Vestri - 31.08.1916, Blaðsíða 2
*3ó
1f I S 1 R ]
33 M.
Hér weð tillcynvist liátivirtum
alþingis lcjósen du m í T ’estur-ísa,-
fjarðarsýslu, að ég mun, að for
fallaljLVSu, gefa kost á mér til
þingsetu fyrir Vestur-ísafjarðar>
iýslu kjördœmi við kosningarnur,
sem fram eiga að fara fyrsta
vetrardag nœstkomandi.
Rafnseyri, 21. ágúst 2916.
Böðvar Bjarnason.
Á rcngum fótum.
í næst síðasta blaði „Nía!ðai'“,
24. tbl., er ritsmíð sem hann með
réttu nefnir „Kaupmannahvöt" og
er þar stungið upp á því, að kaup-
menn hér vestra ieggi saman til
þess að kaupa skip til vörufiufm
inga. Vegna þess að greinin er,
frá minu sjón.rrmiði, að rnestu
óheppilegur vanþekkingarvaðall, en
eg hefi lieyrt að hún hefir glapið
ýmsa, langar mig lilaðgeranokkrar
Rthugasemdir við hana.
Eg skal ekki að þessu sinni, þó
ástæða væri til, ræða mikið um
þær óeðlilegu og að mðrgu leyli
óréttmætu ásakanir, sem blaðið
gerir í þessu sambandi á stjórn
Eimakipafélagsins og féiagið sjálft.
Og eins og venja er til hjá blaðinu
er þessum ásökunum slegið fram
aiveg órökstuddum*). En það er
eftirtektarvert og ælti að verða
ininnisstætt, að „Njörðui “ skuli
vera eina blaðið á iandinu, sem
finnur „hvöt“ hjá sér til þess að
níða fjársöfnun félagsins til flutn*
ingaskipa, sem fyrir nokkru er
hafin, en enn skamt á veg komin,
níða hana með hinum lúalegustu
hvötum; — slá á óeðliiegan hér>
aðaríg í þessu máli og tala ura að
Vestfirðingar megi ekki verða
annara sveita þý.
Vist munu margir aðrir en ritstj.
„Njarðar" viija og stuðla að því,
að ísafjörður geti orðið sem tign
arlegastur og sjálfstæðastur höfuð-
staður Vesturlands. En að það sé
besta róðið og einhlítt til að svo
verði, að kaupmenn leggi saman
til þess að kaupa flutoingaskip,
því munu fáir trúa. Þeim, sem
hugsa um það í alvöru, mun vera
Ijóst, að þó flutuingaerfiðleikainir
séu miklir og baki mikinn beinan
skaða, þá hefir þó tvísýnan með
slík fyrirtæki aldrei verið meiri en
nú, er menn vona að ófriðarbálinu
sloti áðui en langt liður. Ófiiðinum
og aíleiðingum hans gátum vér og
verðum að verjast sem þjóð, eu
hvorki skifta okkur i fjórðunga nó
hreppa.
En það sem fui ðar mig mest, er
það, að samkv. tillögum blaðsins
eiga kaupmennirnir að annast um
þessi skipakaup,
Mig fuiðar það vegna þess, að
Rökieiðsla er það kallað, að fæi ft
áatæður fynr »iuu máli. Að varpa fram
gllurýrðum rökaemdalaust þykir hvei-
vetoft i'áYitftháHur. it ö f.
blaðið hefir áður verið að gefa
kauptnönrium orð i eyra fyrir fram-
komu sína gagnvart aiþýðu og
þótst vei a hennar skjól og skjöldur.
En með skipakaupum, sem kaup'
menn hefðu öll ráð yfir, yiðu þeir
enu meiii ofjarlar en áður.
Fyrir alþýðuvini hlýtur því uppái
stunga blaðsins að vera fjaistæða.
Ekki síst þegar litið er til versl<
unarástandsins hér nú.
Dáfalleg alþýðuvinátta það, að
vilja enn auka vald og veg^emd
kaupinanna á kostnað alþýðu.
Það sem næst liggur ogþaifað
gerast er að fá samtök útgerðan
manna og alþýðu til eigin hagsbóta.
Úlgerðarmenn þurfa að geta fengið
sínar vörur nn milliliða og geta
selt afuitir sinar beiut á markaðinn.
