Verkamaðurinn - 18.10.1963, Qupperneq 3

CJaU
í
t«

„Því í ósköpunum ertu að
segja vinum þínum, að þú hafir
gifzt mér vegna þess að ég byggi
til svo góðan mat,“ spurði frúin
særð.
„Nú upp á einhverjum fjand-
anum varð ég að finna,“ svaraði
maðurinn.
—0—
„Því miður,“ sagði læknirinn
hryggur, „það er ekki nokkur von
til að maðurinn þinn geti farið
að vinna næsta mánuðinn.“ „Ó,
þakka þér fyrir,“ sagði eiginkon-
an, „þetta verð ég að segja hon-
um, það hressir hann upp.“
„Box er virkilega gott sport.“
„Jæja, þér eruð kannske boxari?“
„Nei, ég er tannlæknir.“
Ungur pólitíkus krafðist þess
að fá að vera í framboði í kjör-
dæmi, sem telja mátti öruggt að
hann kæmist á þing. Formaður
flokksins spurði hvort hann væri
alveg kolvitlaus. „Er það nauð-
synlegt,“ spurði sá ungi á móti.
Sjáir þú mann stritast við að
pissa móti vindi, þá er það verk-
fræðingur.
Hann bjargaði konunni frá
drukknun á síðastliðnu vori og nú
ætla þau að fara að gifta sig. Það
er ljótt að konur skuli ekki læra
sund.
—0—
Og svo hringdi ég í kunningj-
ann og sagði: „Þetta er alveg
voðalegur kuldi.“ „Bíddu góði,“
sagði hann og kom aftur eftir
augnablik í símann. „Það eru
ekki nema 18 stig frostið,“ sagði
hann. „Hvaða rugl, það eru 28.“
„Ja, það er þá á mælir, sem er
úti,“ svaraði vinurinn.
Hann er ekki piparsveinn vegna
þess að hann þekki konur, heldur
vegna þess að þær þekkja hann.
—0—
Tvær konur gengu dimman
þjóðveginn. Önnur hrópaði: „Ég
er viss um, að það er maður að
elta okkur, hvað eigum við að
gera?“ „Varpa um hann hlut-
kesti,“ sagði hin.
—0—
„Nei, Jón minn. Það eru
margar konur, sem geta gert þig
miklu hamingjusamari en ég get.“
„Veit ég það ,góða mín, en þær
vilja það ekki.“
—0—
„Af hverju viltu ekki leika þér
við Hansa?“ spurði móðir lítinn
son sinn.
I
I
I
I

Frumvarp til fjárlaga fyrir
nœsta ár var fyrsta frumvarp-
ið, sem útbýtt var á Alþingi,
er það settist á rökstóla fyrir
fáum dögum. Gunnar Thor-
oddsen fjármálaráðherra hef-
ur staðið sig vel með að leggja
fjárlagafrumvarpið fram á til-
skildum tíma síðan hann tók
við fjármálastjórninni. En þar
með er líka að mestu upptalið
það, sem vel verður sagt um
fjármálastjórn þess manns og
þeirra flokka, sem ábyrgð bera
á honum.
Stjórnarblöðin sögðu í vik-
unni frá fjárlagafrumvarpinu
undir stórum fyrirsögnum.
Vísir sagði í fyrirsögn: „Eng-
ar skatta- og tollaJuekkanir“.
Og Moggi: „Engin skattahœkk-
un“. En þegar áfram er lesið
kemur í Ijós, að niðurstöðutöl-
ur frumvarpsins hœkka frá
fjárlögum þeim, sem gilda fyr-
ir árið í ár, um 340 milljónir
króna.
Nú vita allir, að ríkissjóður
fœr tekjur sínar nœr allar af
sköttum og tollum. Hœkkun á
fjárlögunum um 340 milljónir
króna þýðir því það, að á
nœsta ári á að heimta þessari
upphœð, 340 milljónum króna,
meira af þjóðinni en gert er í
ár. Það þarf mikla kokhreysti
til að kalla slíka upphæð enga
skatta- eða tollahœkkun.
