Skólablaðið - 01.01.1921, Blaðsíða 8

8
SKÓLABLAÐIÐ
Jan. 1921
orðið eða orðin, sem þau eiga að fram-
leiða, t. d. i 1; svo ritar hann á töfluna
stafi, t. d. v, g, t, sp, þ, b. Gæta þarf
þess, að hafa hreint loft, þar sem þess-
ar æfingar eru gerðar. Nú anda bömin
inn, þannig að kviðarholið belgist út.
Leikfimisöndun, sem lyftir brjósti og
öxlum, stoðar ekki við raddæfingar. þeg-
ar börnin hafa andað vel að sjer, gefa
þau frá sjer hljóðið, þ. e. anda því út.
Gæta þarf þess, að þau stríkki ekki á
hálsvöðvunum, því að það kyrkir hljóð-
ið, straumurinn þarf að koma óhindrað-
ur frá lungunum. Sje höndin lögð á bak
bamsins, á meðan það framber hljóðið,
þá finst þar titringur, ef barnið notar
röddina rjett; allur bolurinn á sem sje
að hjálpa til að framleiða hljóðið. Sje
þetta gert daglega, verður röddin
hreinni og sterkari, og málfærið skýr-
ara, og er ekki hætt við að lestur og
ræða þreyti, þegar röddin er notuð á
rjettan hátt.
Áríðandi er að námsefni þyngist með
vaxandi þroska bamsins. þegar það
hefir vald yfir allmiklum forða af orð-
um, fær það bækur. Ekki má fá því eina
litla lesbók, til að þvæla í allan vetur-
inn. Fjöldi af bókum þarf að vera hand-
bær í kenslustofunni. þær þurfa að vera
vel valdar með tilliti til þroska bam-
anna. þau þurfa að hafa fullkomið frelsi
til að nota þær. Fyrst gera þau lítið
annað en skoða myndir, en brátt fara
nokkur að lesa. Veitist það erfitt í
fyrstu og er þeim veitt hjálp eftir ósk-
um þeirra, og skoðast hún sem greiði;
fá svo bömin alt aðra afstöðu gagnvart
náminu, en þegar þau eru þvinguð til
lestrar.
þessi aðferð ætti að vera viðhöfð í öll-
um bekkjum skólans, að leyfa börnun-
um að velja úr fjölda bóka, taka þær
heim og búa sig svo undir að skemta
með upplestri í skólanum. Ágætt er og
að láta börnin kjósa þann, er best hefir
lesið og valið, til að fara inn í annan
bekk og skemta bömunum þar.
þar sem bömin hafa öll sömu bókina,
eru engir verulegir áheyrendur. það er
ekki ánægjulegt að gefa öðrum það sem
þeir þegar hafa og kæra sig ekki um.
En önnur verður afstaðan beri lesand-
inn fram það sem hann hefir valið og
veit að er gott, og sje hann jafnframt
viss um, að áheyrendurnir muni virða
það og fagna því, þá fyrst hefir hann
ástæðu til að leggja sig allan fram við
lesturinn.
Fáar aðferðir munu óheillavænlegri
en sú, að láta eitt bamið lesa hátt og hin
öll fylgjast með í bókum sínum. það
hindrar einstaklingana frá að renna
auganu eftir línunum með þeim hraða,
sem þeim er eiginlegastur. það dregur
og athyglina frá heildarhugsuninni,
merg málsins, og festir hana um of við
formhliðina.
það sem lesið er upphátt, ætti jafn-
an að vera nýtt fyrir sem flesta í bekkn-
um, og athygli allra ætti að vera bundin
fast við það, en þetta fæst að eins með
miklu og ágætu úrvali bóka. En það er
stærsta atriðið í allri lestrarkenslunni.
Át, melting og vöxtur sjer um sig sjálft
að miklu leyti, ef sjeð er fyrir nógu af
hollri, vel valinni og bragðgóðri fæðu.
Svo er og um námsefnið, sje það ágætt,
þróast lestrarkunnáttan af sjálfu sjer
að miklu leyti. (Meira).
Stgr. A.
----o----
Kórvillur í uppeldi.
(Útdráttur úr erindi fluttu á 11. kennara-
fundi Norðurlanda af prófessor Lundell
frá Uppsölum. — Lausl. þýðing).
------Við tölum alt af um, að við kenn-
um fyrir lífið en ekki fyrir skólann. En —
er það nú í raun og veru þannig? Hinn
æðri skóli og smámyndin af honum — al-