Vísir - 29.12.1959, Blaðsíða 4
Þriðjudaginn 29. desember 1959
VÍSIB
vfsxxi
D A G B L A Ð
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,30—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Visir kostar kr. 25,00 í áskrift á mánuði,
kr. 2,00 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Bruitavörður á öllum
• r
Öryggi samkomuhúsa tekið til
gagngerðrar endurskoðunar.
„SEúðursögur".
Langt er nú orðið síðan alþjóð
taldi sig hafa pata af því, að
j ekki væri allt með felldu um
I athafnir Hins íslenzka stein-
olíuhlutafélags og Olíufé-
I lagsins h.f., dótturfyrir-
tækja SÍS, á Keflavíkur-
flugvelli. Þessi grunur
,] styrktist smám saman og
j varð að vissu, og enda þótt
; því fari fjarri, að lokið sé
! rannsókn þessa mesta brask-
! og svikamáls í sögu landsins,
er nú berlegt, að enn fleiri
! kurl munu koma til grafar.
j Á íslenzkan mælikvarða er
mál þetta ofboðslegt, og á
venjulegan Norðurlanda-
•G mælikvarða mundi hér vera
j talið um stórsvik að ræða, og
vestan hafs mundi mál þetta
áreiðanlega komast á forsíð-
ur stói'blaða og tímarita.
Vitanlega er of snemmt að
leggja endanlega dóm á
þann verknað, sem hér hef-
ur verið framinn. Og skyn-
samlegast virðist að bíða
þess, sem rannsókn kann að
leiða í ljós og svo bíða sjálfs
dómsúrskurðarins. En mál
þetta ei', einnig á þessu stigi,
j ákaflega lærdómsríkt. Því
j hefur til dæmis verið haldið
fram í fúlustu alvöru í Tím-
j anum, að mál þetta væi'i hé-
gómlegt, eiginlega ekki um
annað að í-æða en brúsa af
frostlegi, sem ekki hefði
1 vei'ið greiddur lögboðinn
tollur af. Betur að svo væri.
í júlímánuði síðastliðnum birti
Timinn mikia frétt á áber-
andi stað um skýrslu, sem
Helgi Þoi-steinsson, stjórn-
j arformaður HÍS og Olíufé-
r
lagsins, hafði gefið á aðal-
fundi SÍS. Þar var meðal
annars svo að orði komizt:
„Stjórn Oliufélagsins veit ekki
til, að rannsókn þessi hafi
leitt í ljós neitt misferli í
viðskiptum félaganna á
Keflavíkurflugvelli. — Eg sé
ekki ástæðu til að ræða hér
slúðursögur, er gengið hafa
um mál þetta,-né árásir, sem
félögin hafa orðið fyrir í
blöðum af þessu tilefni.“
Hvað finnst almenningi um
slika yfii’lýsingu formanns
stjórnar þessara dótturfélaga
SÍS? Það er upplýst, að á ár-
unum 1953—58 hafi umrædd
olíufélög stundað glæfraleg
gjaldeyrissvik. Stofnaðurvar
sérstakur leynireikningur
vestan hafs, og lagðir inn á
hann samtals 216 þúsund
dollarar. Á tímabiiinu frá
1953 til maí 1957 voru lagðir
inn á leynireikninginn 4
þúsund dollarar á hverjum
mánuði, og stjórnarformaður
HÍS og Olíufélagsins hefir
ekki minnsta hugboð um
þetta!! Til hvers er stjórn-
arformaður mikilla félaga-
samtaka? Á hann ekkert að
vita um fjárrreiður þeirra
félaga, þar sem hann hefir
æðstu völd? Enginn ætlast
til, að stjói'nai’formaður sé
með nefið í hvers manns
koppi og viti um hvei'ja
smá-upphæð, sem fer um
hendur undirmanna hans, en
þegar upphæðirnar skipta
milljónum, fer að vei'ða erf-
itt að telja mönnum trú um,
að slíkt andvaraleysi sé eðli-
legt.
