Verkamaðurinn - 28.05.1948, Síða 2

2
VERKAMAÐURINN
Föstudaginn 28. maí 1948
Templarar samþykkja ýmsar
ályktanir um auknar áfengisvarnir
Frá vorþingi Umdæmisstúkunnar
Överland vill að íslendingar láni
land sitt sem herstöð
En hann telur ekki æskilegt,
að Norðmenn geri það
Norska skáldið Arnulv Överland dvelur nú hér á landi í boði Norræna
félagsins. Hefur hann haldið nokkra fyrirlestra um einræði og lýðræði.
Aðalefni þeirra hefur verið níð um Sovétríkin og lofsöngur um hið
„vestræna lýðræði". Hann bað íslendinga að færa þá fórn að ganga
inn í hernaðarbandalag Vestur-Evrópu til verndar norrænu frelsi (!)
og veita Bandaríkjunum herstöðvar á Islandi.
NYJA BIO.............
sýnir í kvöld:
SONJA
i Áhrifamikil og vel leikin
i sænsk kvikmynd, gerð sam-
j kvæmt leikriti eftir Her-
| bert Grevenius. Myndin er
= frá Terrafilm, samin af
| Gösta Stefens og Hampe
Faustman.
1 Leikstjóri:
I Hampe Faustman.
i Aðalhlutverk:
f BIRGIT TENGROT.H
! Ake grönberg
{ STURE LAGERWALL
I ELSIE ALBUN.
Vorþing Umdæmisstúkunnar
nr. 5 var haldið á Akureyri dag-
ana 22. og 23. maí sl. Á þinginu
mættu 25 fulltrúar frá Akureyri,
Siglufirði og Sauðárkróki. í um-
dæminu eru starfandi 5 undir-
stúkur með samtals 780 félögum
og 13 bamastúkur með samtals
1578 ungtemplurum. Á árinu
hafði að tilhlutun Umdæmisstúk-
unnar farið fram regluboðun í
Skagafirði en félagar úr fram-
kvæmdanefndinni höfðu heimsótt
barnastúkumar á Húsavík, Hrís-
ey og Ólafsfirði. Þá gekkst Um-
dæmisstúkan fyrir almennum
borgarafundi um áfengismál á
Akureyri í vetur. Á þinginu
flutti Brynleifur Tobiasson erindi
um norræna bindindismótið í
Stokkhólmi sl. sumar. Á eftir er-
indinu sungu þeir Jóhann Kon-
ráðsson og Kristinn Þorsteinsson
tvísöng.
Á þinginu voru samþykktar
ýmsar tillögur um reglumál og
áfengisvarnir. Helztar voru þess-
ar:
Frá útbreiðslunefnd:
Vorþing Umdæmisstúkunnar
nr. 5 felur framkvæmdanefnd
sinni að efna til útbreiðslustarf-
semi í öllum sýslum og bæjarfé-
lögum í umdæminu næsta vetur,
ef þess er nokkur kostur. Væntir
þingið þess, að framkv.nefndin
undirbúi starfsemi þessa í tæka
tíð, svo að hún geti byrjað þegar
á haustnóttum.
Frá löggæzlunefnd:
1. Vorþing Umdæmisstúkunnar
nr. 5, haldið á Akuretyri dagana
22.—23. maí 1948, beinir áskorun
til templara um land allt:
a) Að vinna sem ötullegast að
algjöru áfengisbanni.
b) Að styðja þá eina menn til
opinberra starfa, sem vitað er um
að séu bindindismenn eða
hlynntir starfsemi bindindis-
manna og líklegir til að vinna
gegn áfengisbölinu hvar í stétt
eða stöðu sem þeir eru.
c) Að stuðla að því, að
drykkjumannahæli verði bvggt
og starfrækt sem fyrst.
d) Að komið verði ó nýrri lög-
gjöf, sem taki til rpanna þeirra,
sem nú eru vandræðamenn þjóð-
félagsins vegna ofdrykkju, og
heimili löggjöf sú þá meðferð
mála þeirra, sem nauðsynleg er,
en sem nú er óframkvæmanleg.
e) Að vinna að því að bindind-
isfræðsla í skólum verði aukin og
áfengismálaráðunaut ríkisins
verði falið að hafa meiri afskipti
af þeim málum en hingað til hef-
ir verið.
f) Að vinna eindregið að því,
að hætt verði að veita áfengi í
veizlum og samsætum, sem ríki
eða bæjar- og sveitarfélög halda.
2. Vorþingið skorar á Alþingi
að veita ríflegan styrk til Regl-
unnar og byggingu bindindisKall-
ar í Reykjavík, en mótmælir því
eindregið, að hann sé á nokkurn
hátt bundinn við tekjur af áfeng-
issölu ríkisins.
