Vísir - 08.11.1960, Blaðsíða 3

Þriðjudáginn 8. nóvember 1960
VfSIR
3
Allir, sem geta klæðast fornum búningum, sem tíðkuðust á
þeim tíma, þegar hátíðirnar voru fyrstu haldnar.
Haustið er tími hátíða hjá
Þjóðverjum.
Þá eru haldnar hátíðir, stórar eg smáar,
hvar sem við verður komið.
„Hátíð er til heilla bezt“,
segir fornt spakmæli, cn svo
virðist sem betur eigi við í
Þýzkalandi að segja: „Hátíð er
á hausti bezt“.
Nær allar hátíðir almennings
í Þýzkalandi — eða þeim hluta
landsins, þar sem menn eru
frjálsir til að lyfta sér upp og
gera sér dagamun — fara nefni-
legá fram, þegar orðið er áliðið
sumars, haustið að ganga í garð
og laufið að breyta um lit. Mest
allra þessarra hátíða hefst í
Múnchcen í september og stend-
'ur fram í október, Hún heitir
: „Oktoberfest“ á máli Bajara,
og hún er haldin á engi einu
miklu, sem heitir Theresien-
wiese og er í miðri borginni.
Þegar hátiðartíminn gengur í
garð, spretta söluturnar og búð-
ir upp á enginu og hundruð þús-
unda manna koma þar daglega
þann hálfa mánuð, sem hátíð-
in stendur. Börnin vilja vitan-
^lega fyrst og fremst komast í
allar hringekjurnar, sem eru
næstum því óteljandi, en yfir
öllu saman gnæfir hjól mikið,
VitanLega dimar dansinn, og ekki aðeins inni heldur einnig
úti, á götum og torgum.
sem er rösklega 25 metrar á
hæð. Þar má sjá vítt yfir
skemmtisvæðið og borgarhverf-
in í kring.
A daginn eru það börnin, sem
ráða ríkja á „enginu“, en
þegar skyggja tekur, þá þyrp-
ast fullorðnir þangað til að
gleðjast með glöðum. Þá koma
þar ekki aðeins Þjóðverjar af
öllum stéttum, heldur er venj-
an sú, að þar eiga tugir þjóða
um heim allan fulltrúa sína, og
allir virðast skemmta sér eins
vel og — öllum smakkast bjór-
inn jafnvel, en úr öllum áttum
hljóma léttir tónar og söngur.
Allir, sem koma á „engið“ eru
staðráðnir í að skemmta sér,
rétt eins og menn segi „samtaka
nú“, eins og íslendingar kann-
ast við. Okunnugir verða kunn-
ingjar á svipstundu, og það er
ekkert smáræði, sem menn láta
í sig þennan hálfa mánuð.
Nokkrar þurrar tölur gefa
nokkra hugmynd um það. Menn
eta nokkur hundruð þúsund
„backhendl“ (steikta kjúkl-
inga), þúsundir af svonefndum
,,steckerlfischen“, marga uxa,
sem steiktir eru í heilu lagi yfir
opnum eldi, milljónir af bajara-
bjúgum og öllu þessu skola
menn niður með mörgum mill-
jónum lítra af frægum bajara-
bjór.
En þeir, sem vilja ekki vera
í alltof miklum manngrúa, geta
fundið rólegri hátíðir í ýmsum
landshlutum, svo sem í Saar,
Moseldal, Ahr, Wurttemberg og
víðar, þar sem menn halda
„töðugjöldin“ á sína vísu, því
að þar efna vínyrkjubændur til
vínhátíða, þegar uppskeran er
um garð gengin. Jafnvel
minnstu þorp halda sína hátíð,
og þar gildir hið sama hvar-
vetna, að menn streyma að um
langa vegu og allir kynnast
fljótt og skemmta sér vel.
Og haustið er líka rétti tím-
inn til að skemmta sér, þegar
á það er litið, að sumarið er
helzti anna- og strittíminn fyrir
mjög marga. Þegar mesti anna-
tíminn er um garð genginn, er
sjálfsagt að gera sér glaðan dag.
Morrænt skákmót
á vegum Hreyfils 1962.
Aðalfundur Taflfélagsins s.f.
Hreyfils var haldinn 13. okt.
s.I.
Merkustu atriði á s.l. starfs-
ári félagsins kvað formaður
vera þátttöku Hreyfils í skák-
keppni stofnana með tveim
sveitum, en alls tóku þátt í
þeirri keppni rúmar 40 sveitir
frá 30 stofnunum og þátttöku
Guðlaugs Guðmundssonar í
einmenningskeppni N.S.U., sem
háð var í Gautaborg á s.l. vor.
Varð Guðlaugur annar í
meistaraflokki keppninnar, en
jafn að vinningum við þann,
sem varð í efsta sæti.
Auk þess kepptu félagsmenn
við ýmsa skákhópa í borginni
eins og venja hefur verið á
undanförnum árum.
Á fundinum kom fram mikill
hugur í félagsmönnum að taka 1
þátt í sveitakeppni N.S.U., sem
fram á að fara í Bergen á n.k.
vori. En sveit Hreyfils hefur
verið Norðurlandameistari
N.S.U. siðan 1957.
Enn fremur hefur verið á-
kveðið, að næsta einmennings-
keppni N.S.U. verði háð í Rvík
árið 1962, á vegum Taflfélags
s.f. Hreyfils.
Stjórn Taflfélags s.f. Hreyf-
ils skipa nú:
Magnús Einarsson formaður,
Dónald Ásmundsson varafor-
maður, Þorvaldur Jóhannesson
ritari, Óskar Lárusson gjald-
keri og Vilhjálmur Guðmunds-
son áhaldavörður.
