Vísir - 10.05.1960, Blaðsíða 4

V í S I R
Þriðjudaginn 10. maí 1960
V18IS
D A G B L A Ð
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,30—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Vísir kostar kr. 30,00 í áskrift á mánuði.
Kr. 3,00 eintakið i lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Hæstiréttur:
Hvorug arfleiðsluskráin
að fullu gild.
Þó tekið gilt, þar sem báðum ber saman.
Kjarabætur í Austurvegi.
Þjóðviljinn sló því stórt upp
fyrir helgina, að Sovétstjórn-
j in hefði lagt fyrir „Æðsta
í ráðið“ frumvarp um afnám
j tekjuskatta, „á næstu árum“
j Telur blaðið þetta mikla
j kjarabót fyrir rússneska al-
! þýðu, og er auðséð á frásögh-
j inni, að fréttamaðui’inn er
; mjög ánægður yfir því að
! geta flutt lesendum Þjóð-
f viljans þessa fregn frá sælu-
! ríkinu fyrir austan járn-
’ tjaldið.
Já, mikill er nú munurinn á
því, hvernig hann Krúséff
og stjórnin hans hugsa um
j alþýðuna sína eða rikis-
stjórnin hérna á íslandi um
j okkur! En nú vill samt svo
til, að ein af ráðstöfunum
núverandi ríkisstjórnar er
afnám tekjuskatts á lág-
} tekjur og miðlungstekjur.
Hvernig stendur á því að
Þjóðviljinn fagnaði ekki
þeirri ráðstöfun, sem „mik-
] illi kjarabót“? Er ekki af-
) nám tekjuskatts kjarabót á
' íslandi -alveg eins og í Rúss-
landi?
Þegar Þjóðviljinn hefur minnst
á afnám tekjuskattsins hér
1 á fslandi, hefir hann fullyrt
að sú ráðstöfun væri ein-
1 ungis fyrir þá „ríku“, fyrir
hálaunamennina, hina mun-
aði ekkert um hana. Nú er
það þó vitað, að hvergi í
heiminum er launajöfnðuur
meiri en hér á íslandi; og
jafnframt er vitað að mis-
munur á launum er óvíða
meiri en í Rússlandi.
Laun embættismanna, for-
stjóra, lækna o. s. frv. eru
svo mörgum sinnum hærri
en laun iðnaðar- og verka-
fólks, að ýmsir fylgismenn
kommúnista hér yrðu eflaust
undrandi, ef þeir sæju
skýrslur um það.
Eftir kenningu Þjóðviljans und-
anfarið ætti því þessi ráð-
stöfun sovétstjórnarinnar
fyrst og fremst að vera gerð
fyrir hálaunamennina. Eða
getur það verið, að afnám
tekjuskatts sé „mikil kjara-
bót“ fyrir alþýðuna í Rúss-
landi, en engin kjarabót á
íslandi?
Þegar Þjóðviljinn skýrði frá
þessari fyrirætlun sovét-
stjórnarinnar var jafnframt
sagt frá fleiri ráðstöfunum
til þess að „bæta lífskjör al-
mennings", en afnám tekju-
skattsins var talið fyrst, og
má af því marka, að Þjóð-
viljinn telur þetta mikils-
verða ráðstöfun, þegar hún
er gerð austur í Rússlandi.
Kröftug mótmæii í Sovét.
Undarleg tilviljun var það, að
sama daginn sem Þjóðviijinn
birti fréttina um afnám
tekjuskattsins og aðrar
miklar kjarabætur, sem fyr-
| irhugaðar væru til handa
; rússneskri alþýðu, birti ann-
að blað fregn um mikla
óánægju með lífskjör og
vinnuskilyrði í Rússlandi.
Var sagt, að sú óánægja væri
) svo mögnuð um þessar mund-
■! *r’ komið hefði til vinnu-
F stöðvunar og kröftugra mót-
mæla.
