Vísir - 27.11.1959, Qupperneq 7

Föstudaginn 27. nóvember 1959
VlSIB
Þjóðleikhúsið:
Edward sortur mimi
eitir Nocl Líinfjl&t/ oej Rohert
$í&rl&8j. tcikstgóri tnciriiH Ií ntif/c.
Seint er um langan veg aö
spyrja sönn tíðindi, svo (. d.
]bað, að fyrir tólf árum hafði
komið fram leikrit í Englandi,
sem gengið hafði á leiksviði í
London í tvö ár samfleytt, og
úr því að fréttin hafði borizt,
þá skuli það dagfari og náttfari
sett á svið Þjóðleikhússins.
Þetta ber ekki svo að skilja.
að leikritið ,,Edward sonur
minn“ eigi ekkert erindi út
hingað, að áliti undirritaðs,
þetta er dágóður æsileikur, sem
hefur nokkra góða kosti. býður
Höfundar þessa leikrits eru
Afríkumaðurinn Noel Langley
og Englendingurinn Robert
Morley, sem er sjálfur leikari
og lék aðalhlutverkið í þessu
leikriíi, bæði í Lonaon og New
York. En kunnátta hans og
þekking á leikarastarfinu og
sviðinu gerir það að verkum,
að leikritið er girnileg til fróð-
leiks fyrir leikara. Og sú hefur
ekki sízt orðið raunin hér og
árangur — sérstaklega góður.
fágætlega jafngóður leikur.
Leikur þeirra Vals Gíslason-
Ðr. Larry Parker (Róbert Arnfinnsson) og Evelyn Holt (Regína
Þórðardóttir).
góðum leikurum upp á tæki-
færi, enda mun sú raunin, að
þetta er eitt af „uppáhalds-
stykkjum“ leikara, og líka sam
ið af leikurum, en ekki virki-
legum skáldum. Það er m. ö.
o. ekki alveg rétt, sem gefið
hefur verið í skyn, að hér sé
um ekta sorgarleik að ræða.
Því er ekki að neita, að regin-
djúp er staðfest milli þessa
leikrits og ,,Blóðbrullaupsins“,
sem Þjóðleikhúsið neyðist nú
til að hætta sýningum á (um
sama leyti sem L. R. neyðist
og til að hætta að sýna hið á-
gæta leikrit „Sex persónur leita
höfundar“), en „Deleríur og
„Tengdasonur“ ætla að ganga
endalaust, og mér þykir bara
trúlegt, að „Edward“ verði
langlífur á sviðinu hér.
En ekki kembdi hann hær-
urnar eftir leikritinu að dæma.
Það þarf sterk bein til að þola
góða daga, segir einhvers stað-
ar. og svo er um margan ung-
linginn, þannig fór um „Ed-
ward son minn“, leikritinu er
víst ætlað að fletta ofan af
stjórnlausu eftirlæti og eftir-
lætisbörnum. Annars er ekki
kafað djúpt í sálfræðilegum
skýringum á ýmsu, sem gerðist
í- leiknum, svo sem því, að fað-
irinn leggur út á glæpabraut
til að rísa undir læknishjálp
handa syni sínum. Einnig eru
endalok Edwards heldur
klaufalegur skáldskapur, en
svo sem mátulegt fyrir melo-
drama.
stæði Svein Egilssonar undir'
eftirliti Gísla Jónssonar verk-
fræðings.
Með kærri kveðju.
Bindindisfélag ökumanna.
Ásbjörn Stefánsson
ar og Regínu Þórðardóttur í
aðalhlutverkunum, verður þó
að teljast það langbezta eftir
frumsýningu að dæma. Valur
hefur ekki kornið fram á svið-
ið svo unglegur i mörg ár. og
það hæfir að vísu í uppleiks.
en hitt er eins og hafi gleymzt.
að Holt ætti eitthvað að eldast
á heilum mannsaldri. En leik-
ur hans var heill og fjaður-
magnaður og ísmeygilegur sem
fyrr. Regina Þórðardóttir sýndi
enn, að hún er ein af beztu leik
konum okkar og dásamlega
skemmtilegt að sjá það á ald-
arfjórðungsleikafmæli hennar,
hve ung hún var í upphafi
leiks. Og enginn sýndi rishærri
leik en hún í lokin. Þó er leik-
tækni hennar með þeim fín-
menntaða brag, að hún leiðir
hjá sér allar leikbrellur, en
mörgum leikurum hættir við
að falla fyrir þeirri freistni.
