Vísir - 16.07.1959, Blaðsíða 5

Fimmtudaginn 16. júlí 1959
VÍSIfc
Stærð gróðurlntsa hefur
tífaldazt á sl. 20 árum.
l oni flatarwnáli O
/ní$. ferwn. fyrir 20 áriisst.
Eru nú orðin um 90 þús. fermetrar.
Talið er að á síðasta ári hafi Núpi í Dýrafirði lítið gróður-
gróðurhús hér á landi þakið jhús í garði sínum ,,Skrúð‘‘. Ár-
sem svarar 9 hekturum lands
eða um 90 þúsund fermetrum.
Frá þessu er skýrt í síðasta
hefti Garyrkjuritsins og þar er
fróðlegt yfirlit yfir þróun
gróðurhúsaræktunar frá því að
fyrst er byrjað á henni, sem
raunverulega er ekki fyrr en
laust eftir 1920, enda þótt til-
raun í þessu skyni hafi verið
gerð áður, eða skömmu fyrir
aldamótin síðustu. í þessari
yfirlitsgrein segir m. a.:
,,Árið 1896 reisti Knudsen
kaupmaður á Sauðárkróki
fyrsta gróðurhúsið hér á landi.
Það var lítið og hitað upp með
hrossataði um vortímann Knud
sen ræktaði í húsinu innijurtir
og blómplöntur, sem síðar
voru gróðursettar á bersvæði.
Eigi fara síðan sögur af bygg-
ing'u gróðurhúsa þar til árið
1924. Þá verða þáttaskil í upp-
eldi og ræktun nvtjajurta hér
á landi. Ný atvinnugrein, gróð-
urhúsaræktun kemur til sög-
unnar. Árið 1924 voru byggð
fyrstu gróðurhúsin, sem hituð
voru upp með hveravatni.
Annað húsið var reist á Reykj-
um í Mosfellssveit undir leið-
sögu Danans Joh. Boeskov
garðyrkjumanns, en á vegum
Bjarna Ásgeirssonar bónda og
alþingismanns þar. Hitt húsið
var byggt við Laugalækinn,
rétt fyrir neðan Þvottalaugarn-
ar í Reykjavík í landi Carl
Olsens stórkaupmanns, og var
hann eigandi þess. Þá um sum-
arið reisti Einar Helgason garð-
yrkjustjóri lítið gróðurhús við
íbúðarhús sitt við Laufásveg-
inn í Reykjávík og hitaði það
upp með kolum og hrossataði.
Árið 1925 reisti Ragnar Ás-
geirsson ráðunatur lítið gróð-
urhús í Gróðrarstöðinni í
Reykjavík. Þetta sama sumar
byggði Joh. Boeskov tvö gróð-
urhús á landi sínu Blómvangi,
sem er úr landi Reykjahvols
í Mosfellssveit. Þá reisti séra
Sigtryggur Guðlaugsson á
ið 1927 eru komin upp 3 gróð-
urhús á Reykjum í Mosfells-
sveit, hjá Bjarna Ásgeirssvni
bónda þar og tvö hús hjá Joh.
Boeskov í Blómvangi. Helgi
Finnbogason bóndi á Reykja-
hvoli bvggði eitt stórt gróður-
hús 1927 og Einar Helgason
lítið gróðurhús við íbúðarhús
sitt í Reykjavík. Húsið var hit-
að upp með koksi. Þetta sama
ár byggði A. C. Höyer Jóhann-
í heiminum eru nú taldar
40 millj. flóttamanna.
esson eitt 32 fermetra gróður-
hús í Hveradölum á Hellis-
heiði.“
Fram til ársins 1929 eru eng-
ar yfirlitstölur um stærð gróð- •
urhúsa hér á. landi. En þá er v*rkri þátttöku ríkja og félags-
byrjað að mæla stærð þeirra og samtaka livarvetna í heimin-
hefur verið gert árlega eftir um-
Af þeim skc^Isr 15 onilljéaiir
húsoiæði.
Flóttamannaárið hófst
með' Auk
það. Árið 1929 voru gróðurhús
að stærð 1200 fermetrar hér á
landi. Tíu árum síðar höfðu þau
stækkað upp í 9264 fermetrar,
en síðan hafa þau því sem næst
tífaldazt að stærð.
Tveir þriðju hlutar gróður-
húsanna eru að jafnaði notaðir
til matjurtaræktunar, þ. e. fyr-
ir tómata, gúrkur, salat o. fl.
en þriðjungur til blómarækt-
unar.