Allir vita hvaða afleiðingar það
getur haft fyrir austan járn-
tjald, að lýsa yfir óánægju
i með lífskjör sín, hvað þá held
, ur beita sér fyrir mótmæl-
T
um eða vinnustoðvun. For-
sprakkar slíkra samtaka eru
i venjulega gerðir höfðinu
l styttri, þegjandi og hljóða-
laust. Það hlýtur því að vera
farið að sverfa talsvert að
f fólki þar eystra, þegar það
t fer að mótmæla eða gera
r verkföll.
rAð sjálfsögðu hefur þessi mót-
t spyma verið bæld niður og
T forsprökkunum refsað, en
f hún kann eigi að síður að
hafa orðið til þess, að for-
ustumenn kommúnista hafi
talið nauðsynlegt að gera
einhverjar .ráðstafanir til
þess að róa almenning. Þá
er vafalaust talið handhægt
og gott ráð, að leggja frum-
varp fyrir „Æðstaráðið“, og
fá samþykkt þar að gera „á
næstu árum“ ráðstafanir til
að bæta lífskjör almennings.
Hvernig ætli kommúnistum hér
\ litist á þaðs þegar þeir hafa
æst til verkfalls, að ríkis-
stjórnin segðist skyldu taka
kröfur þeirra til almennrar
athugunar og gera „á næstu
árum“ ráðstafanir til þess
að bæta kjör verkfalls-
manna? Trúlegt er að Þjóð-
viljinn væri ekki ánægður
með slíkt loforð og yrði treg-
ur til að kalla það mikla
kjarabót.
Það er bæði broslegt og hörmu-
legt, hve blindir íslenzkir
kommúnistar eru fyrir því
sem skeður í Rússlandi. Þeir
láta blað sitt lofsyngja allt
sem þar er gert, og kæra sig
kollótta, þótt þeir verðf með
því oft og tíðum að éta ofan
í sig það sem.þeir hafa áður
Fyrir helgina var upp kveð-
inn í Hæstrétti dómur í erfða-
málinu: Barnavinafélagið Sum-
argjöf, Samband ísl. kristni-
boðsfélaga, Blindrafélag íslands
og Sigríður Davíðsdóttir gegn
Skiptaráðandanum í Reykjavík,
Snorra Jónssyni, Björgu og Val-
gerði Halldórsdætrum og gagn-
sök.
Málið reis út af tveim arf-
leiðsluskrám Sigþrúðar hei’tinn-
ar Sölvadóttur, sem gerðar voru
með tæplega þriggja ára bili,
og eru dómsorð Hæstaréttar á
þessa leið:
Arfleiðsluskrá Sigþrúðar heit
innar Sölvadóttur frá 28. júlí
1958 er ógild. Ákvæði erfða-
skrár Sigþrúðar frá 24. sept.
1955 eru gild, þar sem erfða-
skránum ber saman, eða sem
hér segir: Til Heiðingjatrú-
boðsins í Ethiopíu (Samband
ísl. Kristniboðsfélaga) 100 þús.
kr. Til Rannveigar Þorsteinsd.
Drápuhlíð 41, 10 þús. kr. Til
hjóna, er leigðu hjá Sigþrúði,
er hún féll frá 15 þús. kr. Til
útfarar Sigþrúðar og til að gera
kringum leiði hennar og móður
hennar 10 þús. kr. Stefndi
Snorri Jónasson hlýtur matar-
og kaffistell, silfurborðbúnað
og aðra silfurmuni og svo öll
klös og kristal. Lilja Bjarna-
dóttir Vesturvallag. 12 hlýtur
saumaborðið.
Allar aðrar skírar eignir
dánarbús Sigþrúðar heitinnar
Sölvadóttur skulu falla í hlut
lögerfingja hennar, gagnáfrýj-
enda, Bjargar og Válgerðar
Haildórsdætra.
Málskostnaður í héraði og
fyrir Hæstirétti fellui’ niður.
Málflutningslaun skipaðs mál-
flytjenda aðaláfrýjenda fyrir
Hæstarétti, Árna Guðjónssonar
hdl. 22 þús. kr. greiðist úr rík-
issjóði.