3. Að gefnu tilefni lýsir vor-
þingið óánægju sinni yfir vín-
veitingum þeim sem fram hafa
farið í veizlum þeim, sem Akur-
eyrarbær hefir haldið í vetur og
skorar á bæjarstjóm að veita
ekki í veizlum þeim, er hún
gengst fyrir framvegis.
Á eftir fyrirlestri, sem Överland
hélt í Stúdentafélagi Reykjavíkur
beindu þeir Haukur Helgason, Jón-
as Haralz, Steinþór Guðmundsson
og séra Jóhann Hannesson m. a.
eftirfarandi spurningum til hans:
Hvort hann teldi ekki jafn-nauð-
synlegt að aðrar Norðurlandaþjóð-
ir en Islendingar láti Bandaríkjun-
um herstöðvar i té (Haukur), hvoft
frelsinu stafaði ekki hætta af fas-
istiskum öflum meðal vestrænna
þjóða, eða hvort eina hættan væri
úr austrinu (Jóhann), hvort hann
væri ekki með málflutningi sín-
um að hindra friðsamlegt sam-
komulag andstæðra afla í heimin-
um, en slíkt samkomulag hlýtur að
teljast eina von mannkynsins eins
og stendur(Steinþór).
Öllum þessum spurningum svar-
aði Överland út í hött, svo að á-
heyrendur voru engu nær um skoð-
un hans á þessum málum, nema
helst að hann teldi bandarískar
í Ungverjalandi fó konur nú
sama kaup og karlmenn fyrir sömu
vinnu og menn öðlast kosningarétt
og kjörgengi þegar þeir eru orðnir
18 ára. Framleiðslan er nú orðin
80% meiri en 1938.
Eitt af meginatriðunum í kosn-
ingastefnuskrá ítölsku Þjóðfylk-
ingarinnar voru róttækar breyting-
ar á landbúnaðarmálunum, Það,er
staðreynd, að Páfastóllinn er
stærsti landeigandinn á Italíu. —
Sern dæmi um ástandið í landbún-
aðarmálunum í Ítalíu má nefna
ástandið í Lazio, héraðinu um-
hverfis Róm. Þar eiga 381 fjöl-
skylda 2/3 af landinu meðan
400.000 bændur eiga engan jarð-
arskika. 107.000 fjölskyldur eiga
IV2 hektara hver, en jarðeigandi
eins og macese Saccellti á 24.000
hektara, prins Torlonio á einnig
24.000 hektara, prins Ruspoli 6000
hektara, Monnzolini, sem jafn-
framt er stóriðjuhöldur, á 5000
hektara og Vaselli 5000 hektara.
Þetta er aðeins eitt hérað á Ítalíu,
það væri hægt að nefna fjölda-
mörg dæmi álíka, og á Suður-Italíu
er misréttið í skiptingu landsins
ennþá meira. Það er m. a. þetta
jafnrétti og lýðræði, sem enska
jafnaðarmannastjórnin og Truman
leggja kapp á að viðhalda.
Sem dæmi um hið „kristilega“
framferði Páfastólsins í sambandi
við kosningarnar á Ítalíu 18. apríl
sl„ má nefna að í' bænum Frosin-
one í Mið-Ítalíu hélt presturinn
sérstaka guðsþjónustu í tilefni
af kosningunum og lét söfnuðinn
skríða á hnjánum eftir kirkjugólf-
inu upp að altarinu og sverja á
leiðinni að greiða Kristilegum lýð-
ræðissinnum (flokki Gasperis) at-
herstöðvar í Noregi ekki æskileg-
ar.
Jónas Haralz benti Överland ó,
hvernig stjómmálaástandið væri
nú á íslandi og hvaða öfl það væru
sem mest lofuðu hann og málflutn-
ing hans, sem sé svartasta aftur-
haldið og minnst dulbúnu Banda-
ríkja-agentamir.
Överland hefur ekki haft þann
boðskap að flytja íslenzku þjóð-
inni, sem neinn hljómgrunn fær
meðal hennar, þvert á móti kem-
ur hann fram sem stuðningsmaður
þeirra afla, sem engu fylgi eiga að
fagna, og öll þjóðin að undantekn-
um nokkrum auðmönnum fyrirlít-
ur.
Sverrir Kristjánsson og Halldór
Kiljan Laxness hafa undanfarið
ritað um málflutning Överlands í
Þjóðviljann og einnig hefur Jó-
hannes úr Kötlum skrifað merki-
lega grein um hann í nýjasta hefti
Réttar.
kvæði. í bænum Montelanico
Testaccio á Suður-Italíu sagði
presturinn að Þjóðfylkingin mundi
myrða páfann og De Gasperi um
leið og þeir kæmust til valda og
síðan mundu þeir taka alla kat-
ólska menn af lífi.
