Voröld - 20.01.1920, Blaðsíða 1

HEY! HEY!
Sendið heyiB ykkar tíl latanaku kcy-
kaupmannanna, og fáiö baedBta tw%
einnig fljóta afgreiðshL Peningar U»
aðir & "kör“ send beint til oUuur.
Vér ábyrgjumat að gera yðor tr
nœgða.
THE NORTHERN HAY CO.
408 Chambcrs of Commerce
Taisimi a 2209. Nastur talsiml «. U47
Winnipeg, Uan.
> j
H. ABGAN6UR.
WTNNIPEG, MANITOBA, 20. JANÚAR, 1920
NB.45
Z. A. Lash hinn nafnkunni
skeytafélagsstjóri frá Roblinssam-
særinu, liggur hættulega veikur.
Crescent mjólkurfélagið- hefir
verið sektað um $100 fyrir lögbrot
og okur. Málinu áfrýjað.
Verið er að tala um það meðal
mentamálanxanna, að fækka einn
bekk í alþýðuskólum hér í landi og
bæta einu ári við miðskólana.
Barnafæðingum fer stöðugt fækk
andi í Frakklandi og hefir stjóm-
in talað um að veita aðgengileg
verðlaun fyrir hvert bam sem freð
ist. .
, Afskaplegir jarðskjálftar hafa
átt sér stað í Mexicö. í einum srt.að
fórast 3000 manns og rtugir þús-
unda meiddust.
William Lyon McKenzie King.
leiðtogi frjálslynda flokksins, hef-
ir haldið fundi í austur Canada
víðsvegar að undanförnu. Hefir
fólk flykst að úr öllum áttum til
þess að heyra hann, og ræðum
hans tekið með miklum fögnuði
King leggur aðaláherzlu á tákr
hinna nýju tíma og hinar mörgu
og miklu breytingar sem leiða
hljóti til samvinnu allra frjáls-
lyndra afla móti öllum afturhalds-
öflum.
Allsherj ar verkamannaféla gi ð
(One Big Union) vex og dafnar
með degi hverjum. Deildir mynd-
ast um lan.d alt bæði sunnan og
norðan línu, og lítur helzt út fyrir
að allar verkamannadeildir í álf-
unni verði komnar í það samband
innan skamms.
Rannsókn og full skýring hefir
verið heimtuð af stjómendum há-
skólans í Saskatoon em ráku kenn
arana í fyrra.
Kærar hafa komið fram um það,
að menn í þjónustu Randaríkja-
stjóraarinnar hafi stolið miljón-
um dala í sambandi við skipa-
smíðar á Kyrrahafsströndinni moð
an stríðið stóð yfir.
14. þ. m. var því lýst yfir í New
York, að bráðlega yrði kallað sam-
an alþjóðaþing fjármálaniarma þar
sem mættir yrðu helztú fjármála-
menn veraldarinnar. Samskonar
yfirlýsingar vora gerðar á sama
tlma á Bretlandi, Frakklandi, ítal-
íu, Svíþjóð, Noregi Danmörku og
Hollandi. Á þingið að vo'.’fia til
þe«s að ræða og ráða bót. á núver-
andi íjármálavandræðum. f pessu
þingi ia.ka þátt og fyrir því standa
al.skt - ar fjármálabraskarar pó'i-
tískir náungar og “heldri’' íiienta-
r.iá'aiin-r.n. — Grunsamlegt þing.
Svo fullkomin eru baíinlög Banda-
ríkjanna, að ávaxtadrykkir og
eplalögnr, sem eru sterkari
af áfengi skulu bannast.
Fjórir svertingjar voru bundnir
við staura I Texas nýlega, makað-
ir þar í tjöru og síðan kveikt í
þeim lifandi. Hvítir menn og
kristnir(I) stóðu umhverfis hina
hörundsdökku bræður sína með
gleðilátum. peir brunnu þaraa til
dauðs.
William Jcnnings Bryan er sagt
að verði í kjöri fvrir forseta nrests
ár og hljóta allir sannir friðar-
menn og framsóknar ,að stvðjr
hann. pað er óefað einn ágætasti
maður Bandaríkjanna.
Verið er að koma fram lögum í
Randaríkjunnm sem geri verkföil
ólögleg. Állsh-erjar vélamei’-tara-
félagið hefir ákveðið að kalla til
verkfalls ef þessi lög vo-ði sam-
bvkt til bess að mót-mæla þeim or'
sýna-að þeir virði þau að vcttugi
Vínbannsbarátta afarhörð stend
ur yfir á Englandi. Er það ætlun
bannmanna að útiloka áfengiseitr
ið með öllu í öllum myndum, en
þeir sem reiðubúnir eru til þess að
gera sér sorgir annara og dauða
að atvinnu og ágóða, neyta allra
bragða til þess að vernda óvin frið
arins, heilsunnar og menningarinn-
,ar.