Auk þessarar beinu hœkkun-
ar eru svo niðurgreiðslur á
vöruverði lœkkaðar um 92
milljónir króna, en sú lœkkun
hlýtur að verka þannig, að
vöruverð hœkkar að sama
skapi, og verður þetta því
óbein skattheimta. Þannig vaxa
álögur á þjóðina í rauninni
slcalta. 1 hvítu bókinni „Við-
reisn“, er stjórnin gaf út
snemma árs 1960, er ein kafla-
fyrirsögnin með stóru letri:
„Tekjuskattur felldur niður“.
Og uppJiafssetning þess lcafla
var þannig: „Þá leggur ríkis-
stjórnin til, að tekjusJcattur
verði felldur niður á almenn-
um launatekjum“. Það hafa
víst ýmsir séð á skattseðlunum
sínum í ár, hver efndin hefur
430 milljónir
um ca. 430 milljónir króna
samkvœmt frumvarpinu. En
ef að venju lœtur á það eftir
að hœkka í meðförum þings-
ins, svo að ólíklegt er, að
hækkunin verði minni en svo
sem 500 milljónir króna um
það er frumvarpið verður sam-
þykkt.
Og menn minnist þess, að
stjórnin, sem sendir þetta
frumvarp frá sér, er sú sama
og við upphaf valdatíma síns
grobbaði mest af því, að hún
myndi ýmist afnema eða lœkka
orðið á því loforði. Og enn
betur mun þó finnast fyrir
þeim efndum nœsta ár, því að
tekju- og eignaskattur á að
Jiœkka um rúmlega 27%. Þess-
ir skattar eru á fjárlögum árs-
ins í ár áœtlaðir 165 millj. kr.,
en á frumvarpinu fyrir næsta
ár 210 milljónir. Það má segja,
að hér er öllu öfugt snúið hjá
f jármálaráðherranum og ríkis-
stjórn hans. Og þó eru efnd-
irnar á loforðinu um afnám
tekjuskattsins svipaðar og
efndir á öðrum loforðum hans
og féíaga hans.
í stað þ ess, að þörf hefði
verið minnkandi skattheimtu
vegna þess, að sífellt verður
erfiðara fyrir almenning að
lifa vegna óðaverðbólgunnar,
þá spennir ríkisstjórnin bog-
ann í topp með sína sJcatt-
heimtu og kyndir þannig undir
eldum verðbólgunnar.
Lœkkun á skattheimtu hins
opinbera hefði getað dregið
úr kröfum launþega um hœkk-
uð laun og úr allri spennunni
í kaupgjalds- og verðlagsmál-
um, en 27 prósent hœkkun á
sJcattheimtu hins opinbera hlýt-
ur að hafa þveröfug áhrif.
Vegna hennar verða launþegar
að gera meiri kröfur en ella,
ef einstaklingarnir eiga ekki
að verða gjaldþrota og fara á
opinbert framfœri.
Það er Jiart, að sú ríkis-
stjórn, sem sagðist œtla að
stöðva verðbólguna og koma á
„jafnvœgi í peningamálum“
skuli þannig ganga á undan
við að ýta undir verðbólguna
og gera krónuna verðlausa.
Það mun aldrei sagt í eftir-
mœlum um þessa ríkisstjórn,
að hún hafi staðið við orð sín
eða fyrirheit.
Þ.
I
„Það er ómögulegt?“ svaraði
sá litli, „ef maður slær hann í
hausinn með hamri þá fer hann
að orga.“
—0—
„Það er einhver að kalla á
hjálp, eigum við ekki að fara út
og vita hvað um er að vera?“
„Æ, nei. Við getum lesið um það
í blöðunum í fyrramálið.“
—0—
Tryggingar auka nokkuð styrk-
inn til ógiftra mæðra. Þetta mun
koma til með að spara giftum
feðrum útgjöld.
—0—
Sunnanmaður ók með ólögleg-
um hraða inn í bæinn. Götulög-
reglan gaf honum stöðvunar-
merki og bifreiðarstjórinn heml-
aði: „Ég hef þegar of marga far-
þega í bílnum,“ kallaði hann út
um gluggann, „þú verður að
labba.“
Kauptu humar, skerðu hann í
smábita og settu í pott. Settu í
þetta 1 tsk. edik, 2 tsk. pipar og
2 msk. salt. Sjóddu þetta í inni-
haldi tveggja koníaksflaskna við
hægan eld og hrærðu stöðugt í.