Skulu Regínu færðar innileg-
ar hamingjuóskir í tilefni af-
, mælisins og einlægar þakkir
fyrir margar ógleymanlegar
stundir á leiksviðinu á liðnum
árum.
Af öðrum leikurum er sér-
stök ástæða til að nefna Rúrik
Haraldsson, sem enn vex af
leik sinum, og í einu minnsta
hlutverki leiksins sýnir Bald-
vin Halldórsson á sér nýja
hlið, svo sérkennilegt út af fyr-
ir sig', að erfitt væri að þekkja
leikarann, ef maður vissi ekki
hver hann væri. Einnig gerðu
þau Margrét Guðmundsdóttir,
Klemenz Jónsson, Helgi Skúla-
son og Bessi Björnsson litlum
hlutverkum sínum mjög góð
skil. Og í fáum orðum sagt,,
| sést ekki slæmur leikur í þess-
um sjónleik.
Vlít „alþjóöaþögn um ein-
ræöi í Portúgar4.
Delgado hershöfðingi, for-
setaefni stjórnarandstæðinga í
Portúgal, í seinustu forseta-
kosningum, dvelst nú á Bret-
iandi sem gestur brezkra jafn-
aðarmanna.
Hann sagði, að stjórnarvöld-
in í Portúgal hefðu látið hand-
taka 2000 andstæðinga sína, en
ofsóknir í Portúgal vektu ekki
athygli sem skyldi í öðrum
löndum.
Vítti hann „alþjóðaþögnina
um einræðið í Portúgal“.
Um mánaðamótin nóvember
desember næstk. Iýkur fyrsta
starfsári Byggingaþjónustu
Arkitektafélags Islands. Verð-
ur hún lokuð í desember, en
cpnuð aftur um miðjan janúar
1960 á sama stað, að Laugavegi
18 a.
Byggingaþjónusta A. í. hefur
verið opin frá því í apríl s.l. vor,
við jafna og góða aðsókn og
mælzt mjög vel -fyrir hjá al
meniningi. Sýningargestir á
þessu tímabili eru varlega áætl-
aðir um 20 þúsund manns.
Hópar iðnskólanemenda sóttu
sýninguna í vor og eins nú í
haust, og sýndi Byggingaþjón-
ustan þeim kvikmyndir við
þau tækifæri. Einnig bauð Bygg
ingaþjónustan fulltrúum þeim
er sátu 21. iðnþing íslendinga
í sept. sl. á sýninguna. Kvik-
myndir hafa verið sýndar flest
miðvikudagskvöld á þessu
tímabili, nema hvað hlé varð á
þeim sýningum á meðan skipu-
lagslikön af Reykjavíkurbæ
voru til sýnis. Þeg'ar fyrirtækj-
um er hleypt af stokkunum eru
alltaf ýmsir byrjunarerfiðleik-
ar sem smá yfirsígast, eins er
með Byggingaþjónustu A. í. og
önnur fyrirtæk i í því efni.
I Nokkuð hefur borið á því að
skort hafi upplýsingar um ým-
j is byggingarefnasýnishorn, sem
j á sýningunni eru, en þess er að
, vænta að úr því verði bættj
strax á næsta ári.
I
Þegar haft er í huga hve
stuttan tíma Byggingaþjónusta
A. I. hefur verið starfandi má
segja að hún sé búin að ná
góðri kjölfestu, eftir þeim mót«
tökum að dæma, sem hún hef«
ur þegar hlotið bæði hjá al-
menningi og byggingarefnafyr-
irtækjum
Annað stayfsár Bygginga-
þjónustu A. f. hefst, eins og áð-
ur segir, um miðjan janúar n.
k. Hyggst Byggingaþjónustan
auka þjónustu sína við almenn-
ing á margan hátt Er þar helzt
að nefna: betri upplýsingar um
byggingarefni, sem á sýning-
unni verða, fyrirlestra um
byggingariðnað og byggingar-
efni, auk þess sem kapppkostað
verður að hafa reglulega kvik-
myndasýningar um þau mál.
