Vísir - 14.03.1961, Side 4
v:sih
Þriðiudaginn 14. marz l9éí
- ... -------------- ... •
Sovétríkin eru stærsta
nýlenduveldi sðpnnar.
Kú(|í> 190 þjóðir og þfóð-
flokka — lærðu af Hitler.
Ikeda kemur í op:nbera kehn-
sókn tii Washington í sumar.
Samstari lapans og Ilandaríkjagina
«sl;Irei traustara en mi.
Á öllum alþjóðlegum ráð-
etefnum og í öllum ræðum sín-
tim reynir Krúsév að líta út
sem höfuðmálsvari sjálfsákvörð
imarréttar til handa kúguðum
þjóðum. En ef vel er að gáð þá
kemur í ljós, að Sovétríkin eru
£ rauninni stærsta og voldugasta
nýlenduveldi sem sögur fara af.
Um 190 þjóðum og þjóð-
flokkum hefir verið safnað
saman undir hæl Moskvu-
valdsins. Það er ekki aðeins að
þessar þjóðir og þjóðflokka,r
eigi hver sína tungu heldur
eiga þær sína sérsögu, menn-
ingu og trúarbrögð. Rússar,
100 milljóna þjóð, kúgar í
nafni bolsévismans um 110
milljónir í Sovétríkjunum ein-
um. í Evrópu eru Úkraínumenn
fjölmennasti hlutinn, 37 mill-
jónir manna. Þessar þjóðir
tnynda Sovétríkin. Allar til-
raunir þeirra til að fá aukinn
sjálfsákvörðunarrétt hafa verið
kæfðar, stundum í blóði. Flest-
ef ekki allir æðstu menn Sov-
étríkjanna, Lenin, Stalin, Mal-
enkov og Krúsév gátu sér orðs-
tír fyrir að brjóta niður sjálf-
stæðisheyfingar í einstökum
veldum innan Sovétríkjanna.
Bería sömuleiðis og margir
fleiri, sem skipað hafa valda-
miklar stöður í Kreml.
Miðstjórninni í Moskvu hafði
árið 1921 tekizt að brjóta nið-
ur öll þau ríki sem mynduðust
í byltingunni, Síðan var þeim
stjórnað þannig, að þau höfðu
sjálfstæða utanríkisstefnu, en
blöðin, útvarpið og skólabækur
voru öll brennd marki komm-
únismans.
Einstökum þjóðflokkum, sem
voru Kremlvaldinu óþægur ljár
í þúfu, var reift um Rúss-
land og þannig sviptir þjóðern-
istilfinningunni smátt og smátt.
Hættulegustu málsvarar þeirra
voru myrtir, fangelsaðir eða
sendir í útlegð.
Þegar beinn kommúnistiskur
áróður náði ekki tökum á rúss-
nesku þjóðinni tóku kommún-
istar að slá á strengi þjóðernis-
tilfinninganna. Þeir höfðu séð
hvernig Hitler kveikti nýjar
vonir og bjartari í hugum
þýzku þjóðarinnar.
Árið 1936 hófu kommúnistar
hina nýju áróðursherferð sína.
Þá talaði Stalín í fyrsta sinn
síðan 1917 um „syni okkar
mikla föðurlands".
Öll hin kommúnistisku blöð
tókiý undir öskur Stalíns.
,Nýtt tímabil var að hefjast.
^ Rússum var talin trú um að allt
Jsem stóð til framfara og um-
ibóta væri frá þeim komið og
hver sem dirfðist að mótmæla
var kallaður glæpamaður. í
nýjum bókmenntum urðu Pétur
mikli og ívar grimmi „boðber-
ar“ bolsévismans.
í heimsstyrjöldinni síðari og
eftir hana náðu Sovétríkin
undir sig 648 þús. ferkílómetr-
um af nýju landi, sem rúss-
nesku keisararnir höfðu aldrei
ráðið yfir. Tuttugu og fjórar
milljónir manna voru lagðar
imdir Moskvuvaldið. Þar að
auki má telja með Austur-
Þjóðverja, sem eru um 17 mill-
jónir manna.