Fyrri erfðaskrá Sigþrúðar,
dags. 24. sept. 1955 var stað-
fest af notario publico í Rvík
sama dag. Frumrit hefur eigi
komið í leitir og eigi heldur
erfðabréf um lausa muni, er
hún vísar til, en sjá má, að hún
hefur verið í lögmætum bún-
ingi. Að Sigþrúðri andaðri
fannst í fórum hennar er.fða-
skrá, sem hún er talin sjálf
hafa handritað og dagsett er 28.
júlí 1958, á 3 lausum blöðum,
tölusettum 1—3, meginefni á
nr. 1 og 2, en undirritun Sig-
þrúðar undir skrána á bl. nr.
3. Þar hefur hún og ritað á-
kvæði um, að erfðaskráin 24.
sept. 1955 sé úr gildi felld. 2
menn hafa á blaði nr. 3 ritað
undir yfirlýsingu, dags. 26. ág.
1958, og svo aðra yfirlýsingu á
ótölusettu blaði, dags. sama
dag, sem vottar að erfða-
skránni. Þá fylgdi þessarri skrá
erfðabréf, óvottfest, ritað af
Sigþrúði heitinni og dags. 26.
júlí 1958, um ráðstöfun á ýms-
um lausum munum hennar.
Með áritun sinni á skrá 28.
júlí 1958 felldi Sigþrúður
heitin berum orðum úr gildi
hina lögmætu erfðaskrá 24.
sept. 1955. Erfðaskrá 1958
verður að meta ógilda, þar sem
meginefni hennar er ritað á 2
óundirrituð og óvottfest laus
blöð, og vottun á 3. lausa blað-
inu er eigi í samræmi við á-
kvæði erfðalaga. En eins og
l nefndum arfleiðslugerningum
er háttað, verður eigi talið, að
erfðaskrá 1955 taki aftur gildi
við það, að erfðaskrá 1958 er
ógild metin, enda eigi vitað um
hinstu afstöðu Sigþrúðar heit-
innar til flestra þeirra, sem arf
áttu að taka skv. erfðaskrá
1955. Þau ein arfleiðsluatriði
þeirrar erfðaskrár þykir því
mega láta haldast, sem Sig-
þrúður heitin vildi standa við,
er hún gerði erfðaskrána 28.
júlí 1958 og erfðabréfið 26.
júlí s. á.
Skiptaráðandinn í Reykjavík
hafði kveðið upp þann úrskurð,
að mein-t arfleiðsluskrá Sig-
þrúðar Sölvadóttur 28. júií
teldist ógild, en hin fyrri gild
og því eignum Sigþrúðar, sem
þar væru tilgreindar, skipt skv.
ákvæðum hennar. Að öðru
ileyti falli eignir búsins til
ílögerfingja, Bjargar og Val-
jgerðar Halldórsdætra. Máls-
kostnaður falli niður. En mál-
fl.laun skipaðs málflytjanda
aðaláfrýjanda fyrir Hæstarétti,
'Árna Guðjónssonar hdl. 22 þús.
kr. úr ríkissjóði. Verjandi hinna
var Sig. Baldursson hdl.
sagt um menn og málefni hér
heima. Þessir. menn eiga
sannarlega bágt, því flestir
þeirra eru ólæknandi x
þokkabót.
Njósnaflugið —
Frh. af 1. síðu.
Ólíklegt er, að haldinn vei’ði
fundur með fréttamönnum á
morgun (miðvikudag). Þá ræð-
ir forsetinn vanalega við frétta-
menn og svarar fyrirspurnum
þeirra. í stað þess mun hann
ávarpa þjóðina í sjónvarpi og
útvarpi áður en hann leggur
upp í ferðina til Parísar á fund
æðstu manna, er hefst eftir
næstu helgi.
. Njósnaflugið og afleiðingar
þess er enn höfuðefni 1 blöðum.
Það hefur vakið nokkurn ugg
víða, m. a. hafa ríkisstjórnir
landa, sem bandarískar her-
stöðvar eru náiægt landamær-
um Sovétrdkjanná, látið am-
bassadora sína í Washington
bera fram fyrirspurnir, og eru
þeirra meðal Tyrkland, Pakist-
an og Noregur.