Til þess iiygg eg að heppilegust
væru tvö vélskip um 300 smál.
að stærð hvert skip; yrðu þau
miklu ódýraii í rekstri en gufuskip
og gerðu sama gagn. Skip þessi
ættu að fara héðan með fiskfarma
eiuu sinni eða tvisvar í máauði;
annaðtveggja til Englands eða ann<
ara landa er næst okkur liggja, og
flylja heim aftur útgerðarvörur.
Þessi hugmynd liggur beint að
alþýðugagni og ættu Fiskifélags<
deildirnar og önnur útgei ðarfólög
að beitast fyrir þvi að vinna henni
fylgi og koma til framkvæmda.
8.
ísafjörður.
Haraldur prófessor Níelsson
kom hingað til bæjarins með
„Gullossi*. Ætlar hann að ílytja
’ þi jú erindi um dularíull fyrirbrigði
og samband lífs og dauða. Fyrsta
erindið ,um svipi lifandi manna,
flutti hann 1 gærkvlöd. Sagði hann
þar þrjár sannanlegar sögur um
hvernig svipir lifandi manna birtist
á öðrum stöðum en líkaminn er,
og dæmi eru jafn vel til að svip-
irnir hafa talað. Merkasta af þess
konar fyrii brigðum, er hann skýrði
frá, birtist á „tilraunafundi" í Rvík
1908, þar sem sofandi maður suður
í Danmörku talaði við ræðumann.
Annars er það fyrir löngu kunnugt
að þessu líkir atbuiðir hafa margir
skeð, eu menn vita ekkert hvort
héi er um alment lögrnál eða
undantekningar einar að neða, og
ræðum. gat heldur ekkeit upplýst
í því efni, svo áheyrendurnir græddu
að því ieyti ekki sórlega mikið á
fyiirlesl linum.
Rtðu'i. betti við iiokkium
hugðn.eimmi orðum frá eigin brjósti
um samband lifs og dauða og við-
leitni tilraunamannanna um að
komast að sannanlegri niðurstöðu
um framhald lífsms eftir dauðann.
fau voru þýð og vel flutt, en þó
munu margir hafa vonast eftir
kjarnmeiri andans fæðn. Pióf. H.
N. er viðuikendur svo áhrifamikill
neðumaður, að af honum verður
að heimta uieira eD öðrum. Vafa-
laust bætir hann það upp í hinum
tveim erindunum, og mun bæjar-
búum óhætt að sækja erindin þess
vegna.
Á aldaralmæli llókmcnta-
f éiagsins sendu nokkrir meðiimir
þass hér á ísafirði og nærsveit
uuum heillaskeyti til félagsins.
Nú með Flóru barst þeim
eltirfarandi bréf:
Háttvirtu horrar
D. Sch. Thorbteinssou, F. Thordar-
son, Björn Guðmundsson, Grímur
Jónsson, Magnús Jónsson, MagDÚs
Torfason, Arngr. Fr. Bjarnason,
GuðmuDdur Hannesson, Þorvaldur
Jónsson, Sigurjóa Jónsson, Karl
Olgeirsson, Helgi Sveinsson, Sigfús
Daníelsson, Guðmundur Bergsson,
Oddur Guðmundsson, Pétur Odds-
son, Magnús Thorberg,
ísafirði.
í natni hins fslenska Bókmenta.
félags kunnum vér yður alúðan
þakkir fyrir hið hlýja heillasfmi
skeyti, er vér nöfum tengið frá
yður á aldarafmæli félagsins.
Skeyti þetta er oss dýrmætur
vottur þess, að Bókmentafélagið
á enn marga góða vini í hinu
gamla kjördæmi vors ógleymam
lega forseta Jóns Sigurðssonar,
sem ávalt hefir verið í Iremstu
röð meðal héraða landsins í því
að styðja og styrkja félag vort.
Fyrir hönd félagsstjórnarinnar:
Björn M. ÓJsen, Jón Jónsson,
forseti. skrifari.
