Elding - 22.12.1901, Side 1
j Blaðið kemnr út 4j|
j hverjum aunnnd. Kost-;
j ar innanl. 3 kr. (75 au.!
j ársíjðrS.), erlend. 4 kr. j
ELDING
Trar.................
Pöntun & blaðinu er |
innanlands bundin viö !
minst einn ársfj., er-|
lendis við árg. Borgun:
fýrirfram utan Rvik.
1901.
REYKJAVÍK, SUNNUDAGINN 22. DESEMBER.
88. tbl.
PHKDIKAMR eftir leetor Helga Hálfdánarson.
VIII + 498 bls. ineð mynd liöfundarins.
Verð: 8 kr. 88 aur. óbundnar, 8 kr. 80 aur. og
6 kr. í vönduðu skrautbandi.
Fæst hjá
órðarsijni
(bókbindara).
fcosiaaoc
se m
aÖ OÍ.Al-S stendur til ný'jíirs
Þeir sem kaupa hjá mér
Flibba, Manchettur, Rrjóst, Hrjóstlilífar, Slaufur
fyrir minnst S yón n T* í einu. fá á ])essu til þessa tíma
í2o °/0 afslátt.
Þetta er að eins fyrir peninga út í hönd.
Notiö þetta tækifæri.
Alþýðufræðsla
stúdentafélagsins.
Eélag þetta hefir jafnan borið al-
þýðumeutuo lands vors fyrir brjósti.
Það er skipað þeim mönnum, er
landið hefir veitt ókeypis kennslu í
lærða skólanum. Telja þeir það
skyldu sína að halda hlifiskildi yfir
íslenzku þjóðerni og styðja að þvi
að menntun aukist i landinu og gjalda
með því kennslukaupið. Að þessu
hvorutveggja hefir það unnið áýms-
an hátt, en hér skal það eitt talið
sem lítur að alþýðufræðslunni. Ár-
in 1882—85 (bæði meðtalin) hafði
félagið sunnudagaskóla fyrir sjó-
menn. Þar voru kenndar algengar
námsgreinar: skrift, reikningur, rit-
reglur, landafræði, danska og saga.
En aðsóknin var lítil og stopul, þótt
kennslan væri gefin. Eyrir því lagð-
ist skóli þessi niður. En 1895 hóí
félagið aftur þetta starf sitt, en með
öðru móti. Var nú sett nefnd manna
til að hafa á hendi alla umsjón þessa
máls. Voru því næst til fengnir
nýtir menn að halda fyrirlestra fyr-
ir alþýðu. Þeir hafa verið fræðandi
og vekjandi og er það hyggja vor
og annara góðra manna að þeir hafi
að miklu gagui orðið. En hér var
sá hængur á, að þessir fyrirlestrar
urðu að vera sundurlausir, af þvíað
fátækir menn.máttu ekki missa það
starfsafl og tíma, er þarf til að gera
fyrirlestra um heila fræðigrein; en
þeir hafa næga og ofmikla vinnu,
er lífvænlegar tekjur hafa. I fyrra
vildi nú félagið ráða bót á þessu og
koma skipulagi á þessa fræðslu og
taka á sig það hlutverk, er háskól-
ar hafa í öðrum löndum. En nú
var félagið fólaust og félagsmenn
líka sem kuunugt er um námsmenn.
Var nú tekið það ráð, að leita til
alþingis. Þótti mönnum öll sann-
girni mæla með því, að landið veitti
alþýðumönnum ókeypis fræðslu eigi
síður en hinum, er skólaveginn
• VANDAÐUP, VaRNINGUP,-
•^A^GBREyVrAR, ByRGtlIP,- |
•GOTt VLKi) Á ÖLMJ- ’
ganga. Var sett nefnd mannatilað
bera þetta mál fram við þingið. í
henni voru þeir Bjarni Jónsson frá
Vogi, Björn M. Ólsen latínuskóla-
stjóri, Guðnmndur Björnsson hér-
aðslæknir, Jón Magnússon lands-
höiðingjaritari og Þórhallur Bjarn-
arson prestaskólastjóri. Rituðu þeir
alþingi bónarhréf og báðu um þús-
und króna styrk til þess að halda
uppi alþýðufyrirlestrum í Reykjavík,
en gátu þess um leið, að ætlun fé-
lagsins væri að koma þessu á um
laud allt. Fyrir þessar þúsund
krónur skyldi félagið svo halda 48
fyrirlestra, er væri fluttir í flokkum,
þar sem hver flokkur næði yfir heila
námsgrein. Svo var til ætlað, að
með tíð og tíma væru þessar náms-
greinar kenndar.
I. íslenzk frœði.
a. Almenn saga, einkum menn-
ingarsaga.
h. Islenzk tunga oghókmenntir
c. Löggjafarsaga og lög.
II. KáttúrujrætH.
a. Eðlisfræði.
b. Stjörnufræði og eðlislýsiug
jarðarinnar.
c. Jarðfræði, einkum íslands.
d. Grasafræði, einkum almenn
grasafræði og notkunarjurtir.
e. Dýrafræði.
III. Heimspeki.
a. Rökfræði.
b. Sálarfræði.
c. Siðfræði.