Nýlendustjórn Rússa ríkir í
sama anda og allar nýlendu-
stjórnir. En aðferðirnar til að
halda stjórninni í Austur-
Evrópu eru nýjar og þó gaml-
ar. Voldug ríki hafa löngum
átt leppstjórnir í nágranaríkj- t
um, sem hafa þrifizt á mútum * frétt frá Washington segir, Samstarfið
og hótunum. En ekkert ríki hef- að Kennedy forseti og Hayato aldrei traustara.
ir nokkum tma ráðið yfir svo Ikeda, forsætisraðherra Japans, Douglas Mac Arthur, frafar-
mörgum og jafn stórum svæð- ræðast við þar í borg andi amhassador í Japan, sem
£ krafti leppmennskunnar,! 20.-—22, juni næskom- verður ambassador Bandarikj-1
anaí Belgíu, sagði í ræðu, serrí
hann flutti í fyrradag í kveðju-
samsæti sem honum var haldið
af Japansk-bandaríska félaginu,
að vinátta og samstarf Banda-
ríkjanna og Japans hafi aldrei
_. , , „ , . , , . staðið traustari fótum en nú;‘
Ikeda þangað í opinbera heim- , , , ,
,. ifra þvi er samstarf hofst rrnllr
um
A.-Þýzkaland:
Minn flóttamanna-
straumur síðustu mánuðí.
Alltaf fjölgar þeim, sem flýja
paradísarsæluna í Austur-
Þýzkalandi. Samkvæmt skýrslu
ráðuneytis þess í Bonn, sem fer
jmeð mál flóttamanna, hefir tala
flóttamanna auldzt um helming
frá því, sem hún var fyrir
þremur mánuðum.
„í maimánuði komu 20.276
þegnar frá hernámssvæði Sov-
étríkjanna til vestur-þýzka
sambandslýðveldisins,“ segir
þar. „í janúar komu 10.000 og
álíka margir í febrúar. Fyrstu
fimm mánuði þessa árs hafa
70.609 Austur-Þjóðverjar lagt
á flótta undan austur-þýzkri
stjórn.“
Maítölurnar eru hæstu mán-
aðartölurnar fyrir einn mán-
uð síðan í september 1958.
Embættismenn scgja, að auk-
inn flótti stafi aðallega af
því, að reynt er með öliu
móti að knýja menn til sam-
yrkjubúskapar eða til þess
að vinna störf í ið'naði, sem
menn vilja síður eða alls
j ekki vinna.
Meðal flóttamanna í maí var
dr. Hans Klamp, yfirlæknir
sjúkrahússins í Gartz. Hann
kvaðst hafa flúið til Vestur-
Berlínar til þess að svara fyrir-
spurnum yfirboðara um skoð-
anir og hugarfar 70 undir-
manna sinna í sjúkrahúsinu.
Ennfremur átti hann að segja
álit sitt um efnahagsáform, sem
á döfinni eru í Gartz, og hugar-
far bænda, sem knúðdr hafa
verið til þátttöku í samyrkjubú-
skap, en honum hafði verið fal-
ið að halda fyririrlestra í sveit-
unum um heilbrigðismál í
kommúnistisku samfélagi, og
því átti hann að fá tækifæri til
að kynnast ,skoðunum og hug-
arfari“ sveitafólksins.
Samkvæmt upplýsingum frá
Bandalagi frjálsra lögfræðinga
Bonn er nú aðeins einn læknir
til að sinna 11.000 manns í
Gartz og umhverfi. Læknaskort
urinn er álíka mikill á öllu
Frankfurtsvæðinu.
hervaldsins og óttans.
Líflátsdómar
í Lithéen.
andi.
Pierre Salinger, blaðafull-
trúi forsetans, kvað svo að orði
er hann tilkynnti þetta, að
Kennedy forseti hefði boðið
Tassfrétastofan tilkynnir, að sókn, og mundi Ikeda fá tæki-
líflátsdómar hafi verið kveðnir færi til þess að ræða við aðra
upp yfir þremur mönnum í Lit- helztu menn Bandaríkjastjórn-
háen. ar. — Japanska stjórnin hefir
Þeir voru sakaðir um fjölda-
morð á Litháum þegar Þjóð-
verjar hernámu landið 1941.
birt opinbera tilkynningu þess
efnis, að Ikeda hafi þegið boð
Bandaríkj af orseta.
Bandaríkjaþjóð gerir sér
góðar vonir um Kennedy.
