Verkamaðurinn - 27.01.1945, Blaðsíða 3

VERKAMAÐURINN
3
Verkamenn vilja ekki „hafnargarð"
Framsóknar í Verkamannafélaginu.
VERKAMAÐURINN.
Útgefandi: Sósíalistafélag Akureyrar.
Ritstjórí: Jakob Ámason,
Skipagötu 3. —JSími 466.
Blaðnefnd: Sverrir Áskelsson,
Loftur Meldal,
Lárus Bjömsson.
Blaðið kemur út hvern laugardag.
Lausasöluverð 30 aura eintakið.
Afgreiðsla í skrifstofu Sósíalistafélags
Akureyrar, Verklýðshúsinu.
Prentverk Odds Björnssonar.
Framsókn reynir að
byggja „hafnargarð“
í verkamannafélaginu.
Rúmur mánuður er nú liðinn
síðan Verkamannafélag Akureyrar-
’kaupstaðar samþykti að skora á
bæjarstjórn „að hefja nú úr næstu
áramótum atvinnub^tavinnu fyrir
80—100 manns, sem félagið telur
vera atvinnulausa eða atvinnulitla,
samkvæmt skýrslu, er félagið hefir
látið gjöra í Verkamannafélaginu."
Þessi áskorun Verkamannafélagsins
var samþykt 17. des. sl. Nú er kom-
inn 27. jan. án þess að verkamenn
hafi orðið varir við að bæjarstjórn-
in hafi tekið tillit til Verkamanna-
félagsins, sem hefir þó rúmlega 350
meðlimi.
Erindi Verkamannafélagsins var
rætt á bæjarstjórnarfundi 9. þ. m.
og greiddu aðeins bæjarfulltrúar
sósíalista og Jón Hinriksson at-
kvæði með því að bærinn efndi til
atvinnubótavinnu fyrir 80—100
manns eins og Verkamannafélagið
hafði farið fram á.
Flokksbræður Marteins Sigurðs-
sonar, formanns Verkamannafélags
Akureyrarkaupstaðar, greiddu at-
kvæði gegn þessu, og er harla ólík-
legt, að þeir hefðu gert það, nema
því aðeins aðþeim hefðiveriðkunn-
ugt um, að formaðurinn bæri ekki
mjög fyrir brjósti atvinnuástand
verkamanna og samþyktir Verka-
mannafélagsins. Yfirlýsing Jakobs
Frímannssonar á bæjarstjórnar-
fundinum, að hann hefði rætt við
formann Verkamannafélagsins um,
að hvetja verkamenn til að fara
burt úr þessum bæ til að leita sér
atvinnu, og að hann hefði tekið vel
í það, er enn ein sönnunin, að
Framsóknarforingjarnir hafá ein-
hver önnur áhugamál innan Verka-
mannafélagsins en atvinnu handa
þeim atvinnulausu.
Saga hafnarmannvirkjanna miklu
á Oddeyrartanga er eitt dæmið um
einlægni, áhuga og dugnað Fram-
sóknarforustunnar, í því að efla at-
vinnulíf Akureyrar. Hafnargarður-
inn, sem „Dagur“ sagði fyrir langa
löngu, að þyldi enga bið, því ella
væri alt í húfi á öllu Norðurlandi,
er álíka áþreifanlegur og atvinnu-
bótavinnan fyrir 80—100 manns. —
En það er líka fleira, sem ber vott
um kærleika Framsóknarforust-
unnar í garð verkamanna. Um
langt skeið hafa Framsóknarblöðin
hamrað á því, að kaup verkamanna
yrði að lækka. Þetta er hliðstætt því
að Framsókn hefði sagt við bændur:
verðið á öllum afurðum ykkar verð-
ur að lækka. En þar hefir kveðið
Eg minnist þess ekki að málgagn
„Framsóknar“afturhaldsins hér í
bænum hafi nqkkru sinni lagt
Verkamannafélagi Akureyrarkaup-
staðar liðsyrði, eða viðhaft um það
vinsamleg ummæli, frá því það var
stofnað og fram á þennan dag. Aft-
ur á móti hafa verkamenn átt að
venjast úr þeirri átt gnægð skætings
og illyrða, hvenær sem þeir hafa
gert eitthvert átak til að rétta hlut
sinn eða bæta kjör sín. Hefir þá
ekki verið sparað flaumósa málæði
um að verkamenn væru letingjar,
sem ekkert gætu og engu nenntu,
nema að lieimta allt af öðrum eða
að þeir væru ,,kommúnistaskríll“
og landráðamenn, sem væru ,að
eyðileggja sjálfstæði landsins og at-
vinnuvegi þjóðarinnar, af því að
þeir vildu ekki leysa upp lieimili
sín á „mölinni“ og gerast vinnu-
menn upp í sveit.