Það er ástæða til að gleðjast
yfir því, að sá háttur hefur nú
verið tekimi upp í öllum sam-
komuhúsum bæjarins, að brima
verðir eru þar á verði á öllum
jólatrésskemmtunum, sem
haldnar eru í ár, og nnm svo
verða framvegis, skv. frásögn
slökkviliðsstjóra, Jóns Sigurðs-
sonar.
Hingað til hefur mjög verið
ábótavant öllu eftirliti með
samkomuhúsum bæjai'ins, og
hefur sérstaklega sviðið í aug-
um sá sofandaháttur, sem ríkt
hefur í sambandi við bai’na-
skemmtanir um jólin, þegar
fjöldi ungbarna kemur saman
til skemmtunar, en hættan lúr-
ir í hverju horni, og ekkert hef-
ur vei’ið að gei’t til að bægja
henni frá.
Nú hefur mikið breyzt til
batnaðar um þessi jól, að
slökkviliðsstjóri fyrirskipaði,
sem hann getur gert skv. reglu-
gerð, að brunavörður skuli vera
á vei'ði á öllum barnaskemmt-
unum nú um jólaleytið. Nokkru
^fyrir jól lét slökkviliðsstjói’i
framkvæma rannsókn á öllum
samkomuhúsum bæjai'ins, og
ivoru gerðar athugasemdir við
ýmis atriði, sem ekki þóttu
nægilega örugg, og var um það
Geta ísiendingar hneykslast?
séð að lagfærð yi'ðu, eftir þvi,
sem hægt var fyrir jól. Síðan
mun verða eftir því gengið að
aðrar stæri'i lagfæringar og
bætur á húsum verði fram-
kvæmdar hið fyrsta.
Fylgzt hefur verið með því,
að þær lagfæringar, sem tími
vannst til að gerðar yrðu nú
fyrir jólin, yi'ðu framkvæmdar,
en bi’unaverðir athuga útgöngu
dyr í hverju húsi, skoða hand-
slökkvitæki og önnur öryggis-
tæki áður en skemmtun hefst,
taka síðan við lykli að útgöngu
dyrum hjá dyraverði hússins,
og hafa gætur á að allt fari
fram samkvæmt settum regl-
um.
Fyrir nokkru birtist greina-
flokkur í Vísi um það hættuá-
stand, sem rikt hefur í þessu
málum undanfarið, bent á ýmis
ati’iði, sem hætta stafar af, og
gi’eint frá hvað gera þyrfti til
bóta. Hvort það er þessum
gi'einaflokki að þakka að ráða-
menn hafa tekið á sig rögg nú
um þessi jól til að bæta úr á-
standinu eða ekki, þá ber að
virða það vel og er það von
allra hugsandi manna að fastar
verði tekið á þessum sjálfsogðu
öi’yggismálum í framtíðinni,
öllum til hagsmuna.
Reglubundið Grænlandsflug
fyrirhugað hjá F.í.
Féiatjiö sa*tiir unt letjii til
n.ifídjnrjix
Á stundum getur það hvarflað
að mönnum, hvort hin ís-
; lenzka þjóð sé orðin svo
• vön hneykslum, hvers kyns
| misferli, fáránlegum em-
hættaveitingum og gerfi-
mennsku á möi'gum sviðum,
að hún sé búin að missa
hæfileikann til þess að
hneyklast. Og manni verður
spurn: Er allt hægt á ís-
landi?
Vitaskuld eru þessi gjaldeyris-
svik alvarleg vegna hinna
fjölmörgu félaga samvinnu-
1 samtakanna í landinu. Hér
hefir trúnaður við óbreyttá
félaga samvinnusamtakanna
1 verið brotinn á hinn frek-
legasta hátt. En um leið
] snertir málið þjóðina alla.
