Vikan - 05.08.1912, Page 1

1. ár (18)
2 ársfj. !• tbl.
G-. Gíslason & Hay Ltd.
Reykjavík
hafa miklar byrgðir af
SALTI
til sölu með vægu verði.
dagMaðsuvs *\3\s\^
G. Gíslason&Hay Ltd. j
Leith & Reykjavík
annast um sölu á allskonar fsl. ?
afurðum. Leitið nánari upplýs- |
inga á skrifstofunni í Reykjavík. s
Ásfjórðungurirtn .kostar innanlands 60 au. sem
greiðist fyrirfram. Erlendis 75 au. eða 20 cents.
Eeykjavík 5. ágúst 1912
2. ársfjórðungur er talinn til okV.oka.— Fastir
útkomudagar mánudagar. Aukablöð við og við.
Frá ólympisku
leikunum.
Sigurjón
Pjetursson
glímukappt, í Olympíuleikum
(Frá frjettaritara Vísis).
Stokkhólmi 14. júlí.
Sigurjón glímdi í miðþungaflokki
B, svo sem hann hafði ætlað sjer.
í þeim flokki mega nienn vera 150
til 165 pd. að þyngd.
Keppendur voru 50 og var eng-
inn þeirra ljettari en 160 pd.
Sunnudaginn 7. þ. m. hófst or-
ustan. Hver keppandi sem var
yfirunninn tvisvar varð að ganga
úr leik og voru 20 úr sögunni þeg-
ar fyrsta daginn.
Þann dag glímdi Sigurjón við
Finnlending að nafni Gustav Len-
nart Lind og fjell Finnlendingurinn
eftir liálf tíma viðureign.
Næsta dag glímdi Sigurión við
hinn alþekta heimsmeistara J. K.
Salila frá Finnlandi og lagði Sigurj. .
hann á einni mínútu.
Sálila þessi glímdi í Höfn í vet-
ur í þyngsta flokki og lagði þar
alla og Sigurjón líka, sem var þar
á giímuæfingum.
Nú hafði Salila Ijett sig svo, að
hann aðeins varð tekinn í mið-
þungaflokk, B.
Miðvikudag glímdi Sigurj. næsta
sinni og var jeg að vonast að hann
væri nú laus við Finnana, en þeir
eru álitnir hættulegustu og harð-
snúnustu glímumennirnir.
En er Sigurj. kemur upp á pall-
inn kemur enn í móti honum Finrii
stór og vígalegur. Sá nefndist Oskar
Wiklund. Hófst nú hörð orusta
og var sótt og varist vel af beggja
hálfu og lauk svo fyrsta hálftíman-
um, að ekki mátti á milli sjá hvor
betur liafði. Eftir að svitinn var
af þeim þerraður, tóku þeir saman
enn og stóðu aftur jafnir er næsti
hálftími var á enda.
í þriðja sinn reyndu þeir með
sjer hálfa klukkustund og urðu jafn-
ir. Lengur (en 1 og hálfa kl. st.)
er ekki leyfilegt að glíma og varð
eftir reglum leikanna að dæma öðr-
um hvorum sigurinn og náði Wik-
lund honum. Það er sigur fyrir
»Poáng« eða hálfbyltu sem við
myndum kalla það,
Eftir þessa viðureign var Sigurj.
þreyttur nijög, en varð þó að glíma
aftur eftir þrjá tíina rg það við
fjórða Finnlendinginn August Rajala
og lagði Sigurj. hann á 2 mínút-
um. En af Wiklund er það að
segja, að er hann átti að glíma aft-
ur, var hann óvígur (handlama)eftir
; glímuna við Sigurj., og gekk hann
i úr leik.
| Föstudaginr stóðu eftir 9 af mið-
j þungaflokki B, og var Sigurj. einn í
þeirra og mátti hann nú aldrei bera j
lægri hiut til þess að geta tekið
þátt í lokaglímunni, »Fínalinu«, en
því láni var ekki að fagna, því nú
fjell Sigurj. fyrir Ungverja, B. Varga
að nafni, hafði hann þá hlotið tvær
byltur og varð þvt að hætta.