Menn ruppluðu og rændu
sæluhúsinu við Kofviðarhól.
Yfirvaldið varð að áminna
ferðamenn.
Hér fer á eftir „auglýsing
frá lögreglustjóranum í Árnes-
sýslu“, varðandi sæluhús á
Kolviðarhóli, sem birtist í
blaðinu Víkverji í ágústmán-
uði 1873. Hún er svolátandi:
„Flestir fulltíðarmenn á
Suðurlandi, sem fara um Hell-
isheiði, vita að á Kolviðarhóli
undir Hellisskarði er sæ^uhús
til bjargar og þæginda þeim,
er þar ferðast um; Það vita þeir
og, að með það á að fara svo
sem nokkurskonar óskurnað
egg, og að það tjáir ekki að
rupla það og ræna sjálft eða' á-
höldum þess. En það er öðru
nær en að eftir þessu sé tekið,
því þar eru margoft brotnir
gluggar af ásettu ráði, stolið
bæði rekum, rúmstokkum af
eg fór þar um, var húsið opið,
því þá var búið að brjóta hurð-
ina, og lágu rifrildi af henni
hingað og þangað.
Með því þessi ósómi férða-
manna engan veginn má eiga
sér stað, og drjúg hegning ligg-
ur við slíkum afbrotum gegn
alþjóðlegri stjórn, aðvarast all-
ir þeir sem koma við í sælu-
húsinu, að hafa slíka óhæfu í
frammi, sem nú var um getið,
því þeir ættu að vita að margra
manna líf og héilsa getur verið
í ve'ði þegar að. sæluhúsinu
kemur, og það er ónotandi fyrir
gripdeildir og illa meðferð
hússins — sem ætið ber að loka,
þegar við það er skilið — eins
og hitt, að við nefndum afbrot-
um, þegar þau sannast upp á
Sameinuðu þjóðirnar sam-
þykktu í desember i fyrra að
gera alheimsátak til að leysa
flóttamannavandamálið. Mönn-
um telst svo til,- að tala, flótta-
manna eftir seinni heimsstyrj-
öldina sé um 40 milljónir. Af
þessum mikla fjölda eru 15
milljónir enn heimilislausar.
Rúmar tvær milljónir lifa við
svo bág kjör, að Sameinuðu
þjóðirnar verða bókstaflega að
halda í þeim lífinu.
49 ríki taka virkan þátt í
flóttamannaárinu, og kirkju-
leiðtogar um allan heim hafa
orðið við þeirri áskorun S.Þ. að
reyna með ýmsu móti að fá fólk
til að taka þátt í flóttamanna-
hjálpinni. Jóhannes XXIII.
páfi hefur sent öllum róm-
versk-kaþólskum mönnum
boðskap, og aðrir kirkjuleið-
togar hafa einnig hvatt söfnuði
sína til virkrar þátttöku. Dag
Hammarskjöld, framkvæmda-
stjóri S.Þ., sendi sérstaka á-
þess hafa Norðmenn og:
Svíar ,,í anda flóttamannaárs-
ins“ staðfest sáttmála frá
1957, sem tryggir flóttamönn-
um á skipum ákveðin grund-
vallarréttindi, eins og land-
göngurétt, persónuleg skilríki
o. s. frv. Þessi sáttmáli hefur nú
einnig verið staðfestur af
Belgíu, Frakklandi og Mar-
okkó. Belgía hefur boðizt til að
taka við 3000 flóttamönnum úr
búðum í Austurríki, Grikk-
landi og Ítalíu eða hjálpa þein\
til að eignast framtíðarheim-
kynni í því landi þar sem þeir
dveljast nú eða því landi sem
þeir vilja komast til.
Frá Bandaríkjunum hafa
Sameinuðu þjóðirnar fengið
1.630.000 dollara í tilefni af'
flóttamannaárinu, og eiga
700.000 þeirra að fara til for-
stj óra flóttamannahj álparinnar,
200.000 beint til hjálpar kín-
verskum flóttamönnum í Hong-
kong og 730.000 til flutninga á
flóttamönnum af evrópskum
uppruna frá Kína. Talið er að
enn séu 9000 flóttamenn frá
Evrópu, einkum af rússneskum
skorun til íbúa heimsins, þegar uppruna á þessu svæði. Þetta
flóttamannaárið hófst, þar sem fólk er nú smám saman flutt
AFCREIDSLUSTÚLKA
óskast nú þegar.
SÍLD OG FISKUR, Bræðraborgarstíg 5.
