Vísir - 26.06.1961, Page 8

s
ÚTGEFANDI: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR
Ritstjórari Herstelnn Pólsson, Gunnar G Schram.
Ritstjórnarskrifstofur: Laugavegi 27 Auglýslngar
og afgreiðslo; Ingólfsstrœti 3. Áskriftargjald er
krónur 30,00 ó mónuði f lausnrölu krónur
3.00 eintakið - Slml 11660 (5 llnurl - Fé!ag»
prentsmiðjan h.f.. Steindórsprent h.f., Eddc h.t.
Hví ekki óháðan sjóð?
Enn stendur verkfallið, enn þrjóskast kommúnista-
forystan í Dagsbrún við að binda enda á það með sömu
hagstæðu samningunum og Hlíf og önnur verkalýðs-
félög hafa samið upp á. Þessi afstaða kommúnistafor-
ystunnar er furðu ótrúleg, þegar litið er til þess hve
atriðið, sem á milli ber er í rauninni smávægilegt.
Vinnuveitendur hafa lýst sig þess albúna að’ greiða
eitt prósent í styrktarsjóðinn, en stjórn hans verði hins-
vegar að vera sjálfstæð. Hafa þeir lagt til að hana skipi
einn fulltrúi Dagsbrúnar, einn fulltrúi vinnuveitenda
og oddamaðurinn sé tilnefndur af Hæstarétti. Ekki
skyldi að óreyndu talið að þessi kjör væru svo ósann-
gjörn að það réttlætti að kommúnistaforystan dregur
verkfallið á langinn dag frá degi, og heimtar sjóðinn
allan undir sína stjórn. Samt hafa þau ódæmi gerzt að
allt atvinnulíf er stöðvað út af atriði sem þessu.
Því er tímabært að þjóðin fái að vita hver er ástæð-
an til þess að Dagsbrúnarforystan berst gegn því með
kjafti og klóm að sjóðurinn sé óháður. Á hvern hátt
ætti það að geta skaðað verkamenn að sjálfstæð, óvil-
höll stjórn ræður þar málum? Það ætti miklu fremur
að vera Dagsbrúnarforystunni kappsmál að sjálfstæð
stjórn væri fyrir sjóðnum, svo aldrei væri þar tilefni
til grunsemda um fyrirkomulag úthlutunar úr honum.
Og allra sízt er þetta nægt tilefni til þess að halda enn
áfram verkfalli, sem allir vita að getur aðeins skaðað
verkamanninn sjálfan.
Það er heldur ekki svo, að sjóðurinn verði alveg við-
skila við Dagsbrún, þar sem einn af þremur stjórnar-
mönnum verður skipaður af félaginu. Ekki munu
vinnuveitendur fara með alræðisvald í sjóðnum eða
ráða þar málum, þar sem þeir munu þar aðeins hafa
einn fulltrúa. Fulltrúi Hæstaréttar er maðurinn, sem úr
slitum ræður, og með neitunum sínum á samningum
er Dagsbrún raunverulega að gefa í skyn að honum sé
ekki treystandi til þess að vera þar óvilhallur dómari.
Trúi því hver sem vill.
Krabbameinsvarnir.
Á þessu ári á Krabbameinsfélag íslands 10 ára af- ;
mæli. Starf félagsins hefir verið mikið fyrsta áratug-
inn. Er þar stærst stofnun leitarstöðvarinnar, sem ætl-
að er að finna sjúkdóminn á byrjunarstigi og auðvelda
þannig um alla lækning. Krabbameinið er enn mann-
kyninu óráðin gáta, þótt ötullega sé unnið að lausn
hennar í öllum heimsálfum og við Islendingar eigum
þar í hópi einn ágætan vísindamann, prófessor Dungal.
Krabbameinsvarnir kosta mikið fé, en eru þjóð- j
þrifastarf og er full ástæða til þess að leggja þeim allt |
það lið, sem þjóðin megnar.
VÍSIK
Mánudagur 26. júní 1961
Tvær tennur í
hættulegri vél.
Það líður varla sá dag-
ur að ekki berist fréttir
af nýjum njósnamálum.
Rússneska njósnastarf-
semin er orðin að stór-
viðskiptum, sem eiga sér
enga hliðstæðu.
Aðferðir hennar og mark-
mið eru álíka vafasöm. Hún
keppir einkum eftir hern-
aðarleyndarmálum Vestur-
veldanna og svífst einskis í
viðleitni sinni. Hér segjum
við frá tveimur njósnamál-
um, sem snerta gang hinnar
umfangsmiklu njósnavélar
kommúnistalandanna. Hið
fyrra er mál þýzku skrif-
stofustúlkunnar Rosalie
Kunze, sem starfaði fyrir
austurþýzku njósnalögregl-
una, en hún er í nánu sam-
bandi við leyniþjónustu
RÚssa og starfar fyrir hana.
Höfuðpersónan í hinu málinu
er háttsettur starfsmaður
ísraelska landvarnaráðu-
neytisins dr. Israel Beer.