Til lokaglímu komsut þessir þrír:
B. Varga frá Ungverjalandi, J. J.
Böling frá Finnlandi og A. O.
Ahlgren frá Svíþjóð.
Stokkhólmi 14 júlí.
Dómur Englendíngs uni ;
íslenska glímu.
Englendingur nokkur, er nefnir
sig Duns Scotus, lýsir fyrst sænsk-
um knattleik allmerkilegum, er hon-
um þykir mikið koma til og segir
svo:
»Hin ágætis sýningin var sú teg-
und fangbragða, er íslendingar nefna
glímu, og sem mjer undirrituðum
þótti fegursti fangbragðaleikurinn,
sem jeg hef sjeð til þessa á íþrótta-
sviðinu. — Þessi fámenna sveit ís-
lendinga, í nærskornum ullarfötum r
með belti fastgyrt um mittið, kom
mjer fyrir sjónir í rökkrinu nærri
því sem þar væri komnir aflrauna-
menn frá Gnkklandi hinu forna,
— svo voru þeir aðdáanlega fagur-
limaðir og vel vaxnir. Tveir þeirra
tókust á beltistökum- — og svo
var sem leikur þeirra færi mestfram
í loftinu, þar sem hver brá öðrum
upp og við og við brá fyrir hvað j
eftir annað, liðlegum mjallhvít-
um limum, sem hófustáloft, teygðu
sig,- vöfðust hverir um aðra, fljúg-
andi, fallandi.*
(Aftonbladet (10. júlí.)
P. Coubertien
formaður alþjóða ólympisku nefnd-
arinnar hefur sagt það um íslensku
glímuna, að hún væri einhver allra
fegursta íþrótt, sem hann hefði sjeð.
Glímubikarinn.
Landi vor Sveinbjörnsson yfir-
kennari í Árósum het'ur gengist fyrir
samskotum meðal landa í Danmörku
til þess að kaupa fyrir silfurbikar
er keppa á um í íslenskri giíinu í
ólympisku leikunum og er glím-
unni þar tneð komið inn í leikana
til almennrar þátttöku.
*
Maraþónshlaupin
Af öllum íþróttum sem hjer eru
framdar virðist mjer hlaupin. vekja
mesta eftirtekt. enda líður ekki svo
nokkur dagur að ekki sje eitthvað
hlaupið. í dag er Maraþónshlaupið.
Það er sá þáttur leikanna sem mest
þykir u;u vert.
Hjer keppa níutíu og einn maður.
Vinningar.
Hjer kemur tafla yfir vinninga
á ólympisku leikunum eins og
sakir stóðu í dag:
. a ’c -2 c > l.verðlaun 2.verðlaun C 3 & XO v- <D CG
Ameríka 100 18 15 16
Svíaríki 71 13 12 8
England 53 6 12 11
Pýskaland 23 3 5 4
Finnland 23 4 3 0
Frakkland 21 5 2 2
Ítalía 13 3 1 2
Suður-Afríka 11 3 1 —
Danmörk 11 — 4 3
Noregur 10 1 2 3
Eyálfan 9 1 2 2
Ungarn 8 1 2 1
Kanada 8 2 1 —
Rússland 3 — 1 1
Austurríki 3 — 1 1
Grikkland 3 1 — —
Belgía 3 1 — —
Holland 2 2
íslensku glímumennirnir
fara hjeðan í þessari viku heim á
leið. Þeir hafa verið beðnir að
glfma á íþróttamóti í Málmey og
verða þrenn verðlaun að keppa um.
Þaðan fara þeir til Kaupmanna-
hafnar og taka sjer þar far með
Botníu 3. ágúst. En hingað er
þeirra þá von hinn 10. (áætlunar-
dagur 11.)
[Frá frjettaritara Vísis.]
Vasaþjófnaður stórkostleg-
ur var framinn við ólympisku leik-
ana í Stokkhólmi 10. f. m. Var
5000 krónum stolið þar af manni.
Grunaður er útlendur maður prúð-
búinn, sem líklega er meðlimur ein-
hvers bófafjelags.— Parna er ágætis
»aðstöðuhagræði« fyrir slíka menn
um þessar mundir.
Sólin.