Bremsuborðar í riíllum
loftinu m. fl. og menn svífast einhvern, liggur eins og áður
ekki einu sinni að mölva hurð er nefnt, töluverð hegning, og
hússins, því í gærdag þegar ætti enginn að treysta því, að
slík ódæðisverk ekki geti kom-
ið í ljós, því það er eins með
þau og önnur glæpaverk, að
Þykktir Yin’’ —
Breidd 1% — 5”
Einnig bremsuborðar í settum.
SMYKILL, Húsi Sameinaða. — Sínii 1-22-60.

Iðnadarmálasítoíiiiiii Islancls
verður lokuð vegna sumarleyfa 20. júlí til 11. ágúst.
hann skoraði á þá að íhuga hin
mannlegu vandamál flótta-
mannavandamálsins og leggja
fram sinn skerf til lausnar því.
Þegar hafa komið í Ijós á-
vextir þessarar við'leitni Sam-
einuðu þjóðanna. Forstjóri
flóttamanna hjálparinnar,
burt, jafnóðum og tilboð berast
um flutninga og hæli. Flótta-
mannaráðið í Noregi hefur lagt
fram 35.000 norskar krónur til
flutninga á flóttafólki.
Handa þeim flóttamönnum,
sem koma beint undir forstjóra
flóttamannahjálparinnar, von-
Auguste R. Lindt, hefur skýrt ^ ast Lindt til að geta safnað 9-
frá því, að mörg lönd hafi heitið milljónum dollara á árinu 1960.
að leggja fram fjármagn, vistir, I Á þessu ári er gert ráð fyrir
heimili og flutningatæki, svo | hjálp við flóttafólk, sem nemur
eitthvað sé nefnt. Þannig hafa 4.700.000 dollurum. Af þeirri.
Norðmenn, Danir og Svíar enn upphæð hafa þegar safnazt
tekið við hópum flóttamanna.1 3.373.500 dollarar.
Þeir náðu sökudólginum
eftir 15 ár.
Guðanundur OafiíeBsson kom á
fornar slóðir í VesfnrBieimi.
Guðmundur Daníelsson rit-
það, sem í mykrunum er hulið höfundur er fyrir skemmstu
um stund, kemur oft í ljós þó
seint verði, en þá er refsidóm-
urinn viss.
Skrifstofu Árnessýslu, -
20.7. 1873.
Þ. JónssonJ*
Handtökuskipun
á Dave Beck.
Skipun hefir verið gefin
út urn það að taka Dave
Beck, fyrrum formann flutn-
korhinn heim úr ferðalagi um
Bandaríkin.
Fór (?uðmundur utan þann
stendur á bökkum' Stóru
Norðurár, Rio Grande del
Norte, og-skilur á milli Banda-
ríkjanna og Mexíkós. Guð-
mundur hafði raunar komið þar
16- maí, og kom heim aftur 7. áður, svo sem getið var í bók
þessa mánaðar. Fór hann víða hans „Á langferðaleiðum", því
og dvaldist um það bil viku-jað þá -svam hann fljótið og
tíma á ýmsum stöðum, þar sem sté fæti á mexíkanska grund í
hann kynntist mönnum og mál- ' algeru óleyfi allra yfirvalda.
efnum, en um hvort tveggja Skömmu áður en hann kom þar
mun hann skrifa nokkrar grein í þetta skipti, höfðu þeir aðilar,.
ar í Vísi á næstunni-. Meðaljer buðu Guðmundi vestur, sent
annars kom Guðmundur til blöðum staðarins þýðingu á frá.
smáborgar, • Garden City
Karisasfylki, en sú borg þykir
gott dæmi um lítið bæjarfélag,
sem er að öllu leyti ólíkt stór-
ingasambandsing í Bandaríkj- borgúnum, sem mesta eftir-
tekt vekja.
Þá fór Guðmundur einnig til
E1 Paso í Texas, en sú borg
unum, fastan vegna þess- að
hann hafði ekki mætt í rétti og
svarað ákæru á hendur sér.
Beck er sakaður um að hafa
tekið við .þvi -sem svarar 4.00. framkvæmdastjórum flutninga-
þúsund krónum frá' .tveimm fyrirtækja 1 mútur.-
sögn hans af því, er hann braut
lögin forðum, svo að hann var
frægur maður er hann kom þar.
Hitti hann meðal annars landa-
mæraverði staðarins, og þóttust
þeir góðir að handsama söku-
dólginn eftir 15 ár!
Vísir væntir þess, að lesend-
ur hafi gaman af greinum Guð-
mundar, enda hefir hann ,frá
mörgu að segja. “ " ' _•