Borðast kalt.
—0—
Hvernig á maður að gera sig
skiljanlegan í ókunnu landi, þeg-
ar jafnvel konan manns skilur
mann ekki heima?
Af vettvangfi
verkalýðimála
Eru þetta mannsæmandi
lífskjör?
Það hlýtur að vera lágmarks-
krafa verkalýðssamtakanna, krafa
sem þau mega aldrei missa sjónar
af eitt augnablik, að verkamaður
geti lifað mannsæmandi lífi, mið-
að við þær lífsvenjur, sem ríkj-
andi eru á hverjum tíma, af eðli-
legri vinnu, þ. e. ekki lengri en 8
klst. dag hvern.
Hvernig er þessu farið í dag?
Handhægustu tölur, sem völ er á
í þessum efnum er vísitöluútreikn-
ingurinn. Eins og kunnugt er,
er vísitölunni skipt í þrjá megin-
þætti: A) Vöru- og þjónustu, B)
Húsnæði og C) Opinber gjöld.
Samkvæmt vísitöluútreikningnum
í byrjun október, þurfti vísitölu-
fjölskyldan (4—5 manna fjöl-
skylda) sem næst kr. 78,750,00 á
ári til matvælakaupa, hita, raf-
magns o. fl„ fatnaðar og álnavöru
og ýmissar vöru og þjónustu.
Kaup verkamanna í almennri
vinnu, þ. e. mikils meirihluta
þeirra sem verkamannavinnu
stunda, er í dag kr. 28,00 á klst,
eða á ári sem næst kr. 28.00 x
2400 = 67.200.00. Það vantar því
hvorki meira né minna en kr.
11.500.00 eða 412^2 klst. vinnu
til þess að hafa fyrir matvœlum
og þjónustu eingöngu.
Þá er eftir húsnæði og opinber
gjöld. Til húsnæðis er framan-
greindri fjölskyldu ætlaðar rösk-
lega 11 þús. kr. á ári eða 8%
meira en í marz 1959! Hvert ein-
asta mannsbarn í landinu veit að
þessi tala er fjarri öllu lagi. Nær
sanni væri að ætla til húsnæðis-
kostnaðar 24 þús. kr. á ári, þ. e.
hækka húsnæðisliðinn um 13
þús. kr.
Vísitala framfærslukostnaðar í
októberbyrjun var 144 stig. Hafði
hækkað um 6 stig frá september-
byrjun og 11 stig frá ágústbyrjun.
Þessi 144 stiga vísitala jafn-
gildir útgjöldum sem ruest kr.
108.300.00.
Til þess að verkamaðurinn geti
nú aflað sér þessara eðlilegu
tekna með vinnu, sem sæmandi er
siðuðu þjóðfélagi en ekki þrot-
lausum þrældómi eins og nú tíðk-
ast hér á landi, þurfa launin að
hækka upp í kr. 45.10.
Þessar tölur, sem hér að fram-
an hafa verið taldar, sýna óhugn-
anlegar staðreyndir. Staðreynd-
irnar um það að raunveruleg lífs-
kjör verkafólks á íslandi eru á
svo lágu stigi, að ósennilegt er að
nokkurs staðar í Evrópu finnist
dæmi slíks.
Finnst ykkur, lesendur góðir,
að þau lífskjör, sem verkalýður-
inn á nú við að búa séu mann-
sæmandi ?
Finnst ykkur mannsæmandi að
fólkið, sem skapar þau verðmæti,
sem þjóðin öll lifir af, hafi með
því að vinna eðlilegan 8 tíma
vinnudag ekki einu sinni fyrir
mat, fatnaði og hita?
Og finnst ykkur ekki, að sú
krafa, sem verkalýðsfélögin hafa
nú sett fram um 40 kr. lágmarks-
kaup á klst. sé eins hófsöm og
hugsazt getur?
Ég er sannfærður um að hver
einasti maður, sem af sanngirni
lítur á þessi mál, er mér sammála
um að lífskjör verkafólksins eru
fjarri því að vera mannsæmandi
og kaupkröfur verkafólksins nú
eins hófsamar og frekast er hægt
að gera ráð fyrir.
E—664
Föstudagur 18. október 1963
Verkamaðurinn (3