Þetta er sannarlega mál
j allra landsmanna, ekki að-
eins HIS og Olíufélagsins h.f.
og forystumanna þess. Þetta
mál snertir ekki aðeins
framkvæmdastjóra oliufélag-
anna og stjórnarformenn
þeirra, hvort sem þeir heita
Vilhjálmur Þór eða Helgi
Þorsteinsson. Þjóðin á heimt-
ingu á, að mál þetta verði
rannsakað ofan í kjölinn, og
þeir látnir sæta ábyrgð, sem
sekir í-eynast. Og það þarf að
ganga þannig frá þessu máli,
að slíkt og þvílíkt geti ekki
endurtekið sig.
Það er unnið markvisst að því
að slæva heilbrigt almenn-
ingsálit í þessu landi. Við
slíkri viðleitni verður að
sporna, og í því efni vei’ða
allir sæmilegir menn að taka
höndum samam
Flugfélag íslands hyggst
taka upp reglubundið áætlun-
arflug til Grænlands.
Um mai’gra ára skeið, hefur
Flugfélag íslands annast mjög
umfangsmikil leiguflug til
Grænlands fyrir ýmis fyrir-
tæki, sem þar hafa atvinnu-
rekstur. Þessi flugþjónusta hef-
ur aukizt ár frá ári og verið
sérlega farsæl. Farnar hafa ver
ið hátt á sjöunda hundi’að ferð-
ir án þess að nokkurt óhapp
hafi komið fyrir.
Nú hefur Flugfélag íslands
ákveðið að hef ja reglubundið á-
ætlunarflug til Grænlands og
hefur þegar sótt um leyfi til
þess, til danskra og íslenzkra
stjórnarvalda.
| Tvö síðastliðin sumur hefur
Flugfélag íslands annast reglu-
bundin leiguflug frá Reykjavík
til Kulusuk og Syðri-Straum-
fjarðar einu sinni í viku fyrir
danska aðila, auk annarra leigu
ferða. Þá fór ,,Sólfaxi“ fimm
ferðir frá Reykjavík til austur-
]strandar Grænlands s.l. sumar,
fullskipaður ferðafólki, islenzku
og ei'Iendu, og komust færri
með en vildu. Gefur þetta
jnokkra hugmynd um, að hér á
landi er mikill áhugi fyrir.
Grænlandsfei'ðum. Auk þess
berast félaginu stöðugt fyi'ir-
spurnir fi'á fei’ðaski’ifstofum og
_einstaklingum erlendis. um
flugför til Grænlands.
Fyrii- um 10 árum fóru flug-
véLar Flugfélags íslands fyrstu
Gi’ænlandsferðirnar. Síðan
hafa þær verið þar tíðir gestir,
flutt fólk og varning til ýmissa
staða. Þessir flutningar hafa,
sem fyrr segir vaxið ár frá ári,
og er nú svo komið, að Flugfé-
lag íslands telur sig geta leyst
verkefni sín í Grænlandsflug-
inu betur og hagkvæmar bæði
fyrir sig og viðskiptavini sína,
á þann hátt, að stofnað vei'ði
nú til reglubundinna áætlunar-
flugferða til hinna helztu staða
þar, jafnhliða einhverju leigu-
flugi.
Önnur ástæða þess, að Flug-
félag íslands hefur fyrir sitt
leyti ákveðið að stofna til áætl-
unarflugs til Grænlands er sú,
að samkeppni um flugflutning-
ana þangað fer stöðugt harðn-
andi.
Flugfélag íslands hefur nú
um tíu ára skeið leyst Gi'æn-
lándsflug af hendi á þann hátt,'
að aflað hefur íslenzkri flug-
liðastétt aðdáunar þeirra manna
erlendra, sem aðstæður þekkja.
