Vestri - 10.01.1917, Blaðsíða 2

Vistftl.
i. ni.
,,Ekki stol gráta „Goðafoss11,
heldur safna liði.“
n
Hörmutegra óhapp gat naum*
a#t komið (yrir íslensku þjóðina
á þessuui tímum en Goðatoss.
strandið.
Miklu hörmulegra en þótt hon*
um heiði verið sökt í sjávardjúp,
við því mátti búast á þessum
skelfingartlmnm.
Enginn láir íslensku þjóðinni
þótt hún rifi klæði sín og settist
I sekk og ösku við þessa harmai
fregn.
En hitt má lá henni et hún
situr þar lengi með æðrum og
óbænum yfir þeim, sem hún telur
mestu valda um þetta þjóðarslys.
Þegar Ólöf ríka á Skarði trétti
fall bónda síns í Rifi fyrir Eng-
lendingum varð henni þetta eitt
fyrst að orði: >Ekki skal gráta
Björn bónda, heldur safna liði<.
Sir hefir henni sjállsagt orðið
missirinn, en hún var kjarkkona
og götugkvendi og lét ekki sitja
rið o.iðin ein.
>Ekki skal gráta Goðafoss,
heldur safna liði« á isleuska þjóð<
in nú líka að segja ug ekki láta
sitja við orðin ein.
Safna liði, fylkja sér í þétta
Og fjölmenna fylking til að fylla
skarðið.
t>að er að visu atórt < litlu
samgöngutækin okkar á þessum
tfmum.
En stærra skarð höggvutn vér
sjálfir i þjóðarmetnað vorn og
þjóðarsærad, ef vér blfnum að-
gerðalausir á fiakið af Fossinum
þarna í Straumnesinu.
Því sárara sem oss þótli að
missa þetta óskabarn vort, þvi
ljúfara ætti oss að vera að eigngst
sem allra fyrst annað i þess stað.
Fylla skarðið.
Vér getum þ .ð ekki cins og
nú stendur, heyri ég suma segja.
Má vel vera, að lítt mögulegt sé
að fá skip nú þegar, en vér
getum nú þegar búið oss í leið
angur, með því að saína fé.
Vér getum það heldur ekki,
segir einhver.
Það má enginn íslendingur
láta til sín heyra.
Það teru hugleysis æðrur og
úrtölur kjarklausra aukvisa.
Ætli vér jvorkendum manni,
sem á 120 miljónir króna i lönd-
um og lausum aurum að kaupa
sér bát, þótt hanti kostaði alt ad
miljón króna, en ætti því nær
vfsan stór gróða af kaupunum.
Ég held ekki.
Elgn íslensku þjóðarinnar er
um þessar mundir um 116 milj.
kr., frádregnum skuldum, eftir
reikningi fróðs manns um þá
hluti.*
Einstakir menn meðal islensku
þjóðarinnar víla ekkl íyrlr sér að
*) Iadriði Eíaaríson: nl*jóðW«IgninBl
SJkirair 1*1«, bla. 418.
2
Símfregnir.
10. jan.
Einkaskeyti t.il Mbl., Khöfn 8. jan.:
þjóðverjar hafa tekið Braela (borg í Rúmeníu) og gera árásir A
Galitziu.
fjóðverjar sækja fram við Berethfljót.
Eiukaskeyti til Mbl., Khöfn 9. jan.:
L’loyd George, Briand og Boiaelle sitja á ráðstefnu í Rómaborg
(líklega til að ræða friðarhorfur.
Þjóðvái jar hafa tekið Portanl (borg i Rtlmeníu) og handtekift 4 þús.
ntanns.
Döunku skipunum Dannev rke, Ebro, Vlking og Nsesborg heflr verlö
sákt.
Nefndaráliti um bresku samninganu skilað i gær, en verðtir haldið
leyndu fyrst. um sinn. Liklega vsrður fundur fyrir luktum dyrum í
sameinuðu þingl á morgun til þess að rseða álitið.
