Vísir - 09.11.1962, Blaðsíða 9

V í SIR . Föstudagur 9. nóvember 1962
9
☆
Með hinum beinu áætl-
unarferðum Eimskipa-
félagsins til Dyflinnar var
bundinn endi á margra
alda hlé á siglingum milli
íslands og írlands, en þær
voru tíðar á landnámsöld
og lengur.
1961 til 7. sept. 1962: 10.905 smál.
Dublln—New York (3 ársfjórð-
ungar) 19. jan. 1962 til 28. sept.
1962: 15.252 smál. Alls 26157
smál.
Ferðunum fjölgar.
»
Siglingar skipanna til Irlands
eru í ár þegar orðnar jafnmargar
og bæði árin 1960 og 1961. Annars
sýna eftirfarandi tölur ljót aukn-
inguna:
1958: Ein sigling til Belfast.
1959: Ein sigling til Belfast og
3 til Dublin.
1960: Tvær til Dublin og ein
til Cork.
1961: Tvær til Belfast, 10 til
Dublin, ein til Cork.
Axel Thorsteinson:
Goðafoss.
SIGLT TIL DYFLINNAR
Við brottför mfna í haust til
Irlands með Goðafossi rifjaðist
það upp fyrir mér, sem ég hafði
lesið í írsku riti í fyrri írlandsferð,
að á 9., 10. og 11. öld hafi sigl-
ingar verið tíðar milli Dyflinnar
og íslands. Af sögulegum ástæð-
um verður það að teljast til
merkra atburða, er Eimskipafélag
Islands hefur beinar skipaferðir
til Dyflinnar, höfuðborgar Eire
eða írska lýðveldisins, og að sjálf
sögðu einnig frá sjónarhólum við
skipta- og siglingamála skoðað.
Þótt ég hafi áður minnzt á þetta
hér í blaðinu, þykir mér ástæða
til að endurtaka þetta í upphafi
fáeinna þátta um írlandsferð mlna
í haust og ræða það nokkru frek-
ara.
Með fullfermi
í frystilestum.
I þessum ferðum er að jafnaði
siglt með fullfermi í frystilestum,
eins og að er vikið £ skýrslu Eim-
skipafélags íslands um hag félags-
ins og framkvæmdir á starfsárinu
1961 og starfstilhögun á þessu ári.
Þar segir m. a.:
„á miðju árinu tókust samn-
ingar við kjötútflutningsfyrirtæki
í Dublin á írlandi um flutning á
frystu kjöti þaðan til New York.
Var viðkomu í Dublin á leið frá
Reykjavík til New York þá bætt
við á áætlunina, og komu skipin
við I 8 ferðum og tóku venjulega
fullfermi af kjöti í frystilestimar,
þannig að segja má að þessi skip
hafi að öllum jafnaði haft svo að
segja fullfermi f frystilestum sín-
um báðar leiðir milli Ameríku og
Evrópu, þar eð oft var einnig
fluttur frystur fiskur héðan, ef
autt rúm var í lestunum, Alls
voru flutt um 10 þúsund tonn af
frystivöru frá New York til
Evrópu og rúm 11 þúsund tonn
frá Dublin til New York, samtals
um 21 þúsund tonn, og var flutn-
ingsgjaldið fyrir þessar vörur um
31,5 millj. kr. Þrátt fyrir það, að
viðkomu í Dublin var bætt á á-
ætlunina, var hægt að halda hina
upphaflegu áætlun með brottför
frá hinum erlendu höfnum og
Reykjavík á þriggja vikna fresti“.
Eftir heimkomuna fékk ég eft-
irfarandi upplýsingar hjá Eim-
skipafélaginu um flutning milli er-
lendra hafna, þeirra, sem minnzt
er á £ þessari grein, á fyrstu þrem
ur fjórðungum þessa árs:
New York—Hamborg — Rotter-
dam (3 ársfjórðungar) 29. des.
1962: Ein til Belfast, 13 til
Dublin og 2 til Cork.
Æskilegt, að þessar
siglingar haldist.
