Vísir - 08.11.1961, Qupperneq 7
MiSyikudagur. 8. nóv. 1961
V f S I R
■'Htigmsm-
RÆ'DD A ALÞIXGI.
Umræðíii'nar á Alþingi um
bráðabii-goaiögin urn breyt-
ingu gengisins haía verið
lærdómsríkar. Tveir ráðherr-
ar, Bjarni Benedikísson og
Gvlfi Þ. Gíslason. haia skýrt
málið afburðavel í rökiöstum
ræðum. En það heíur einnig
verið fróðlegt, þótt á annan
veg sé. að heyra formenn
þingflokka Framsóknar og
Alþýðubandalags, Eystein
Jónsson og Lúðvík Jósefsson
útlista öll sín ,.rök“ fyrir
kauphækkununum ' í sumar
(( og gegn ■gengisbreytingunni.
HVAÐ SAGT VAR
í MARZ.
Ósjálfrátt hvarflar hugur-
inn aftur til umræðna á Al-
þingi í marz síðastliðnum um
vantraust, sem báðir aiid-
stöðuflokkaEnir. íliittu. þá
saman. Ræður þeirra hnigu
allar í þá átt, að lýsa í sterk-
um litum, hvílíkar hörmung.
ar viðreisn ríkisstjómarinn-
ar hefði leitt yfir atvinnu-
líf landsmanna.
Af hálfu Framsóknar-
flokksins var ástandi-og horf.
um lýst á -þessa leið:
„Fjölda efnaminni fyrir-
tækja liggur við gjaldþroti.
Sama gildir. um hundruð ein-
staklinga, sem eiga nýbyggð-
ar íbúðir. Framleiðslan er
stöðugt að dragast saman og
framkvæmdir fara minnk-
andi, svo að ljóst er, gð stór-
felld kreppa er frám und-
an.“
Málsvari Alþýðubanda-
lagsins „dró saman döminn ,
ýfir ríkisstjórninni i skipu-
legri og rökfastri. ra:-ðu“. að
sögn Þ.jóðviljans,á þessa leið:
„Stjórnarstefnan. ■ „við-
reisnin" hefur beðið algert
skipbrot. í stað öruggs rekst-
afc;
iýfrt I
maí
Giínnar Thoroddsen Ijármálaráðherra.
urs atvipnuveganna . . . ef
svo kpinið í höíuðatvihnu-
veginum,, að ekki ge.ngur á
öðru en fekstrarsíöðvunum
og hvers konar reiðileýsi, í
öðrum atvinnugreinum þjó'ð-
arinnar er stórfelldur sam-
dráttur ýmist yfirvpfandi eða.
skpilinn yfir. Atvinnuleysis '
er þegár iarið að gæta . . .
Hallarpkstur er fyrirsjáan-
legur a ríkisbúskapnum.“
i;
STJORN A RA ÐST.HÐ-
INGAR SÖÐLA UM.
Þannig.var áítandið i marz
mánuði í augum stjórnarand.
stæðinga, .
En á' skammri stund skip-
ast ve|5ur í lpíti. Þegar kom
fram í niai-mánuð, — löngu
áður ón síld.in fór að veiðast
—, þót|i þessum. söinu möam.
um atvinnuvegirnir . prðnir
svo ágætlega á sig komnir,
.. væntaniega vegna vúð-
reisnai'innar, — að nú gætu
• þeir tekið á sig stórfelldar
kaupþpkkanir og aukin út-
g,iöld.
A þgssum vikurn, frá .marz
til-maí^ haíði þó, ekkert það
gerzt, er gerÖi atvinnuliíinu
léttara-að taka á sig aukin
útgjöld.
En " stjórnaröndsíagðihgaf'
höfðu y ' söóiað um, . áf :'
hentistefnuá'sjæðum, og boð-
uðu nú, að í síað móðuharð-
inda gf marmavöldum væri
upp runnio hið . mesía
blómaskeið i islenzku at-
vinnulgfi'jv'séfn birtist í þyi
að átvinuvegifnir , gætu
hækkað kapp fólksins um
allt að 20%, án.-þess að fá
það bmtt upp á nókkurn veg.
. Og þessu yar .ekki -áðeins
haldið fram, meðan verið var
að semja um kauphækkanir.
Þessum fullyrðingum var
haldið áfrain og nú glyrrija
þær í þingsölunum dag eftir
dag.
