Skólablaðið - 01.10.1908, Page 4

12
SKÓLABLAÐIÐ
þessi hluti kversins, hinn síðari, er
4 arkir að stærð; letur og pappír er
ágætt og kverið er selt í mjög lag-
legu og sterku skóla-bóka bandi.
Pegar þess heyrðist getið, að frk.
Laufey væri að búa til stafrófskver,
hugðu víst mörg börn í Reykjavík
gott til, og kennarar sem til þektu,
ekki síður. Svo mikið orð ljek á því,
hve lagin hún væri að tala við börn
og fræða þau.
Að því er þennan hluta kversins
snertir hafa vonirnar varla brugðist.
Kverið virðist vera ágæt barnabók, og
ber margt til.
Lesæfingunum er skynsamlega skipað,
og æfingar t. d., í annarlegum hljóðum,
vel valdar.
Efni kversins er við barna hæfi og
orðfæri og framsetning svo ljett og
einfalt sem framast verður kosið. Mest
af efninu er tekið úr daglega lífinu,
úr daglegri iðju barna og leikjum
eða þá frá náttúrunni: sól og söng-
fuglar, blóm og blíða vorsins og mun
kverið því reynast laðandi til lestrar fyr-
ir börn.
Fjölda margar myndir eru í því eft-
ir Ásgrím Jónsson málara og fleiri,
og eru yfir höfuð heppilega valdar, og
góðar myndir. Hunds og kattarmynd
hefði þó átt að vera hægt að fá betri.
Fáein einföld barna- söngva lög eru
í kverinu til upplyftingar ogskemtun-
ar.
Frágangur allur á því er góður;
prentvilla víst engin, ekki svo að vart
hafi orðið, við fyrsta yfirlestur.
Rað þykir ef til vill enginn merkur
viðburður í íslenskum bókmentum,
þó að út komi eitt stafrófskver til við-
bótar við þau, sem fyrir eru, en fyrir
hvern þann, sem á að kenna barni
lestur, er þó mikill fengur í góðu staf-
rófskveri.
Pað er spá vor, að þessu verði vél
tekið.
Kæra yfir veitingu kennarastarfs-
Kennari, »sem hefir 14 ára starfsemi
við skólakenslu að baki sjer og mikil
°g góð meðmæli« ber sig uppundan
því að skólanefnd hafi neitað sjer um
kennarastöðu, en veitt hana öðrum,
sem engin meðmæli hafi. —
Um það er ekkert að segja. Skóla-
nefndin verður að ráða því, hvern
kennarann hún ræður, og sú ráðning
verður á hennar ábyrgð.
Hitt er verra, að sami kennarinn
telur sig flekaðan af skólanefndinni,
brugðið heit við sig, eða gengið á
gerðan samning, þó munnlegur væri.
Og annað það, að »útvalning« þess
kennara sem happið hlaut, »sje svo til
orðin, að hann hafi sjálfur gefið sjer
atkvæði, sem nefndarmaður og þann-
ig fengið meiri hluta atkvæða (3 af 5);
hann sje þannig kosinn með aðeins2
ögmætum atkvæðum, því að sam-
kvæmt 28. gr. laga um fræðslu barna,
hafi enginn nefndarmaður atkvæðisrjett
um þau mál sem snerta hann sjálfan
sjerstaklega«.
það er auðvitað ótilhlýðilegt og
rangt af skóiauefnd að draga kannara
á tálar með óheilum loforðum, eða gefa
honum svikular vonir, sem hann lífir
á alt sumarið, en stendur svo uppi
atvinnulaus að haustinu, þegar orðið
er of seint að leita sjer atvinnu ann-
arstaðar; en erfiðara er að rjett hluta
þeirra kennara, sem verða fyrir því 1
Það er og tvímælalaust rangt, að
kennari sem situr í skólanefnd, greiði
atkvæði um það, hvort honum skuli
veitt starf við skólann eða ekki, hvort
heldur er að ræða um aðalkennara
starf eða hjálparkennara.
Væri óskandi að kennarar sem kosn-
ir eru í skólanefnd, gerðu sem minst
að því að raka eld að sinni köku um
fram það, sem lög leyfa. Rað mundi
gera þá miður eftirsóknarverða til
nefndarstarfa, svo æskilegt sem það
þó er, að kunnugleika þeirra á skóla-
haldi og fræðslumálum njóti þar við.
