Verkamaðurinn - 22.05.1964, Blaðsíða 4

Er þá margföldiraartaflan orðin úrelt?
Framh. af 3. siðu.
etníaidlega vegna þess, að hann
þekkir dálítið til marxismans,
og veit því að þessa fullyrðingu
sína getur hann ekki sannað með
réttum rökum. En mér er nær
að halda að flestir hinna kapp-
anna éti þetta einfaldlega hver
upp eftir öðrum eins og páfa-
gaukar, samkvæmt reglunni:
Gísli, Eiríkur, Helgi, faðir vor
kallar kútinn. En hvað um þig,
Blásteinn minn? Geturðu gefið
mér nokkrar upplýsingar? Ég
hélt nefnilega að marxisminn
væri fyrst núna að verða veru-
lega tímabær. Hins vegar hef ég
athugað lítils háttar með saman-
burði hvað mennirnir gætu átt
við, — ef einhver merking er á
bak við þetta, önnur en venju-
legt slagorðapíp. Eftir ýmsum
sólarmerkjum grillir helzt í það,
að slagorðið um að marxisminn
sé orðinn úreltur, styðjist við
nokkuð, sem Marx gamli (og
aðrir marxistar eftir hann) hafa
ekki talið ástæðu til að gera sér-
stakan fyrirvara um, heldur
gengið út frá sem sjálfsagðri
forsendu, af því þeir voru að
tala við fullorðið fólk og reikn-
uðu ekki með því sem fínast
þykir á vesturlöndum þessi miss-
eri: fólk, sem kallað er „am-
erikaníserað“, þ. e. með greind-
arvísitölu 10 ára barns (áunnin
heimska). Það er að segja, að
allir marxistar, sem svo geta
kallast, hafa ævinlega talið það
sjálfsagðast af öllu sjálfsögðu
að í stéttabaráttunni (pólitík)
glímdu þeir við vandamál sinn-
ar samtíðar og tækju dæmin úr
henni. Marx gamli taldi sig auð-
sjáanlega ekki þurfa að hafa um
það langan formála að marxist-
ar á síðari hluta 20. aldar myndu
glíma við aðstæður þess tíma-
bils, en ekki þess tíma er hann
sjálfur lifði á (slíkt er hins veg-
ar verkefni sagnfræðinga í dag,
marxískra ekki sízt, — og höf-
uðnauðsyn hverjum marxista að
kunna skil á sögunni).
Tímarnir breytast
Marx tók dæmin úr sinni sam-
tíð (hvað annað?) — og fannst
ekki að um slíkt þyrfti að hafa
fyrirvara. En eru kenningar hans
þess vegna orðnar úreltar? Því
getur hver svarað sjálfur, sem
kynnir sér kenningar hans og
nennir að líta í kringum sig í
þjóðfélaginu og í heiminum.
Eða er það orðin úrelt kenning
að fólkið á jörðinni þurfi að
éta?
Þetta er ekkert einsdæmi með
marxismann. Við skulum taka
dæmi. Torfi í Ólafsdal varð
einna fyrstur manna til að
kenna íslendingum að rækta
jörðina. Ef við lesum frásagnir
gamalla nemenda hans, sjáum
við að verkfæri þau er þeir not-
uðu voru önnur en þau, sem
notuð eru við jarðrækt á íslandi
í dag. Þau voru mun frumstæð-
ari — og eru nú orðin úrelt.
Aðferðirnar voru einnig aðrar
(í samræmi við verkfærin) og
eru einnig orðnar úreltar. En er
þá stefna Torfa í Ólafsdal, að
rcekta jörðina, orðin úrelt? Það
held ég ekki.
Eg veit ekki hvort börnum
var kenndur reikningur uppi í
sveit á íslandi fyrir hundrað ár-
um. En ef það hefur verið gert,
þá þykir mér mjög líklegt, að
í reikningsdæmum hafi verið
fjallað t. d. um sauðkindur.
Aftur á móti í barnaskóla í borg
á miðri 20. öld eru í reiknings-
tíma frekar aðrir hlutir teknir
til dæmis, jafnvel bílar eða tog-
arar, sem ekki voru til fyrir
hundrað árum.
