Vísir - 28.06.1962, Blaðsíða 9

Fimmtudagur 28. júní 1962.
V 'SIR
Dettifoss á nýjum slóðum
í síðasta mánuði, nán-
ar tiltekið 17. maí sigldi
í fyrsta skipti íslenzkt
skip inn í höfn Charles-
tonborgar í Bandaríkjun
um. Var það Dettifoss
undir forystu Eyjólfs
Þorvaldssonar skip-
stjóra. Þegar íslenzk
millilandaskip sigla að
mestu til sömu hafn-
anna árið um kring, hafa
fastar áætlunarferðir,
þá þykir það nokkrum
tíðindum sæta, þegar
þau leita á nýjar slóðir.
Koma Dettifoss til Charleston
þótti þó ekki aðeins nýlunda á
lslandi, héldur vakti hún einnig
mikla athygli þar í borg. Blöð
birtu myndir af skipinu á for-
síðum sfnum og tvisvar var
það sýnt í sjónvarpi staðarins.
Ekki dró það úr atburðinum,
að Dettifoss var fermdur
stærsta kjúklingafarmi sem eitt
skip hafði tekið þar, eða um
900 tonnum.
Dettifoss sem er myndarleg-
ur fulltrúi íslenzka flotans,
reisulegt skip með góða skips-
höfn, sigldi síðan með farminn
til Hamborgar, „og er það
lengsta leið sem ég hefi siglt í
einum áfanga,“ segir Eyjólfur
skipstjóri, þegar við röbbuðum
við hann um ferðina fyrir
skömmu.
„Er ég þó búinn að vera í
siglingum í 37 ár.“
GÓÐAR MÓTTÖKUR.
„Það get ég líka sagt þér, að
hvergi hef ég fengið betri mót-
tökur en í Charleston. Fólkið
var vinalegt og einlægt, og vildi
allt fyrir okkur gera. Mér, sem
skipstjóra á skipinu, var boðið
í bílferðir um nágrennið, og mál
tíðir í heimahúsum. Mér var
jafnvel boðin næturgisting hjá
fjölskyldu umboðsmannsins.
Charleston er lítið stærri en
Reykjavík, um 80.000 manna
borg, og er sögufrægur staður
í Bandaríkjunum. íbúar borgar-
innar segja frá því með stolti,
að þar hafi fyrsta skotinu verið
hleypt af í frelsisstríðinu mikla.
Svo voru okkur skipv. sýndir
margir og merkilegir staðir- sem
sögufrægir eru þama f nágrenn-
inu. 1 ,'ú eru þarna stærstu
vindlaverksmiðjur Bandaríkj-
anna og mikið er flutt út og
burt af bómull og rís. Iðnaður
er mikill í borginni."
„En hvernig er höfnin?"
„Hún liggur vel við, ekki
mjög stór en þó er þarna tölu-
verð sigling.“
Það var greinilegt að Eyjólfi
þótti mikið í það varið að hafa
komi til þessa staðar, og í raun-
inni eru það engin undur. Þeg-
ar skiþ hafa siglt sömu leiðina
svo mánuðum skiptir, haft við-
Rabbað við Eyjólf Þorvaldsson
skipstjóra, sem stýrði skipinu
í þessari ferð
komu í sömu höfnunum, reglu- .................................
bundið, þá er það sjómönnun- S; &
um mikil og skemmtileg til-
breyting að koma til nýrra
hafna. Að vísu þekkja þeir ekki ||§§
leiðirnar, eru ekki eins kunnug-
ir aðsiglingunni, en það er ein- ?
mitt stóri kosturinn við sigling- §I§1|
arnar, að koma á sem flesta ’
staði og sjá sig um í heiminum.
„Við höfum siglt reglulega í, > *
vetur," sagði Eyjólfur, „frá §
Reykjavík tii Dublin, þaðan til §
New York og síðan yfir Atlants
hafið til Rotterdam og Ham-
borgar. Mér telst til að ég hafi
siglt 130 sinnum milli Islands
og Ameríku og yfir 500 sinnum
frá íslandi til Evrópu — svo ég
er farinn að þekkja leiðina.“
„Ekki hefur þú alltaf verið
skipstjóri, Eyjólfur?“
„O, sei, sei, nei. Fyrst, rúm-
lega tvítugur réðist ég sem
timburmaður á Lagarfoss. 1930
varð ég 3. stýrimaður á gamla
Dettifoss og 1953 varð ég svo
fastur skipstjóri. Hafði þá auð-
vitað verið við skipstjórn sem
fyrsti stýrimaður. Fyrsta árið
fékk ég Selfoss, en varð síðan
skipstjóri á Tungufossi. Á
þetta glæsilega skip, Dettifoss,"
sagði Eyjólfur, og lagði áherzlu
á lýsingarorðið, „kom ég svo
1959.
Og það vil ég segja, að alltaf
þykir mér þríburarnir skemmti-
legastir. Þetta eru reisuleg skip,
sem alls staðár vekja athygli,
ekki vegna stærðarinnar, heldur
vegna vaxtarlagsins — það get
ég sagt.“
Eyjólfur Þorvaldsson.
SMYGLIÐ HORFIÐ.
„Er minna um það nú, að
ungir menn fáist á sjóinn?"
„Nei, það er meira um það en
áður. En það er annað verra.
Það tolla alltof fáir til lang-
frama á skipunum. Fjöldi
manna ræður sig á skipin, en
er sjaldnast meira en eitt ár.
Það er eins og það sé frekar af
ævintýraþrá eða útivistarlöng-
un, heldur en áhugi á sjó-
mennsku, sem fær þá til að fara
á sjóinn Eins og lífið er orðið
fjölbreytt í landi, þá eru sjó-
menn orðnir of einangraðir. Það
á kannske ekki sízta þáttinn í
því hversu menn tolla illa á
skipunum. Það þyrfti að setja
upp einhvers konar tómstundar
herbergi um borð, bókasöfn t. d.
Annars hef ég alltaf verið hepp-
inn með menn og hef eins og
er prýðis skipshöfn. Annað er
eftirtektarvert — það er hversu
drykkjuskapur og óregla sjó-
manna er miklum mun minni en
fyrr.“
„En smyglið?“
„Já, smygl er líka að mestu
að hverfa. Ég held að það sé
vartitalandi um það núna.“
„Hvert er ferðinni heitið
næst?“
„Við förum eftir nokkra daga
héðan frá Reykjavík og tökum
stefnuna til New York. Annað
veit ég ekki ennþá. Nú sem
stendur er Dettifoss á strönd-
inni.“
„Hvað finnst þér um hafnirn-
ar hér, Eyjólfur?“
„Margar hafnir hér eru í
slæmu ásigkomulagi, þótt fari
batnandi með hverju árinu. Hér
í Reykjavík þarf að stækka
höfnina mikið. 30.000 tonna
olíuskip, og þessi stóru farþega-
skip, eiga að geta lagst að
bryggju. Hér er of grunnt, jafn-
vel Fossarnir standa i botni
þegar fjarar. Mér lízt vel á að
koma upp höfn inn í Sundinu.
Það er tvímæalaust bezti stað-
urinn.
Eitt vil ég taka fram í sam-
bandi við höfnina hérna. Af-
greiðsla hér er mjög góð og
verkamennirnir hér óvenju
fljótvirkir miðað við vinnu við
hafnir erlendis. Það mega þeir
eiga.“
FARSÆLL SJÓMAÐUR.
Við spurðum Eyjólf að lokum
hvort hann gæti ekki sagt frá
einhverjum atburði sem hefði
komið fyrir á -hans langa sjó-
mannsferli, lífsháska, erfiðleik-
um eða ævintýri.
Hann hugsaði sig lengi um,
og sagðist síðan muna eftir
einu sinni þegar hann fékk á
pansarann. „Það var þegar ég
var á Laugarfossi. Þá fluttum
við hesta í lestinni. Það var
vont í sjóinn og ég þurfti að
fara í lestina til að hreinsa frá
frárenslunum svo hún fylltist
ekki af sjó. Það ,var óskemmti-
legt verk innan um hálftryllta
hestana, og svo þegar kölblár
sjórinn steyptist yfir okkur, þá
leizt mér alls ekki á blikuna.“
Það þarf varla frekar vitn-
anna við. Það er farsæll sjó-
maður, Eyjólfur Þorvaldsson.

