-
víkjandi hinum ákærðu Paramo-
nov, Tuchkov og Pavlov, var sak-
sóknarinn þeirrar skoðunar, að
möguleikar væru á því að sleppa
þeim við þyngstu réfsingu, þar sem
þeir hefðu verið minna virkir að-
stoðarmenn aðal-ákærðu. Lauk
saksóknarinn ræðu sinni með eftir-
farandi orðum:
„í dag fellur refsandi hönd
sovétlaganna á höfuð landráða-
manna, leiguþýja fasista og undir-
lægjur. Á morgun mun dómur
sögunnar, dómur frelsis-elskandi
þjóða kveða upp miskunnarlausan
dóm yfir blóðjáyrstum stjórnend-
um Hitlers-Þýskalands og öllum
bandamönnum þess — óvinum
mannúðarinnar, sem þröngvuðu
heiminum út í blóðuga hyldýpis-
gjá núverandi styrjaldar.
„Enginn þeirra mun sleppa við
iniskunnarlausa refsingu. Blóð fyr-
ir blóð, dauða fyrir dauða!"
Herrétturinn lýsti því yfir, að
allir hinir ákærðu væru sekir um
drottinsvik gegn Sovétríkjunum og
um samsekt í hryðjuverkum, sem
framin voru af hinum þýsku fas-
(Framhald á 4. síðu).