En er þá margföldunartaflan
orðin úrelt? Þannig að heppi-
legra væri og tímabærara að
„grísa“ bara á það hvað tvisvar
tveir eru mikið, eða jafnvel kasta
upp um það krónu? Ekki er ég
trúaður á það. Ég mæli fastlega
með margföldunartöflunni. Ég
mæli líka fastlega með marxism-
anum meðan hann er gagnlegur
og nauðsynlegur. Aftur á móti,
þegar við erum komnir yfir á
andlega planið þá reikna ég ekki
með, að við höfum lengur brúk
fyrir marxisma. Og þá munum
við ekki nefna hann á nafn. Ég
vil þó svekkja andmarxista með
því, að örugglega mun þar held-
ur enginn minnast á Hinn Frjálsa
Vestræna Heim, né Hina Þrjá
Ábyrgu Lýðræðisflokka.
Með kærri kveðju og árnaðar-
óskum.
Jóhannes Straumland.
(Millifyrirsagnir eru blaðs-
ins. — Ritstj.)
Verkamaðurinn
Föstudagur 22. maí 1964
Húsgögi vii illm hsfi!
ÁVALLT ALLT í ÍBÚÐINA
í Ú R V A L I
Ný sending af úflendum ULLARGÓLFTEPPUM
BEDOLA teppi og dreglar í öllum stærðum og
litum koma fram í búðina í dag.
EPLAMAIIK
Kr. 25.00 heildós.
VINSÆL VARA OG GÓÐ
Kjörbúðir
Sumardvalarheimili
Verkalýðsfélagsins Einingar
að Húsabakka í Svarfaðardal
verður starfrækt á tímabilinu
20. júní til 20. ágúst í sumar.
Umsóknir þurfa að berast
fyrir 5. júní n.k. Umsóknir
barna félagsmanna Einingar
hafa forgangsrétt til 31. maí
n.k.
Allar upplýsingar veittar á
Skrifstofu verkalýðsfélaganna
sími 1503 á venjulegum skrif-
stofutíma og ennfremur á
kvöldin kl. 19.30—21.
Undirbúningsnefndin.
VÍSA VIKUNNAR
Sól vor gleðsf, er hlýjor hitinn,
hljómar „Bítels"-log,
og vér stautum æsiritin:
Okurkarl og Dag. —
x
Hvítar
bómullarpeysur
Verð kr. 105.00
*
Vírofnar
sumarpeysur
ódýrar.
*
Hvítar
ullar-golftreyjur
danskar.
Verð kr. 446.00
Verzl. Ásbyrgi h.f.
Veiðímena!
Veiðistengur
Hjól — Línur
Flugur — Spænir
Flotholt — Goggar
PÓSTSENDUM
JÁRN OG GLERVÖRUDEILD
KVENFÉLAG
AKUREYRARKIRKJU
heldur
AÐALFU N D
í kapellu kirkjunnar mið-
vikudaginn 27. maí kl. 20.30.
Venjuleg aðalfundarstörf.
Kaffiveitingar að loknum
fundi.
Stjórnin.
UNDIRKJÓLAR
100% nylon.
Verð fró kr. 135.00
SKJÖRT
Kr. 125.00
Markaðnrinn
Sími 1261
SOKKAR
P LOM B E
I S A B E L L A
3 T A N N E N
— Sumarlitirnir —
Vefnaðarvörudeild
TVÆR
ÍBÚÐARHÆÐIR
í miðbænum (4 íbúðir)
TIL SÖLU.
Selt allt í einu lagi eða
hver fyrir sig.
Lítil útborgun.
Uppl. í síma 1548
frá kl. 1—6 e. h. og 1496.
Sængurveradamask
Verð kr. 65.00 m.
Kvennærskyrtur
Kr. 33.00.
Verzlunin RÚN
Skipagötu 6 Sími 1359
[ PERUTZ ]
litfiímur
Gullsmiðir
Sigtryggur og Pétur
Brekkugötu 5 — Simi 1524