Samgöngttmálanefndin hefir lagt, til að landssjóftur kaupi tvöskip;
anuað 6—800 »mál og er því æfclað að annasfc strandferðlr alt að 8
mánuði ársins, en síðar til millilandaferða; hifcfc vöruflutningaskiji
1500—2000 smál.; er það einkutn ætlað til Ameríkuferðá. Eimskipn|
félagið mun sjá um útgerð beggja skipanna.
Nielsett framkvæmdarstjóri Eintskipafélagsins hefir símað lil Rvíku
og beðið að senda háseta t.il hins nýja skips nií með Gullfossi, sem
fer“frá Rvík þessa dagana. Eru um það bil fullgerð kaup á skipi.
Fjátveitinganefndin heflr lagt fcil að ölium starfsmönnúm landsins
vetði borguð dýrtíðaruppbót fyrir 1916 frá 50—5°/0. Jón A Hvanná,
G Sv. o. fl. haía komið fram meft breytingartillögu um að dýrtí8ar|
uppbót verði eingöngu veitt þeim sem þurfa hennar með.
Fjárveitinganefndin leggur og til að landssjóður borgi þeim skaðaj
bætur, er lent.u t hrakningunMtn me8 Floru í sumar. Er gert ráð fjrrir
að þær nemi um 20 þtis kr.
ieggja hundruð þúsunda króna f
arðvænleg fyrirtæki þó með alli
miktlli áhættu sé og þótt þeir
verði að gera það með lánsfé,
Oss þykir vænt um þessa menn
og lofum þá að maklegleikum
fyrir áræði þeirra og dugnað.
t>að er þeim að þakka að um
20 tslenskir botnvörpungar, hver
sjálfsagt nú um 200,000 króna
virði, fljóta fyrir landi voru, auk
um 30 mótorskipa og 400 minnl
mótorbGn, ogþennan flota höfum
vér eignast á fáum árum.
Á þá öll þjóðin að velkja það
lengi fyrir sér, að ráðast i að
fylia skarðið fyrir >Goðafoss<
með nýjum bát, þótt hann kosti
segjum alt að einni miljón, til að
beeta úr bráðri lífsnauðsyn sinni
á auknum flutningatækjum, og
það með minni áhæltu og eins
mikiili arðsemi og þeir einstak.
lingar þjóðfélagsins, sem leggja
oííjár í sjávarútveginn?
Þ»að má ekki heyrast.
Því meiri sem liðsaftiaðurion
er meðal þjóðarinnar, til að hrinda
þessu lffsnauðsynjamáii hennar
áfram með sameiginlegri fjársöfn
un, þvi minni er áhættan fyrir
hvern einstakan liðsmann.
H4r veltur aðeins á því a ð
v i 1 j a, vilja sýna manndóm, vilja
sýna rækt við Eimskipafélagið,
sem er bein af vorum beinum og
hold af v*ru holdi, rækt við
landið sitt, rækt við þjóðina
sina.
Vér megum ekki láta oss vaxa
það i attguni, þótt heill her af
örðugleikum umkringi oss á
þessum vandræðatimum i heim
inum.
Gegnum þ t herfylkingu eigum
vér að ryðjast með sameinuðu n
kröftum.
Það kostar oss miklu metra
að iáta hugfallast og halda að
oss höndum í þessu máli, en að
sýna hug og dug.
Þær skifta vist hundruðum
þúsunda krónurnar, sem vér
höíum óbeinlínis grætt á Foss-
unum þann stutta ttma, sem þeir
voru báðir í förum.
F.igum vér að iáta þann gróða
ganga oss Úr greipum framvegis
fyrir hugleysi og aðgerðaleysi?
Og það eftirmæli lætur >Goða
foss< eftir sig, að hafa bjargað
Norðurlandi frá hugri og harð*
rétti. þegar hafísinnn lokaði því
fyrir öllum öðrum skipum vorið
1915-
Og af hverju? Af þvi vér
áttum hann sjálfir.