Hann er talinn hafa njósnað
fyrir Rússa.
þjónustunnar gegnum flokks
deildina, sem hún starfaði í.
Hann taldi hana heppilega
til margskonar starfa í þágu
leyniþjónustunnar. Fyrsta
verkefnið var að komast í
samband við vestræna kaup-
Bonn og sótti um starf, sem
hún fékk umyrðalaust. Það
var í október 1956. Þarna
vildu yfirboðarar hennar
einmitt að hún starfaði.
Hún varð brátt afkasta-
mikill njósnari. Aragrúi
leynilegra skjala fór um
hendur hennar og voru jafn-
harðan afrituð á örþunnan
pappir, sem auðvelt var að
gleypa ef hættu bar að hönd-
um. Hún sendi þessar upp-
lýsingar sínar á falskt heim-
ilisfang í Köln. Rosalie
gerði einnig lista yfir alla
Rosalie Kunz.
ROSALiIE KUNZ.
Rosalie Kunz var aðeins.
31 árs, er hún var handtek-
in í Vestur-Þýzkalandi og
sökuð um njósnir fyrir er-
lent ríki. Hún var dóttir
sokkaverksmiðju-verka-
manns í bænum Stollberg,
sem er í Austrur-Þýzkalandi.
Rosalie var lífsglöð og fjör-
mikil stúlka, sem dreymdi
drauma um „ævintýrið
mikla“. Það virtist ekki
vera á næstu grösum við 24.
ára gamla skrifstofustúlku,
sem hafði látið innrita sig í
kommúnistaflokk Austur-
Þýzkalands, sem hafði feng-
ið lítið en sæmilega borgað
starf í áætlunarskrifstofunni
í Dresden. Hún komst í sam-
band við starfsmann leyni-
sýslumenn á Leipzig-kaup-
stefnunni. Það var ekki hið
„mikla ævintýri“, en hún
naut starfsins í dýrustu veit-
ingahúsum borgarinnar við
glaum og gleði.
JJún þótti samt ekki koma
til álits sem sjálfstæður
njósnari, þar til hinir nýju
vinnuveitendur hennar upp-
götvuðu að hún hafði vissu-
lega hæfileika sem slík,
einkum vegna þess hve auð-
velt hún átti með að komast
í samband við fólk. Það varð
til þess að hún fékk tilboð
um frekari „menntun“ í
Austur-Berlín. Þetta var
raunar skipun, því henni var
hótað að upplýst yrði um
fóstureyðingarmál, sem hún
var flækt í, en hélt að væri
gleymt. Á skólanum lærði
hún flest það sem talið er
nauðsynlegt góðum njósn-
ara. Og í marz 1955 var hún
send sem „flóttamaður“ til
Vestur-Þýzkalands. í fyrstu
starfaði hún í ýmsum fyrir-
tækjum, sem ekki bjuggu
yfir eftirsóknarverðum
leyndarmálum, aðeins til að
afla sér meðmæla. Að þeim
fengnum sneri hún sér til
landvarnarráðuneytisins í
Dr. Israel Beer.
foringja í vestur-þýzka
sjóhernum með persónu- og
skapgerðarlýsingu á þeim
öllum. Á þessum tíma varð
hún vinsæll gestgjafi á litla
heimilinu sínu. Hún bauð m.
a. sjóliðsforingjum í litlar
og fjörugar veizlur og þar
var einnig einn af foringjun-
um í glæpalögreglunni í
Bonn. Hún vann sér inn
13.500 v.-þýzk mörk og 5
þús. austur-þýzk mörk á
þessum tíma. Og það var
aðeins fyrir hreina tilviljun
að hún var uppgötvuð, sem
njósnari.
Framh. á 10. síðu
1800 á bygginga-
ráðstefnu ■ Khöfn.
Þann 18. sept. fer fram 8.
ráðstefna Norræna byggingar-
félagsins í Kaupmannahöfn.
Verkefni hennar verður
!.3yggeriets industrialisering“,
og mun prófessor dr. techn.
B. J. Ramböll halda fyrirlestur
um það efná, en prófessor Sune
Lindström, arkitekt, mun halda
fyrirlestur um „Arkitektur og
industrialisering“. Þetta verk-
efni ráðstefnunnar verður tek-
íð til umræðu á fundum með
þátttöku allra Norðurlanda. Er
verkefninu skipt niður í 7
þætti og er mönnum frjáls þátt
taka í þeim.
Gert er ráð fyrir að á mót-
inu verði um 1800 manns, er
skiptast á, Norðurlöndin öll, og
takmarkaður fjöldi frá hverju
þeirra. Vegna gistingar og hóp-
ferðalaga eftir mótið, er þeim
sem áhuga hafa, ráðlagt að
kynna sér möguleika ti] þátt-
töku hið fyrsta og eigi seinna
en 10 júlí n.k.
Allar upplýsingar varðandi
þátttöku í ráðstefnunni má fá
hjá Byggingarþjónustu Arki-
tektafélags íslands og Gunn-
laugi Pálssyni. arkitekt.