Það munu því ekki margir verka-
menn trúa því að það sé sprottið
af áhuga fyrir velferð verkamanna,
er þetta sama blað flytur áróðurs-
raus Marteins Sigurðssonar um
væntanlegar kosningar í Verka-
mannafélaginu og áskoranir hans
til verkamanna um að hindra nreð
atkvæðum sínum að vinstri menn
nái meirihluta í stjórn félagsins.
Hitt mun sanni nær að andlegir og
veraldlegir húsbændur núverandi
við annan tón. Bændur hafa fengið
hátt verð fyrir allar framleiðsulvör-
ur sínar, hvort sem hægt hefir verið
að selja kjötið því verði eða ekki. í
bæjunum berst Framsókn hinsveg-
ar gegn því að verkamenn geti selt
vinnuorku sína eins og bóndinn.
Framsókn lofaði að vísu hafnar-
mannvirkjunum — en sveik það.
Það er þvi ekki nema von að for-
maður Verkamannafélagsins tali
um glæsilega sögu í verklýðsmálun-
um. Undir forustu hans hafa
Framsóknarmenn í bæjarstjórn, nú
í tvö ár, lagt atvinnukröfur Verka-
mannafélagsins í sorpkörfuna, af
því að þeir vissu að þeir gátu treyst
gjaldkera Framsóknarfélags Akur-
eyrar til þess að sjá um að Verka-
mannafélagið myndi ekki fylgja
kröfum sínum neitt eftir.
Og nú ætlar Framsókn að fara að
byggja hafnargarð. Ekki á Oddeyr-
artanganum. Hún ætlar að reyna
að byggja hann í Verkamannafélag-
inu. Hitler reyndi líka einu sinni
að byggja brimbrjÓt gegn „rauðu
hættunni . Allur heimurinn veit
hvernig það fyrirtæki er nú að fara.
Hann skoraði þó á alt afturhald
heimsins sér til aðstoðar. Framsókn
ætlar nú að láta formann Verka-
mannafélagsins gera tilraun til að
byggja hafnargarð í félaginu gegn
sósíaiistum og öðrum vinstri mönn-
um. Og formaðurinn ákallar nú alt
afturhald bæjarins sér til hjálpar.
Vér viljum að síðustu minna for-
manninn á, að sólin kemur altaf
upp í austri, og að Framsókn getur
ekki, frekar en Hitler, komið í veg
fyrir það og knésett vinstri öflin.
Þeirra er framtíðin.
formanns Verkamannafél. velji sér
sem atkvæðaminnsta forystumenn,
enda virðist þessi „privat“-listi for-
mannsins, sem soðinn er saman í hí-
býlum KEA, skipulagður með til-
liti til þess. Má t. d. benda á, að 3
af hinum útvöldu í aðalstjórn hafa
aldrei látið nokkurt málefni til sín
taka á fundum félagsins, en hinn
fjórði, sem er vinstri maður, er tek-
inn nokkuð að reskjast og hefir
engan kost gefið á sér til stjórnar-
starfa. Þó er mér kunnugt um að
hægri kratinn á lista Marteins hef-
ir . átt tvö áhugamál í stjórn og
trúnaðarmannaráði, en hvorugt
þeirra hefir þó orðið að veruleika.
Annað þeirra er að selja Erlingi
Friðjónssyni húseign verkalýðsfé-
laganna, en hitt að fá ókeypis far
til Reykjavíkur, sem fulltrúi félags-
ins á Alþýðusambandsþingi. Bæði
þessi áhugamál strönduðu á meiri-
hlutavaldi vinstri manna.
í grein sinni í „Degi“ telur for-
maður Verkamannafélagsins að
„mjög sé halíað. réttu máli“, er því
hafi verið haldið fram hér í blaðinu
að vinstri menn hafi verið í meiri-
hluta í stjórn fél. íupphafi. Honum
er þó vel kunnugt um, að Sig. Bald-
vinsson er vinstri maður og nægir
því til sönnunar að benda á af-
stöðu hans á síðasta Alþýðusam-
bandsþingi. Hitt skiftir vitanlega
engu máli hvar í flokki hann kann
að vera. Vinstri menn í verkalýðs-
málúm, menn sem vilja stefnu eín-
ingar, uppbyggingar og átaka, er
að finna í flestum stjórnmálaflokk-
um og munu þeir „hægri" hafa
orðið þess greinilega varir, er þeir
undanfarna daga hafa farið bón-
leiðir frá dyrum naargra flokks-
manna sinna með framboðslista
sinn í hendinni.
