Vísir - 03.08.1960, Qupperneq 5

Miðvikudaginn 3. ágúst 1960
TlSIR
Verður stáliðjuver reist hér?
V.-Íslendingurinn Jón Úlafsson „faöir stálfram-
leiðslu i V.-Kanada“, hefur mikinn áhuga fyrir því.
Árið 1956 kom hingað til I Kanadísku ríkisjárnbrautanna
Sæluhús reist í Herðu-
breiðarlindum.
lands heimskunnur Vestur-ís-
lendingur, — „frumherji á sviði
stálframleiðslu í Kanada“, Jón
Ólafsson, í þeim beina tilgangi
að vekja áhuga manna fyrir
stálframleiðslu á íslandi.
Segir W. J. Lindal dómari
frá þessu í grein um þennan
merka athafnamann og frum-
herja, í grein í The Icelandic
Canadian, og bætir þvi við, að
Jón hyggi til ferðar hingað síð-
ari hluta sumars til framhalds-
viðræðna um þessi mál.
Lindal segir, að formlegar og
óformlegar viðræður hafi átt
sér stað milli Jóns Ólafssonar
og ríkisstjornarinnar 1956 og
milli hans og annarra, en enn
hafi ekkí komið til neinna fram-
kvæmda, enda sé iðnþróunin á
íslandi mjög ör um þessar
mundir, nauðsynlegt hafi verið
að aðrar framkvæmdir á sviði
iðnaðar sætu fyrir. Jón Ólafs-
son telur skilyrði hér á landi
til þess að starfrækja stálfram-
leiðslu, þar sem mikið falli hér
til af brotamálmi, sem hentara
væri að bræða hér en selja til
annarra landa.
Það var í síðari heimsstyrj-
öldinni, segir Lindal, sem
J-óni Ólafssyni hlotnaðist al-
þjóðaviðurkenning fyrir
framleiðslu á stáli með miklu
mötspyrnuafli gegn fall-
byssukúlum, en stáls af þess-
ari gerð var þörf í skriðdreka
bandamanna.
Borgin Hamilton í Kanada
nr. 2747 var sett á teina á sér-
staklega völdum stað á Regents
Park svæðinu í Transcona.Þessi leidd í Transcona Shops nálægt
eimreið hafi verið framleidd af Winnipeg 1926, og var hún
Vulcan Iron Works Ltd., Winni- fyrsta eimreiðin teiknuð og
peg, og sé úr flokki eimreiða, ' smíðuð í Vestur-Kanada.
sem fyrst voru framleiddar að | í tímaritinu Western Business
öllu leyti í Kanada. Eimreiðin and Industries birtist 1951 grein
var afhent Kiwani-klúbbnum í um Jón, og talar fyrirsöögnin
vor, sem varðveitir hana sem 1 sínu máli:
sögulegan minjagrip. j Sjálfmenntaður íslenzkur
tíh það var Jón Ólafsson, sem málmfrœðingur kenndi „Vestr-
nú hefur dregið sig í hlé og inu að framleiða sitt eigið stál“.
býr í Salmon Arm, British Col-1
S. þ. senda gæzlulið til
Katanga á laugardag.
Hr. fíunche íer þunyuð
þeyur ú föstudug.
umbia, sem framleiddi -stálið í'
þessa eimreið, en það voru þrjár
tegundir stáls, sem þurfti.
„Hann rhá rtieð réttu kall-
ast faðir stálframleiðslu í.
V estur-Kanada“.
Eimreið nr. 2747 var fram- aráag, er hinn nýi skáli Ferða-' tveimur hæðum. Á neðri hæð
Það var vígt
Akureyri í morgun.
á laugardagi.
t Norðlendinga voru þar 40 reyb*
Mannfjöldi var samankominn vískir farfuglar.
Herðubreiðarlindum á laug-1 Skálinn er 48 fermetrar á
félags Akureyrar var vígður
þar á laugardag. Auk fjölda
Gæzlulið frá Sameinuðu þjóð-
unum fer inn Katangafylki í
Kongó næstkomandi laugardag,
að því er fregnir frá Leopold-
ville herma í morgun. Haft er
eftir Dag Hammerskjöld fram-
kvstj. Sameinuðu þjóðanna, að
Belgía hafi lofað, að eklci yrði
um mótspyrnu að rœða gegn
þ$ssu.
Annars hafði verið birt til-
semi í bili, en af því hefur leitt
víðtækt atvinnuleysi. Verði það
gert innan 8 daga, verði fyrir-
tækin þá ekki tekin til starfa
á ný.
