Skólablaðið - 15.02.1911, Síða 7
SKÓLABLAÐIÐ
39
Líklega hefur enginn maður á landinu átt von á nýju frum-
varpi til laga um frœðsla œskulýðsins frá stjórninni inn á þing
i vetur. Framanskráð frumvarp er þvt' sannarlega nýmæli.
Þegar ráðherra segir: »Skip mitt er komið að landi«, er
svo sem eðlilegt að við spyrjum: «Hvað hefur það að færa« ?
— Hvaða breytingu liefur þetta frumvarp að færa á þeirri fræðslu
æskulýðsins, sem fyrirskipuð er með gildandi fræðslulögum?
Markar það framför eða afturför?
Því er fljót svarað. Það markar afturför, og hana stór-
kostlega.
Skyldunám: barna samkvæmt þessu frumvarpi nær ein-
ungis til 12 ára, en í gildandi lögum til i4 ára. í þessu
nýja stjórnarfrumvarpi eru frœðslukröfurnar því eðlilega minni,
þær er gert er að skyldu að fullnœg]a. Hér er stigið afturábak
aftur það spor, sem stigið var fram með fræðslulögunum 22/n
1907, að því er fræðslukröfurnar snertir og námsskyldu barna.
Ekki stoðar það neitt að vitna til þess, að frumvarpið geri
ráð fyrir víðtækari, almennari ungmennafrœðslu, þar sem ætlast
sé til, þess að einn ungmennaskóli verði í hverri sýslu; því að
enginn unglingur eftir 12 ára aldur er skyldur til að ganga í
þessa skóla, og því engin trygging fyrir því, að þeir verði not-
aðir; En fríviljugir unglingaskólar eru ekkert nýmæli, eins og
kunnugt er; þeir hafa undanfarin ár verið stofnaðir, hvar sem
þörf hefur þótt, og flestir fengið styrk úr landsjóðí. Á þessum
vetri muuu þannig starfa undir 20 sltkir skólar, og innan handar
að fjölga þeim eftir því sem þörfin krefur; en hækka þarf þá
auðvitaö fjárframlag úr landssjóði til þeirra.
En afturförin er engan veginn fólgin í því einu, að skyldu-
námið er minkað.
Fræðslulögin frá 1907 stefna að því, að þeir nienn, sem
hafa barnafræðsluna á hendi til hjálpar heimilunum, séu, eða
verði að minsta kosti með tímanum, sérmentaðir menn t upp-
eldis- og kenslu.ræðum, menn sem trúandi sé til jaess að ha.a
holl uppeldisáhrif á börnin, sem hafa tök á að hafa heillavænleg
áhrif á luigsunarhátt þeirra og hjarta rneð kenslunrii. Þetta starf
vita nú flestir menn, að á að vera aðalstarf barnakennarans, það
starf, sem börnin mannast mest af og búa lengst að í lífiriu.