Slysfarlr. Jóhannes Guð-
mundsson sjómaður héðan úr
bænum féll út af bryggju Edin<
borgarverslunar aðfaranótt 30. þ.
m. og drukknaði. Hann hafði
komið ofan bryggjuna með tvetm
mönnum öðrum og ætlaði út f
véibátinn >ísleif«, sem hann var
háseti á, en féll í sjóinn milli
bryggjunnar og bátsins. Kom
formaður bátsins þegar upp á
þilfar ér hann heyrði fallið, en
saait sem áður gátu þeir ekki
náð manninum og fanst hann ekki
fyr en daginn eftir. Er það
hörmulegt þegar ungir og hraust
ir menn falla þannig frá þegar
engin haitta virðist á ferðum. —
Jóhannes var sonur Guðmundar
heit. á Kirkjubóli, bróðirBárðar
bókbindara og þeirra bræðra,
vaskleika og þrekmaður, rúmlega
þrítugur að aldri.
Einai' Ilclgason garðyrkjufr.
kom hingað með Gullfossi, í
þeim erindum að athuga upp*
græðslu sandsms og heftingu
sandfoksins í Bolungarvík. Fór
hann úteftir ásamt Hannesi dýra<
lækni í gærdag.
Gift eru Jón Guðmundsson frá
Gautshamri og ungfrú Kristíu
Guðmundsdóttir á Hafrafelli.
Gullfoss kom f fyrradag og
fór í gærdag norður til Akureyrar.
Með skipinu var mesti fjöldi
Reykvíkinga, er brá sér í skeœti-
íör norður.
Tíðln. Norðan stórviðri und-
anfarna daga, með rigningu i
bygð og kaíaldshríð á fjöllum.
Afll góður undanfarið. Hnífs*
dælingar hafa alment fengið frá
2—4 þús. pd. á bát.
Sala Vesturheimseyjanna.
Ylðsjár í Daninorku.
Eins og getið hefir verið i
símlregnunum undanfarið, lagði
stjórnin fram frumvarp, eða rétt*
ara sagt gerðan samning við
Bandaríkjaraenn, utn sölu Vestur.
heimseyjanna (St. Croix, St.
Thomas og St. Jan) um miðjan
f. m., og var salan samþ. i
Eólksþinginu með f>8 atkv. gegn
48, on nú iyrir skömmu segja
tregnirnar að salan hafi verið
feld í Landsþinginu.
Málið horfir þannig við:
Snemma í júlí hatði það kvisast,
að í ráðabruggi væru samningar
um sölu eyjanna milli Dana og
Bandaríkjanna, og var farið að
drepa á þenna orðsveim i blöð-
unmu döiisku, er kváðust hafa
það ettir amerískum blöðum að
samningur í þessa átt væri þegar
gerður og undirskritaður at
seodiherra Dana í Washington
og Bandaríkjastjórn. Blaðið
>Köbenhavn< hafði þegar fullyrt
að samningur þessu aðlútandi
væri þegar gerður. Þótti mönn-
um það einkennilegt að fregnir
um þetta skyldu berast vestan
um hat, og vildu ekki trúa þeim.
Eitt blað (>Nationaltid.«), sero er
andstætt stjórninnl, sendi tíðinda*
mann á lund Edv. Brandes
fjármálaráðherra til þess að spyrj*
ast tyrir um þessar fregnir, en
hann neitaði að nokkur fótur
væri fyrir þessu, en kvað fregn*
irnar mundu stafa frá því er rætt
var um söluna fyrir mörgum
árum. En ennþá héldu þó blöðin
fregn þessari á loíti, og var
Brandes spurður, en neitaði sem
fyrri. Var þá íarið að taja um
að mótmæla þessum fregnum í
Ameriku með því að senda
skeyti þangað um að fregnirnar
væru uppspuni. En utanríkisráð*
herrann Scavenius bannaði að
senda slík skeyti úr úr landinu.
Fyrirspurn f Fólksþinginu um
hvort stjórnin ætlaði frauivegis
að hafa ettirlit með öllum skeyta<
sendingum út úr landinu svaraði
utanríkisráðherrann á þá leið að
meun þóttust geta ráðið af þvi
að sölutréttirnar hefðu eigi við
rök að styðjast.
Fn þann 4. ágúst var þingið
kallað saman fyrir luktum dyrum
og þar skýrði ráðaneytið frá því
að samningur um sölu eyjanna
væri tullgerður og yrði undir*
skrifaður daginn eftir af sendi-
herra Dana i Wasinghton og
utanríkisráðherra Bandamanna,
og skyldi kaupverðið vora 93