Blaðið “Canadian Nation’’ flýt
ur ágæta líkingamynd af grútar-
stjórainni nýlega. það er hauslans
risi, sem rogast undir byrði hárra
verndartolla, gengur eða álpast á-
fram fálmandi fyrir sér ineð báð-
um krumlum og um fætur haiis
vefjast allskonar slöngur, svo sem
afbrýðissemi, öfund og fleira. Alt
í kringum hann eru bréfsnepldr
sem á er ritað: “stjómarákvæði ■ ’
Á öðru hnénu sést mynd af Rmvel).
á liinu mjmd af Meighen, á öðruiá
olnboganum mynd af Forier og
hinum mynd af Sifton. Uundjjr
myndinni stendur: “Einbverrt-
staðar á leiðinni til einskisstaðar”
Verið er -að byggja 150 sam-
kvæmishús sem minningarbyggj-
ingar heraianna hér í Canada, eft-
ir því sem London Advertiser seg-
ir. pað er sama hugmyndin og St.
G. og fleiri vildu láta fylgja á með-
al ísleninga.
Nýlega hefir maður á Frakk-
landi komið fram með þá tillögu,
að leggja niður allar kirkjur og
mynda eina sameiginlegia kirkju,
svo. rúma að allir geti verið þar
saman. Heldur hann því framí að
kirkjiau hafi gert meira í öllum
stríðslöndum til þess að skapa
mannhatur en nökkur önnur stofn
un, og hafi hún með því fyrirpert
tilverurétti sínum — framið sjálfs
morð. Ma'ömmn heitir Orlando
Beandau. petta er sama hugmynd
og Ivens hnfði er hann stofnnði
lýðkirkj ;na. sem nú breiðist óð-
fluga út um alla Canada og ev að
bjrja í Eandarikjunum.
púsundir manna hafa verið tekn
• fastir víðsvegar um Bandaríkin,
neptir í fangelsi og þeim mis-
yrmt, aðeins vegna þess að þeir
afa keypt blöð sem seld voru á al-
lannafæri en stjórnin vildi ekki
syfa fólkinu að lesa. Stjóraar-
yltingin á Rússlandi var sköpuð
leð samskonar aðferðum.
Tveir menn voni hengdir í pe+-
oi-boro í Ontar’o 14. janijar: beir
bé+u Thomíis Kouek og Miebar1
Bahri: vora beir kærðir um morð
eo iri.eðe-eriíni ekki. — Vér íi-etiiTvi
eVki að bví gert. að oss brvs bncnm
víð bverju eiiiiasrta lögbelguðn
morði.
piAöbing brezkra kvenoa sem
baUið var í Tmndúnaborg 14 b m
fo”d'»mdi b’úno-vmat-eðferð’r TRrr+a
við fvn o<r knnifð’ct b<--«<? að mo’ri
r»ipnniið væri Vrr pvnd og sérstak-
lega meira réttlæti.
Bændaflokkurinn í Norður Da-
kota sem nefnist None Partisan
League hefir náð sér svo niður b<ar
að undrun sætir. Óviiiir hans spáðu
glötun ríkisins ef rá flokkur krem-
Lst að; nú komst hann að og mönn-
um hefir víst sjaldan vegnað bet-
ur í Norður Dakota; hrakspámenn
irair hafa því hægt um sig, vilis
ekki viðurkenna að þeim haf’
skiá+last, en geta ekki borið á
móti því ef um er rætt, taka því
eina mögulega ráðið — að beeria
Stefnan hefir reynri. svo vel í N
Dakota að liún breiðkt nú eins oo
eldur í sinu út um öll nálæg rík’
ojt ’í+ur helzt út fvrir að bún lerre-i
undir sig öll Bandaríkin innan
oka+nms. Townlev s+ofnandi brevf
ingarionar er að verða heimsfræg-
ur miaður.
Fatnaður og yfirhaínir
pER SPARIÐ $10.00 Á FATNAÐINTTM YÐAR OG YFIR
HÖFNUNUM, MEÐ pVf AÐ KAUPA pAÐ f BÚÐINNI
UPPI Á LOFTI, MEÐ VERÐINU SEM pAR ER.
Robinsons Clothes Shops, Ltd.
264 Portage Av ^Jppi yfir 5—10—15 centa búöinni
.....
LITLI FUGLINN.
VeÖrið er bæði Ivast og kalt
kominn er skæður bylur;
hríðin flæðir yfir alt,
opið svæði hylur.
Freðinn út á fanna bing,
fagra rödd þó 'geymi,
veit eg lítinn yesaling
vera þar á syeimi
Og í köldum ofsa byl
unz að þrfijjtir-Jinna; 1
litla kroppinn langar til
lítið skjól að finna.
Enginn hlúir honum að,
hinsta búinn dagur;
svangur nú bann sezt þar að
sár og lúinn, magur.
Fegin skyldi’ eg fyrir þig
fannir kaldar troða,
ef þú vildir aðeins mig
eins og vin þinn skoða.
