Verkamaðurinn - 22.01.1965, Qupperneq 2
Á
sjónskífunni
Úr fundorgtri síðasta borgorofmdnr:
— ÞaS köllum vér einræði,
er einstaklingar eða lítill hópur
manna tekur að ráðska á eigin
spítur með fé og farnað almenn-
ings, sem þeim var fyrir trúað,
en virða annars vilja umbjóð-
enda sinna að vettugi.
Þessi geðveila sækir á suma
menn, þá helzt, sem verið hafa
vesalir í æsku og hraktir, svo
þeir fylltust haturshug, eins þá,
sem ólust upp við trú á harð-
stjórn eingyð.is. Einræðismönn-
um er venjulega velt úr sæti,
þeir dæmdir á skóggang eða
höggnir, allt eftir háttum þjóð-
anna.
Andstaða þessa er þjóðfræð-
ið, sem ýmsir kenna til þeirrar
höfuðáttar, er sólina gleypir að
kveldi. Þar velur fólk sér nokkra
menn, í ráð til að samræma og
framkvæma vilja sinn. Kýs það
ráð sér gjarna formann. Þá er
og oft ráðinn einn maður til að
hafa á hendi umsjón með fram-
kvæmdunum og að taka í hönd
gesta vegna almennings.
A þessi högun hvorttveggja
við í þjóðfélaginu og smærri
einingum þess: bæjum, þorpum
og sveitarfélögum.
Framkvæmdastjóri þessi og
handabandamaður gjörir eigi
annað en það, sem framkvæmda
ráð hefur falið honum, en það
eigi neitt, utan samráðs við lýð-
inn. Því eru tíðhaldnir borgara-
fundir eða þjóðfundir að leita
vilja alþýðu og tillagna.
Fundargerð þessi er frá slík-
um fundi borgara í Grjóteyrar-
kaupstað, höldnum fyrir áramót
anno 19xx.
—0—
Formaður framkvæmdaráðs
setti fundinn og bauð Jtingheim
velkominn.
Kvað hann ráðsmenn nú hafa
fjallað um væntanlega starfsemi
bæjarfélagsins fyrir komandi
ár og hin næstu í víðfeðmari
málum, og skapað áætlanir um
framkvæmdir allar og kostnað
þeirra samkvæmt v.iljayfirlýs-
ingum fyrri borgarafunda. Rakti
hann liði þessa fyrir mönnum í
gefnu hljóði og þó sérstaklega
hvert fjárframlag bæjarbúar
myndu þurfa að ábyrgjast til
hinna sameiginlegu þarfa. Bað
hann nú sem flesta lýsa áliti sínu
til málanna, því ekkert yrði nú
gjört, fremur venju, nema til
kæmi samþykki almennings.
—0—
Stóð þá þegar upp forsvars-
maður eins af minni starfs-
mannahópum bæjarins, þakkaði
formanni og ráðinu störfin þau,
er vel hefðu tekist og lýsti sam-
þykki við margt af þeim fyrir
hönd síns hóps, er rætt hafði
þau innbyrðis á sínum fundum.
En gagnrýni nokkra vil ég fram
bera, mælti hann. Hrukku þá við
bleiðimenni bæði niðri meðal
almennings og eins uppi við há-
borðið, þar sem ráðsmenn sátu.
Mig undrar, hélt ræðumaður
áfram, að hér koma á fram-
kvæmdaáætlun tvö mál frá-
gengin, er aldrei hafa verið bor-
in undir bæjarbúa né fengið
venjulega meðferð í starfsmanna
hópunum, eru bæði stórmál og
hafa í för með sér fjárútlát, sem
vér höfum ekki samþykkt að
bæta á herðar vorar. Þetta köil-
um vér ekki lýðræði og munum
því eigi undirskrifa að svo
stöddu.
Hið fyrra málið er, að þér
hafið samþykkt að kaupa plöntu
safn einstaklings ákveðnu verði,
er bæjarsjóður skal greiða, en
þótt málefni þetta sé hugtækt og
líklegt til þrifnaðar bæjarbúum,
er meðferð öll móti venju vorri
og ber því að víta slíkt.