Lumumba er nú kominn til
London. Hann sagði við burt-
förina frá New York, að friður
myndi verða alger í Kongó, þeg-
ar seinasti belgiski hermaður-
inn væri farinn þaðan, og þá
kynning i gær um fund Belgíu- yrðu íbúar allra landa velkomn-
stjórnar, og þótti hún í sumum ir þangað.
atriðum óljós, en þó virtist svo,
sem í henni fælist ekki yiður-
kenning á kröfu fylgisstjórnar
.M--C * • • i Katanga um sjálfstæði, en-hins
er miðstoð staliðnaðarins í Kan-1 ’
ada, og hefur svo verið um ára-
tuga skeið. Á tilraunavöllunum
þar voru gerðar tilraunir 1941
með stál framleitt á ýmsum
stöðum í Kanada. — Stálþynn-
ur Jóns Ólafssonar, framleiddar
af Vidcan Iron Works tóku öll-
um öðrum fram, sem reyndar
voru.
í bréfi, sem skrifað var 20.
maí 1944 staðfesti J. M. Ireson
í Eftirlitsráði Kanada, að fram-
leiðsla þessa stá,ls hefði verið
undir beinu eftirliti Jóns og
| vegar kvaðst Belgíustjórn ekki
geta tekið á sig ábyrgð á af-
leiðingum þess, ef gæzlulið yrði
sent inn í landið, og Katanga-
nefndin, sem fór til Briissel, og
var í gær í París, sagði, að veitt
yrði mótspyrna gegn gæzluliði
S. Þj., ef það reyndi að fara
inn í fylkið. Sú nefnd mun
koma til London á morgun.
Dag Hammerskjöld skoraði
annars á Kongosetjórn í gær
í ræðu, að fara með gát, og
varaði einkum við að tefla einu
i, . . .. stórveldi gegn öðru, því að það
íramleitt að hans fyrirsogn oe T, ,
tu uJj yrði Kong°.sem harðast yrði
til ,,þessa dags hefði betri ár-
angri ekki verið náð i Kanada“.
Jón var fæddur á íslandi 1887,
fluttist til Skotlands 1910 og
gerðist útflytjandi þaðan' til
Kanada 1913.
í upphafi fyrrnefndrar grein-
ar Lindals dómara segir, að íbú-
ar Vestur-Kanada hafi haft á-
stæðu til að btra stoltir og þakk-
látir í apríl s.l„ þegar eimreið
úti, ef til styrjaldar kæmi mlli
stórveldanna.
Hammerskjöld mun nú leggja
af stað í ferð sína til Suður-
Afriku í dga, en hann er vænt-
1 anlegur aftur til Leopoldville
eftir viku eða tæpa viku.
Auk þess, sem að ofan getur,
boðaði Hammerskjöld, að Ralph
Bunche, varamaður hans, myndi
fara til Katanga þegar á laug-
ardag.
Gerði við bílinn með
steikarpönitu.
F. 1. B. aðstoðaði 50-60 bíla um
helgina.
Félag íslenzkra bifreiðaeig-
enda hélt uppi vegaþjónustu
um nærsveitir yfir helgina, og
hafði margar bifreiðar í þessari
þjónustu.
F.Í.B. gaf Vísi þær upplýs-
ingar í gær, að bifreiðar á veg-
um félagsins hefðu verið að
staðaldri á Þ.ingvallahringnum,
en þar voru ávalt tvær til þrjár
bifreiðar. Þá var einnig ein bif-
reið stað.sett í Hvalfirðinum.
Kongostjórn hótaði í gær að Ein bifreiðin fór á laugardag
taka eignarnámi eigur belgiskra austur á Þingvelli og þaðan
fyrirtækja, sem hætt hafa starf- Kaldadal til Borgarfjarðar, var
þar á sunnudag en ók fyrir
Hvalfjörð í gær. Önnur þifreið
fór til Þórsmerkur á laugardag
og kom aftur í gærkvöldi, Sjálf-
boðaliðar óku á vegum félags-
ins austur um sveitir og aðstoð-
uðu vegfarendur eftir getu. Þá
tók Slysavarnafélagið einnig
virkan þátt í þessari þjónustu
og flugbjörgunarsveitin, er
Eimreiðin nr. 2747, nú varðveitt sem sögulegur minjagripur.
Jón ÓlafsSðn,rsém stendúr hjá henni framleiddi þrjár tegundir
stáls í hana.