Félagið hefur þrjú skip, góð
skip og glæsileg i þessum ferð-
um: Goðafoss, Brúarfoss og Sel-
foss, og er mér kunnugt, að þau
vekja jafnan athygli £ Dyflinni, en
það er sannast sagna, að það hafa
skip E. I. gert i erlendum höfnum
frá upphafi vega, allt frá þvl Gull-
foss hinn eldri kom til sögunnar
og Goðafoss, á tíma fyrri heims-
styrjaldar. Minnist ég þess sem
farþegi á gamla Cullfossi til New
York á útmánuðum 1918, að í
hinni.miklu heimsborg var sagt í‘
blöðum, að hann hefði vakið at-
hygli fyrir glæsibrag sinn innan
um öll stóru skipin. Fleirum en
okkur íslendingum finnst hreinn
og bjartur blær yfir þessum skip-
um, hvar sem þau eru.
Þegar ég átti tal við Sigurlaug
Þorkelsson hjá E. I. laust fyrir
burtför mína, spurði ég hann um
horfurnar að þvi er siglingar til
írlands varðaði, og kvað hann svo
að orði, að nokkur óvissa rikti
um framtíðina — því að það gæti
reynzt nokkuð undir Efnahags-
bandalagi Evrópu komið, hvað
ofan á yrði,
en miðað við þá reynslu, sem
fengizt hefði, væri æskilegt,
að þessar siglingar gætu hald
ið áfram í svipuðu formi.
S. Þ. gat þess, að flutningar
hefðu til þessa verið öllu minni að
sumrinu, en gætu glæðzt með
haustinu. Þetta hefur og reynzt
svo nú, því að Dettifoss, sem var
í flokkun í Þýzkalandi, var látinn
Siala..til D. ALýtn|r til þess að taka
kjötSnritlL New York snemma
í september, og var hann kominn
til Dyflinnar fyrir burtför Goða-
foss, og var það ánægjuleg og
fögur sjón að sjá af þiljum Goða-
foss, er Dettifoss sigldi upp ána
Liffey og lagðist við garð skammt
frá honum.
Takmarkað rúm
fyrir farþega.
Af skipunum þremur, sem eru í
áætlunarferðum til Dyflinnar,
hefur Goðafoss rúm fyrir 12 far-
þega, en Brúarfoss og Selfpss að-
eins fyrir 2 hvort skip. Með sí-
vaxandi áhuga hér fyrir írlands-
ferðum, má gera ráð fyrir, að
margir muni kjósh að nota sér
þessar beinu ferðir sjóleiðis. Menn
eru nú farnir að átta sig á því
betur en áður, hve hagkvæmar og
skemmtilegar þær eru, og sagði
mér svo Sigurður Jóhannsson skip
stjóri á Goðafossi, að farþegum
færi fjölgandi á sinu skipi, og í
þeirri ferð, sem ég fór, var hvert
rúm skipað. Munu sennilega færri
en vilja komast sjóleiðis beint héð
an til Dyflinnar, meðan farþega-
rúm er ekki meira á þeim skipum,
sem notuð eru til ferðanna.
Skipaferðirnar
og aukin kynni
íra og íslendinga.
Skipaferðirnar beinu munu að
sjálfsögðu eiga sinn mikla þátt í
að íslendingar kynnist betur Ir-
landi nútímans og frsku þjóðinni.
Einnig mun mega gera ráð fyrir,
að meira verði um það í framtíð-
inni, að flogið verði til Glasgow
eða London og þaðan til Irlands
— eða menn taki sér far á Gull-
fossi til Leith og fari svo frá Bret-
landi loftleiðis eða sjóleiðis, og er
þá um margar leiðir að velja.
Sigurlaugur Þorkelsson hefur
sagt mér, að Ferðaskrifstofan
Sunna
hafi í huga í samráði við Eim
skipafélagið og Æskulýðsráð,
að skipuleggja æskulýðsferð-
ir til írlands, ef til vill á
næsta sumri. Er þá gert ráð
fyrir, að 12 manna hópar fari
á Gullfossi, og fararstjóri fyr
ir hverjum hópi, og er til ír-
lands kemur, gist á farfugla-
heimilum. Þessar æskulýðs-
ferðir yrðu ódýrar og yrðu
vafalaust til mikils gagns og
gamans þátttakendum og
með þeim lagður grunnur að
frekari auknum kynnum íra
og íslendinga.