Aths.: Þess skal getið til skýr
ingar, að N. S. U. er samband
Norrænna sporvagnastjóra og
heitir fullu nafni Nordisk Spor-
vejs Skak Union.
Hjáíp Rauða krossros aldrei
meiri en á s.l. starfsári.
Yfir 20 milljónum tlollara varift áil
lijálpar í ýmsum löndum.
Fregnir frá Genf herma, að
alþjóðaframlög til hjálpar fólki
sem átti við erfiðleika að búa
af völdum náttúruhamfara á
síðasta skýrsluári, hafi numið
20 milljónum dollara. Er hér
eingöngu um það fé að ræða,
sem Alþjóða Rauði krossinn
annaðist úthlutun á,
Frá þessu er sagt í skýrslu
framkvæmdastjórans, Henry
W. Dunnings, sem nú lætur af
störfum. Hann kvað störf
á vegum Alþjóða Rauða kross-
ins aldrei hafa verið meiri en
á skýrsluárinu, sem lauk í sept-
emberlok.
Á þessum tíma bitnuðu 18
stórkostlegir náttúruviðburðir
á 4—5 milljónum manna, en
deildir Rauða krossins í 72
löndum lögðu fram fé til hjálp
ar. Ennfremur sendu þær til
þeirra svæða, sem náttúruham-
farirnar bitnuðu á, 300 skurð-
lækna og lyflækna, hjúkrunar-
konur og annað hjálparlið.
Hjálparstarfsemi er haldið á-
fram í þágu þeirra 18.000
manna, sem lifðu af land-
skjálftahörmungarnar í Agad-
ir. Sjúkrahúsið þar er nú verið
að endurreisa til minningar um
þá, sem létu lífið.
Frá Rauða kross deildum I
19 löndum hafa verið sendar 26
sveitir lækna og hjúkrunar-
kvenna til Kongó. !
Aðstoð var einnig veitt í hin-
um nýju, sjálfstæðu ríkjum í
Afríku, m. a. til þess að stofna
þar Rauða kross deildir.
Odd Martensz
Læknir á liyalveiðum.
Eg hafði með mér botnsköfu
og með því að nota hana, varð
ljóst að á hinu grunna vatni
var iðandi líf, paradís fyrir
dýrafræðing. Þrir kassar með
glösum og hnokkum, fullum
skeldýrum, kröbbum o. fl. o. fl.
hafnaði á minjasafni í Bergen.
„Krillen" ca. 2 cm. langur
krabbi er aðalfæða hvalsins
hér í Suður-íshafinu. Hann var
stundum í svo þykkum torfum
niðri í sjónum, að hann mynd-
aði eins og þéttan vegg J— eins
og mýflugnahópur — ekkert
undur að hvalurinn hefur nær
því 12 þuml. þykkt spiklag á
hryggnum.
Ef maður lagði hönd á berg-
flasirnar við ströndina, varð
manni strax ljóst að eldfjalla-
hitinn var ekki langt í jörðu
niðri. Það — bergið — var eins
heitt og bergið heima í Noregi
um miðsumar í brennandi sól-
arhita. —• Jarðhitinn varnáði
snjónum að festast á eyunni að
mestu leyti, en þessi blanda af
upphitaðri "jörð og snjóhrafli,
myndaði ágætis dvalarstað fyr-
ir mörgæsirnar. Það var fugl,
sem lá á einu eggi. Svo langt,
sem maður sá, er talið að mör-
gæsirnar séu samtals um tvær
milljónir þarna, en ekki gat ég
tal.ið þær, svo ég þori ekkert að
fullyrða þar um, en þær eru
samt ótrúlegur fjöldi þarna.
Þær eru annars skemmtilegir
fuglar — þær bitu í hælana á
skónum, gengi maður fram hjá
þeim, og með smávegis aðgerð-
um var hægt að fá þær til að
garga með ýmsum hljóðum og
tilburðum, svona líkt og kvinn-
ur, sem slúðra mest á kaffi-
stofum á mjög óvönduðu máli.
★
Það var morgun einn, klukk-
an var bara fimm, þá er bar.ið
á dyrnar hjá mér. Inn kemur
ein skyttan, grásvört í andliti
af púðurfeyk, skeggið eins og
á apa, klæddur olíukápu og sjó-
hatti. ,,Nú getur þú fengið að
koma með drengur, það er fá-
ir vitlausir bláhvalir hér úti á
sundinu (Grahamstredet“).
Ágætt, það var ekkert sér-
stakt að gera einmitt núna, svo
ég fór með eins og í mörg önn-
ur skipti. En nú átti ég að sjá
hina skuggalegu hlið hvalveið-
anna, sem verkaði á mig sem
ungan og tilfmningaríkan,
mjög eftirminnilega.
Rétt eftir að við höfðum yf-
irgefið verksmiðjuskipið, sáum
við að tveir stórir bláhvalir
veltu sér í sjónum, soguðu í
sig smákrabbann í tunnu-
tali. Þeir syntu í ýmsar áttir,
og rétt á eftir komu þeir aftan
við hvalbátinn, svo með hlið
hans og voru alveg villtir. Loks
var einn þeirra, sem blés á
góðu skotfæri, skyttan sendi
skutul á eftir honum, sem
hitti sporðinn, sprengjan hafði
sprungið í loftinu, en skutull-
inn hafði fest sig, en skutull-
skepnunnar. Nú var báturinn
dreginn af stað með mikilli
ferð, og enda þótt skutullinh
hefði fest í.skepnunni og mynd-
að stórt sár, virtist hún jafn