Vísir - 23.11.1965, Qupperneq 11

r" i
SíÐAN
Lífið var þeim
ekki eingöngu
dans á rósum
'jf'veir heimsfrægir ballettdans-
arar, þau Margot Fonteyn
og Rudolf Nurejev hafa komizt
að því að lífið er ekki eingöngu
dans á rósum og jafnframt að
það býður upp á ævinýralegri
viðburði en leiksviðið getur
nokkru sinni'gert.
Þau töfra áhorfendur með
dansi sínum og eru álitin vera
bezta danspar heimsins en síð-
ustu ár hafa þau. oft dansað
saman og einnig haft aðalhlu-
verkin í enskri ballettmynd,
sem var tekið fádæma vel.
^ ballettsýningu þ. 9. júní í
fyrra dönsuðu þau einmitt
aðaldanshlutverkin f Þyrnirósu.
í miðri sýningu fékk Fonteyn
tilkynningu um símasamtal frá
Panama, í því var henni sagt að
eiginmaður hennar dr. Roberto
Arias hefði verið særður með
skammbvssuskoti af andstæðingi
sínum í stjómmálum, en sár
hans voru þó ekki talin lífs-
hættuleg.
Þess vegna valdi hin aðlaða
ballettdansmær að fara eftir
enska málshættinum „sýningin
verður að halda áfram.“ Þetta
var aðeins einn viðburður frá
níu ára hjónabandi þeirra.
Þegar maður hennar tók þátt
í landgöngu á Panama að und-
irróðri Kúbumanna og hún
fylgdi með sem áhorfandi og
eiginkona var það hún sem
lenti í fangelsi en hann slapp
undan. Árið eftir var það hann
sem sat á bak við rimlana fyrir
whiskysfrtygl.
Dr. Arias lifði skotárásina af
en hann lamaðist frá hálsi allt
niður í tær, í marzmánuði út-
skrifaðist hann frá enska sjúkra
húsi en sennilega getur hann
ekki gengið aftur.
Ctærsta stökk Nurejevs f lff-
inu var þegar hann stökk
yfir girðinguna milli flugbraut-
arinnar og svæðisins fyrir utan
flugvallarbyggingu eina f Parfs
og beint í fangið á tveim lög-
reglumönnum, sem fóm með
hann út í lögreglubílinn. En við
flugvélina, sem átti að fara til
London stóðu sex embættis-
menn frá sendiráði Sovétríkj-
anna í Paris og gátu ekkert að-
hafst.
Það var laugardaginn 17. júní
1963, sem bezti karlballettdans
ari Sovétríkjanna valdi frelsið.
Hann var 22 ára og á hraðri
leið með að ná fullkomnun i
list sinni.
Hann hafði komið með Lenin-
gradballettinum til Vestur-Evr
ópu, þar sem ballettinn átti að
sýna sem gestir og í eina viku
hafði hann sýnt í stóra ópem
húsinu í Parfs og átti nú að
halda áfram og dansa f þrjár
vikur f Royal Opera House í
London, þar sem allir miðar
höfðu selzt upp fyrir löngu.
Tíu þúsund miðar höfðu selzt
upp á nokkrum klukkutímum
og það á geypiverði. Allir vildu
sjá Rudolf Nurejev — ef til
vill bezta dansara heimsins, en
hann kom ekki.
íslenzkt mál
Hún versa litla snakaði sér í
gegnum halastjörnuhala hérna
um daginn, og varð ekki mikið
um .. ef einhverjir májspeking
ar skyldu vilja kalla halastjörnu
hala órökrænt orðskrípi, vara-
ég þá við að gera sig að at-
hlægi með að láta það í ljós,
því að órðið er ekki einungis
samsett úr rammíslenzkum
stofnum, heldur og rökrétt
myndað . . málspekingarnir
munu, ef maður þekkir þá rétt
draga dæmi af orðinu „belju-
hali“ og fullyrða að segja beri
samkvæmt þvf „stjörnuhali“,
og láta það duga. F.n þeir með
sín beljuhalamálssjónarmið
verða að taka það með f reikn
inginn, að belja og stjama er
sitthvað — þó að hið síðar-
nefnda sé vitanlega langt fyrir
ofan þeirra skilning — beljur
hafa undantekningarlaust hala,
og fyrir það er aldrei talað um
halabeljur“ sérstaklega, hins
vegar er undantekning að stiörn
ur hafi hala, og því eru þær
fáu, sem hafa hann, sérkennd-
ar frá þeim mörgu, sem ekki
hafa hann með því að kalla þær
„halastjörnur“. Væri þvf talað
um stjörnuhala mundi þar með
gefið í skyn að allar stjömur
hefðu. hala, hvað væri alrangt,
eins og hér hefur verið sýnt
fram á, sé um stjömuhala að
ræða, hlýtur sá hali að vera á
þeim fáu stjömum, sem hafa
hala, það er, halastjömum, og
því ber að segja „halastjömu-
hali“ sem er rökrétt, en ekki
„stjömuhali“, sem er rangt og
auk þess ósæmileg aðdróttun til
annarra stjarna, þeirra sem ekki
hafa sinn djöful að draga. Eins
rangt væri það aftur á móti að
tala um ..halabeliuhala“, þar eð
í því fælist sú aðdróttun að til
væri halalaust beljukyn. Sem-
sagt — stjörnur og beljur er
sitt hvað, sem meðal annars
lýsir sér í því að fæstar stjöm
ur hafa hala en beljur allar,
en auk þess er um ýmsan ann-
an mun á þessu tvennu að ræða
sem þó ekki verður farið nán-
ara út í að sinni, þar sem aðal-
ntriði þess munar ættu að liggia
Ijóst fyrir, eftir það sem þegar
er fram tekið. Einungis skal á
það bent í lokin. að þarna hef
ur tungunni bætzt gott nývrði
munntamt og rökrétt — „hala-
stjörnuhali.“
TV'urejev hafði lengi vel ekki
dregið á dul samúð sína
með Vesturlöndum og frelsisást
sína og á ferð sinni í París
skeytti hann engu fyrirmælum
um að fara ekki út einn sfns
liðs vegna þess hvað það gæti
verið hættulget vegna ofstækis-
manna sem myndu skjóta hann.