Hitt er, að þér hafið ákveðið
á hinn sama hátt, án samráðs
við oss að láta hefja umfangs-
rnikla leit að gulli hér í nágrenni
bæjarins, og að greiða þann
kostnað úr sjóðum vorum á
hinu komanda ári. Hver blés
yður í brjóst að ákveða svo
stórmál á eigin hönd, eða hefur
verið lagt fyrir róða vort skipu-
lag?
Bæði þessi mál skulu því lögð
fyrir bæjarbúa til venjulegrar
meðferðar og er vort að segja
um hversu með skuli fara. Spái
ég, að hvorttveggja kaup plöntu
safnsins og gullleitin verði sam-
þykkt, en eigi það, að vér tök-
um þann kostnað á oss á einu
og sama ári. Er hér um verk að
ræða, sem nær yfir stórt svið og
skal því kostnaði dreift á lengri
tíð, ef samþykkt verður. Krafð-
ist ræðumaður þess, að bæði
þessi mál yrðu af dagskrá tekin
og send til umsagnar viðkom-
andi að venju.
Næst hvað sér hljóðs forsvars
maður annars starfsfélags og
mælti mjög á sömu leið og hinn
fyrri. Einnig kvaðst hann hafa
vítur fram að færa á fram-
kvæmdaráð. Þér hafið nú um
of, sagði hann, sniðgengið lög-
mál vort, en tekið að notfæra
yður annað erlent lögmál, kennt
við Parkinson.
Kemur þetta fram í offjölgun
manna við skrifarastörf hjá
framkvæmdastjóra og í öðrum
starfsgreinum, svo sem við báta-
útveg vorn.
Vér höfum aldrei samsinnt
því lögmáli, en leyfðum rífleg
kaup samlagningarvéla og allt
að einum forstjóra fyrir hvern
árabát, er á sjó fer. Þykir oss
þér ganga hér of langt til óhófs,
en þó er það verst, að þér hafið
tekið svo stórmál til afgreiðslu
án okkar tilkomu.
Þakkaði nú þessi hljóð og tók
sæti.
—0—
Enn kvaddi sér hljóðs for-
svarsmaður hins stærsta
starfsfélagsins og mælti svo.
Það höfum vér iesið á bókum,
að smiði hinna stærstu mann-
virkja hafi tekið aldir, má þar
nefna píramídana miklu í
Egyptalandi, Kínamúr.inn og
ýmsar höfuðkirkna hjá kaþólsk-
um. En margt urðu þetta hin
nytsömustu mannvirki, er lokið
varð. Nú verður oss tíðrætt í
starfsgreinafélögunum um Dóm
höll vora, hverrar smíði hefur
nú tekið á annan tyg ára. Aður
höfðum vér rætt svo mjög um
skrípi það, að eigi skal langt
mál um hafa, en skylt er mér að
koma á framfæri tillögu vorri
úr félögunum, svohljóðandi:
Bákn þetta skal nú þegar af-
henda þeim bæjarbúum, sem við
naumastan húsakost búa, skulu
lánastofnanir vorar seiða fram
fé, að neytendur fái búið sér
þar íbúðir. Skal þessu ráðstaf-
að öllu hér á fundinum, svo þér
hafið eigi af meiri smán en vér
armæðu. Var góður rómur gerð
ur að þessu máli og lauk svo
þriðji ræðumaður máli sínu.
Var nú gefið fundarhlé, að
menn réttu úr sér og tækju nær-
ingu.
Aftur var fundi fram haldið
og voru þá 116 manns á mæl-
endaskrá, auk ráðsmanna. Hófu
nú ræðumenn múl sitt og lögðu
til hver að sínu viti. Rætt var
um gatnagerð, heilbrigðis- og
hreinlætismál, skóla- og æsku-
lýðsmál, atvinnu- og menning-
armál. Fundið var að hve seint
gengi bygging æskulýðs- og
listahallar o. s. frv. Voru mörg
málin og margt viturlegt fram
borið og gagnsamt, því betur
sjá augu en auga. Nokkrir töluðu
þó um sjálfa sig eða fólk suður
á landi eins og gengur. Kom
fram að lokum tillaga um að
framkvæmdaráðsmenn allir
véku úr stöðum sínum og ný.ir
yrðu inn settir, var þeim þó áð-
ur gefið færi að verja mál sitt:
—0—
Fyrstur hóf mál sitt formaður
ráðsins og síðan hver hinna.