Almennt er litið svo á, að at-
bui’ðurinn hafi orðið til að auka
mjög spennuna á alþjóðavett-
vangi í’étt fyrir fund æðstu
manna og' að vart muni draga
úr henni fyrir fundinn.
Harold Macniillan var hinn
1. maí s.l. formlega gerður
kanslari Oxford-háskóla.
Flutti hann ræðu og maelti
á latínu.
Merkisafmæli.
í nýútkomu Garðyi'kjuriti, er
minnzt 75 ára afmælis Garð-
yrkjufélags fslands, en það var
stofnað ái'ið 1885. Segir Ingólf-
ur Davíðsson, ritstjóri Garð-
yrkjuritsins svo frá, í afmælis-
grein um þetta merkisafmæli,
að það hafi verið 11 kurinir
menn, sem komu saman í barna
skólahúsinu þ. 26. mai, til þess
að stofna Hið íslenzka garð-
yrkjufélag. Aðalhvatamenn
voru þeir Schierbeck landlækn-
ir og Árni Thorsteinson land-
fógeti, báðir miklir forustu-
menn á sviði garðræktar. Er
það gullsatt, sem I. D. segir, að
I þeir hafi verið mjög samhentir
í því að efla garðræktina og
skipa henni það rúm, er henni
ber meðal áhugamála þjóðai’-
innar. Athyglisvert er, að það
vakti m. a. fyrir Schierbeck, að
bæta matai’æði þjóðárinnar
með því að stuðla að ræktun og
neyzlu grænmetis. Félagið
ruddi brautina — og þá fyrst
og fremst þessir menn, og svo
1 sagði Metúsalem Stefánsson
búnaðarmálastjóri 1935, að þótt
I félagið hafi aldrei haft neitt
! starfsfé, muni það þó svo fara,
, við nánari athugun, að flestar
| þær breytingar, sem orðið hafi
í garðyrkjumálunum s. 1. hálfa
öld megi í’ekja til félagsins og
j starfsmanna þess.
Merk tímamót.
voru 1918. Þá hafði félagið
ekki starfað um skeið, en hefst
þá af nýju, og frá því ári og til
1935 var Einar Helgason lífið
og sálin í félaginu og „vann
rnikil nytsemdarstörf, Mun
hans lengi minnst í íslenzkri
|garðyrkjusögu“ (I. D.) Ekki er
hér hægt að rekja sögu félags-
ins nánara, en merkinu hefur
verið haldið hátt á loft á und-
angengnum tíma er gróðurhúsa
ræktin efldist æ meira m. a.
Ekki verður og komist hjá að
nefna margar garðyrkjusýning-
ar hérlendis, þátttöku í garð-
yrkjusýningum erlendis o. fl.
Grasgarður í
Reykjavík.
Garðyrkjufélag íslands vill
stuðla að því, að settur verði á
stofn sem fyrst grasgarður í
jRvk, þar sem ræktaðar verði
j sem flestar íslenzkar skraut-
jjurtir, tré og runnar. „Grasgarð
urinn verður borginni mikill
menningarauki og mjög til
'styrktar grasafræðinámi í skól-
; unum, Garðeigendur geta séð
l þar hvað þrífst og valið eftir
því tegundir í garða síria.“
Samsöngur
Fóstbræðra.
Karlakórinn Fóstbræður
hélt í gærkvöldi fyrsta sam-
söng sinn af þremur, en ein-
hvern næstu daga leggja þeir
upp í langferð, í söngför til
Noregs.
Söngskráin í gærkvöldi var
mjög fjölbreytt, lögin íslenzk
og erlend. Einsöngvarar voru
þeir Kristinn Hallsson og Sig-
urður Björnsson, en söngstjóri
Ragnar Björnsson. Kórnum var
mjög ■ fagnað af áheyrendum.
Meðal gesta var forseti- fslands.
Fóstbraeður syngja aftur . í
kvöld og annað kvöld.