Þegar þess er gætt að 99%
ítölsku þjóðarinnar er,katólskur og
aragrúi manna.hvorki læs né skríf-
andi og hjátrúarfullur, verður það
að kallast þrekvirki að Þjóðfylk-
ingin skyldi fá um 8 milljónir at-
kvæða eins og allt var líka í pott-
inn búið að öðru leyti.
Eftir að kosningaúrslitin í Ítalíu
urðu kunn, 'streymdu þúsundir
manna inn í Kommúnistaflokkinn.
í Milano gengu t. d. 600 í flokkinn
á einum degi og í Chioggi 1600, að-
allega konur.
4V2 milljón negrar í Suðurrxkjum
Bandaríkjanna munu ekki hafa
kosningarétt við forsetakosning-
arnar í haust. Af 5 milljónum
negra hafa aðeins 600 þusund
kosningarétt. Þrátt fyrir úrskurð
Hæstaréttar Bandaríkjanna um að
engum amerískum borgara megi
neita um kosningarétt vegna kyn-
þáttar hans, samþykkir hvert Suð-
urríkið á fætur öðru ný lög til þess
að útiloka negrana frá því að taka
þátt í forsetakosningunum. í nýju
lögunum í Lousiana er t. d. ákvæði
um það, að menn verði að hafa
gagnfræðapróf f'1 öðlast kosn-
ingarétt! Þetta þýðir að næstum
því hver einasti svertingja-verka-
maður er útilokaður frá því að
kjósa. Þetta er lýðræðið, sem
Magnús Jónsson ritstjóri „ísl.“, og
Haukur Snorrason ritstj. Þorst, M.
Jónssonar skólastjóra lofa hástöf-
um.
»11111111111 ■ ■ 1111111111
11■I■I■■■•I■■1111■11 1111II •111III■1111MI■II■I■■111■11I■1111 ■■11■■■■■■■■•■ II • 11111 i I ■ I ■■■ 111 M |
ÞÆR K0NUR,
sem vilja hvíla sig á vegum Mæðrastyrksnefnd-
ar Akureyrar í sumar, sæki um það sem fyrst.
Uþplýsingar á skrifstofu nefndarinnar, Brekku-
götu 1, opin frá kl. 5—7 á mánudögum og föstu-
dögum.
Mæðrastyrksnef ndin.
ill MMItllUtlMMIMIIIIMIIII
IMItlMMMMIII
1111111 ■ II MMM MMI•II•IMII• III MM••IMMI MMIIIIIIIIIIIII MMIIMIMMMMMIfMMIM 1141IIIII
IIIMIIIMMIMMIMIIIMIMIIIIIIMMIIIMIIIIMIMMIIMIIIMIIMIMIMMMMMIIIMMIMMMIIII
T tlkynning
.$
frá Fjárhagsráði:
Að gefnu tilefni vill Fjárhagsráð vekja athygli á að
reglur þær, sem settar voru á síðastliðnu ári um bann
j við byggingu bílskúra og steingirðinga, eru enn í gildi,
og verða þeir, sem brotlegir gjörast, tafarlaust látnir
sæta ábyrgð.
Fjárhagsráð.
.........IMIIMIIIMIII.....MMMMMMMI
IIIIMIIMIIillMIIIIIMMMI
IIMMMMMIMMMMMII
IIMMIMMMIMIMMIMI
Gagnfræðaskóli Akureyrar
Skólanum verður slitið mánudaginn 31. maí 1
næstkomandi, kl. 8.30 síðdegis.
Þorsteinn M. Jónsson,
skólastjóri.
....................................................................................
»IIIMIMMIIIIMIIIIMHIIIIMIIIMIHIIIMIMMMIIIIIIMIIMIIIIIIIIIIIIMIIIMIIM(IIIIMIIIIIMMIIIIIIIMHIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIII|hJ
Akureyri-Reykjavík
Tökum vörur til flutnings milli Akureyrar og [
Reykjavíkur. — Tilkynningum um vörur veitt
móttaka daglega.
J
| BIFREIÐASTÖÐIN STEFNIR S.F.
£
Sími 218. —- Akureyri.
j^HIIMMMIIIMIIlMMIIMMIIIIIIIMlhlllMIMIIMMMIIIIMIIIIIIIIIMIIIMIIIIIMIIIMIIMMIMIMMIIMIIIIIIMIIMIIIIIMMIIIMIMMlÍ!
J|IIMIIIMIMIIIMIMMMMIIMMMIMMMIIIMMIMIIIIMMMIIIIIMMIiniMIMIMIIIIMMMIMMIIMMMMMMMMMMMIMMIMIMMMII««;
Ef yður vantar
T cekifcerisgjajir
þá munið
Gullsmíðavinnustofu Ásgríms Albertssonar,
Gránufélagsgötú 4.
IIIMIMIMIIMtMMIMIMMMMMMIIIIMMIMIMI
.IMMMMMIMIMM.iMMMMMM
AUGLÝSIÐ í VERKAMANNINUM
Ur ýmsum áttum