Vísir - 26.09.1962, Síða 15
Miðvikudagur 26. sept. 1962.
VISIR
15
Friedrich SBurrenmatt
GRUNURININ
©
að ég myndi ekki lifa þá af.
En að ég skyldi gera það, á
ég Nehle að þakka, þeim, sem
þú ert svo forvitinn um. Það
get ég sagt þér um þennm
lærisvein læknis|ræðinnar, að
hann gaf mér líf, um leið og
hann dró mig niður í hið au3
virðilegasta víti og reif mig síð-
an upp á hárinu, aðferð, sem
enginn var mótfallinn, nema
einn maður, og það var ég sjálf
ur, því að ég var svo óhamingju
samur, að lifa af hörmungarnar.
Óumræðilegt þakklæti mitt
hindraði mig ekki í að svíkja
hann, þegar ég tók af honum
myndina. í þessum syndum
spillta heimi, — eru til vel-
gjörðir, sem aðeins verða laun
aðar með illu“.
„Ég skil ekki, hvað þú art að
fara“, sagði lögreglufulltrúinn,
sem ekki var fullviss um, hvort
Vodkað ætti þátt í leiknum eður
ei. -v
Risinn hló og sótti aðra flösku
í kyrtilinn. „Afsakaðu,“ sagði
hann, „ég segi langar setningar,
en kvalir mínar voru enn lengri.
í>að er ósköp einfalt, sem ég vil
segja: Nehle skar mig upp. Án
deyfingar. Mér féll þessi fá-
heyrði heiður í té. Afsakaðu aft-
ur, lögreglufulltrúi. Ég verð að
drekka Vodka, og það eins og
vatn, þegar ég hugsa um þetta,
því að það var hræðilegt."
„Djöfull,“ hrópaði Barlach, jg
enn einu sinni hljómaði í kyrrð
| sjúkrahússins: „Djöfull." Hann
hafði risið upp til hálfs, og rétti
gyðingnum óafvitandi tómt glas
ið.
„Það krefst nokkurs styrks
að hlusta á söguna, en enn meiri
að lifa hana,“ hélt gyðingunnn
áfram syngjandi röddu. „Bezt
væri að gleyma slíkum hlutum,
og ekki aðeins í Þýzkalandi. i
Rússlandi gerðust einnig hrylli-
legir atburðir, og sadistar eru
alls staðar til. En ég ætla engu
að gleyma, og það ekki aðeins
vegna þess, að ég er gyðingur
— sex milljónir þjóðarinnar voru
drepnir af Þjóðverjum, sex millj-
ónir! — nei, vegna þess að ég
er maður, þrátt fyrir það, að ég
bý í kjallaraholum eins og rott-
urnar. Ég veigra mér við að
gera upp á milli mannanna og
; tala um góðar þjóðir og slæmar,
en einn mun verð ég að gera á
mönnum. Allt frá því að mér
; var veitt fyrsta höggið, hafði ég
| greint á milli þeirra manna, sem
(eru kveljendur' og hinna, sem
eru kvaldir. Aðrar hörmungar í
hinum ýmsu löndum tek ég einn
, ig með í reikninginn og stilli
! þeim upp við hlið nazistanna
1 og tel þær í sama flokki. Ég tek
! mér leyfi tii að gera engan grein
I aimun á þeim, sem kvelja. Þeir
1 hafa allir sömu augun. Ef guð
er til, lögreglufulltrúi — mitt
] svívirta hjarta á enga trú leng-
ur — þá erum við ekki þjóðir
| frammi fyrir honum, heldur að-
; eins menn, og hann mun dæma
hvern og einn eftir glæpum hans
og meta hvern og einn eftir góð
verkurn hans. Kristni maður,
hlustaðu á það, sem gyðingurinn
segir þér, gyðingurinn, sem hef-
ur krossfest frelsara ykkar, og
sem nú hefur verið festur á
krossinn af hinum kristnu: Þá
lá ép í minni holdlegu og and-
legu eymd í fangabúðunum í
Stutthof, tortímingarbúðum, —
eins og þær eru kallaðar, í ná-
grenni hinnar gömlu virðulegu
borgar Danzig. Þær höfðu orð-
ið til vegna hinnar glæpsamlegu
styrjaldar og þar voru aðgerðir
róttækar í miera lagi.‘
Jehova var víðs fjarri, önnum
kafinn við önnur málefni. Ef til
vill var hann að velta fyrir sér
einhverju guðfræðilegu vanda-
i máli, sem hans andlega tign
hafði nýlega fengið áhuga á. En
á meðan voru menn hans reknir
í dauðann svo milljónum skipti,
ýmist kæfðir með gasi eða skotn
' ir, allt eftir duttlungum SS-fant-
[ anna eða veðráttunni. I austan-
i átt voru menn hengdir, í sunn-
anátt var hundurn sigað á gyð-
ingana. Svo var einnig þessi
Nehle, sem þú ert svo ákafur
að vita um. Maður hinnar hátt-
vísu heimsmenningar. Hann var
einn af þessum fangalæknum,,
©pib'
Það lítur út fyrir, að hugmyndir demokrata falli víða í góðan jarð-
veg, Magda ... “
sem úði og grúði af í sérhverj-
um fangabúðum. Þessar maðka
flugur, sem gáfu sig að fjölda-
morðunum af vísindalegum á-
huga, drápu fanga hundruðuiti
saman og notuðu til þess loft,
phenol, karbólsýru og yfirleitt
allt milli hirnins og jarðar, sem
fullnægt gat hinni djöfullegu
kvalafýsn þeirra. Eða þá að þeir
gerðu tilraun á föngunum án
deyfingar pg þóttust neyddir til
þess, vegna þess, að ríkismar-
skálkurinn hefði bannað tilraun-
ir á dýrum. Nehle var ekki sá
eini, enda þótt ég muni nú að-
eins tala um hann. Á þessum
flækingi mínum milli fangabúð-
anna kynntist ég pyntingum
margra annarra lækna og lærði
að þekkja bræður mína, ef svo
mætti segja. Starf Nehle greind-
ist að mörgu leyti frá athöfn-
um hinna. Hann var ekki hald-
inn sömu grimmdinni. Ég verð
að viðurkenna, að hann hjálp-
aði föngunum, cftir því sem
mögulegt var, og að svo miklu
leyti sem slík hjálp getur haft
tilgang, í fangabúðum, þar sem
fyrirskipað er, að engu skuli
hlíft. Hann haf ði allt annan hugs
1
.ficn
JeuiJ
Cs.lAh.po
IHft IHI. 11,11 HW Bum'iahs l»c.-T« ax. P.» Tcl 0«.
