Vísir - 05.05.1960, Síða 5
Fimmtudaginn 5. maí 1960
V í S I R
5
Kaupmannasamtök íslands:
Verzluninni ætlaðar þyngri byrðar
@ii @ðruii ;at¥iniiugr@inum.
ÁEagnlngfn ekki nóg fyrlr
kostnaði.
Aðalfundur Kaupmannasam-
taka íslands var haldinn í Leik-
liuskjallaranum miðvikudaginn
27. apríl s.I. Fundinn setti for-
maður Jón Helgason, en Björn
Guðmundsson fundarritari.
Að loknum venjulegum aðal-
fundarstörfum urðu fjörugar
umræður um þau mál, sem nú
eru efst á baugi og hag verzlun-
arinnar varða. Stóð fundurinn
fram yfir miðnætti og gerði
ýmsar ályktanir.
Þorbjörn Jóhannesson flutti
framsöguerindi um verðlags
mál. Benti hann á það að sam-
kvæmt þeim lögum og fyrirmæl
um, sem sett hafa verið í sam-
bandi við efnahagsmálaráðstaf-
anir ríkisstj.órnar.innar sé engri
atvinnugrein ætlað að taka á
sig eins miklar byrðar og ein-
mitt verzluninni. Með gengis-
breytingunni hefur kapital
verzlunarinnar verið skert um
þriðjung, verzlunarkostnaður-
inn hefur aukizt að sama skapi,
en þrátt fvrir það hefur álagn-
ingin verið skorin niður um
%—%. Flutti hann síðan tillögu
verðlagsmálanefndar, sem fund-
urinn siðan samþykkti. Þar seg-
ir m.a.: Lækkun álagningar,
sem ákveðin var með tilkynn-
ángu Innflutningsskrífstofunn-
ar nr. 2/1960 á þeirri óraun-
hæfu verzlunarálagningu sem
fyrr var, samfara stórhækkuð-
um verzlunarkostnaði vegna
efnahagsráðstafana ríkisstiórn-
arinnar svo sem vaxtahækkun,
kostnaði við innheimtu sölu-
skatts o.fl., hlýtur að leiða til
verulegs afhroðs frjálsri verzl-
un, ef ekki verður þegar úr
bætt.
Álagning minni
en verzlunarkostnaður.
Þá er ennfremur bent á það.
á ákvæði áður nefndrar tilkvnn-
ingar Innflutningsskrifstofunn-
ar fái alls ekki staðizt lagalega
séð, þar sem þau geri að veru-
legu leyti ráð fyrir því að vör-
ur séu seldar með álagninpu
langt undir verzlunarkostnaði,
Skýrslan er yfir 70 bls. í
stóru broti.
Skýrslan er prýdd mörgum
myndum. Hún gefur glögga
mynd við athugun á örri þróun
skólamála. og sýnir m. a. við
hve stór verkefni er hér við að
glíma í ört vaxandi bæ, og að
reynt er að leysa þau af alhug
og stórhug.
en lögin sjálf, þ. e. lög nr.
35/1950 um verðlag og fleira,
að verzlunarálagningin skuli
miða við dreifingarkostnað hjá
vel reknu fyrirtæki. Hins vegar
leggja lögin þá skyldu á kaup-
menn að selja vörur sínar samt,
þó að þeir sjá fram á fyrirsjá-
anlegt tap á sölunni, og eru
slíkar kvaðir í lögunum mjög
vafasamar gagnvart eignarrétt-
arvernd stjórnarskrárinnar, að
ekki sé meira sagt. Að lokum
er í ályktun þessari skorað á
ríkisstjórnina að hún beiti sér
fyrir afnámi verðlagsákvæð-
anna og veiti verzluninni að því
leyti jafnrétti við aðra atvinnu-
vegi um fullt samningafrelsi
um kjör sín, enda telur fundur-
inn að reynslan hafi sýnt, „að
frjáls samkeppni kaupmanna og
neytendafélaga, háð á jafnrétt-
isgrundvelli sé farsælasta og
réttlátasta verðlagseft.irlitið“.