Sjaldan hafa stjórnmála-
leiðtogar löðrungað sjálfa sig
jafnkyrfitega: í marz var at-
vinnuvegunum að blæða út. í
maí gátu þeir hækkað kaup-
gjald um 15-20%. í marz var
fjöldi einstaklinga, sem stóð
i íbúðarbvggingum, gjald-
þroti riær. í maí gátu þeir
hæglega bætt á sig 15% kaup-
hæklyun í byggingarvinnu.
EF Pe'nINGASEÐLUM
FJÖLGAR MEIR. EN
VÖRUNUM.
í framsöguræðu. sinni fyr-
ir bráðábirgðalögunum benti
Gylfi , Gíslasonv viðskipta-
málaráfeherra, á það, að á
næstu j32 mánuðum eftir að
áhrif kauphækkananna væru
komin.fað fullu fram, mátti
gera rá»5 fyrir að tekjur þjóð-
arinnar í krónum yrðu 8—
900 riinljónúiii hærri en 12
riæstu pánuði á undan, eða
.11—12% hærri, meðan sjálf
þjóðar&amleiðslan ykist.
ekki njeira en 3—4%. Það
mætti. því teljast augljóst,
hyáð hiyti að gerast, ef ekk-
ert væiý að gert. Peningaseðl.
unum hefði fjölgað meir en
vörunum, sem hægt væri 'að
kaupa fyrir þá. Verðlag inn-
anlands hefði því hlotið að
hækka og gjaldeyrisvarasjóð-
urinn, sem þjóðin hafði eign.
azt, hefði horfið, og bankarn-
ir tekið að safna lausaskuld-
um á ný. Verðbólgan hefði
aftur verið leidd inn í her-
búðirnar og aftur orðið halla.
rekstur gagnvart útlöndum.
Grundvellinum undir gengis.
skráningunni 38 kr. á dollar
var gersamlega raskað. Það
var útilokað, að halda verð-
laginu innanlands stöðugu,
samtímis því sem peninga-
telcjur ykjust um 800—900
millj. kr. Það var útilokað
að halda jafnvægi í viðskipt-
um við útlönd á grundvelli
óbreytts gengis. Fyrst kaup-
hækkunin var orðin stað-
revnd, var ekki um annað að
gera en að gera þær brej’t-
ingar á gengiskráning-
unni, sem svöruðu til hinna
breyttu aðstæðna, eða m. ö.
o. áð skrá gengið þannig, að
jafnvægi gæti haldizt í viö-
skiptum við útlönd.
ÓVERJANDI AÐ LEIÐ-
RÉTTA EKKI GENGIÐ.
ÍÞótt margsinnis hafí verið
rækilega sannað, að gengis-
breytingin í sumar var óhjá-
kvæmileg afleiðing kaúp-
hækkanamiai og að óverjandi
hefði verið gagnvart þjóð-
inni, áð leiðrétta gengið ekki,
þá: halda stj órnarandstæðing-
ar áfram að berja höfðinu
við' steininn, Einri dagfnn er
g'engisbreytingin kölluð ein-
ber hefndarráðstöfun. Annan
daginn var hún gerð einvörð-
ungu til þess að bjarga ríkis-
sjóði frá öngþveiti.
RÍKISSJÓÐUR OG
GENGISBREYTINGIN.
Formælandi Alþýðubanda.
lagsins hélt hinu síðara fram
á Alþingi á mánudaginn, og
kvað svo að orði, að ríkis-
sjóður hefði verið kominn í
hærrj skuld við Seðlabank-
ann „í bvrjun verkfallanna“
en nokkru sinni áður.
Þetta er alrangt. Verkfall
Dagsbrúnar hófst 29. maí.
Þann dag var skuldin 74^
millj., ogekki óeðlileg á þeim
tíma. En 29. maí 1958, sem
var eina heila árið, sem
vinstri stjórnin lifði, var
skuldin 77 millj. kr., þ. e.
hærri í krónutölu en nú, og
hlutfallslega miklu hærri
miðað við tekjur og gjöld
nú og þá. Hins vegar hækk-
aði yfirdráttarskuldin i ár,
þegar verkföllin höfðu staðið
í margar vikur, truflað skipa.
komur og lokað fyrir aðal-
tekjulind ríkissjóðs.
Sami þingmaður hélt því
einnig fram, að kauphækk-
anirnar hefðu sáralítil áhrif
á útgjöld ríkisins, það sé að-
eiris „óverulegur hluti ríkis-
útgjaldanna sem hreyfist".
Hann gengur fram hjá því,
sem upplýst var á Alþingi í
fjárlagaumræðunum, að út-
gjöld ríkissjóðs hækka á
þessú ári, 1961, vegna kaup-
hækkana ogáfleiðinga þéirra,
um'65 millj. króna, og hækk-
un aðflutningsgjalda vegna
gengisbreytingar gerir ekki
betur en að vega upp þá
hækkun.