77/ fundar
við draugim
______________ .... j;

|Þessi mynd er af þeim féíögum Stefáni og Jóni, en þegar
j filman var framkölluð kom í ljós að Trékyllisvíkurdraugurinn
\ liafði þomizt í myndavélina og gert þau spjöll sem sjá má.
(Ljósm.Vísis).
Út um gluggann sáum við
hvar tveir menn stóðu og bis-
uðu við að festa þakgrind á
Fiatbifreið á óljósum aldri.
Brátt kenndum við að þarna
var kominn fréttamaðurinn og
háðfuglinn Stefán Jónsson, á-
sarnt magnaraverði útvarpsins
Jóni Sigurbjömssyni.
í augum uppi lá að þeir fé-
lagar voru í þann veginn áð
hleypa heimdraganum og við
spurðum Stefán:
— Ætlarðu að fara að festa
menn á málband eða safna efni
nýja bók?
— Festa menn á málbönd,
svaraði Stefán. Og bókin er í
smíðum.
— Hvert ætlið þið I þetta
sinn?
— Við ætlum að ferðast um
svæðið frá Grímsey til Beru-
fjarðar. Þar er margt að sjá
og merkilegt að gerast. Við
ætlum að hitta vestfirzka
galdramenn og vera viðstaddir
þegar þeir kveða niður draug
í Trékyllisvik. Það gera þeir
enn þá. Þar eru merkilegar
menn. Þetta er góður bíll. Hann
Jón á hann. Hann reyndist okk-
ur vel í fyrra, bætti hann við
og strengir grindina.
Inn um gluggann mátti sjá
aftursætið fullt af pappaköss-
um.
— Þetta er gamait brenni-
vín, sagði Stefán. Við vorum
að koma úr Ríkinu. Þetta er
handa körlunum fyrir vestan.
— Borgar Vilhjálmur svona
vel?
— Hann veit hvað til síns
friðar heyrir. Hætt er nú við,
maður.
Stærsti kassinn ber merkið
Vita-megrunarduft.
— Það er handa honum Jóni,
segir Stefán og glottir um leið
og þeir félagar aka burt til fund
ar við drauginn í Trékyllisvík.