-^zr
yz/iss
mmmmigu
p forpcka -^ígupS^onar
skrifar sjera Böðvar Bjarnason í 44.
tlbl »Vestra«. Nú, þegar aldarafmæli
hans taki að nálgast, verði mönnum
tíðrætt um hvernig eigi að heiðra
minningu hans. Væri unt að spyrja
öldunginn sjálfan ráða í þessu efni,
mundi hann svara: »»Viljið þjer geyma
og heiðra minningu míiia, þá gerið
það með því að setja á stofn Lýð-
háskóla, ekki sökum þess, að þann-
g muni minning mín geymast best,
heldur sökum þess að á þann hátt
getur hún orðið þjóðinni minni kæru
til mestrar blessunar««.
Höf. vil! láta skjóta saman fje og
sumstaðar þegar tekið að efna til sam-
skota á þessu sumri, og landsjóð taka
þar við, sem samskotafjeð brestur.
Skuli skólinn rekinn fyrir landsjóðs
fje, og telur höf. sjálfsagt, að skólinn
standi á Rafnseyri,fæðingarstað Jóns
Sigurðssonar og æskustöðvum.
Milii hafs og hlíða-
Bi$kup$emb«ttið
Hallgrímur biskup Sveinsson
hefur hinn 19. f. m. fengið lausn frá
embættí sakir heilsubrests.
í dag teku r sjera R ó r h a 11 u r B j a r n a-
son prófessor, forstöðumaður presta-
skólans, við biskupsembættinu. Rað
þykir litlum tíðindum sæta; engum
hefur víst dottið neinn annar í hug. —
Fremur kemur það óvænt, að hann
verður vígður hjer í landi. Hallgrím-
ur biskup vígír hann 4. þ. m. —
nám$$tyrkurinn vid binn almcnna mcntaskóla
vill »F*jóðviljinn« að verði hækkaður
af því að fyrirkomulag skólans sje nú
orðið breytt; »neðri deildin er ekkert
annað en gagnfræðaskóli með sama
fyrirkomulagi og Akureyrarskólinn«,
segir blaðið.
Námsstyrkurinn til Akureyrarskólans
er nú 400 kr. á ári, en námsstyrkur-
inn við hinn almenna mentaskóla er
2000 krónur á ári; þar að auki er
námspiltum þar veittar 720 kr. húsa-
leigustyrkur á ári.
Ekki væri ósanngjarnt, að gagn-
fræðadeild hins alménna mentaskóla
hefði sama, eða líkan, námsstyrk eins
og Akureyrarskólinn. Rað væri þá,
eins og nú stendur 400 kr. Pá er
námsstyrkur lærdómsdeildarinnar,
embættismannaefnanna, 1600 kr. auk
húsaleigustyrksins.
Ef hækka skal til muna þer.nan styrk,
virðist ekki áktæðulanst að hækka líka,
og það meira en að sama skapi nám-
styrk til Akureyrarskólans.
Annars er sumt í þessari »F*jóðvilja«
grein talsvert torskilið, þar á meðal
klausan um að »verja 30 — 40 þús. kr.
úr landsjóði á ári til þess að hjálpa
efnuðustu mönnum landsins og Reyk-
víkingum til að menta börn sín« —
einkum þegar litið er á athugasemd
fjárlaganna um úthlutun styrktarfjár
hins almenna mentaskóla; hún er á
þessa leið: Húsaleigustyrk og náms-
styrk má aðeins veita efnilegum reglu-
mönnum ogefnalitlum nemendum, og
gangi að öðru jöfnu utanbæjar-
nemendur fyrir bæjarnemendum.
Og ekki hefir þess verið getið, að
brotin hafi verið þessi regla við út-
hlutun fjárins. —
Tyrsti októbcr
er dagurinn, sem flestir skólar hjer
á iandi byrja ársstarfið. Stórtíðindi
gerast þennan dag, í dag, þar sem
hinn nýi kennaraskóli er vígður
og settur, og lagaskólinn er settur.
Breyting verður og í dag á Akur-
eyrarskólunum, þar sem Jón Hjalta-
lín skólastjóri lætnr nú at' skólastjórn
og kenslu ; Stefán Stefansson tekur við.
Nýjan forstöðumann hefir og Flens
borgarskólinn fengið, Ögmund Sig-
urðsson, sem um mörg ár hefir verið
þar kennari, og jafnan vel metinn.
Um hinn nýja kennaraskóla hafa sótt
50 manns, um lagaskólann 5, um
um Flensborgarskólann 84. í menta-
skólanum verður og mannkvæmt f
vetur.
I næsta blaði verður skýrsla um
aðsókn alha hinna helstu skóla lands-
ins, sem til frjettist.
Gjðiddððí Skólablaösins
er 1. október.
Útgefandi:
HIÐ ISLENSKA KENNARAFJELAG.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
JÓN Þórarinsson.
Prentsmiðja D. Östlunds.