Þriggja sólar-
hringa ferð.
Það var hinn 5. september, sem
komið var til Dyflinnar, eftir
þriggja sólarhringa ferð frá Akra-
nesi. Þetta var í alla staði hin
ánægjulegasta ferð. Ekki vár neitt
að veðri alla leiðina, aðbúnaður
allur í bezta lagi og kynni ánægju
leg við skipsmenn og farþega.
Líklega var það ný reynsla fyrir
okkur flesta að ferðast á vöru-
flutningaskipi, sem flytur smáan
hóp farþega, en þó voru tveir eða
þrír þeirra, sem þetta höfðu reynt
áður og létu hið bezta af. Fannst
það rólegra og næstum með heim-
ilisbrag, eins og einn orðaði það.
Það, sem mér fannst gera ferð-
ina sérstaklega ánægjulega, auk
góðra kynna við skipsmenn og far
þega, var reynslan af hinu góða
sjóskipi Goðafoss, að farþegaklef
ar eru rúmgóðir og matur Iíkari
því, sem við íslendingar eigum að
venjast heima hjá okkur en á hin-
um stærri farþegaskipum, sem
sagt hollur og góður matur, jafn-
vel saltfiskur og skata einn dag-
inn, og líkaði öllum hið bezta.
Þeir skipsmanna, sem við oftast
hittum og gátum rætt við, voru
þeir Sigurður Jóhannsson skip-
stjóri og Geir J. Geirsson yfir-
vélstjóri, sem borðuðu með’okk-
ur, Karl Sigurðsson bryti og þern
urnar Ólöf Loftsdóttir oð Guðrún
Gísladóttir. Að því er þá Sigurð
skipstjóra og Karl bryta varðar,
var um endurnýjuð kynni að
ræða, Þótt ekki séu hér þulin fleiri
nöfn, má segja í stuttu máli, að
á Goðafossi sé valinn maður I
hverju rúmi, og kynnin við alla
hin ánægjulegustu, þótt misjafn-
lega mikil væru. Mun ég við
fyrsta tækifæri biðja góðkunn-
ingja minn, Sigurð Jóhannsson
skipstjóra, fyrir kveðjur til þeirra
allra, frá mér og konu minni, sem
var með mér í ferðinni.
Gluggað í
gömul rit.
Á Ieiðinni barst talið oft að Ir-
landi. I borðsalnum voru íslend-
ingasögurnar allar í hillu og fleiri
góðar bækur, og því hægt um vik
að glugga í þær og rifja upp hvað
þar var sagt um íra og írland. Þar
rakst ég á þetta (sem mér var
gleym'.) í Landnámu: Frá Reykja-
nesi á sunnanverðu íslandi er
fimm dægra sigling til Jöldu-
hlaups á írlandi, en hitt mundi ég,
eins og við öll væntanlega, að
„hann (Leifr) herjaði á írland“.
Og líklega munum við flest eftir
Ávangi, sem nam land í Botni,'en
hann var „írskur at kyni“, Þor-
móði gamla og Katli Bresasonum
og Kalmani. „Þeir voru írskir“,
segir um tvo þá fyrrnefndu og
hinn síðast nefnda: „Kalman var
ok írskr“. Og enn gat ég lesið
mér til ánægju um Ólaf hvíta her-
konung. Hann „vann Dyflinni á
Irlandi ok Dyflinnarskíri ok gerð-
ist þar konungr yfir. Hann fékk
Auðar djúpúðgu dóttur Ketils flat
nefs, sem nam land i Dölum og
fóru með henni til íslands“. Espr
og móðir hans, Murgjol, dóttir
Gljómals írakonungs. Melkorka
reyndist líka vera konungsdóttir,
svo sem greint er I Laxdælu. Fólk
Frh. á bls, 13
Sigurður Jóhannsson, skipstjóri