Játuðu þeir sig allir brotlega og
að einræðishneigðar hefði um
of gæitt. Þeir gagnrýndu og
sjálfa sig opinskátt. Kom þá
enn fram margt, er eigi var áð-
ur kunnugt. Báðu þeir fólkið
afsökunar mikillega og lofuðu
bót og betrun, ef þeir fengju að
sitja á stólum sínum út árið.
Rann mörgum til rifja vorkunn
þeirra og mæltu til með þeim í
von um efndir. Var þeim veitt-
ur fresturinn. Var þá lokið hin-
um eiginlegu fundarstörfum
það sinnið. En þá kvaddi sér
hljóðs utan dagskrár forseti
hjálparsjóðs ógiftra mæðra, og
bar fram munnlega eftirfar-
andi:
—0—
Eins og margsinnis hefur ver-
ið rætt á hinum mánaðarlegu
borgarafundum, svo og á auka-
fundum og á félagsfundum, telj-
um vér jöfnunarnefnd bæjarins
eigi vaxna störfum sínum. Til
þeirra manna, er valdir eru lil
að deila niður á bæjarbúa kostn
aði við rekstur bæjarins, verður
að gera hinar ströngustu kröf-
ur. Enda þótt einstaklingar og
fyrirtæki hafi fengið þeim í
hendur hinar nákvæmustu skrár
yfir fjárhag sinn, hefur verið
undan deilingu þeirra kvartað.
Þeir þykja hafa hlíft sínum
nánustu, eigi tekið nóg tillit til
aðstæðna hvers og eins gjald-
anda, t. d. viðvíkjandi barna-
mergð og áfengisneyzlu. Þá
telja fleiri hinna snauðustu sig
ofmetna til gjalda, en fleiri þó
hinna efnaðri, þykjast eigi fá
að bera þau útgjöld, er þeir séu
um færir vegna betr.i aðstöðu.
Legg ég því til, sagði ræðumað-
ur, að þessum verði maklega
refsað, öðrum til viðvörunar,
þeir settir af og nýir tilkvaddir
að deila útgjöldunum niður á
oss. Var tillaga þessi samþykkt
með lófataki og jöfnunarnefnd
vikið frá störfum við fögnuð
v.iðstaddra. Urðu þessir vel við
örlögum sínum, og fengu góða
iðran.
Fleira ekki fyrir tekið — fundi
slitið.
—0—
Athugasemd fundarritara:
Fundur þessi ágætur stóð 6
klst., eða hinn lögboðna vinnu-
dag. Mættir voru allir bæjarbú-
ar utan kornabörn, stafkarlar
og nokkrir barsetumenn. Hélt
að lokum hver heim til síns,
glaður í huga af að finna sig
ábyrgan um mál samfélagsins,
öruggur um, að eigi yrði nein-
um hundin sú byrði fjárhags-
lega, að hann fengi eigi undir
risið.
PREHTIIN
o
BÆKUR
BLÖÐ
TÍMARIT
Hvers konar
SMÁPRENT
LITPRENTUN
PRENTSMIÐJA BJÖRNS JÓNSSONAR H.F.
Loust starf
Starf slökkviliðsmanns í slökkv.iliði Akureyrar er laust til
umsóknar.
Hámarksaldur 35 ár.
Laun samkvæmt kjarasamningi bæjarstarfsmanna.
Umsóknarfrestur er til 31. janúar n.k. Heilbrigðisvottorð
fylgi umsókn. Nánari upplýsingar veitir slökkviliðsstjóri.
Bæjarsfjórinn á Akureyri.
18. janúar 1965.
2) Verkamaðurinn
Föstudagur 22. janúar 1965.