Enn fremur er Byggingaþjón-
usta A. í. að undirbúa lesstofu
fyrir almenning í fundarsal
isínum, þar sem greiður að-
g'angur verður að bókum og
tímaritum um byggingarefni
og byggingarlist.
Mðfnaruglíngur í slökkvi-
liðinu.
Hverjir eru slakkviliðsmenn, brunaverðir,
stöðvarverðir, varaliðsmenn, aðstoðar-
liðsmenn, varðliðsmenn eða ,,brunamenn“?
Arnold Holt (Valur Gíslason) og Harry Soames Rúrik
Haraldsson).
I Svo sem kunnugt er flestum
bæjarbúum, eru tvær starfs-
mannadeildir innan slökkviliðs
Reykjavíkur.
I Brunaverðir, sem eru fast-
ráðnir starfsmenn, og vinna í
vóktum á slökkvistöðinni. :—
Brunaverðir eru nú 27 talsins,
og hafa með sér félag, er nefn-
ist Brunavarðafélag Revkjavík-
u.r. Nú stendur fyrir dyrum að
ráða* 8 menn til viðbótar í
þeirra hóp. Hinn starfsmanna-
hópurinn eru svokallaðir
slökkviliðsmenn, eða aðstoðar-
lið. Þeir munu vera um 40 tals-
ins, og eru kallaðir til starfa ef
eld ber að höndum, sem álitið
er að brunaverðir sjálfir ráði
ek'ki við, og þurfi því aukinn
mannafla. Þessir menn stunda
ýmis störf að aðalatvinnu, iðn-
aðarmenn, bifreiðarstjórar,
skrifstofumenn o. f 1., og hafa
með sér félag er þeir nefna
Félag Slökkviliðsmanna.
! í Brunamálasamþykkt fyrir
Reykjavik er tekið fram að
' „þeir, sem starfað hafa a.m.k.
; eitt ár í aðsto'ðarliðinu. . . .
'skulu að jafnaði ganga fyrir,
þegar ráðnir eru stöðvarverð-
ir.“
I Nú, þegar ráða á átta nýja
stöðvarverði (brunaverði), hafa
nokkrir slökkviliðsmenn sótt
um starfann, og telja að þeir
eigi nokkurn rétt fram yfir
aðra til þess. Bera þeir þar við
reynslu sinni við slökkvistörf,
sumir í fjölda ára, og svo fyrr-
greint ákvæði i Brunamálasam-
þykktinni. Að vísu munu þessir
umsækendur ekki vera á þeim
aldri, sem tilskilin er (22—30
ára), en þeim finnst ekki ó-
sanngjarnt að tekið sé nokkurt
tillit til starfsaldurs og reynslu
þeirra í varaliðinu, enda hafa
margir þeirra unnið á sumrum
á slökkvistöðinni í afleysingum
við sumarfrí.
Þess vegna var það að félag
þeirra samþykkti nýlega á
fundi, að senda bæjarráði bréf,
þar sem félagið sem heild mæl-
ir með því að tekið sé tillit til
reynslu og starfsaldurs þessara
rnanna við umsóknir, og var
það gert.
Nú munu ýmsir bæjarbúar,
cg þá ef til vill einnig bæjar-
ráðsmenn, vilja ruglast á þess-
um tveim starfshópum, bruna-
vörðum eða stöðvarvörðum
öðru nafni, og hinsvegar
slökkviliðsmönnum, eða öðrum
nöfnum aðstoðarlið, eða vara-
lið. Ög þar sem að brunaverðir
eru á annari skoðun hvað við-
víkur ráðningu manna í hinar
nýju stöður, hafa þeir nú sent
bæjarráði bréf, þar sem þeir
,.að gefnu tilefni" benda á að
bréfið frá Félagi slökkviliðs-
manna sé þeim óviðkómandi.
Að vísu hafi félag þeirra enga
samþykkt gert varðandS ráðn-
ingu nýrra brunavarjða, en
Framh. á 11. síðu.