Flugfélag íslands sækir um
leyfi til áætlunarflugs á flug-
leiðunum Reykjavík—Kulusuk
—Syðri-Straumfjöi'ður fram og
aftur og einnig um flugleiðina
milli Reykjavikur og Narssars-
suaq.
Ef umbeðin leyfi til þessa
fyi’irhugaða áætlunarflugs til
Grænlands fást, sem fastlega-
má vænta, er ráðgert að hefja
vikulegar ferðir milli Reykja-,
víkur og Kulusuk og Syðri-
Straumfjarðai' í byrjun máí*
mánaðar næsta árs. Ekki hefur
ennþá verið ákveðið, hve tíðar
fei'ðir milli Reykjavíkur og
Narssarssuaq verða.
Vegna landfræðilegrar legu
íslands, liggur flug héðan til
Grænlands mjög vel við, ekki
sízt, þegar sú staðreynd er
höfð í huga, að vegna hinna
tíðu veðrabreytinga á veturna,
þarf að sæta lagi með flug til
sumra staða þar. Flugfélagið
gerir sér vonir um að reynsla
þess í Grænlandsflugi verði
talin veigamikið atriði, þegar
gert vei’ður út um það, hvort
félagið fær umbeðin réttindi til
fyrrgreindra áætlunarferða. —
Rétt er að minna á að. á s.l,
ári héfur margt verið ritað um
flutninga til Grænlands og á
hvern hátt þeir yrðu hagkvæm-
ast leystir af hendi. í þeim um-
ræðum hefur blöðum í Dan-
mörku, svo og í öðrum löndum
orðið tíðrætt um hinn mei'ki-
lega þátt Flugfélags fslands í
. flugflutningunum til Græn-
lands og hefur félagið undan-
tekningarlaust verið lofað fyr-
ir, hve vel það leysti verkefni
sín í Grænlandsflutningum af
hendi og ennfremur hve frá-
bærilega vel flugliðar þess eru
sta.rfi sínu vaxnir.
j Flug til Grænlands krefst
gagngerrar þekkingar á aðstæð
j um ásamt árvekni og góðri
þjálfun. Löng og happadrjúg
reynsla Flugfélags fslands i
Grænlandsflugi ætti að vera
bezta trygging þess, að félagið
leysi vei'kefni sín á þeim vett-
vangi vel og öx'ugglega af
hendi.
Flugeldar -
Fi'h. af 1. síðu.
náði eldurinn samt ekki neinu
haldi í vörubirgðunum og tek-
izt hafði að slökkva að rnestu
eða öllu þegar slökkviliðið kom
á vettvang. Hinsvegar urðu all
verulegar skemmdir á vöi'un-
um bæði af eldi, vatni og reyk.
f fyrrinótt var slökkviliðið
kvatt að Óðinsgötu 1. Þar hafði
verið kveikt í kassa, sem stóð
fyrir utan húsgagnaverzlunina.
Varð hitinn af eldinum svo
mikill að stór rúða í verzlun-
inni sprakk. Þar var búið að
kæfa eldinn þegar slökkviliðið
kom á staðinn.
f gærkvöldi munaði litlu að
eldsvoði hlytist af rakettuskoti,
er skotið var inn um glugga á
Rauðalæk 30. Sprengdi Rak-
ettan stóra rúðu í húsinu og
kveikti síðan í gardínu fyrir
glugganum. En fólk kom strax
til og slökkti eldinn áður en
hann náði frekari útbreiðslu.
Rómarför Mac-
millans í Marz.
Macmillan heimsœkir Ítalíu
snemma nœsta vors.
Þetta var tilkynnt í London
í gær, að loknum viðræðum
hans og Segnis forsætisráðherra
er bauð honum til Rómar. Áð-
ur var það tilgáta fréttamanna,
að hann færi fyrr, vegna fyrir*
hugaðra annarra funda, en nú
hefur sem sagt verið opinber-
lega tilkynnt, að hann fari f
marzbyrjun. A.