Heppilegt val á mönnum í embætti
hefur aukið fylgi hans.
þeirra fyrir 100 árum. Hann
lagði mikla áherzlu á hve mik-
ið hefði áunnizt til að bæta
samstarfið eftir styrjöldinaV
Hann skýrði m. a. frá því, að
útflutningur frá Japan til
Bandaríkjanna, sem 1956 nam
550 millj. dollara, hefði árið
sem leið numið 1100 millj. doll-
urum. Það var árið 1956 sem
Douglas Mac Arthur varð am-
bassador í Japan. Mann er bróð-
urs. bandaríska hershöfðingjans
heimsfræga Douglasar Mac-
Arthurs, sem eftir heimsstyrj-
öldina lagði grunninn að endur-
nýjuðu samstarfi og vináttu.
Bandaríkjamenn gera sér góð j
ar vonir um Kennedy sem for-!
seta og fylgi hans með þjóðinni
virðist vera miklum mun nieira
nú en fram kom í forsetakosn-
ingunum. Eitt af því sem hefur
aukið mjög vinsældir hans og
glætt vonir manna um, að liann
reynist farsæll forseti, er val
hans á mönnum í embætti.
Þótt komið hafi fyrir, að val
forsetans á mönnum í mikilvæg
embætti hafi valdið nokkrum
ágreiningi, hefur honum yfir-
leitt þótt takast valið ágætlega,
enda valið menn eftir hæfileik-
um og jafnt úr flokki republik-
ana sem demokrata. Er það eitt
af því, sem veldur, að yfirgnæf-
andi meirihluti bandarísku
þjóðarinnar gerir sér góðai- von
ir um Kennedy sem forseta.
Kemur það svo greinilega fram
í skoðnankönnunum, að ekki
verður um villst, og jafnframt,
að stjarna Nixons hefur farið
mjög lækkandi, og sumir telja
hann jafnvel úr sögunni sem
næsta forsetaefni republikana,
— og það menn, sem töldu
hann mundu hafa reynzt vel
sem forseti og viðurkenna hann
sem dugandi baráttumann í
kosningabaráttunni.
Dean og Tuthill
ambassadorar.
Kennedy hefur valið Arthur
H. Dean aðalfulltrúa Banda-
ríkjanna á ráðstefnunni um
kjarnorkuvopn og bann við til-
raunir með þau, er hún tekur
til starfa á ýn í Genf 21. þ.m. J
Johii W. Tuthill. embættis-!
maður í utanríkisráðuneytinu,
hefur verið skipaður full-
trúi Bandaríkjastjórnar hjá
efnahagssamvinnustofnun Ev-
rópu. Báðir, Dean og Tuthill, fá
ambassadorstitil.
Dean átti sæti á ráðstefnunni
1953—54 um Kóreu og 1958 og i
1960 sat hann Genfarráðstefn-
urnar um réttarreglur á hafinu,
og kom þar allmjög við sögu,
eins og ógleymt mun á íslandi.
Tuthill hefur verið starfsmað
ur bandaríska utanríkisráðu-
neytisins frá 1940.
Þá hefur Kennedy forseti
skipað kjarnorku-eðlisfræðing-
inn dr. Harold Brown frá Kali-
forníu yfirmann rannsókna í
þágu landvarnanna.
Dr. Brown var aðalráðunaut-
ur bandarísku í sendinefndinni
á kjarnorkuvopnaráðstefnunni
í Genf 1958— 1959.
ár&ksfri.
Minnstu munaði, að stórslys
yrði undan ströndum Portúgals,
er tvö olíuskip rákust á í fyrra-
dag.
Var annað skipið kandískt
og hitt undir Líberíu-fána.
Beið einn skipverji á kanadiska
skipinu bana og munaði
minnstu, að það sykki. Mesta
mildi var, að ekki kom upp
eldur í skipunum.
• - ÍSnijisfSijlSErirlÍíl
Fyrir nokkru villtist hundur af Schaferkyni út á ísinn á einu
hinna stóru vatna í N.-Ameríku. Fannst hann eftir langa leit í
þyrlu, og var gerð tilraun til að snara hann. Var myndin tekin,
er slík tilraun var gerð. Nokkru síðar náðist seppi og var þá
illa haldinn.