Hann skoðaði Paris upp á
eigin spýtur og eignaðist vini
meðal Frakkanna.
Og Nurejev missti stöðu sfna
sem aðaldansari. Daginn sem
hann og hinir dansaramir 101
að tölu gengu til flugvélarinn-
ar var hann umkringdur af sex
ákveðnum herramönnum, sem
sögðu að hann færi ekki með
flugvélinni til London heldur
með annarri til Moskvu.
Hann reif sig lausan og
stökk. Nokkmm dögum seinna
veitti Frakkland honum landvist
arleyfi.
Nú hefur Nurejev á þeim
fjórum árum sem hann hefur
dvalizt á Vesturlöndum efnazt
vel og er eftirsóttasti ball-
ettdansari heimsins.
...
Dame Margot Fonteyn og Rudolf Nurejev.
| Prinsessan oröin húsfrú
Margareta Svíaprinsessa, sem
nú er húsfrú í Bretlandi og nefn
ist þar frú Ambler hefur í
ýmsu að snúast. Nú fyrir helg
ina var opnuð jólahlutavelta í
sænsku kirkjunni í London og
opnaði prinsessan þessa hluta-
veltu landsmanna sinna í Lon-
don Hún skemmti sér við að
ræða við samlanda sína og dáð
ist mjög að framtakssemi
þeirra. Meðal vinninga á hluta-
vJltunni var Svíþjóðarferð, og
hér er mynd af prinsessunni inn
an um vinninga og gesti.
"ÍEB35S' 5.' 'HSST
Kári skrifar:
Fábreytt mataræði?
TTng kona, sem hefur átt heim-
ili erlendis, kveðst oft undr
ast yfir því, er hún heyrir fólk
kvarta yfir því hve mataræði
sé fábreytilegt hér & landi —
það þurfi að minnsta kosti ekki
að vera það.
„Mér finnst mörg og ágæt
skilyrði vera tii þess að hafa
hér ágætanvog fjölbreytilegan
mat á borðum allan ársins
hring,“ segir hún,“ því að hrá-
efnið er fyrir hendi, ef vilji er
f\'rir hendi til þess að matbúa
Iystilega rétti. Nota ungar hús-
freyjur sér til nokkurrar hlítar
þá fræðslu og þjálfun, sem þær
hafa fengið í ágætpm húsmæðra
skólum vfða um land. Ég held
ekki. Hvað veldur? Ef við tök-
um Reykjavík til dæmis og
sennilega stærri bæina er ávallt
hægt að fá ágætis dilkakjöt, en
það er viðurkennd vara hér og
æ meira eftirsótt í Englandi,
þar sem mest af því selst, salt
kjöt, sem Norðmönnum frænd
um okkar mun finnast lostæti.
folaldakjöt og nú er komið á
markaðinn alikálfakjðt eða kjöt
af kálfum öldum m.a. á ný-
mjólk, kostavara. Og við höf-
um heimsins bezta fisk og ís-
lenzkar mjólkurafurðir eni
fyrsta flokks, en mér skilst að
of lítil eftirspurn valdi, að ekki
selst meira af hinum ýmsu osta
tegundum sem tilraunir hafa
verið gerðar með á síðari árum
Epli, appelsínur, bananar, vín-
ber •— einhverjar þessara á-
vaxtategunda eru nær alltaf á
markaðnum, en grænmeti að
sjálfsögðu ekki nýtt eins lengi
árs hér og erlendis, en þó leng
ur en áður, en sé það ekki fá-
anlegt er þurrkað grænmeti á
boðstólum sem nota má í ýmsa
aukarétti Og ekki má gleyma
síldinni.
Hvað er að?
Hvað er þá að? Er það vegna
tregðunnar, að venja sig á að
njóta fjölbreytilegri rétta, sem
dregur úr áhuga húsmæðranna.
Við erum kenjóttir, íslendingar
og vanafastir. 1 sveitum finnst
flestum það fjarstæða, að ala
upp kjúklinga til slátrunar —
ég held næstum að mörgum
verði óglatt af tilhugsuninni
um að leggja sér steiktan kjúkl
ing til munns eða kjúklinga-
súpu. Þó er þetta hunangsfæða
Útlendingar kunna að meta síld
ina okkar — íslendingar sjálfir
hvergi nærri sem skyldi.
Þetta er víst orðinn of langur
pistill. — Móðir mín hefur
sagt mér, að þegar hún var
telpa í sveit vestur á Iandi var
þar sem hún þekkti til keypt
tros, er entist allt árið, að mig
minnir —, að það^ var soðinn
fiskur, gellur o.s.frv. til mið-
degisverðar alla daga vikunnar
en saltkjöt á sunnudögum. Svo
var súrmeti, slátur og skyr. Ekk
ert af þessu til að „forakta“
en enn í dag fara jafnvel ungu
konurnar með fiskinn úr fisk-
búðinni beint í pottinn, nýr
fiskur í dag, nætursaltaður á
morgun, kannski steiktar fiska-
bollur hinn — og svo saltfiskur
á laugardögum. Er þetta nóg
framför? — Ung kona.“