Síldin —
Framh. af 1. síðu:
Alls fengu 11 skip síld út af
Austfjörðum i gærkvöldi. Það
er ekki mikið þegar haft er í
huga að á þessu svæði eru
meirá en 200 skip við veiðar.
hafði bifreið á vegum tvo dag-
ana.
í öllum þessum bifreiðum
voru faglærðir bifvélavirkjar,
er höfðu með sér alla helztu
varahluti auk verkfæra og
sjúkrakassa. Samtals munu 50
■—60 bifreiðar hafa þegið aðstoð
á ýmsan hátt allt frá benzín-
láni upp í ýmsar meiriháttar
viðgerðir. Ein viðgerðarbifreið-
in var t. d. alla laugardagsnótt-
ina að gera v.ið gat á „pönnu“ á
Kaldadal. Tókst að gera við
þetta á þann hátt, að fórnað var
steikarpönnu til að bæta með,
sett „kjarnorka" á milli laga og
bótin síðan skrúfuð á með
„boddýskrúfum“. Bíllinn hélt
áfram upp í Borgarfjörð og
fólkið naut helgarinnar eins og
ekkert hefði komið fyrir.
Af öðrum viðgerðum má
nefna ójiýt háspennukefli, ben-
zínstíflur, vatn í benzíni, ónýt-
ar benzíndælur, þéta, gúmmí-
viðgerðir, ónýtar bremsur o. m.
fl. — Til gamans má geta þess,
að farþegi í viðgerðarbifre.ið-
inni í Hvalfirði taldi bifreið-
arnar é leið til bæjarins á tíma-
bilinu 19—22,30 á mánudag og
reyndust þær vera 267. Gefur
það hugmynd um umfei-ðina til
bæjarins í fyrrakvöld.
er forstofa, eldhús, geymsla ög-
skáli. Á efri hæð er svefnloft,
þar sem 25 manns geta sofið
samtímis. Ef þörf krefur, geta
15 manns sofið niðri. Húsið er-
byggt úr timbri og er járnvar-
ið. Þak er úr aluminium. Vinna
og mikið af efni til hússins er
gjöf einstaklinga og fyrirtækja.
60 km vegur var ruddur frá
Hrossborg við Mývatn að
Herðubreiðarskála. Er að vetr-
inum fær jeppum og stórum
bílum.
FramleiSendur brezks ullar-
varnings saka Japani um ó-
heiðarlega samkeppni, með
því að stimpla dúka með á-
letrunum á ensku.
BOAC flutti V-i millj. far-
þega á sl. ári og er það í
fyrsta sinn sem farþegatalaii
kemst yfir það mark. Tekjur
umfram gjöld urðu yfir 4
millj. stpd.
Fegurðardrottning íslands 1959,
Sigríður Geirsdóttir, lagði af
stað í gær með flugvél Loft-
leiða til Langasands, þar sem
hún tekur þátt í keppninni um
titilinn „Miss InternationaI“.
Myndin er af Sigríði er húa
gekk um borð.
Akureyrartogarar
á heimamiðum.
Frá fréttaritara Vísis. v
Akureyri í morgun.
Akurvyrartogararnir hafa all-
ir stundað veiðar á heimamið-
um undanfarið og veitt þorsk
og karfa.
Afli þeirra síðasta hálfan
mánuðinn er sem hér segir:
Sléttbakur kom 18. júlí með
145 lestir, þann 19. kom Kald-
bakur með 150 lestir, 21. kom
Harðbakur með 164 lestir, þann
25. Svalbakur með 154 lestir,
Norðlendingur 27. júlí með 84 -
lestir og 28. kom Sléttbakur gft-
ur með 116 lestir. ,
Nýju togararnir
Framh. af 1. síðu:
ar úrgangsfiskur, sem sjóm^nn
hafa hingað til hent. Lestar
verð,a klæddar alúmíni í hólf
og gólf, og verður ekki ein ein-
asta spýta í lestunum.
Skipin munu. kosta um 40
milljónir kr. hvért.
Sturlaugur gat þess, að þeir
hefðu haft í hyggju að láta
smíða skuttogara, en skipa-
smíðastöðin hefði ekki viljað
smíða skuttogara af þessari
stærð, þar sem hún taldi þá
vera á tih-aunastigi, nema um
verksmiðjutogara væri að ræða.
Eins og áður hefur verið skýrt -
frá hér í blaðinu, teiknaði
Hjálmar Bárðarson frambyggð-
an fiskibát með togútbúnaði í
sámráði við Sturlaug Böðvars-
son. Ér nú verið að athUga?
kostnað á smíði slíks . skips.