Þetta ættu Notðiendingar að
muna, þetta ætti öll þjóðin að
muna.
Nú er spurningin: eigum vér
að sktíða aftur undir verndun
útlendra gróðafélaga, eða reyna
að standa á eigin fótum i sam.
göngumálum vorum, þrátt fyrir
þetta slys? —
Ég heyri sagt, «ð framkv»md»
arstjóri Eimskipafél" gsins sé far-
inn til útlanda, til að leita fyrir
sér um útvegun á skipi, og að
félagsstjórnin bjóði út nýtt hlutafé
alt að 600,000 krónur.
Hafi hún sæl gjört. Söfaum
liði, leggjum peningana á borðið
i hamingjunnar nafni. Nauðsyn
vor heimtar það, þjóðarsærad
vor heimtar það.
Vér getum það, ef vér viljum.
Nefni ég þar fyrst til kaup-
mannastéttina, þá útvegsmennina,
sem undanfarin ár hafa grætt
offj r á útveg sinum, þá bændur
Qg búilið, vinnuhjú og lausamenn
sveitatélög og sýslufélög. Allir
eiga að leggja i þessa guðskistu.
>Margar hendur vinna létt
verk< og >Gud hjáipar þeim
sem hjálpar sér sjálfur.<
Vigur, á Gamlarsdag igib.
Sigurður Stefánsson.
Henryk Sicnklewicz heims*
kitnnui pólskur sknldsagnshöfnndur
er lafcinn Hann þðlti bera aí
öllum sk ildutn í fððmlandi sínu
og hlaut Nobelsvetðlauniu fynr
nokkrum árutn. Einhver helsta
skáldsaga hans er talin „Qou Vadis“
sem Porsteinn Gíslason þýddi á
íslensku fyrir nokkrum árum. Heflr
sú saga hlotið mikið lof fyrir hina
meistaralegu og skáldlegu fram.
setning höf. santfara lýsingum hans
á lifl Rómverja.
í Danmðtku erulátnir: Saabye
myndhöggvari. P. Tfi. Nielsen,
þjóðþingsmaður, einn af fremri
þingmöunum Dana, og Jetichau
doiidarstjóri i innani ikisráðaneytinu
og áður fólksþingemaður.
t Jén Thorareusea ffrá atór*
holti; iést í Reykjavík á aðfangadag
s. I. eftir stutta legu í lungnabólgu.
Jón var sonur sr. Jóns Thorarem
sens (Bjarna skálds) og konu hans
Jakobínu Jónsdóttur. Hann var
kvamtur fyrst Elínu Jónsdóttur frá
Bæ, og nú fyrir tveiro mánttðum
Klísabelu Valdimarsdóttur frá
Hnifsdal.
Jón heit. var talsvert skáldmæltj
ur, eins og haan átti kyn til og að
ýmsu allvel geflnn. Hann varft 44
ára að aldri.
,Goftafoss*. Umboösmaður
vátryggingarfélagsfélags þess, er
Goðafoss var trygður i, kapteinn
C. Trolle, kom hingað mvft Gull*
fossi og fór norður á strandstaðinn
í því skyni að athuga aðstððuna
með Goðafoss. Hyggur hann fast-
lega að takast megi aft ná skipinu
fram, og heflr þegar lagt drðg
fyrir að fá björgunarskip írá úti
lðndum í því skyni.
Nýárssund. Kappsund fór íram
í Reykjavík 1. janúar, eins og venj*
hefir verið til undanfaríð. lOþreyttu
sundió. Ulutskarpastur varö Eri|
ingur Pálsson, eins og undanfatiu
ár, aynti miiii marka (100 íaðma)
á 344/t sek.
Aðajfuodor
CngmenuaféUga lstirftlnga
verður haldinn
næstk, suunud. kl. 81/* slftd.
Lagabreytingar og fleiri áríft*
andi mál Hggja fyrir fundinum.
Prjúnavél
óskast keypt.
Ritstjóri visnr 4> ...