Breytt um
vegna
A briðjudaginn ákyað
flugstjórinn .'. SAS farþeya-
þotunni Oiaf Víkiny að
breyta fluyáætiun vélarinn-
ar, svo að liún lenti ekki íl-
geislavirku skýi sem er í há-
lofiunum oy stafar frá ■
sprengingi’m Rússa. Átti
þotan að fljúga frá Kaup-'
mannahöfn til Los Angeies j
um Syðri Strav.mfjörð í
Grænlandi. Fluystjórinn á-'
kvað 1 samráði við st jónr
SAS að breyta flngleiðinni, j
svo að véliri tafðist um hálfa;
klst.
I
Rannsó'knir veðurfræðinga
höfðu leitt í Ijós, að hið
geislavirka ský væri á ferðí
í háloftunum yfir norðan-:
verðu Atlantshafi í um það
bil 10 þásund metra hæð, en
það er einmitt sú ffuvhæð j
sem. hagkvæma-sí er að fl júga j
r>~ q fp.-,’f*~ab'->tUTt. Skyið!
stafaði frá hinni niikhi risa- j
sprengingu Russa við Nov-
aja Zemija skömmc fyrir >
mánaðamót oy var nð Ijúka
hringferð krinamm norðan-
verðan hnöttinn, en skýið
Herst sföði,'rt í austurátt
fyrir háloftsvindum mcð uni
200 km hraða a kfst.
Helga Bjarnadöttir
85 ára í dag.
iípjga Bjarnadóttir húsfreyja ið margt þarft og' fagurlega
Lindargötu 43 A á 85 ára afmæli gjört í höndunum rúmliggjandi
í dag. Hún dvelst nú í sjúkra- og verið svo hugrökk og hress
húsi, stofu 20 í Landakotsspít- og, glöð í andanum að minnis-
Fsskhingar —
Framh -ii i ■uí'u
ber að "et.a. að afIi Marz \-ar
mjög lélegur, mikill liluti af
honum smár karfi o" mjög
smár þorskur. sem ér léleg
söluvara. Þe,'ar tekið er til- j
lit til þess er verðið sem ;
hann fékk þvi. sízt yerra e.n j
það sein Narft fékk.
★
Þórarinti sa;ði. að aflinn
hcfði verið mjog lítill að
imdanfiirnu bæði ' ísland,
Færeyjar cý í Hvíta hafinu.
Þar við hefði svo bætzt ó-
veður Norðursjónt:m um
helgipa og hefði fiskaðflutn-
ingur því næstum þorrið. —
Blöðin í Grimsby oy Ifull
ræða um þetta alvarlega
fisklevsi og sc'ta frá hinni
háu söhi toyarans Varfa.
Ekki eru fleiri ísfcnzkir
togarar væntanlegir til Eng-
Iands - 'iessari vikn. íslenzkú
skiplu háfa ein.s fjt". ensku
ala.
Þetta á ekki að vera afmælis-
grein heldur stutt kveðja til
Helgu og eignmanns hennar,
Jóhanns Árnasonar, frá vini
þeirra. Afmælisbarnið hefur-nú
strítt við vanmátt og vanheilsu
í 12 ár, ávallt verið við rúmið
stætt verður þeim er til þekkja.
Þar sést sem oftar hversu guc?-
opinberar mátt sinn í mannleg-*
um veikleika er honum þókn-
ast. Helga hefur alla tíð borið
málefni kirkjunnar mjög fyrir
brjósti og og ber sóknarkirkja
okkar þess hugfagurt vitni. Þeg;
eða rúmliggjandi. Vanmáttur ar þessi vinkona mín og minna
var eitthvert hið þyngsta áfall hefur getað sott kirkju og setið-
sem þessi verkmilda og stór-
myndarlega kona gat orðið fyr-
ir. En ;afnvel þeim örlögum
hefur hún tekið sem hetja, unn-
í hjólastólnum sínum við messu.
á undantörnum árum, þá hefur
mér ekki þótt vænna um að sjá
aðra í kirkju. Ég vona að ég
eigi ennþá eftir að s;á hana þar
í húsi drottins.
Guð blessi þig og þína, Helga
togararnír fenyið lítinn afla mín, styrki þig Qg gleðji. Vin-
og er slænrt að geta ekki ir þínir hugsa hlýtt til þín i
notfært sér betur sölur ]>eg- dag.
ar markaðuzinn cr syo hár. j E. Bj. ^