Dlstr. by United Uesture Syndicate, Inc.
HE ÖÍCA5SEÞ THE WEAPCM
WITH EASEKV TKEÍA5LING
FINgEKS-- ' H.25-5757
BUT E5EFCKE HE CÓULt?
SHOQT, A P’EAÞLY AZZOW
GKA7.EP HIS HANÞj
1) Juan, sem var alveg undrandi að geymslustað fjársjóðsins, hljóp 2) Hann greip vopnið skjálfandi
yfir að Tarzan skyldi hafa uppgötv hratt að rifflinum. höndum ...
3) .,. en áður en hann gat skot-
ið, særði banvæn ör hönd hans.
3arnasagan 1
KAy.8
græai
pófa- S’sakur-
inei 31 -79
Jack Tar hafði líka látið marga
menn vera kyrra um borð á Græna
Páfagauknum, ekki vegna þess að
hann óttaðist árás, heldur
vegna þess, að hann hugsaði með
sér: Því fleiri úlfar, því minni verð-
>. . ....
'VítWi'.k i'Hi d'Í
: I 111 '
ur bráð hvers. Hann óskaði ekki
eftir fylgdarmönnum, þegar hann
fyndi fjársjóðinn. En menn hans
gerðu sér fulla grein fyrir því. —
Hann vill sitja að því öllu sjálfur,
tautuðu þeir, og svo gefur hann
Söæg og Bone dálítið af því. —
• ■: 11 I f í ‘ ‘ . 7: I '
i i t , • ’.i.i . . • i I » *! » ‘. I ■,
Ég vil ekki vera lengur 'með í
þessu, sagði annar. — Við getum
ekki gert neitt, sagði sá þriðji,
við verðum að bíða. Sá eini, sem
veit hvar fjársjóðurinn er, er páfa-
gaukurinn, og hann er í höndum
Kalla. — Um leið settist grænn
páfagaukur á þilfarið og fór að
segja heil ósköp frá földum fjár-
sjóði. — Þetta er hann, hrópaði
einn af mönnunum og greip í fugl-
inn, komið piltar, nú eigum við
fjársjóoinn. Stuttu síðar gengu þeir
& Iand- _ -r-íi-
anagang en hinir læknarnir, lög-
regluforingi. Hans tilraunir fól-
ust ekki eingöngu í sjálfum pynt
ingunum. Hjá hinum læknunum
voru fórnardýrin kyrfilega fjötr-
u5v niður, þau öskruðu óstjórn-
lega og létu síðan lffið aðallega
vegna taugaáfalls. Þannig veitt-
ist þeim Iausn frá sársaukanum.
Djöfulskapur Nehles var sá, að
hann gerði allt með samþykki
fórnardýrsins. Hversu ósenni-
legt, sem það kann að virðast,
þá skar Nehle aðeins gyðinga,
sem gáfu sig fram, af frjálsum
vilja, og sem vissu nákvæmlega,
að hverju þeir gengu. Hann
setti sem skilyrði, að þeir hefðu
verið viðstödd sams konar að-
gerð á öðru fórnardýri, áður en
þeir gáfu samþykki sitt til að
ganga í gegnum hið sama.“
„Hvernig í ósköpunum var
slíkt mögulegt?'< spurði Barlach
og stóð á öndinni.
„Vonin,“ sagði risinn og hló.
Brjóst hans hófst og seig. „Von-
in, kristni maður.“ Augu hans
tindruðu af einhverjum óskilj-
aníegum, dýrslegum tryllingi.
Örin í and’iti hans Jfrútnuðu.
— Hendur lans lágtl Qins og
hrammar á æng1 Barlachs. Af-
myndaður munnurinn, sem
stöðugt þambaði meira Vodka,
stundi af fjr. '-mxsöknuði og
sagði: „Trú, vc... og Jkædeiku'-.
Þetta þrennt, sem svo fagu
lega er talað um í 23LtKbrint.:-
bréfinu. En vonin er þrarotseig-
ust þeirra allra. Það stendur
skrifað rauðurn stöfum á hold
mitt, gyðingsins Gullivers. Trú-
in og kærleikurinn hurfu til
fjandans í Stutthof, en vonin
hún varð kyrr og fór ekki fyrr
en um leið og maðurinn sjálfur
til fjandaris. Vonin, vonin. Hana
hafði Nehle albúna í vasanunv
og bauð hana hverjum sem hafa
vildi, og þeir voru ekki fáir.!
Það er ótrúlegt, en hundruð:
manna leyfðu Nehle að skera
sig deyfingarlaust, eftir að þeir
höfðu náfölir og skjálfandi áí
beinunum horft á fyrirrennara
sinn kveljast á skurðarborðinu,
Strauborð
t»er“ oðeins
kr. 345.—
•• ‘tav"• f
V7
f i !
i't1 ''Vt’lf'