Gjaldeyris- og
innflutningsmál.
Björn Jónsson flutti fram-
söguræðu um gjaldeyris- og
innflutnignsmál, og samþykkti
fundurinn tillögu til ályktunar
um þau mál, þar sem fagnað
er þeim ráðagerðum, sem fel-
ast í frumvarpi ríkisstjórnar-
innar um skipan gjaldeyris- og
innflutningsmála, sem nú liggur
fyrir á Alþingi, og treystir því
að stjórnarvöld landsins haldi
áfram á sömu braut unz inn-
flutningur verði gefinn frjáls
frá' hvaða landi sem er. Telur
fundurinn nauðsynlegt meðan
útflutningsverzlunin beinist til
jafnkaupalanda, að slík við-
skipti séu bundin við eðlilega
þörf, jafnframt því sem áherzla
sé lögð á vörugæði og samkeppn
isfært verð. Fundurinn fagnaði
þeirri fyrir ætlan að leggja nið-
ur innflutningsskrifstofuna og
afnema fjárfestingartakmarkan
Skattamál.
Framsögu um skattamál hafði
Óskar Norðmann. Gerði fund-
urinn síðan samþykkt um
skattamál þar sem m.a. eru
harðlega ítrekuð mótmæli, sem
stjórn kaupmannasamtaka ís-
lands hefur þegar flutt ríkis-
stjórninni, vegna laga um sölu-
skatt, jafnfarmt því sem
harmað var að ekki skyldi vera
farið að tillögum samtakanna í
því efni. Fundurinn telur að
spor sé stigið í rétta átt með
útsvarslagafrumvarpi því, sem
flutt hefur ver.ið af ríkisstjórn-
inni á Alþingi, að því er tekur
til frádráttarheimildar vegna
útsvarsgreiðslu undanfarins árs,
svo og leiðréttingar misréttis í
útsvarsgreiðslum einkafyrir-
tækja og hlutafélags gagnvart
samvinnu og samlagsfélögum.
Hins vegar varar fundurinn ein-
dregið við þeirri stefnu, sem
frumvarpið gerir ráð fyrir að
viðhaldið sé, að veita sveitar-
og bæjarfélögum áframhald-
andi heimild til að leggja út-
svör á veltu án nokkurs tillits
til hagnaðar viðkomandi at-
vinnugreinar eða starfsemi, svo
og á því misræmi, að sama teg-
und verzlunar skuli þurfa að
hlíta því að greiða m.isháan
hundraðshluta af veltu sinni í
útsvar, allt eftir því undir
hvaða bæjar------eða sveitarfé-
lag hún á að sækja. ítrekaði
fundurinn að lokum fyrri á-
lyktanir um samræmd heildar-
endurskoðun skatta- og útsvars-
laga á þeim grundvelli, að heild
argjöld til ríkis og bæjar eða
sveitarfélags megi aldrei nema
meiru en ákveðnum hundraðs-
hluta af hreinum tekjum fyrir-
tækja.
Fyrsta barfreyjan
á Islandi.
Blandar kokkteila á meðan bóndinn
gætir barnanna heima.
Sveinspróf í matrciðslu- og I prófi í matreiðslu, og hlaut
framleiðslu fóru fram á veg'um
Matsveina- og veitingaþjónaskól
ans dagana 25. til 27. apríl s.I.
og þreyttu fimm framleiðslu-
nemar og sjö matreiðslunemar
próf og stóðust það.
Skólanum var slitið laugar-
daginn 30. apríl, hófst sú athöfn
fram með því að Tryggvi Þor-
finnsson skólastjóri hélt ræðu
og lýsti starfsemi skólans á
liðnum vetri, og úrslitum prófa
og afhenti prófskýrteini.
einkun Svanhildur Sigurjóns-
dóttir og er það fyrsta konan
sem lokið hefur nám,i hér á
landi í framleiðsluiðn, Svan-
hildur hlaut einnig verðlaun
stórnar Matsveina- og veitinga-
þjónaskólans fyrir ástundun,
verðlaun Sambands veitinga-og
gistihúseiganda og Félags fram—
leiðslumanna.