Litla hjartað lúið þitt
lýsti engum kvíða,
þó við bærðist. brjóstið mitt
unz búinn væri’ að stríða.
pegar heyrði’ eg þína fyrst,
þýða röddu óma,
vaggaðir þú á veikum kvist,
vors 1 fögrmn blóma.
Vappaði eg á vinafund,
vor þá blómin prýddi;
þar í skógar laufgum lund,
á ljóðin þín eg hlýddi.
pín var röddin þýð og hrein,
þaggaðir liamra slögin. v
Smnardaginn saztu’ á grein
og samdir fögru lögin.
Framar öllu fanst þér kært,
frjáls um geiminn halda.
Nú hefir þig í fjötur iært
feigðar élið kalda.
Við erum bæði vina fá,
veginn þræða kífsins.
Varaarklæði vcrða smá
- í vetraraæðing lífsins.
Fátt þó glæði fyrir sól,
fyrnast gæði að vonum;
hefi þó fæði og húsaskjól
heims í næðingunum.
pinn ef mætti’ eg fara á fund
fyr en hrcptir dauða.
ó! að eg gæti stitt þér stund
í stríði þinna nauða.
pú varst eins og lítið ljós,
er lýsti á dinjmum vegi,
fölnar nú sem fögur rós
á fyrsta.hríðardegi.
pegar liggur liðinn hann
lík á föraum vegi,
veit eg engan vera þann
sem viknað getur eigi.
Frú Th. Jónasson, Wynyard
Nýar brautir.
Nýjar brautir, — nýjar brautir!
Látum fyllast, grasi gæóa
götuvslóða’ um holt og móa.
Nýjar brautir, — nýjar brautir!
Lesrtagangmn, gamLa töltið,
götuslitrin tíu alda
er til lengdar leitt að halda,
stefnuvana vanaröltið.
Myndi lengur æskan una
alda-glamri’ í vanans hlekkjum,
tjóðurbandi, stíu’ í stekkjum!
Upp viil hún og áfram bruna.
Ofar og hærra efnisheimi,
innra’ og dýpra liggja bnaurtir
andans- gegnum eld og þrautir
mótd aldar öfugstreymi.
Heimur nýrra lita’ og ljóða,
Ljóss og magns, skal numinn verða.
hugurinn sinna fara ferða
frjáls úr tjóðri kreddu-þjóða.
Hugsun ný í nýjum skrúða
ná á aldarstcfnu tökum, —
ný skulu vinna rök á rökum
rökkurdrauga og skrifLabúða.
GeLsl og sóln úr himinhnatta
hröngul-brotum, foldar-Leynum,
fellur í slcaut þeim einm, einum,
inst er rýna’ og sækja’ í bratrta.
Mætust^öfi og efni geinnáns,
öllum jarknasteinum dýrri,
oss hafa birzt á brautu nýrri,
býlt og rasloað fræðura hcónsíns.-
pó munu öfl og efni dýrri
andans ljósmögn sálræn geyma, —
óðum leiftrin lífsins heima
leitarmöimum birtast slcýrri.
Mjallköld fomlist, — fyrirmynda,
fastra skorða hefð og gengi
sókn hafa tálman, — listir iengi
læðing fjötrað erfðasynda.
Ellimörk það eru’ að lúta ,
álitshefð og fymsku-þótta,
undan ljósi ieggja’ á flótta,
loka sig í hellLs-skúta.
Æskan lætur skjótt til skarar
skríða, — kýs sér nýja veginn.
peim, er sækir sólarmegin,
sigur er vís að lokum farar.
Vegur andans aðalsmanna
ofar er lygnum stöðutjöraum, —
þar sem blik af stórum stjömum
stafar í rúnum spekinganna.
Göf gi ’ og hátign lieilags anda
hverjum maimi’ í brjóst er lagin.
Himininn opinn allan daginn
öllum drottinn iætur standa.
Geym þú, æslca, aðals-skjöldinn, —
arfleifð þína, — drifinn, skíran,
fegurð andans, auð þinn dýran,
ella munu þér förlast völdin!
Aldrei þig frá eldi’ og birtu
innri máttar tálið flæmi.
pitt er að forðast þeirra dæmi,
heilagan anda’ er í sér myrtu.
Sjá, þeir vafra’ á vanagöngu,
vofur fölvar, dáðlaust stara,
sama hvar og hvert þeir fara, —
fyrir dauðann dánir löngu.
“Kemur inn ríki að regindómi”,.
rétt og frið á jörðu semur,
Gimli birtist, — Baldur kemur, —
bjarmar á tindum himin ljómi!
Brimtar í stuðlum, stoltir röðlar
stafa’ í ljóðum tímans unga,
syngur um afrek tigin tunga, —
lúta andans aðli böðlar!
Nýjar brautir, — nýjar brautir!
Sigurvegu'sólarbarna,
sókn t.il hæstu’ og fjærstu stjarna!
Nýjar brautir, — nýjar brautir!
Guðmundur Guðmundsson
—Skímir—