Marteinn ber lof á fyrverandi
„fulltrúa kommúnista“ og það að
verðleikum, en dylgjar jafnframt
um „frekju og yfirgang“ þeirra,
sem stungið var upp á sem stjórnar-
mönnum af hálfu vinstri manna.
Ekki reynir hann þó að finna orð-
um sínum stað, enda mun reynast
erfitt að sannfæra félagsmenn í
Verkamannafélaginu um slíkt, hitt
er rétt, að þeir hafa nokkrum sinn-
um — að mínum dómi of sjaldan —
gert að umtalsefni ávirðingar for-
mansins og sinnuleysi hans í mál-
um félagsins.
Formaðurinn telur það fjarstæðu
að Hannibalarnir á Alþýðusam-
bandsþinginu hafi viljað taka Verk-
lýðsfélag Erlings inn í Alþýðusam-
bandið aftur. Enginn, sem fylgst
hefir með skrifum Alþýðublaðsins,
málgagns Hannibalanna, getur þó
dulist viljinn, þótt getuna vant-
aði.
Marteinn Sigurðsson endar grein
sína með áskorun til verkamanna
um að hindra það, að „kommúnist-
ar ‘ nái völdum í félagi okkar, en
kommúnista kallar hann alla þá,
sem ekki bregða sér í gervi hægri
kratanna, að dæmi hans, þegar þeir
fjalla um verklýðsmál og sögu þess-
ara „kommúnista“ telur hann hina
óglæsilegustu. Ekki væri það glæsi-
legt, ef við gætum skapað okkar fé-
lagi þann heiðurssess meðal verka-
lýðsfélaganna, sem Dagsbrún, Hlíf
og Þróttur og fjöldi annara félaga
hafa skipað undanfarin ár með öt-
idli forystu vinstri manna. Eða
kannske við eigum að sækja fyrir-
myndina til Verklýðsfélags Akur-
eyrar, þar sem M. S. nam verklýðs-
„vísindi" sín og Erlingur trónar nú
yfir 2 verkamönnum?
Vinstri menn skora á verkamenn
til fylgis við lista sinn, með því
markmiði, að Verkamannafélagi
Akureyrarkaupstaðar verði ekki
ver stjórnað en samsvarandi félög-
um í öðrum kaupstöðum og hindra
að einlitir hægri menn stjórni því
eftir geðþótta sínum. Saga þeirra í
verklýðshreyfinguni, saga skoðana-
kúgunar og margra ára pólitísks
einræðis, er ekki svo glæsileg, að
hún gefi ástæðu til þess að við, sem
skapað höfum Verkamannafélagið
með margra ára þrotlausu starfi,
gefum þeim nú öll völd í hendur.
Og ekki er ósennilegt, að við þessar
kosningar rifjist upp fyrir verka-
mönnum hin fjandsamlega afstaða
skoðanabræðra núv. formanns
Verkamannafél. til mála félagsins,
fyrr og nú, er um þau hefir verið
fjallað í bæjarstjórn.
Verkamenn hafa nú minni ástæðu
en nokkru sinni áður til að deyfa
eggjar baráttu sinnar fyrir aukinni
atvinnu og bættum kjörum og á því
mun einræðisbrölt hægri mann-
anna í félagi þeirra standa.
Bjöm Jónsson.
Merkjasala I. O. G. T. Góðtemplara-
stúkumar um land alt hafa fengið leyfi
til merkjasölu fimtudaginn 1. febr. n. k.
Á Akureyri rennur agóði merkjasölunnar
í bamaheimilissjóð stúknanna hér. Er
því vonandi að góður árangur verði af
merkjasölu bamanna hér á Akureyri,
þar sem vagga Reglunnar stóð.
SAUMAFUNDUR
fyrir ungar stúlkur miðvikudag 31. jan.
kl. 8 e. h. (stundvíslega) í Verslunar-
mannahúsinu (niðri). Gyða Ramselius.
AÐALFUNDUR
Akureyrardeildar KEA, vcrður haldinn í
Samkomuhúsi bæjarins, fimmtud. 1. febr.
n.k. og hefst kl. 8.30 síðdegis.
Dagskrá samkvæmt samþykktum félagsins.
DEILDARSTJÓRNIN
******************************************************************}