Meistar.i Svanhildar er Sig-
urður Sigurgjónsson eiginmað-
StúEkur Ejúka prófi í gæzlu
vantteTrnna.
Stunduðu námið á Kópavogshæli.
Þann 26. apríl luku fyrstu
stúlkurnar prófi, sem lært hafa
gæzlu og umönnun vangefinna
hér á landi, þær Ásta Einars-
dóttir frá Runnum í Borgar-
firði og Sigrid Alette Andersen
frá Bergen.
Námið hafa þær stundað í
Kópavogshæli undanfarin tvö
,ár og er það bæði bóklegt og
verklegt. Verklega námið er
.meðal annars fólgið í daglegum
störfum á hælinu, enda eru
j greidd laun sambærileg við
jlaun starfsstúlkna yfir náms-
jtímann. Bóklegar kennslugrein-
'ar eru likams- og heilsufræði,
uppeldis- og sálarfræði og
h j úkrunarfræið.
Kennarar eru Ragnhildur
' Inigbergsdóttir hælislæknir, er
kennir líkams- og heilsufræði og
Ásta Björnsdóttir yfirhjúkr-
unarkona, sem kennir bóklega
og verklega hjúkrun. Prófdóm-
ari var Brynjúlfur Dagsson hér-
1 aðslæknir í Kópavogi.
j Þetta nám er hliðstætt því
námi, sem krafizt er til slíkra
ur hennar, barþjónn í Þjóðleik-
Eins og fyrr segir luku fimm ! húskjallaranum, og hefur hún
unnið þar undanfarna þrjá vet-
ur hjá manni sínum. — 4 mán-
uði í senn\'
Þau hjónin eiga fjögur bö.rn
á aldrinum 6—14 ára, og hafa
skipzt á að sjá um heiiTÍli.-
Svanhildur hefur unnið oe -,-er-
ið í skólanum frá.kl. 8 V’. 5 á
daginn, og þá hefur Siguður
verið heima og séð um börnin,
en á kvöldin hefur hún tekið
við húsmóðurstörfunum í hans
stað.
jstarfa á Norðurlöndum, enda
er námsfyrirkomulagið sniðið
eftir fyrirmyndum frá Dan-
mörku og Noregi.
Ráðgert er, að þrjár til fjórar
stúlkur geti komizt að sem
neméndur árlega.
Áður hafa nokkrar íslenzkar
stúlkur lokið samskonar eða
svipuðu námi erlendis.
Sumartími gekk í gildi á
Egyptalandi 1. maí — mun-
ar nú 3 klst. á tímanum þar
og Greenwich meðaltíma.
Svanhildur á sér einstakan
námsferil að baki, bæði vegna
ástundunar og námshæfileika,
enda hefur hún ávallt verið
hæst í öllum prófum.
Svanhildur mun nú v.inna á-
fram við barinn í Þjóðleikhús-
kjallaranum, og verður verka-
skiptingunni milli þeirra hjón-
anna haldið áfarm svipað og
áður var.
m
BERU bifreiðakertin
fyrirliggjandi í flestar gerðir bifreiða og benzínvéla.
BERU kertin eru „Original“ hlutir í þýzkum bifreiðum,
svo sem Mercedes Benz og Volkswagen.
40 ára reynsla tryggir gæðin.
S1V8YKILL
Húsi Sameinaða. — Sími 1-22-60.
HAPPDRÆTTI HÁSKÓLA ÍSLAIMDS
Á þriðjudag verður dregið í 5. flokki. — 1,004 vinningar að upphæð 1,295,000 krónur.
Happdrætti Háskóla íslands.