Aflgjafi framtíðariunar.
Einhverntíma þrjóta hinar stór-
kostlegu kolabirgðir jarðarinnar.
Sú kemur tíðin, að »móðir jörð« á
ekki meira að láta í tje af þessu
dýrmæta efni. Svo hefur fróðum
mönnum talist til, að námur Bret-
lands verði tæmdar eftir 175 ár,
og jafnvel þótt finnast kunni stór
koialög í jörðu innan þess tíma,
hlýtur þó einhverntíma að reka að
því að kolin þrjóti.
Hvað á þá að taka tii bragðs?
Kolin eru aðal aflgjafi vor, og hvern-
ig á að’ fulluægja sívaxandi aflþörf
til iðnaðar og samgöngufæra.
Eðlisfræðingurinn nrikli, William
Ramsey lávarður, hefur tekið þetta
atriði til mjög alvarlegrar íhugun-
ar.
Sem afigjafi, er geti komið í
stað kolanna, nefnir eðlisfræðingur-
inn rennandi vatn, sjáfarflóð, vind
og sól. Frá ómunatið hafa tilraun-
ir verið gerðar tií þess að hagnýta
sjer sólarhitatin beint á ýmsan hátt.
Oft hefur verið reynt að láta sólar-
geislann verka beiiYt álítinnflöt með
Ijósbrjótum og speglum, eða þá á
vatn sem gert er sjóðandi á þann
hátt og gufan svo notuð sem afl-
gjafi, en engin þessara tilrauna hefur
kotnið að fullum notuin.
; Nú hefur samt Vesturhéimsmann-
i inum Frank Shuman tekist að búa
| til verkfæri, sem gerir unt að breyta
sólarhitanum í hreyfiafl. Hann hef-
ur sett tilraunastöð á stofn nálægt
Fíladelfíu. Með reglubundnu aftur-
kasti sólargeislanna í dálítinn ketil
sem œther er í, breytist ætherinn í
gufu og er hún látin knýja vjel.
Shuman fullyrðir, að auðvelt sje að
! framleiða þannig 10,000 hesta afl.
I Til þess að þetta megi vel tak-
ast, verður að koma þessu fyrir ná-
lægt jörðu, svo vindurinn geti ekki
truflað og spillt fyrir.
Í þessari sólkraftarverksmiðju,
sem Shuman hefur hugsað sjer eft-
ir langvarandi tilraunir, er geisla-
sogvjel, gufuvjel, gufuþjettivjel og
ýmsar aðstoðarvjelar. Gufupípur frá
ýmsum vjelum liggja saman í eina,
stóra gufupípu, er gufan fer eftir
inn í vjelina. Gufuvjel þessi er af
alveg nýrri gerð og nofar mjög
litla gufu tiltölulega.
Aflið frá þessari fyrstu tilrauna-
stöð var notað til að hreyfa gufu-
dæiu af venjulegri gerð. Alt gekk
mjög vel meðan sólskin var. —
Vjelin dældi 12,000 lítrum af vatni
á 33 feta hæð á 1 mínútu. Til-
raunirnar sýndu, að 10,296 ferfeta
geislasogflötur getur framleitt 4825
pd. af gufu á 8 kl. tfmum. En
miklu meira má framleiða, ef vjelin
er notuð i hitabeltinu, því á norð-
lægum breiddarstigum næst ekki
nærri því slíkur geislakraftur sem
þar.
Tiiraunastöðina á að flytja til
Egyptalands og verður tekið til starfa
og má gera sjer góða von um að
þar geti tilraun þessi notið sín.*
(Þýtt.)
Forsætisráðherrann í Serbíu,
dr. Milavanovics dó 1. þ. m. í Bel-
grad. Hann var föðurlandsvinur
mikill og ágætismaður svo hans er
jafnt saknað af öllum flokkum
þar í landi. Þegar Austurríki inn-
limaði Bosníu og Herzegovínu 1903
— 9 var hann utanríkisráðherra og
ferðaðist milli höfuðborga stór-
veldanna til þess að tala máli þjóð-
ar sinnar og fjekk miklu góðu til
vegar komið er vandræðin vofðu
þá sem mest yfir Balkanskaga.